ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΓΙΑ ΕΝΑΝ ΣΚΥΛΟ

Συνηθίζαμε να δίνουμε στα σκυλιά σπιτικό φαγητό, στη συνέχεια μάθαμε ότι η ξηρά τροφή ενδείκνυται. Τώρα ακούμε για την ωμοφαγία και τα ειδικά για σκύλους μαγειρεμένα γεύματα. Τι ισχύει τελικά; Πώς είναι προτιμότερο να τρέφεται ένας σκύλος;

Τη δεκαετία του ’90 δίναμε στον μικρό μας Κούκη τα περισσεύματα του φαγητού μας. Μερικές φορές κονσέρβα για σκύλους και περιστασιακά κανένα κόκκαλο μπριζόλας. Για πρωινό, γάλα με ψωμί. Αυτές ήταν οι οδηγίες του γιατρού. Εκείνος τα έτρωγε όλα με χαρά και έζησε (με μπόλικη πέτρα στα δόντια) μέχρι τα βαθιά γεράματα.

Για τη Μέλμπα, που υιοθετήσαμε πριν από περίπου 2 χρόνια, τα πράγματα μας τα είπαν αλλιώς. Ξηρά τροφή. Έχει περισσότερα θρεπτικά συστατικά, καθώς είναι σχεδιασμένη με βάση τις ανάγκες των σκύλων, είναι πιο εύπεπτη και βοηθάει στην πρόληψη της πέτρας. Σαφέστατα είναι ό,τι πιο βολικό για εμάς τους ανθρώπους. Είναι πράγματι όμως το καλύτερο για εκείνη;

Ψάχνοντας, διαβάζοντας και ρωτώντας, έμαθα επίσης για την ωμοφαγία BARF (bones and raw foods ή biologically appropriate raw foods), αλλά και την ειδικά για σκύλους μαγειρεμένη τροφή – πρόκειται για ολόκληρη επιστήμη, που βασίζεται στις διατροφικές ανάγκες του ζώου και καμία σχέση δεν έχει με τον μαμαδίστικο μουσακά ή ό,τι απέμεινε από αυτόν.

Για να βγάλω άκρη, ρώτησα τον κτηνίατρο Αλέξανδρο Σπυρλιάδη. Με την ευκαιρία έμαθα και όσα ακόμη ήθελα για τη διατροφή των σκύλων: θερμίδες, συστατικά, βιταμίνες, λιχουδιές και επικίνδυνα τσιμπολογήματα.

– Τι συστατικά πρέπει να περιέχει η διατροφή ενός σκύλου;

Μια πλήρης και ισορροπημένη διατροφή θα πρέπει να περιέχει σωστές αναλογίες σε πρωτεΐνες, λίπη και υδατάνθρακες (με όσο το δυνατόν χαμηλότερο γλυκαιμικό δείκτη), όπως και να είναι πλούσια σε μέταλλα-ιχνοστοιχεία και βιταμίνες. Σημαντικό ρόλο επίσης έχουν οι φυτικές ίνες, καθώς έχουν πολλαπλές ευεργετικές ιδιότητες για τον οργανισμό τους.

iStock

Σε έναν υγιή σκύλο, πρωταγωνιστικό ρόλο θα πρέπει να έχουν οι υψηλής βιολογικής αξίας πρωτεΐνες και τα ακατέργαστα λίπη και λιγότερο οι υδατάνθρακες, που για πολλές δεκαετίες αποτελούσαν και συνεχίζουν να αποτελούν μεγάλο μέρος της διατροφής τους.

Επειδή δεν είναι όλα τα στάδια της ζωής ίδια, οι διατροφικές ανάγκες αλλάζουν. Για παράδειγμα, η διατροφή των ενήλικων, στειρωμένων σκύλων συστήνεται να περιέχει χαμηλότερα επίπεδα σε λίπη και υδατάνθρακες, σε αντίθεση με τους σκύλους που βρίσκονται σε στάδιο ανάπτυξης.

– Πώς διαφοροποιούνται οι διατροφικές ανάγκες των σκύλων; Μπορούμε να μιλήσουμε για θερμίδες; 

Κάθε σκύλος είναι μοναδικός και οι ανάγκες του σε θερμίδες διαφέρουν ανάλογα με την ηλικία, το μέγεθος, το βάρος, αν είναι στειρωμένος ή όχι, την ένταση της καθημερινής δραστηριότητας, αν βρίσκεται στην ανάπτυξη, αν εγκυμονεί ή θηλάζει κ.λπ.

Επομένως, ο αριθμός των θερμίδων που πρέπει να καταναλώνει καθημερινά δεν αρκεί να υπολογίζεται μόνο σύμφωνα με το σωματικό του βάρος, όπως συνηθίζεται στις περισσότερες εμπορικές ζωοτροφές, ή σύμφωνα με τη δραστηριότητά του (αν μένει ή όχι σε διαμέρισμα). Θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη και όλα τα παραπάνω μοναδικά χαρακτηριστικά του βασικού μεταβολισμού του.

– Είναι πιο κατάλληλα τα προϊόντα με λιγότερους υδατάνθρακες; Σε τι ποσοστό είναι απαραίτητοι;

Οι υδατάνθρακες βρίσκονται κυρίως σε φυτικά τρόφιμα, όπως σιτηρά, ρύζι, γλυκοπατάτες, και χρησιμοποιούνται ευρέως στην βιομηχανία ζωοτροφών. Ωστόσο, οι μεγάλες ποσότητες κατανάλωσής τους είναι επιβλαβείς για τη ζωή ενός σκύλου και μπορούν να οδηγήσουν σε αύξηση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα, προδιαθέτοντας για σακχαρώδη διαβήτη, παχυσαρκία ακόμη και τροφικές αλλεργίες.

Εφόσον καταναλώνονται σε χαμηλές έως και μέτριες ποσότητες (συχνότερα <20%), προσδίδουν συμπληρωματική θρεπτική αξία στη διατροφή των οικόσιτων σκύλων, πάντα ως μέρος μιας ισορροπημένης δίαιτας και σε συνδυασμό με τις κατάλληλες πρωτεΐνες και λίπη.

– Συνηθίζαμε να δίνουμε στα σκυλιά σπιτικό φαγητό, στη συνέχεια μάθαμε ότι η ξηρά τροφή ενδείκνυται. Τι ισχύει τελικά; Ποιο είναι το καλύτερο είδος τροφής και σε τι μορφή;

Οι απόψεις σχετικά με τον ιδανικό τύπο διατροφής των σκύλων διαφέρουν. Κάποιοι, επιλέγουν την ξηρά τροφή, άλλοι την ωμοφαγία (BARF) και κάποιοι άλλοι βρίσκουν τη λύση στο μαγειρευτό φαγητό.

Ο πιο διαδεδομένος σε όλους μας τύπος διατροφής είναι οι εμπορικές, συσκευασμένες–κονσερβοποιημένες ζωοτροφές. Αν και δίκαιος συμβιβασμός μέσα στους γρήγορους ρυθμούς της καθημερινότητας, δυστυχώς οι κοινές βιομηχανοποιημένες ζωοτροφές συχνά είναι υπολείμματα υψηλής επεξεργασίας.

Προκύπτουν από τις ανθρώπινες βιομηχανίες τροφίμων και το αποτέλεσμα αυτών, είναι ένα προσυσκευασμένο προϊόν σε μορφή ξηράς τροφής ή κονσέρβας, το οποίο περιέχει συντηρητικά, χρωστικές, ζωικές ή φυτικές ύλες που έχουν μικρή ή ακόμα και καμία θρεπτική αξία.

Ένας άλλος τρόπος εναλλακτικής διατροφής είναι η BARF (bones and raw foods ή biologically appropriate raw foods) και υπό προϋποθέσεις, μπορεί να αποτελέσει έναν υγιεινό και φυσικό τρόπο σίτισης του σκύλου. Δυστυχώς, όμως, είναι αρκετές οι έτοιμες τροφές BARF που έχουν ανεπαρκείς ή ανακριβείς διατροφικές αναλύσεις και συχνά δεν πληρούν τα χαρακτηριστικά μιας ισορροπημένης δίαιτας, ενώ άλλοτε τείνουν να αποτελούν υγειονομική βόμβα, λόγω της παρουσίας μικροβιακών επιμολύνσεων, επικίνδυνων τόσο για τον άνθρωπο όσο και για τον σκύλο.

Η εμπορική βιομηχανία παρασκευής μαγειρευτής τροφής για τα κατοικίδια αναπτύσσεται ραγδαία. Είναι αποδεδειγμένο ότι οι φρεσκομαγειρεμένες ζωοτροφές, όταν είναι αποτέλεσμα προσεκτικού σχεδιασμού, μπορούν να αποτελέσουν τον ιδανικό τύπο διατροφής.

Στις περισσότερες τροφές τέτοιου τύπου, χρησιμοποιούνται υψηλής ποιότητας συστατικά και πρώτες ύλες. Είναι εύπεπτη τροφή, με ευχάριστη γεύση και χαμηλό μικροβιακό φορτίο. Τα θρεπτικά συστατικά απορροφώνται ευκολότερα, δρώντας ευεργετικά στην υγεία τους, και προσφέρονται σε αφθονία ανά γεύμα.

Η ποικιλία αλλά και η θρεπτική αξία των φρέσκων τροφών προσφέρουν όλα τα απαραίτητα micro και macro θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται ο οργανισμός τους και θα ευχαριστήσουν ακόμα και τα πιο επιλεκτικά στο φαγητό σκυλιά.

– Αν κάποιος δεν μπορεί να μαγειρέψει μόνο για τον σκύλο του, ποια είναι η αμέσως καλύτερη επόμενη εναλλακτική;

Ένα διαιτολόγιο βασισμένο στο μαγειρευτό φαγητό χρειάζεται επιστημονική γνώση και επιδεξιότητα. Τις περισσότερες φορές το δικό μας φαγητό είναι ακατάλληλο για τον σκύλο μας.

Πρόσφατες έρευνες που υποστηρίζουν τα οφέλη του μαγειρευτού φαγητού, επισημαίνουν πως είναι συχνό φαινόμενο οι σοβαρές ελλείψεις στη διατροφή των σκύλων όταν τρέφονται με σπιτικές συνταγές που επιλέχθηκαν από ιστότοπους, βιβλία φροντίδας κατοικίδιων ζώων, ακόμη και κτηνιατρικά εγχειρίδια.

Αν κανείς πρέπει να επιλέξει την καλύτερη εναλλακτική, ίσως αυτή να ήταν οι «φρεσκομαγειρεμένες δίαιτες σχεδιασμένες από ειδικούς». Αυτά τα προϊόντα αναγράφουν στην συσκευασία τους τον όρο «πλήρης».

Για να χρησιμοποιηθεί από τις εταιρείες ο όρος αυτός, πρέπει βάσει οδηγιών το προϊόν που παράγουν να περιέχει όλα τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται ένα κατοικίδιο ζώο στις σωστές αναλογίες, ισορροπώντας τις ποσότητες πρωτεϊνών, λιπαρών οξέων, υδατανθράκων και φυτικών ινών μαζί με τις απαραίτητες βιταμίνες, μέταλλα και αμινοξέα.

iStock

– Σε τι ποσότητες μπορεί να τρώει ένας σκύλος τα διάφορα συσκευασμένα σνακ σκύλων (μπισκότα, μπουκίτσες κλπ); Πόσο υγιεινά είναι στην πραγματικότητα;

Υπάρχουν πολλών ειδών λιχουδιές, όπως για εκπαίδευση, καθαρισμό δοντιών, για το τρίχωμα, την ενίσχυση του οργανισμού και του σκελετού, όπως επίσης και ειδικά σνακ για χορήγηση χαπιών.

Οι λιχουδιές δεν είναι μόνο η πρώτη αιτία για την παχυσαρκία στους σκύλους, αλλά οδηγούν και σε μια ανισορροπία των διατροφικών ουσιών που καταναλώνει. Γι’ αυτόν τον λόγο, καλό θα είναι πριν την κατανάλωσή τους οι ιδιοκτήτες να συμβουλεύονται τον θεράποντα κτηνίατρο τόσο για την ποσότητα, όσο και για το αν τελικά είναι κατάλληλα για το κάθε ζώο ξεχωριστά.

– Χρειάζεται ένας σκύλος συμπληρώματα διατροφής; Υπάρχουν;

Ναι, υπάρχουν πολλά συμπληρώματα διατροφής. Ειδικά συμπληρώματα για τις αρθρώσεις, την αναιμία, τη λειτουργικότητα των νεφρών, όπως επίσης και συμπληρώματα που ηρεμούν τον σκύλο μας σε καταστάσεις έντονου στρες (ταξίδια, μετακόμιση, αλληλεπίδραση με άλλα ζώα).

Ωστόσο, εφόσον ένας υγιής σκύλος τρέφεται με ένα ισορροπημένο και πλήρες σιτηρέσιο, δεν είναι απαραίτητο να λαμβάνει συμπληρώματα διατροφής.

– Πόσο επικίνδυνο είναι να φάει ο σκύλος μας από τα σκουπίδια;

Τα σκουπίδια, τόσο στους κάδους των πεζοδρομίων όσο και μέσα στο σπίτι μας, είναι συχνά πολύ επικίνδυνα για πολλούς λόγους.

Τα τρόφιμα που έχουμε πετάξει –πόσο μάλλον όταν έχουν περάσει πολλές ώρες ή ακόμα και μέρες– έχουν έρθει σε επαφή με ένα σημαντικό μικροβιακό φορτίο, το οποίο μπορεί να προκαλέσει γαστρεντερικές διαταραχές.

Επίσης, στα σκουπίδια υπάρχει πάντα ο κίνδυνος κατάποσης οστού ή κάποιου ξένου σώματος, είτε αυτό είναι πλαστικό, υφασμάτινο ή ακόμη και αιχμηρό, μεταλλικό αντικείμενο, που μπορεί να οδηγήσει μοιραία τον σκύλο μας στο χειρουργείο.