ΜΑΡΤΥΡΙΑ: ΤΟ ΝΑ ΓΙΝΕΙΣ ΔΟΤΗΣ ΜΥΕΛΟΥ ΤΩΝ ΟΣΤΩΝ ΕΙΝΑΙ ΠΙΟ ΑΠΛΟ ΑΠ’ ΟΣΟ ΦΑΝΤΑΖΕΣΑΙ

O Κωσταντίνος Δήμος είναι 39 ετών. Είναι αξιωματικός του Πολεμικού Ναυτικού. Αλλά εκείνο για το οποίο αξίζει περισσότερο από όλα να τον γνωρίσουμε είναι ότι έγινε δότης μυελού των οστών. Ο Κωνσταντίνος έδωσε μόσχευμα στις αρχές του 2021 και βρέθηκε συμβατός. Του ζητήσαμε να μας περιγράψει την εμπειρία του.

Το τρίτο Σάββατο του Σεπτεμβρίου έχει καθιερωθεί ως Παγκόσμια Ημέρα Δότη Μυελού των Οστών. Ο μυελός των οστών είναι κάτι εντελώς διαφορετικό από τον νωτιαίο μυελό. Ο μυελός των οστών είναι αιμοποιητικός ιστός που δίνει γένεση σε όλα τα κύτταρα του αίματος, σε αντίθεση με τον νωτιαίο μυελό που θεωρείται νευρικός ιστός και δεν έχει καμία αιμοποιητική δράση.

Έτσι, ένα συμβατό μόσχευμα μυελού των οστών μπορεί να θεραπεύσει έναν αιματολογικό καρκίνο, όπως η λευχαιμία, αλλά και ορισμένα αιματολογικά νοσήματα, όπως η μεσογειακή αναιμία ή μία ανοσοανεπάρκεια.

Τα ιατρικά κριτήρια για τη δωρεά αίματος είναι πολύ διαφορετικά από αυτά για τη δωρεά αιμοποιητικών κυττάρων/μυελού των οστών. Για παράδειγμα, άτομα με αναιμία ή άτομα με χαμηλή αρτηριακή πίεση, μπορούν να γίνουν άφοβα εθελοντές δότες.

Αν και υπάρχουν πολλά εκατομμύρια εγγεγραμμένοι εθελοντές δότες σε όλο τον κόσμο, πολλοί ασθενείς δεν βρίσκουν συμβατό δότη. Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία, μόνο 1 στους 2.000 βρίσκεται τελικά συμβατός με κάποιον ασθενή που χρειάζεται μεταμόσχευση. Πράγμα που σημαίνει ότι όσο περισσότερο εμπλουτίζουμε τις υπάρχουσες τράπεζες με νέους δότες, τόσο περισσότερες πιθανότητες ίασης δίνουμε σε ασθενείς.

Τις πληροφορίες πήραμε από τον Σύλλογο Όραμα Ελπίδας, που μέχρι στιγμής αριθμεί 130 χιλιάδες εγγεγραμμένους εθελοντές δότες μυελού των οστών. Οι 230 από αυτούς έχουν προσφέρει μόσχευμα σε ασθενείς, μεταξύ των οποίων και 53 παιδιά-έφηβοι. Ο σύλλογος μας έφερε σε επικοινωνία με τον Κωνσταντίνο Δήμο για να μας διηγηθεί την εμπειρία του δότη.

Πώς αποφάσισα να γίνω δότης

Όπως μας είπε, ο Κωνσταντίνος Δήμος είχε στον προσωπικό του κύκλο έναν φίλο που εργαζόταν σε παιδιατρικό ογκολογικό νοσοκομείο και πάντα υπήρχε στο μυαλό του η ιδέα να γίνει δότης μυελού των οστών. Η αφορμή δόθηκε το 2016, όταν σε μία τρίμηνη εκπαίδευση που έκανε με τη δουλειά του, ενημερώθηκε από τον Σύλλογο Όραμα Ελπίδας για τις διαδικασίες που απαιτούνται ώστε κάποιος να γίνει εθελοντής δότης.

Ο Κωνσταντίνος Δήμος κατά τη διαδικασία συλλογής αιμοποιητικών κυττάρων.

«Καταλυτική ήταν η στιγμή που μας μίλησε για τη διαδικασία μία κοπέλα η οποία είχε θεραπευτεί από το πρόβλημα υγείας της, έπειτα από μεταμόσχευση που είχε κάνει. Έγινα αμέσως εθελοντής κι εγώ και αρκετοί συνάδελφοί μου», λέει.

Ποια είναι η διαδικασία

«Η διαδικασία της εγγραφής είναι πάρα πολύ εύκολη και διήρκεσε λιγότερο από 30 δευτερόλεπτα. Με μία μπατονέτα μας πήραν στοματικό επίχρισμα και μας έβαλαν στη βάση εθελοντών. Από τότε δεν χρειάστηκε να κάνω ξανά κάτι. Από τη στιγμή που ενημερώθηκα για την πιθανή συμβατότητα, έως τη στιγμή που έδωσα τελικά μόσχευμα πέρασαν περίπου 2 μήνες.

»Η πρώτη επαφή έγινε τηλεφωνικά από την Πηνελόπη Σαμαρά, τη Βιολόγο του Συλλόγου, και μέσα σε λίγες μέρες πήγα για να συζητήσουμε από κοντά τη διαδικασία. Εκεί για πρώτη φορά έκανα εξέταση αίματος για να επαληθευτεί η συμβατότητα, η οποία ήταν υψηλή. Ύστερα από περίπου 1 μήνα, πήγα στο νοσοκομείο και έκανα κάποιες επιπλέον εξετάσεις αίματος, οι οποίες επιβεβαίωσαν την καλή κατάσταση της υγείας μου, ώστε να γίνει η διαδικασία με ασφάλεια τόσο για εμένα, όσο και για το λήπτη. Το μόνο που έμενε τώρα ήταν να γίνει η συλλογή των αιμοποιητικών κυττάρων.

»Η διαδικασία που ακολούθησα για να δώσω τα κύτταρα είναι μέσω του αίματος, με τη βοήθεια ενός μηχανήματος, και διήρκεσε περίπου 4 ώρες. Ο τρόπος λήψης των κυττάρων επιλέγεται από τον δότη. Είχα δηλώσει ότι μπορώ να ακολουθήσω και τον δεύτερο τρόπος λήψης, μέσω παρακέντησης των οστών της λεκάνης, όμως δεν χρειάστηκε. Η διαδικασία δεν πόνεσε καθόλου. Για την ακρίβεια, πονάει όσο όταν μας παίρνουν αίμα. Δεν νομίζω ότι αυτός ο ασήμαντος πόνος μπορεί να μας αποθαρρύνει από την πιθανότητα να σώσουμε έναν άνθρωπο».

Ο Κωνσταντίνος Δήμος είχε μαζί του σε όλη τη διαδικασία ανθρώπους από τον Σύλλογο Όραμα Ελπίδας και τους γιατρούς του νοσοκομείου, καθώς λόγω Covid-19 δεν επιτρεπόταν να πάρει μαζί του κάποιο συγγενικό πρόσωπο για παρέα. «Τους ένιωθα τόσο κοντά μου, όπως την οικογένεια και τους φίλους μου. Ακόμη και μετά από 2 χρόνια εξακολουθώ να έχω επαφές με ανθρώπους από το Όραμα Ελπίδας», λέει.

iStock

Ποιος είναι ο λήπτης

Επαφή με την ασθενή δεν είχε. Έτσι ορίζει η νόμιμη διαδικασία. «Το μόνο που γνωρίζω είναι ότι ζει στην Αμερική και είναι κοντά στην ηλικία μου. Μετά την πάροδο 2 ετών από τη μεταμόσχευση, εάν το επιθυμούμε και οι δύο, θα μας κοινοποιηθούν τα στοιχεία και από εκεί και πέρα θα μπορούμε να επικοινωνήσουμε. Εγώ έχω δηλώσει από τώρα ότι θέλω να επικοινωνήσω. Ελπίζω να θέλει κι εκείνη. Τότε, τα χιλιόμετρα που μας χωρίζουν δεν θα είναι μεγάλο εμπόδιο».

Ανάμεικτα συναισθήματα

Πώς αισθανόταν κατά τη διάρκεια όλης αυτής της διαδικασίας; «Τα συναισθήματα, τόσο κατά τα διάφορα στάδια της διαδικασίας, όσο και στη συνέχεια, είναι ανάμεικτα και δεν είναι τα ίδια κάθε φορά. Την πρώτη φορά που με πήρε τηλέφωνο η Πηνελόπη, ένιωσα περίεργα γιατί δεν ήξερα τι θα συναντήσω. Μόλις πήγα στο Όραμα Ελπίδας, άρχισα να νιώθω πιο έντονα ένα αίσθημα ευθύνης, καθώς πλέον γνώριζα ότι η ζωή κάποιου στηριζόταν σε μένα. Ήθελα λοιπόν να κάνω όλα όσα έπρεπε μέχρι το τέλος της διαδικασίας και της συλλογής του μοσχεύματος.

»Ειδικά τις τελευταίες μέρες, κατά τις οποίες θα καταστρεφόταν πλήρως ο άρρωστος μυελός του ασθενή, αν κάτι δεν πήγαινε καλά με μένα, ο λήπτης θα έχανε τη ζωή του! Πήρα άδεια από τη δουλειά μου και δεν κυκλοφορούσα έξω, παρά μόνο για τα απαραίτητα. Δεν ήθελα να κολλήσω Covid-19 ή κάτι άλλο το οποίο μπορεί να έθετε τη λήπτρια σε κίνδυνο. Αφού έδωσα μόσχευμα, τα κύρια συναισθήματά που επικρατούσαν ήταν χαρά και περηφάνια. Στη συνέχεια αναπτύχθηκε και ένα αίσθημα αγωνίας για το αν η ασθενής θα γινόταν καλά».

Έναν χρόνο μετά

Με τη σκέψη λοιπόν στην απέναντι όχθη του Ατλαντικού, ο Κωνσταντίνος πέρασε έναν ακόμη χρόνο, μέχρις ότου έμαθε ότι η ασθενής πηγαίνει καλά, αλλά θα έπρεπε να δώσει ξανά μερικά κύτταρα προς ενίσχυση. Εδώ να σημειώσουμε ότι σπάνια χρειάζεται να γίνει αυτό. Όμως, «η χαρά μου ήταν μεγάλη γιατί πλέον η υγεία της λήπτριας είχε αρχίσει να βελτιώνεται και υπήρχαν πάρα πολλές πιθανότητες να γίνει τελείως καλά».

Τώρα που περιμένει να ακούσει τα καλά νέα, μας υπενθυμίζει ότι η ζωή και η υγεία είναι τα ύψιστα αγαθά που έχουμε. «Κανείς δεν θα έπρεπε να κάνει πίσω στην ευκαιρία του να σώσει έναν άνθρωπο, κάνοντας τόσο μικρό κόπο. Είναι σαν να βοηθάμε τον συνάνθρωπό μας στον δρόμο, απλά με άλλο τρόπο. Είναι μια πολύ εύκολη διαδικασία και τα συναισθήματα μετά θα υπάρχουν για μια ζωή». Να θυμίζουν κυρίως σε σένα ότι μπορεί και να έσωσες μια ζωή. Δεν είναι μικρό πράγμα.

Δείτε στο βίντεο μερικές ακόμα αληθινές ιστορίες:

Γιατί όμως ο κόσμος δεν γίνεται εύκολα δότης μυελού των οστών; «Νομίζω ότι η απροθυμία του κόσμου οφείλεται στην έλλειψη ενημέρωσης που υπάρχει σχετικά με τη διαδικασία. Όλοι νομίζουν ότι χρειάζεται πολυήμερη νοσηλεία και μεγάλη σωματική ταλαιπωρία. Δεν γνωρίζουν ότι η διαδικασία διαρκεί περίπου 4 ώρες και γίνεται και μέσω του αίματος. Ίσως κάποιοι να λένε “σιγά, μην τύχει σε μένα να γίνω σωτήρας κάποιου”.

»Να όμως που τυχαίνει. Έτυχε σε μένα. Βάλτε μόνο τον εαυτό σας στη θέση ενός ασθενή, νιώστε τον πόνο του, σκεφτείτε την αγωνία που έχει να βρεθεί μόνο ένας άνθρωπος στον κόσμο ο οποίος θα μπορούσε να τον κάνει καλά, και θα το αποφασίσετε!»