ΜΑΡΤΥΡΙΑ: «ΠΑΤΑ ΤΟ MENO-PAUSE ΝΑ ΚΑΤΕΒΩ»
Πώς περίμενα την εμμηνόπαυση στη γωνία και τελικά μου βγήκε σε καλό.
Πριν σας πω για την εμμηνόπαυση, ας συστηθούμε: Τον Μάιο που μας πέρασε, έγινα 50. Εγώ, που μια ζωή βιαζόμουν να μεγαλώσω, επειδή πάντα έδειχνα μικρότερη και κανείς δεν με έπαιρνε στα σοβαρά, τώρα είμαι επιτέλους «-ήντα». Έγινα επίσημα «μεγάλη».
Όταν λέω την ηλικία μου, αυτόματα κάποιοι το γυρίζουν στον πληθυντικό. Η αμέσως επόμενη παρατήρηση έχει να κάνει με το «πόσο δεν σου φαίνεται/καλά κρατιέσαι/μα τόσο είναι η μαμά μου» κ.λπ. Και τέλος έρχεται το: «Πώς νιώθεις;»
Πολύ καλά, ευχαριστώ. Κι ας μου έδωσε προ μηνών το χέρι της η μικροβιολόγος μου, μαζί με τις εξετάσεις μου, δηλώνοντάς μου συναγωνιστικά: «Ορμονικά, είσαι επίσημα flatliner».
Από την πρώτη περίοδο μέχρι την εμμηνόπαυση
Για να είμαι καλά σήμερα με τις φλατ ορμόνες μου, χρειάστηκε να φάω γερό ταρακούνημα όταν με πρωτο-επισκέφτηκαν. Ως παιδί των eighties, μπορεί να ήμουν εξοικειωμένη με τις διαφημίσεις για σερβιέτες και ταμπόν, κανείς όμως δεν με είχε προετοιμάσει πραγματικά για το τι με περιμένει μαζί με την πρώτη περίοδο.
Κράμπες, λιγούρες, νεύρα, σιδηροπενία, αλλαγές σε ένα σώμα που αλλάζει μορφή με την ταχύτητα του Alien (γκουγκλάρετέ το οι νεότεροι): στο σπίτι που μεγάλωσα τα είχαμε όλα αυτά επί τρία. Βάλτε στην εξίσωση και την αρκετά νεαρή μητέρα μου, άρα επί τέσσερα. Ναι, βέβαια, ο μπαμπάς είχε αναλάβει ρόλο Σιγκούρνεϊ Γουίβερ (είπαμε, google it).
Το ότι η φύση με βρήκε απροετοίμαστη, όμως, δεν σήμαινε ότι θα την άφηνα να με κάνει του χεριού της. Η επόμενη μεγάλη αλλαγή που μου επεφύλασσε θα με έβρισκε σούπερ προετοιμασμένη. Μετά από δύο τοκετούς, σποραδική ακμή και μηνιαίο άγχος να μην ξεμείνω από βαμβακερά πυρομαχικά –με φτερά ή χωρίς– ήρθε η ώρα να πω αντίο στην έμμηνο ρύση και καλημέρα σε έναν νέο εαυτό, που δεν καθορίζεται από τις ορμόνες του.
Κι εδώ είναι το κόλπο: Αντί να δω την κατάσταση σαν εγκατάλειψη, επιλέγω να τη δω σαν χωρισμό από επιλογή. Χωρισμό από τον ορμονικά εξαρτώμενο εαυτό μου, σε μία εκδοχή μου πιο κοντινή στο παιδί που κάποτε ήμουν. Φυσικά, υπάρχει ένα αλλά. Μάλλον όχι ένα, πολλά.
Αυτό το σώμα είναι δικό μου
Ήξερα εδώ και χρόνια πως, για να μπορέσω να ανταπεξέλθω στην ορμονική βόμβα που θα έπεφτε κάποια στιγμή στο κεφάλι μου, έπρεπε να προετοιμαστώ καλά και μεθοδικά. Όταν έζησα τη μόλις 20 χρόνια μεγαλύτερη από εμένα μαμά μου να κλαίει χωρίς λόγο, να φουντώνει και να ξεφουντώνει, και να αναρωτιέται τι είναι αυτό το κακό που τη βρήκε, ήξερα ότι έπρεπε να οχυρωθώ νωρίς.
Μιλώντας, τότε, με μία συνάδελφό μου, που μόλις είχε μπει κι εκείνη στην κλιμακτήριο, συνειδητοποίησα πόσο πιο ώριμα την αντιμετώπιζε από τη μητέρα μου. Είχε φροντίσει να διατηρήσει το σώμα της στεγνό και νεανικό και, στα 52 της, ήταν πιο ωραία από πολλές τριαντάχρονες. Η διατροφή της ήταν αυστηρή αλλά τα ανταλλάγματα μεγάλα. Μπορούσε ακόμη να φορά ό,τι ήθελε. Όταν ένιωθε αυτό που λένε «φούντωση», απλά έκλεινε τα μάτια της, έπαιρνε βαθιές ανάσες και ξανάβρισκε την ισορροπία της.
Η διαφορά της με τη μητέρα μου αλλά και πολλές άλλες γυναίκες γύρω μου ήταν ότι εκείνη αναγνώριζε το σύμπτωμα και το αντιμετώπιζε, καταπολεμώντας το. Τότε κατάλαβα ότι, εάν επρόκειτο να προετοιμαστώ κατάλληλα για το αναπόφευκτο, έπρεπε να ξεκινήσω. Πράγματι, σύμφωνα με τους ειδικούς, οι συνήθειες που υιοθετείς μερικά εώς αρκετά χρόνια πριν την εμμηνόπαυση, μπορούν να καθορίσουν πόσο ομαλά ή όχι θα την αντιμετωπίσεις.
Εμμηνόπαυση, σε περίμενα
Σήκωσα λοιπόν μανίκια και μεθοδικά έβαλα κάποιους κανόνες στη ζωή μου, συνήθειες που θα με ακολουθούσαν σε μία νέα, ενδιαφέρουσα, αν και πολύ πιο πειθαρχημένη φάση:
- Αμινοξέα, λιπαρά οξέα, βιταμίνες (ειδικά βιταμίνη D), μέταλλα και αντιοξειδωτικά έγιναν αναπόσπαστο κομμάτι της διατροφής μου, κάποια από αυτά σε συμπληρώματα.
- Τσεκάρω τον θυεροειδή μου τακτικά, για τυχόν παρεκλίσεις σχετικές με ορμονικές αλλαγές.
- Ψωμί, ζάχαρη, υδατάνθρακες στο ελάχιστο. Γάλα, καθόλου (είμαι μανιακή με το γάλα βρόμης και πίνω κάθε βράδυ ένα μπουκαλάκι κεφίρ).
- Γυμνάζομαι σχεδόν καθημερινά, τόσο για να έχω ένα δυνατό και υγιές σώμα, όσο και για να φροντίσω τα κόκαλά μου, προλαμβάνοντας την οστεοπενία.
- Πίνω πολύ νερό. Πολύ νερό. Το δέρμα δεν συγχωρεί πια, όποια ώρα της ημέρας και να κοιταχτείς στον καθρέφτη, αιφνιδιάζεσαι για λίγα nanoseconds.
- Δύο φορές την ημέρα αφιερώνω ένα πεντάλεπτο σε έναν μίνι διαλογισμό. Συγκεντρώνομαι στην αναπνοή μου, αδειάζω το μυαλό μου και στέλνω οξυγόνο στο σώμα μου. Επειδή η εξάσκηση είναι κλειδί, όταν έρθουν τα hot flashes θα είμαι έτοιμη να τα αντιμετωπίσω.
- Που και που σταματάω και κάνω μία μικρή αναθεώριση, ένα check στη λίστα μου: Είμαι χαρούμενη, κάνω αυτά που θέλω, είμαι παρούσα στη ζωή μου, χωρίς απωθημένα; Πάμε παρακάτω.
Εννοείται ότι υπάρχουν μέρες που δεν τα κάνω όλα αυτά. Και υπάρχουν άλλες που θα φάω junk σαν να μην υπάρχει αύριο. Αλλά ο βασικός μου άξονας είναι «σωστή διατροφή – άσκηση – πνευματική εγρήγορση – ψυχολογική ισορροπία». Και δεν διστάζω να αφήσω πίσω μου οτιδήποτε μπορεί να τον διαταράξει. Από συνήθειες μέχρι συνεργασίες και σχέσεις.
Φλερτάροντας στην εμμηνόπαυση
Η κωμικός Τζόαν Ρίβερς, που αγαπούσε να αυτοσαρκάζεται για την ηλικία της, σε ένα stand up comedy show είχε πει: «Πώς φλερτάρω, μετά την εμμηνόπαυση; Απλό. Αφήνω ένα ταμπόν να πέσει από την τσάντα μου όπως μπαίνω στο μπαρ, ώστε να πιστέψουν ότι είμαι ακόμη γόνιμη, ακόμη μέσα στο “παιχνίδι”».
Το να είμαι έξω από το παιχνίδι είναι η μεγαλύτερη ανακούφιση που έχω νιώσει εγώ προσωπικά. Τώρα πια μπορώ να πιάνω κουβέντα σε άντρες χωρίς να αισθανθούν ότι τους φλερτάρω – επειδή είμαι πολύ κοινωνική, αυτό ήταν κάτι που ως νέο κορίτσι με κρατούσε πίσω, για χρόνια. Κάνω παρέα με γυναίκες πολύ περισσότερο από πριν. Μας καταλαβαίνω, μας αγάπησα. Απολαμβάνω να είμαι μέντορας σε νέα κορίτσια, να ζητούν τη συμβουλή μου οι φίλοι μου και να κινούμαι όχι μόνο με βάση το ένστικτο αλλά και την πείρα μου.
Όταν κάτι μου συμβαίνει στη δουλειά, σίγουρα μου έχει ξανασυμβεί. Ξανά και ξανά. Είμαι ψύχραιμη, ήσυχη. Δεν έχω αγωνία να αποδείξω τίποτα σε κανέναν. Η σχέση μου με τον σύντροφό μου είναι καλύτερη από ποτέ. Ναι, το σεξ αραιώνει, πολύ. Αλλά όχι μόνο επειδή πέφτει η λίμπιντο. Η φύση είναι σοφή, το πιστεύω. Όταν σταματάει να σε ελέγχει η βιολογική επιθυμία για σεξ, τότε αυτό γίνεται μία προέκταση της τρυφερότητας και της εγγύτητας, μια ακόμη μεγαλύτερη αγκαλιά. Και όταν το σώμα σου παύει να είναι αναπαραγωγικό, αρχίζει και εστιάζει σε άλλα κομμάτια.
New me
Μεγαλώνοντας έμαθα να το αγαπώ το σώμα μου πραγματικά για όλα αυτά που έχουμε ζήσει μαζί, από ξενύχτια σε rave parties μέχρι ολονυχτίες θηλασμού. Πλέον τρώω για να το θρέψω και γυμνάζομαι όχι για να είμαι αδύνατη, αλλά για να είμαι δυνατή. Εδώ κι έξι χρόνια κάνω Cross Fit και σήμερα η αντοχή μου είναι μεγαλύτερη από ό,τι στα 25 μου. Μάλιστα, τη μέρα που «πάτησα» τα πενήντα, βρέθηκα αυτόματα στο πάνω όριο της φυσικής κατάστασης σε σχέση με το ηλικιακό μου γκρουπ. Άλλο να είναι 49 στους 30-50 και άλλο να είσαι 50 στους 50-60.
Για να αντιμετωπίσω το ξάφνιασμα στον καθρέφτη, που λέγαμε πριν, έκανα ένα crash course με μία φοβερή δασκάλα Face Yoga, και προσπαθώ καθημερινά να κάνω τις ασκήσεις μου για να γυμνάσω το πρόσωπό μου. Σταμάτησα να βάφω τα μαλλιά μου, κι ας έβαλε τα κλάματα ένα πρωί που με είδα ο εννιάχρονος γιός μου επειδή «γέρασες και όπου να ’ναι θα πεθάνεις». Δεν ήθελα πια να κρύβω τα χρόνια μου, αντιθέτως θέλω να τα αναδεικνύω.
Φοράω το ίδιο νούμερο εδώ και δεκαετίες, κάποια ρούχα μου ήδη θεωρούνται vintage και, όταν είδα ότι επιστρέφουν τα χαμηλοκάβαλα τζην, ξέθαψα τα δικά μου από το βάθος της ντουλάπας μου. Όχι, δεν θα τα φορέσω. Σέβομαι εγώ η ίδια πριν από τους άλλους την ηλικία μου και θα τα χαρίσω στις νεαρές φίλες μου.
Όταν κάποτε επισκέφτηκα για πρώτη φορά έναν ολιστικό γιατρό για να ζητήσω συμβουλές σχετικά με τα συμπληρώματα που πρέπει να παίρνω, τη διατροφή μου και τη συναισθηματική μου υγεία, με ρώτησε γιατί ήμουν εκεί. Του είπα απλά ότι βλέπω τον εαυτό μου σαν μαραθωνοδρόμο. Η ζωή είναι ένας μαραθώνιος, και μάλιστα μετ’ εμποδίων. Κι εγώ κάνω πλέον την προπόνησή μου μεθοδικά. Η εμμηνόπαυση είναι απλά μία στροφή στο τερέν. Σου παίρνει λίγο παραπάνω να την περάσεις, αλλά έχει λόγο που είναι εκεί. Αμέσως μετά, σε περιμένει η γραμμή μέχρι το τέρμα. Μία ωραία, μεγάλη ευθεία.