«ΤΑ ΔΕΚΑΝΙΚΙΑ»: ΜΙΑ ΒΟΥΒΗ ΚΩΜΩΔΙΑ ΓΙΑ ΚΑΘΕ ΗΛΙΚΙΑ

Η θεατρική παράσταση «Τα δεκανίκια, ή πώς ξέμαθα να περπατώ» βασίζεται σε ένα παλιό ινδικό παραμύθι, που μας φάνηκε πιο επίκαιρο από ποτέ.

Είναι η τελευταία Κυριακή του Νοεμβρίου, αλλά η πρώτη με κρύο που θυμίζει κάτι από χειμώνα. Έχει ήδη νυχτώσει, η Ιερά Οδός στο Γκάζι μοιάζει ακόμα πιο σκοτεινή και ήσυχη, κι εμείς τρέχουμε για να φτάσουμε στο θέατρο Olvio στην ώρα μας. Εδώ η εικόνα είναι διαφορετική. Είναι η προτελευταία φορά που παίζεται η παράσταση με τον περίεργο τίτλο «Τα δεκανίκια, ή πώς ξέμαθα να περπατώ» και έχει κόσμο.

Μεικτό το κοινό, κάθε ηλικίας, πανέτοιμο να βουτήξει στο βουβό παραμύθι που παρουσιάζει η ομάδα Art Vouveau. Μια θεατρική παράσταση που έχει ανέβει αρκετές φορές μέχρι τώρα σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, αλλά και σε κάμποσα άλλα μέρη εντός και εκτός Ελλάδας – και κάτι μου λέει πώς η ερχόμενη Κυριακή δεν θα είναι η τελευταία. Αλλά μέχρι νεοτέρας, θα είναι.

«Τα Δεκανίκια» και οι νότες

Ο Γιάννης Σελέκος είναι πιανίστας και ο πρώτος που ανεβαίνει στη σκηνή, με το παλαιικό κοστούμι και με το χαρακτηριστικό καπελάκι του Σαρλό στο κεφάλι. Υποκλίνεται και κάθεται στο πιάνο. Η μουσική του –γραμμένη και εκτελεσμένη άψογα από τον ίδιο καθ’ όλη τη διάρκεια της παράστασης– δίνει το σύνθημα, δίνει τον ρυθμό, συγκινεί, αιφνιδιάζει, ενθουσιάζει, αλλά και ορίζει τις σιωπές με τις παύσεις της. Λειτουργεί σαν άλλος μαέστρος επί σκηνής, με τους ηθοποιούς-χορευτές να την ακολουθούν πιστά στη βουβή, μα τόσο δυνατή, αφήγηση τους.

Κι ύστερα μπαίνουν οι ήρωες και οι ηρωίδες. Τα «Δεκανίκια» διαδραματίζονται μια συνηθισμένη Κυριακή σε μια κάποια πόλη, σε έναν χρόνο παρελθοντικό. Το μαρτυρούν στην πρώτη πράξη το μακιγιάζ και τα γιορτινά κοστούμια τους, αλλά και οι κινήσεις και οι εκφράσεις τους, που θυμίζουν πρωταγωνιστές σε ταινίες του βουβού κινηματογράφου. Γυναίκες και άντρες που μοιάζει να ξεπετάχτηκαν από την οθόνη, να ζωντάνεψαν για να μας πουν μια ιστορία.

Οι οικείες –ακόμα και στον δεκάχρονο συνοδό μου– φιγούρες του Τσάρλι Τσάπλιν, του Χοντρού και του Λιγνού και όλων των συγχρόνων τους χόρευαν μπροστά μας. Έτρεχαν, έπαιζαν, φλέρταραν, θύμωναν, δούλευαν, έκαναν τον σταυρό τους, αλλά και πλάκες, γκάφες, μικροπαρανομίες. Το πιάνο έδινε τον ρυθμό και όλη η κοινωνία του τότε (ίδια με τη σημερινή) μάς συστήθηκε με μια αψεγάδιαστη χορογραφία.

Τάσος Δημητρόπουλος

Όταν ο λαός ξέμαθε να περπατάει

Στην ιστορία που αφηγείται η παράσταση «Τα δεκανίκια, ή πώς ξέμαθα να περπατώ» υπάρχει κι ένας βασιλιάς. Μια εξουσία αδιαμφισβήτητη, δεδομένη και ενίοτε παράλογη και κακομαθημένη. Έτσι είναι όμως οι βασιλιάδες. Οι βασιλιάδες διατάζουν και οι υπήκοοι –οφείλουν να– υπακούν. Όποιος δεν υπακούει εκτελείται. Βασιλιάς ή δικτάτορας επιβάλλει εντολές, επιβάλλει την υπακοή, διατηρεί τον απόλυτο έλεγχο στη ζωή και στον θάνατο. Χρειάζεται όμως και μερικά δεκανίκια για να κυριαρχήσει. Κάθε εξουσία έχει τα δεκανίκια της. Ακόμα και στις δημοκρατίες.

Εδώ, λοιπόν, έχουμε βασιλιά. Κι ο βασιλιάς διατάζει τον λαό του να ξεμάθει να περπατάει, να χορεύει, να τρέχει, να φλερτάρει, να εργάζεται, ακόμα και να σταυροκοπιέται ελεύθερα. Το εξουσιαστικό σύστημα του παραμυθιού μας επιβάλλεται με τη βία.

Τάσος Δημητρόπουλος

Ένα μετασκευασμένο ινδικό παραμύθι που μιλάει για την επιβολή της εξουσίας από τους λίγους ή από τον ένα, συνθήκη γνωστή και στα καθ’ ημάς – πλούσια σε όλα της η σύγχρονη ελληνική ιστορία. Για μια εξουσία και για κάθε εξουσία που θέλει τον λαό υποταγμένο και ανελεύθερο, χωρίς λόγο και σκέψη, χωρίς επιλογές και δικαιώματα, χωρίς όνειρα κι ελπίδα.

Τι θα συμβεί, όμως, όταν αχνοφανεί μια ελπίδα; Ένας άλλος τρόπος; Μια διαφορετική οπτική; Τι θα συμβεί αν δεις ότι δεν χρειάζεσαι δεκανίκια για να ζήσεις; Για να αναπνεύσεις; Για να αγαπήσεις και να ονειρευτείς; Πώς αντιδρούν οι διαφορετικοί ήρωες της ιστορίας μας σε αυτή τη δυνατότητα; Πώς είναι η ελευθερία; Υπάρχει; Μπορεί να νικήσει;

Τάσος Δημητρόπουλος

Μια μέρα ο βασιλιάς πεθαίνει...

Το πιάνο συνεχίζει να δίνει τον ρυθμό. Το σωματικό βουβό θέατρο των ηρώων μας γίνεται πια εκκωφαντικό στα μάτια και στα αυτιά μας. Τα δεκανίκια βαραίνουν την ψυχή. Είναι δεκανίκια-βαρίδια.

Λίγα λόγια την Art Vouveau

Η θεατρική ομάδα Art Vouveau ιδρύθηκε το 2013 στην Αθήνα, με κοινό όραμα τη δημιουργία ενός πρωτότυπου σκηνικού κώδικα που υπερβαίνει τα όρια της γλώσσας, αντλώντας υλικό από ποικίλες μορφές τέχνης. και συνδυάζοντας παραδοσιακές θεατρικές φόρμες (όπως η Κομέντια Ντελ Άρτε και το Θέατρο Μάσκας) με σύγχρονες τεχνικές αφήγησης που συναντάμε στις βωβές ταινίες και στο σωματικό θέατρο.

Έχει στο ενεργητικό της τρεις επιτυχημένες θεατρικές παραγωγές: «Τα δεκανίκια, ή πώς ξέμαθα να περπατώ», «Επιστροφή στο Μπουντεγιόβιτσε», «Ένα ζευγάρι στο φεγγάρι». Οι παραστάσεις της ομάδας έχουν διακριθεί εντός και εκτός συνόρων. Την περασμένη σεζόν η ομάδα Art Vouveau δημιούργησε σε συνεργασία με την ομάδα Κοπέρνικος (kopernikos.gr) την παιδική θεατρική παράσταση «Δίπλα- δίπλα», παραγωγή του Εθνικού θεάτρου.

Σε σκηνοθεσία της Δανάης Τίκου, «Τα δεκανίκια, ή πώς ξέμαθα να περπατώ» ερμηνεύονται εξαιρετικά από τους Τάσο Δημητρόπουλο, Αφροδίτη Κλεοβούλου, Θανάση Μεγαλόπουλο, Johnny O, Αντώνη Πριμηκύρη, Φοίβο Συμεωνίδη και Δανάη Τίκου. Μουσική σύνθεση - Πιάνο: Γιάννης Σελέκος, Επιμέλεια κίνησης: Camilo Bentancor. Σκηνικά - Κοστούμια: Ελένη Βαρδαβά. Φωτισμοί: Περικλής Μαθιέλλης.

Τη διασκευή του παραμυθιού υπογράφει η ομάδα Art Vouveau.

Κλείστε εισιτήρια για την τελευταία παράσταση της Κυριακής 4 Δεκεμβρίου 2022.