ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ ΕΛΙΣΑΒΕΤ: ΜΙΑ ΔΙΦΟΡΟΥΜΕΝΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑ

Από τη μια πλευρά, κόσμος συρρέει στις όχθες του Τάμεση για να προκυνήσει τη σορό της Ελισάβετ και από την άλλη κόσμος περιμένει μια συγγνώμη για τις ωμές επεμβάσεις και τη στυγνή εκμετάλλευση άλλων χωρών από τη Βρετανία, αποφάσεις στις οποίες είχε εμπλοκή από τη θέση της και η εκλιπούσα.

Η εκλιπούσα εκπροσωπούσε και υπηρετούσε με τον καλύτερο τρόπο την εικόνα και τα συμφέροντα της αυτοκρατορίας που κάποτε κυριαρχούσε στην υφήλιο. Μπορεί σήμερα η γηραιά Αλβιών να μην έχει την παλιά αίγλη της, αλλά –πέρα από αρκετές κτήσεις– διατηρεί αναλλοίωτη και στιβαρή την παράδοση, άμεσα συνδεδεμένη με την «ελέω Θεού» μοναρχία.

Επομένως, δεν είναι τυχαία η κοσμοσυρροή που παρατηρείται στις όχθες του Τάμεση για προσκύνημα στη σορό της Ελισάβετ, ούτε το γεγονός ότι ο θεσμός αυτός διαπλέει άφθαρτος τον χρόνο, επηρεάζοντας βαθιά και τις νεότερες γενιές.

Ιδού απτό παράδειγμα: «Ο 20χρονος Τόμας Χιουζ, ο οποίος περίμενε 14 ώρες στην ουρά μαζί με τον αδερφό του, δήλωσε ότι φθάνοντας τελικά δίπλα στο φέρετρο ένιωσε συγκλονισμένος: “Το κάνεις ως ένδειξη σεβασμού προς αυτήν τη γυναίκα… και θεωρώ πως έχοντας περάσει από αυτήν τη διαδικασία, όταν πλέον φθάνει η στιγμή που περίμενες, τα συναισθήματα σε κατακλύζουν».

Εκδηλώσεις λατρείας στο όριο της υστερίας, όπως τότε που οι συναγμένοι έξω από το Μπάκιγχαμ περίμεναν να ακούσουν τα νέα για το φύλο του νεογέννητου, πρώτου παιδιού του Καρόλου. «It’s a boy, it’s a boy» αναφωνούσε συγκινημένο το πλήθος, δίνοντας τον ίδιο τίτλο στα βρετανικά ταμπλόιντ.

Πρίγκιπας Φίλιππος και Ελισάβετ, 4 Απριλίου 1968. © Keystone / ZUMA / VISUALHELLAS.GR

Επίσης, δεν είναι τυχαίο το ότι λίγοι εναντιώνονται στην μοναρχία (22%). Φάνηκε και τώρα με την εκδημία της Ελισάβετ. Λίγες αντιμοναρχικές πικέτες από δράκα διαδηλωτών, σταγόνα στον ωκεανό της πάγκοινης συναισθηματικής φόρτισης για την απώλεια της βασίλισσας.

Παρεμπίπτον αλλά όχι ήσσονος σημασίας: η προσήλωση των Βρετανών –κυρίως των Εγγλέζων– στους θεσμούς οδηγούσε τα παιδιά των εργατών να ακολουθούν τη δουλειά του πατέρα τους. Το θεωρούσαν καθήκον! Δεν ξέρω αν συμβαίνει και σήμερα –και σε ποια έκταση–, αλλά συνέβαινε παλιότερα κατά κόρον.

Από την Ελισάβετ στο αίτημα για συγγνώμη

Τιμώντας την Ελισάβετ, οι Βρετανοί δεν επιβεβαιώνουν μόνο την πίστη τους στον θεσμό. Μέσα τους λειτουργεί ακατάπαυστα το κλέος της κοσμοκράτειρας. Αισθάνονται περήφανοι και ξεχωριστοί, αδιαφορώντας για τον ψόγο περί κατακτητικής βουλιμίας, ωμών επεμβάσεων και στυγνής εκμετάλλευσης άλλων χωρών.

Η Ελισάβετ στο Colony Hospital στη Γρενάδα, κατά τη διάρκεια περιοδείας στην Καραϊβική, 11 Φεβρουαρίου 1966. AP Photo

Κορόνα στο κεφάλι τους η Αποικιοκρατία; Κάπως έτσι. Τι κι αν υπέφεραν ή ακόμη δυναστεύονται κάποιες χώρες; Λογαριασμό δεν δίνει η Αλβιών για τα εγκλήματα (π.χ. εναντίον του Κυπριακού Ελληνισμού) ούτε στις περισσότερες των περιπτώσεων αισθάνεται να ζητήσει συγγνώμη.

Μετά τον θάνατο της Ελισάβετ δημοσιεύθηκε στον Guardian ένα ενδιαφέρον κείμενο σχετικά με τα «έργα και τις ημέρες» της βρετανικής μοναρχίας, την οποία υπηρέτησε πιστά και η Ελισάβετ. Aρθρογράφος μια Καναδή καθηγήτρια η οποία θεωρεί ότι ο Κάρολος οφείλει να ζητήσει συγγνώμη για την Αποικιοκρατία, το δουλεμπόριο και την συμπεριφορά της Βρετανίας διαχρονικώς. Μάλλον θα περιμένει για πολύ η καθηγήτρια…

Ίσως να μας διαφεύγει ή να μη δίνουμε ιδιαίτερη σημασία, αλλά στην πολύφημη Ευρώπη ζουν και… βασιλεύουν ουκ ολίγες μοναρχίες. Βρετανία, Ισπανία, Ολλανδία, Βέλγιο, Σουηδία, Δανία, Νορβηγία, χώρες με δημοκρατική παράδοση οι περισσότερες, διατηρούν τον θεσμό ευλαβικά.

Ευτυχώς, σε κάποιες άλλες η κοινωνία πήρε διαζύγιο από την «ελέω Θεού» μοναρχία και έστειλε τους επείσακτους βασιλείς στο ράφι της Ιστορίας. Παράδειγμα η χώρα μας. Που έχει πληρώσει ακριβά τη βασιλεία.

Όμως αυτά ουδόλως απασχολούν τους κατοίκους της  Αλβιώνος. Τώρα θρηνούν τη μεγάλη απώλεια. Και στη συνέχεια θα ασχολούνται μονίμως με τον Κάρολο, το Μπάκιγχαμ και τις στοές του. Έχει και η παράδοση τις απαιτήσεις της…