WALKING TOURS: ΓΝΩΡΙΖΟΝΤΑΣ ΤΙΣ ΠΟΛΕΙΣ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΟ ΠΕΡΠΑΤΗΜΑ
Μια πόλη τη γνωρίζεις βιώνοντας το παρόν και θαυμάζοντας το παρελθόν την. Όταν από τουρίστας γίνεσαι περιηγητής. Όταν ανταλλάσσεις σκέψεις και εμπειρίες. Σε αυτή τη βάση λειτουργούν τα walking tours ή αλλιώς οι περιπατητικές ξεναγήσεις-διαδρομές, που υπάρχουν σε πόλεις του εξωτερικού, αλλά και της Ελλάδας.
Η πρώτη φορά που άκουσα για walking tours ήταν στο Εδιμβούργο. Ήταν ιδέα της αδερφής μου, προκειμένου να πάρω μια καλή γεύση της πόλης, της ιστορίας και της καθημερινότητάς της, χωρίς να περιπλανιέμαι άσκοπα.
Η διαδικασία ήταν απλή. Ψάξαμε στο διαδίκτυο για ομάδες που κάνουν τέτοιες ξεναγήσεις, διαβάσαμε τα σχόλια όσων τις είχαν δοκιμάσει και επιλέξαμε ένα free walking tour (μια δωρεάν ξενάγηση) με αρκετές στάσεις. Το μόνο που είχαμε να κάνουμε ήταν να εμφανιστούμε εγκαίρως στο σημείο που είχε οριστεί και να πάρουμε το νούμερό μας. Η ομάδα δεχόταν έναν ανώτατο αριθμό συμμετεχόντων, ώστε να μπορούν όλοι να ακούν τον οδηγό και να μην χάνεται κανείς στη διαδρομή.
Μια πόλη... στο πόδι
Η αλήθεια είναι ότι ένας καλός τουριστικός οδηγός σου μαθαίνει πολλά. Ωστόσο, δεν είμαι από τους ανθρώπους που θα κάτσουν να διαβάσουν ένα βιβλίο γεμάτο πληροφορίες.
Επίσης, δεν ξέρω πόσοι από τους οδηγούς αυτούς θα μπορούσαν να μου αφηγηθούν την ιστορία της Half-hangit Maggie, η οποία εκτελέστηκε δι’ απαγχονισμού στην πλατεία της Grassmarket, αλλά τελικά επέζησε, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να καταδικαστεί ξανά για το αδίκημά της, αφού είχε εκτίσει την ποινή της. Ή πόσοι θα μου εξηγούσαν τη σημασία της λέξης «gardyloo», που ήταν υποχρεωμένοι να φωνάζουν οι κάτοικοι του Εδιμβούργου πριν αδειάσουν στο δρόμο το δοχείο με τις ακαθαρσίες τους, την εποχή που η πόλη δεν διέθετε αποχετευτικό σύστημα.
ΣΤΑ FREE WALKING TOURS ΑΦΗΝΟΥΜΕ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ ΞΕΝΑΓΗΣΗΣ ΤΟ ΧΡΗΜΑΤΙΚΟ ΑΝΤΙΤΙΜΟ ΠΟΥ ΚΡΙΝΟΥΜΕ.
Μέσα στις 3 ώρες που διήρκησε η βόλτα μας (γίνονται στάσεις για ξεκούραση και σνακ), έμαθα επίσης ότι:
- Όσοι φτύνουν το μωσαϊκό σε σχήμα καρδιάς που υπάρχει στη Royal Mile, το «heart of Midlothian», είναι ντόπιοι και πιθανότατα οπαδοί της ποδοσφαιρικής ομάδας Hibernian και όχι της Heart of Midlothian (κάτι σαν τους δικούς μας «αιώνιους αντιπάλους»).
- Ένα από τα πιο φωτογραφημένα σημεία της πόλης είναι το άγαλμα ενός μικρού σκύλου, του Greyfriars Bobby, που πέρασε 14 χρόνια δίπλα στον τάφο του αφεντικού του.
- Η ιστορία του Dr Jekyll και Mr Hyde βασίζεται σε πραγματικό πρόσωπο, τον Deacon Brodie, έναν αξιοσέβαστο πολίτη του Εδιμβούργου, που ως κλειδαράς είχε πρόσβαση στα σπίτια πλούσιων κατοίκων, τα οποία λήστευε τις νύχτες.
- Σε αντίθεση με εμάς σήμερα, οι φτωχοί έμεναν στους επάνω ορόφους και οι εύποροι στους κάτω, για να μπορούν να φεύγουν εύκολα σε περίπτωση πυρκαγιάς.
- Ένα από τα αντικλεπτικά συστήματα της εποχής ήταν η κατασκευή ενός σκαλοπατιού διαφορετικού μεγέθους στην εξωτερική σκάλα του σπιτιού, για να σκοντάφτουν οι κλέφτες.
- Λόγω της εξαιρετικής ιατρικής σχολής της πόλης, στο Εδιμβούργο άνθιζε το παράνομο εμπόριο πτωμάτων, με αποτέλεσμα οι κάτοικοι να χρειάζεται να προστατεύουν τους τάφους των αγαπημένων τους προσώπων είτε τοποθετώντας κάγκελα είτε φυλάσσοντάς τους για τρεις μέρες.
Off the beaten track
Όπως λέει το όνομά τους, στα free walking tours δεν καταβάλεις συγκεκριμένο αντίτιμο. Στο τέλος της ξενάγησης, καθένας μπορεί να αφήσει όσα χρήματα κρίνει, ανάλογα με το πόσο του άρεσε αυτό που είδε και άκουσε, ή και να μην αφήσει τίποτα.
Τα γενικού ενδιαφέροντος walking tours δεν έχουν καθαρά ιστορικό χαρακτήρα, δεν εστιάζουν σε μια συγκεκριμένη πτυχή της πόλης και της ζωής της, και δεν περιλαμβάνουν αξιοθέατα που θα δούμε έτσι κι αλλιώς. Για παράδειγμα, δεν μπήκαμε στο Κάστρο του Εδιμβούργου, όπου φυλάσσεται η πέτρα στην οποία γονατίζουν οι μονάρχες του Ηνωμένου Βασιλείου κατά τη στέψη τους, ούτε στο Εθνικό Μουσείο της Σκωτίας, όπου «κατοικεί» το κλωνοποιημένο πρόβατο, η Ντόλι.
Για πιο συγκεκριμένα γούστα, υπάρχουν θεματικές ξεναγήσεις με εισιτήριο. Για παράδειγμα, τη δεύτερη φορά που επισκέφτηκα την πόλη, επέλεξα μια βραδινή ξενάγηση στις υπόγειες στοές της, ενώ κάποιοι φίλοι, φανατικοί του Harry Potter, επέλεξαν μια ξενάγηση που περιλάμβανε το καφέ όπου καθόταν η Ρόουλινγκ όταν έγραφε το πρώτο βιβλίο και το σχολείο στο οποίο βασίστηκε το Hogwarts.
Ηλίου φαεινότερο ότι ο ρόλος του ξεναγού είναι ιδιαίτερα σημαντικός, αφού χρειάζεται να είναι κοινωνικός και χαρισματικός ομιλητής. Ας αφιερώνουμε, επομένως, λίγο χρόνο για να διαβάζουμε τα σχόλια που έχουν αφήσει προηγούμενοι περιηγητές και ας αφήνουμε και εμείς με τη σειρά μας ένα μικρό σχόλιο, για να βοηθήσουμε τους επόμενους επισκέπτες.
Γιατί να επιλέξει κάποιος ένα walking tour;
Η απάντηση έρχεται από έναν λάτρη τους, τον Ορέστη Μπάκα, Operations Manager σε ναυτιλιακή εταιρεία. «Τα Free Walking Tours και τα walking tours γενικότερα είναι ένας ωραίος τρόπος να γνωρίσω σε μικρό χρονικό διάστημα την πόλη που βρίσκομαι, αλλά και να κάνω γνωριμίες. Έμαθα για αυτά ως φοιτητής στη Σκωτία και μάλιστα στο Εδιμβούργο έχω κάνει 11 διαφορετικά walking tours, αφού κάθε φορά μάθαινα κάτι καινούργιο. Από τότε, σε κάθε πόλη που επισκέπτομαι, ανάμεσά τους το Μπέργκεν, το Λονδίνο, το Βερολίνο, η Κοπεγχάγη, η Φλωρεντία, το Άμστερνταμ, ψάχνω για αυτές τις ξεναγήσεις, που προσφέρουν συμπυκνωμένο το… άρωμα μιας πόλης».
Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΞΕΝΑΓΟΥ ΕΙΝΑΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΣ, ΓΙ’ ΑΥΤΟ ΔΙΑΒΑΖΟΥΜΕ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΕΙΣ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΩΝ ΠΕΡΙΗΓΗΤΩΝ.
«Είναι ο πιο ευχάριστος τρόπος να μάθεις μια πόλη, ειδικά όταν ο χρόνος σου είναι περιορισμένος», λέει η Χριστίνα Βρακά, Ιδρυτικό Μέλος & Δ/νουσα Σύμβουλος της κοινωνικής συνεταιριστικής επιχείρησης dot2dot, που σχεδιάζει και υλοποιεί εναλλακτικές θεματικές ξεναγήσεις στη Θεσσαλονίκη.
«Η διαφορά τους από μια πιο “παραδοσιακή” ξενάγηση είναι το κάτι παραπάνω που περιλαμβάνουν και τις μετατρέπει σε πραγματική εμπειρία. Το στοιχείο της έκπληξης και της δραματοποίησης, για παράδειγμα, βοηθάει στη βιωματική προσέγγιση της γνώσης. Το οπτικοακουστικό υλικό είναι απαραίτητο, αλλά και ό,τι άλλο θα κάνει μια ξενάγηση διαδραστική και ευχάριστη, όπως παιχνίδια, γεύση, μουσική! Εφόσον κάποιος επιλέξει μια tailor-made ξενάγηση, θα κερδίσει χρόνο, θα μάθει ιστορίες από τα τοπόσημα μιας πόλης και θα δει μέρη άγνωστα ακόμη και σε πολλούς ντόπιους. Τέλος, κερδίζει τη γνωριμία με νέους ανθρώπους, αλλά και συμβουλές της τελευταίας στιγμής για το τι να δοκιμάσει ή να δει πριν αφήσει πίσω σου την πόλη που έχει επισκεφτεί».
Tι να έχουμε κατά νου
«Αυτό που πάντα πρέπει να προσέχει κάποιος είναι να επιλέξει μια ξενάγηση όσο πιο κοντά στα ενδιαφέροντά του, τα οποία μπορεί να αφορούν ιστορικά μνημεία, την γαστρονομική παράδοση ενός τόπου ή τις ιστορίες μυστηρίου», συμβουλεύει η Βασιλική Καρτσιακλή, Ιδρυτικό Μέλος & Αρχαιολόγος - Πιστοποιημένη Ξεναγός από την dot2dot.
«Μια ξενάγηση ξεκινάει πάντα με καλή διάθεση. Το πόσο θα την απολαύσει κάποιος εξαρτάται και από τη διάρκειά της, που καλό είναι να μην ξεπερνάει τις τρεις ώρες. Σημαντική είναι, επίσης, η επιλογή άνετων παπουτσιών και κατάλληλης ενδυμασίας. Τέλος, δεν πρέπει να ξεχνάμε να βάζουμε στη τσάντα μας ένα μπουκαλάκι νερό και μια ομπρέλα. Ακόμη και τον Ιούλιο, μια ξαφνική μπόρα μπορεί να μας χαλάσει το κέφι», συμπληρώνει η Χριστίνα.