ΠΩΣ ΕΠΗΡΕΑΖΕΙ Η ΑΥΤΟΚΡΙΤΙΚΗ ΤΟ ΣΕΞ

Σε ένα πιο βαθύ επίπεδο από αυτό της πρώτης ανάγνωσης, βρίσκεται μια πολύ πιο ουσιαστική σχέση της αυτοκριτικής με το στρες και τη σεξουαλική ζωή. Ποια είναι και πώς η επίγνωσή της μας βοηθάει να ζήσουμε πιο απολαυστικά;  

Νομίζω ότι καθένας καταλαβαίνει πως η επικριτική εικόνα που μπορεί να έχουμε για τον εαυτό μας και το σώμα μας έχει τη δύναμη να επηρεάσει τη σεξουαλική μας ζωή. Αν σκέφτεσαι συνεχώς ότι είσαι χοντρός, κοντός, κοκαλιάρα, ότι δεν έχεις στήθος ή έχεις λίγα μαλλιά, ότι δεν έχεις αρκετούς μυς, τότε το πιο πιθανό είναι να μην απολαύσεις το σεξ με τον ίδιο τρόπο που θα το έκανες αν απλώς δεν σε απασχολούσαν όλα τα παραπάνω.

Οι έρευνες δείχνουν ότι οι γυναίκες που αισθάνονται άσχημα για το σώμα τους έχουν λιγότερο ικανοποιητικό και περισσότερο επικίνδυνο σεξ, με μικρότερη ευχαρίστηση, περισσότερες ανεπιθύμητες συνέπειες και περισσότερο πόνο. Μια αξιολόγηση 57 μελετών, η οποία κάλυψε δύο δεκαετίες έρευνας και δημοσιεύτηκε το 2012, βρήκε μια σημαντική σύνδεση ανάμεσα στην εικόνα για το σώμα και σχεδόν κάθε τομέα της σεξουαλικής συμπεριφοράς (διέγερση, επιθυμία, οργασμό, αριθμό συντρόφων κ.λπ.).

Αυτή είναι μια πρώτη ανάγνωση του πώς η αυτοκριτική βλάπτει το σεξ, η οποία ναι μεν ισχύει, όμως η διαπίστωσή της καθόλου δεν βοηθάει στην επίλυση του προβλήματος. Η αυτοκριτική για το σώμα παρεμβαίνει στη σεξουαλική ευημερία. Πρέπει να αγαπήσεις το σώμα σου! Σωστά, αλλά πώς;

Οι προεκτάσεις της αυτοκριτικής

Η Αμερικανίδα ψυχολόγος και συγγραφέας Έμιλι Ναγκόσκι, ειδικευμένη στη σεξουαλική αγωγή, αναλαμβάνει να απαντήσει στο παραπάνω ερώτημα με πολύ συγκεκριμένο και εμπεριστατωμένο τρόπο, στο βιβλίο της Έλα όπως είσαι: Η εκπληκτική νέα επιστήμη που θα μεταμορφώσει τη σεξουαλική σου ζωή (εκδ. Πουά). Και το κάνει αυτό δείχνοντάς μας πώς λειτουργεί η αυτοκριτική εις βάθος, αποδομώντας τον μηχανισμό της, ώστε να προτείνει χειροπιαστές λύσεις.

iStock

Εκείνο που δεν περιμένεις να διαβάσεις ποτέ σε ένα τέτοιο βιβλίο είναι ότι η αυτοκριτική που μπορεί να επηρεάσει τη σεξουαλική σου ζωή δεν έχει να κάνει μόνο με την εικόνα του σώματος, αλλά με την επικριτική στάση εν γένει. Το να είσαι επικριτικός απέναντι στον εαυτό σου, δηλαδή, λειτουργεί ανασταλτικά σε σχέση με τη σεξουαλική απόλαυση. Πώς ακριβώς συμβαίνει αυτό;

Η αυτοκριτική ισοδυναμεί με στρες

Στην ουσία η αυτοκριτική είναι μια ακόμα μορφή του στρες. Όταν σκεφτόμαστε «είμαι ένας ανεπαρκής άνθρωπος», είναι σα να λέμε «βρίσκομαι σε κίνδυνο». Τα επίπεδα του στρες αυξάνονται. Το σώμα αντιδρά στις αρνητικές αυτο-αξιολογήσεις με τον ίδιο τρόπο που αντιδρά όταν βρίσκεται υπό επίθεση.

Και τι συμβαίνει, όταν βρίσκεσαι υπό απειλή; Η αντίδραση της φυγής, της πάλης ή του παγώματος. Όταν βλέπεις ένα λιοντάρι είτε θα τρέξεις να φύγεις, είτε θα μείνεις να το πολεμήσεις, είτε θα κοκκαλώσεις παριστάνοντας τον πεθαμένο. Όταν η απειλή του «δεν είμαι αρκετά καλός» είναι διαρκής και επανεμφανίζεται με κάθε ευκαιρία που κάτι δεν πάει καλά στη ζωή σου, τότε το σώμα αρχίζει να φυλάει δυνάμεις και περιορίζεται στις βασικές λειτουργίες επιβίωσης. Η αναπαραγωγή δεν είναι μία από αυτές.  Άρα, η επιθυμία για σεξ μειώνεται, αλλά και όλη η ευχαρίστηση που θα έπαιρνες από αυτό.

iStock

Η αυτοκριτική δεν σε παρακινεί να γίνεις καλύτερος/η

Οι γυναίκες περισσότερο από τους άντρες φαίνεται να αντιμετωπίζουν τέτοιου είδους προβλήματα, σύμφωνα με τη Ναγκόσκι και τα επιστημονικά δεδομένα που επιστρατεύει στο βιβλίο της. Γράφει λοιπόν: «Εμείς οι γυναίκες πιστεύουμε ότι είναι καλό να κριτικάρουμε τον εαυτό μας, τουλάχιστον για λίγο. Κάτι σαν “αν σταματήσω να βασανίζω τον εαυτό μου για όλα αυτά στα οποία δεν είμαι τέλεια, είναι σα να παραδέχομαι στον κόσμο και στον εαυτό μου ότι δεν πρόκειται να γίνω ποτέ τέλεια, ότι θα είμαι μόνιμα ανεπαρκής. Χρειάζομαι την αυτοκριτική μου για να διατηρήσω την ελπίδα και για να με παρακινώ να γίνω καλύτερη”. Ουσιαστικά όμως λέμε “δεν μπορώ να σταματήσω να τρέχω, να παλεύω, να προσποιούμαι πως είμαι νεκρή, γιατί αλλιώς το λιοντάρι θα με φάει”».

Σύμφωνα με τη Ναγκόσκι, εντελώς αντίθετα σε σχέση με όσα πιστεύουμε, η αυτοκριτική, αντί να μας παρακινεί να γίνουμε καλύτερoi, μας κάνει πιο άρρωστoυς. Τι θα συνέβαινε αν σταματούσες να τρέχεις για να ξεφύγεις από τον εαυτό σου ή αν σταματούσες να επιτίθεσαι στον εαυτό σου ή αν άφηνες κάτω το μαστίγιο με το οποίο μαστιγώνεις τον εαυτό σου για δεκαετίες; Θα άρχιζες να θεραπεύεσαι.

ΕΛΑ ΟΠΩΣ ΕΙΣΑΙ

Εκδόσεις Πουά

Αγόρασέ το

Ianos.gr

Ένας απλός τρόπος να ξεφύγεις από την αυτοκριτική

Η αγάπη προς τον εαυτό και κατ' επέκταση προς το ίδιο το σώμα είναι τρόπος και συνήθεια. Για να φτάσεις εκεί, η λύση είναι να ασκηθείς στην αντικατάσταση της αυτοκριτικής με την καλοσύνη προς τον εαυτό. Η Ναγκόσκι δίνει ένα πολύ συγκεκριμένο παράδειγμα:

• Αντί να λες στον εαυτό σου «είμαι χάλια» όταν τα πράγματα δεν είναι όπως τα θέλεις, απλώς παρατήρησέ το.
• Παρατήρησε ότι πρόκειται για ένα αγριόχορτο, για ένα ζιζάνιο, δεν το έβαλες εσύ εκεί, τρύπωσε κάτω από το φράχτη.
• Εκμεταλλεύσου αυτή την ευκαιρία για να φυτέψεις τον σπόρο μιας θετικής σκέψης. Για παράδειγμα, όταν σκέφτεσαι «είμαι χάλια», φύτεψε τη σκέψη «είμαι καλά», «είμαι πλήρης», «είμαι ασφαλής», «είμαι σπίτι».

Αν το «γιατρικό» σου φαίνεται ανούσιο και άσχετο με τη σεξουαλική ζωή, θα πρότεινα να του δώσεις μια ευκαιρία τριών εβδομάδων. Τόσο λένε οι ειδικοί ότι χρειάζεται μια πράξη ή σκέψη για να γίνει συνήθεια.