ΕΧΕΙ ΝΟΗΜΑ ΝΑ ΨΑΧΝΕΙΣ ΤΗΝ «ΑΔΕΛΦΗ ΨΥΧΗ» ΣΟΥ;

Αν έχεις σκεφτεί ότι υπάρχει εκεί έξω η «αδελφή ψυχή» σου, δες τι πιστεύουν οι επιστήμες για το θέμα –από τα μαθηματικά μέχρι την ψυχολογία– και αποφάσισε πώς θα κινηθείς στις σχέσεις σου.

Η «αδελφή ψυχή» μας είναι το άτομο με το οποίο νιώθουμε πως έχουμε πλήρη ταύτιση. Ένα ταίριασμα που δεν δεν μπορεί να εξηγηθεί με τη λογική. Θες περισσότερες λεπτομέρειες; Ας πούμε πως συναντάς κάποιον για πρώτη φορά και από τα πρώτα λεπτά της συζήτησής σας νιώθεις σαν να τον ήξερες χρόνια. Η συζήτηση ρέει αβίαστα και ευχάριστα, η ώρα περνάει χωρίς να το καταλάβεις και δεν γίνονται «κοιλιές» στο πρόγραμμα. Αλλά και όταν γίνονται, δεν αντιμετωπίζονται ως αγχωτικό πρόβλημα (Γιατί δεν λέει κάτι; Είπα κάτι που δεν έπρεπε; Μήπως βαριέται;). Όλως περιέργως υπάρχει ένας βαθμός οικειότητας που κάνει και τα «νεκρά διαστήματα» να είναι ΟΚ. Εξακολουθείς να νιώθεις άνετα και ασφαλής. Πως είσαι «σπίτι» σου.

Αν το ’χεις ζήσει, δεν θα ένιωσες μια ξαφνική… τάση προς έμετο διαβάζοντας το κλισέ. Αν δεν το έχεις ζήσει, εύχομαι να σου συμβεί. Όχι γιατί θα σημαίνει πως έχεις βρει το άτομο με το οποίο θα περπατήσετε μαζί έως το τέλος της ζωής σας, αλλά επειδή πρόκειται για μια πολύ ενδιαφέρουσα εμπειρία. Που, αν με ρωτάς, δεν μας «δένει» εσαεί. Αλλά μας κάνει να θέλουμε να έχουμε αυτό το άτομο στη ζωή μας, ανεξάρτητα από ταμπέλες.

Τι έχει να πει, όμως, η επιστήμη για τις αδελφές ψυχές, ένα θέμα που σαφώς και ερευνάται; Πρώτα θα σου πω ποιος χρησιμοποίησε τον όρο με την έννοια που του αποδίδουμε σήμερα, αν και υπάρχουν και γι’ αυτό κάποιες αμφισβητήσεις.

Η «αδελφή ψυχή» στον ρομαντισμό

Ο Samuel Taylor Coleridge ήταν Άγγλος ποιητής, φιλόσοφος και θεολόγος, που έζησε από τον Οκτώβριο του 1722 έως τον Ιούλιο του 1834. Υπήρξε εκ των ιδρυτών του Ρομαντικού Κινήματος στη Μεγάλη Βρετανία.

Ο ρομαντισμός ήταν εικαστικό, μουσικό, λογοτεχνικό και πνευματικό κίνημα που αναπτύχθηκε στα τέλη του 18ου αιώνα, έχοντας στο επίκεντρο το συναίσθημα αντί της λογικής. Πηγή έμπνευσης ήταν τα αγγλικά ρομάντζα και στόχος η πρόκληση ισχυρής συγκίνησης μέσω της τέχνης.

Το κίνημα αυτό εμφανίστηκε για να αμφισβητήσει τη βαριά κληρονομιά της βασιλικής και της αριστοκρατικής παράδοσης. Επρόκειτο για εξέγερση εναντίον των κανόνων της τέχνης και της λογοτεχνίας που όριζαν (και περιόριζαν) οι ακαδημαϊκοί. Ενίσχυσε τα ανθρώπινα συναισθήματα και ανέδειξε τη λαϊκή τέχνη και τα έθιμα της εποχής.

iStock

Το 1822, ο Coleridge είχε γράψει σε ένα γράμμα του πως «για να είστε ευτυχισμένοι στην έγγαμη ζωή σας, πρέπει να βρείτε την αδελφή ψυχή σας». Αυτή ήταν η πρώτη φορά που εντοπίστηκε καταγεγραμμένος ο όρος «soulmate».

Κατά τον Βρετανό φιλόσοφο, ένας επιτυχημένος γάμος έπρεπε να έχει κάτι περισσότερο από οικονομική ή κοινωνική συμβατότητα. Απαιτούσε μια πνευματική σύνδεση. Κάτι που έως τότε δεν υπήρχε στην εικόνα. Ως σκέψη υπήρχε από την εποχή του Πλάτωνα, ο οποίος είχε γράψει στο «Συμπόσιο» για τους λόγους που υπάρχουν, πίσω από τη λαχτάρα των ανθρώπων για να βρουν και να έχουν μια αδελφή ψυχή.

Είχε αναφέρει τα λόγια του Αριστοφάνη, κατά τα οποία όλοι οι άνθρωποι κάποτε ήμασταν ενωμένοι με το άλλο μας μισό, αλλά ο Δίας μας χώρισε από φόβο και ζήλια. Είχε περιγράψει την εμπειρία της ένωσης ως εξής: «Όταν ένας από αυτούς συναντά το άλλο του μισό, το πραγματικό μισό του εαυτού του, το ζευγάρι χάνεται σαστισμένα στην αγάπη, τη φιλία και την οικειότητα. Δεν μπορεί να είναι ο ένας μακριά από το οπτικό πεδίο του άλλου, ούτε για μια στιγμή».

Στο μεσοδιάστημα, μπήκε στη μέση η θρησκεία, στην οποία η σύνδεση της ανθρώπινης ψυχής με τον Θεό έχει διατυπωθεί με παρόμοιους τρόπους.

Σε διαφορετικά σημεία της ιστορίας του Ιουδαϊσμού και του Χριστιανισμού, οι μυστικιστές και οι θεολόγοι χρησιμοποίησαν ερωτικές και συζυγικές μεταφορές για να κατανοήσουν τη σχέση τους με τον Θεό. Παρά τις σημαντικές διαφορές, και οι δύο πλευρές είχαν το όραμα της ερωτικής ένωσης με τη μοναδική θεϊκή δύναμη ως το μονοπάτι προς την αληθινή αυτοσυνείδηση, την ευτυχία και την ολότητα.

Στην Εβραϊκή Βίβλο, ο Θεός θεωρείται σταθερά ως αυτός με τον οποίο είναι αρραβωνιασμένος ο εκλεκτός λαός του (βλ. το Ισραήλ, ως αρχαίο βασίλειο και όχι ως το σύγχρονο έθνος), «διότι ο Δημιουργός σου είναι ο σύζυγός σου».

Μέχρι τον 2ο μ.Χ. Αιώνα, οι Χριστιανοί άρχισαν να πλαισιώνουν τη σχέση τους με το θείο με ερωτικούς όρους, μέσω του «Άσματος των Ασμάτων». Τα γραπτά του Ωριγένη (εκ των σημαντικότερων μορφών των πρωτοχριστιανικών χρόνων) για αυτό δημιούργησαν μια πλούσια και εκτεταμένη παράδοση χριστιανικών μυστικιστικών κειμένων, βασισμένων στην ερωτική και συζυγική ένωση της ψυχής με τον Χριστό.

Τελικά, πρόκειται για μύθο ή αλήθεια;

ΑΝ ΟΛΟΙ ΕΙΧΑΜΕ ΜΟΝΟ ΜΙΑ ΑΔΕΛΦΗ ΨΥΧΗ, ΒΑΣΕΙ ΤΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ ΟΙ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΕΣ ΝΑ ΤΗ ΒΡΟΥΜΕ ΕΙΝΑΙ ΑΠΕΙΡΟΕΛΑΧΙΣΤΕΣ.

Τι δείχνει έρευνα για τις αδελφές ψυχές

Μελέτη που δημοσιεύτηκε το 2014 και είχε τίτλο «Όταν πονάει το να σκεφτόμαστε ότι φτιαχτήκαμε ο ένας για τον άλλον», ανέφερε πως είναι λάθος προσέγγιση σε μια σχέση να θεωρούμε έναν σύντροφο ως αδελφή ψυχή. Οι επιστήμονες είχαν ζητήσει από τους συμμετέχοντες να διαλέξουν μεταξύ φράσεων και εικόνων που υποδήλωναν ότι η άποψή τους για την αγάπη ήταν είτε η ανακάλυψη μιας αδελφής ψυχής, είτε μάλλον ένα θορυβώδες, ανώμαλο, ρεαλιστικό ταξίδι.

Η ομάδα που πίστευε στην αδελφή ψυχή ήταν πολύ πιο αρνητική όσον αφορά τα προβλήματα στις σχέσεις τους από την πιο ρεαλιστική ομάδα. Εκ των συγγραφέων της μελέτης, ο Spike W.S. Lee είχε σχολιάσει πως «οι άνθρωποι που βλέπουν τους εαυτούς τους ως αδελφές ψυχές τείνουν να είναι λιγότερο ικανοποιημένοι όταν σκέφτονται τις συγκρούσεις στις σχέσεις τους. Κάτι που είναι αναπόφευκτο. Στο πλαίσιο της αδελφής ψυχής, οι συγκρούσεις είναι κακό πράγμα και οι άνθρωποι σκέφτονται ότι ίσως να μην είναι φτιαγμένοι ο ένας για τον άλλον».

Tι δείχνουν τα μαθηματικά

Όπως αναφέρει το Bustle, ο Randall Munroe, επιστήμονας ρομποτικής με προϋπηρεσία στη NASA, επιχείρησε να δώσει απάντηση στο αν υπάρχουν αδελφές ψυχές μέσω μαθηματικών. Το αποτέλεσμα της δουλειάς του καταγράφηκε στο βιβλίο του με τίτλο «Και αν υπάρχει; Σοβαρές επιστημονικές απαντήσεις σε παράλογες υποθετικές ερωτήσεις».

Στο ερώτημα «τι θα γινόταν αν όλοι είχαμε μόνο μία αδελφή ψυχή, ένα τυχαίο άτομο κάπου στον κόσμο;», ο Munroe διαπίστωσε ότι, βάσει των μαθηματικών, οι πιθανότητες να βρούμε αυτήν τη μία αδελφή ψυχή μας είναι απειροελάχιστες.

iStock

Για τους σκοπούς της μελέτης του, ορίζει ως αδελφή ψυχή κάποιον που βρίσκεται στο ίδιο ηλικιακό εύρος με εμάς, πράγμα που σημαίνει ότι κάθε άτομο έχει περίπου 500 εκατομμύρια πιθανά ταίρια. «Ας υποθέσουμε ότι συναντιούνται τα βλέμματα σας, με κατά μέσο όρο μερικές δεκάδες νέα άγνωστα άτομα κάθε μέρα. Αν το 10% από αυτά είναι κοντά στην ηλικία σας, έχετε 50.000 πιθανά ταίρια σε μια ζωή. Δεδομένου ότι έχετε 500.000.000 πιθανές αδελφές ψυχές, έχετε μια στις 10.000 πιθανότητες να βρείτε την πραγματική αγάπη».

Το μεγάλο ερώτημα, βέβαια, είναι πώς μπορείς να εφαρμόσεις σε μια μεταφυσική έννοια κάτι τόσο πρακτικό όσο τα μαθηματικά. Πάμε, λοιπόν, στην επόμενη σχετική μελέτη.

Η ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΤΗΣ ΑΔΕΛΦΗΣ ΨΥΧΗΣ ΜΕΙΩΝΕΙ ΤΟ ΚΙΝΗΤΡΟ ΝΑ ΠΡΟΣΠΑΘΟΥΜΕ ΓΙΑ ΝΑ ΒΕΛΤΙΩΣΟΥΜΕ ΜΙΑ ΣΧΕΣΗ.

Τι δείχνει η ενέργεια που αφιερώνουμε

Υπάρχει ιστοσελίδα  που λέγεται Science of People και έχει ειδική ενότητα για τις αδελφές ψυχές. Εκεί μπορείς να διαβάσεις ότι οι άντρες που πιστεύουν πως είναι προορισμένοι να βρουν την μια, πραγματική αδελφή ψυχή είναι περισσότεροι από τις γυναίκες (74% έναντι 71%), όπως και ότι το 79% των ανθρώπων κάτω των 45 χρόνων πιστεύουν στις αδελφές ψυχές – ποσοστό που στις ηλικίες 45+ είναι 69%.

Τονίζεται και ότι «όσοι πιστεύουν στις αδελφές ψυχές είναι πιο πιθανό να χωρίσουν, να τα παρατήσουν και να έχουν δύσκολες σχέσεις» Γιατί; Επειδή ξοδεύουν ενέργεια –νοητική– για να αξιολογούν το άτομο με το οποίο είναι μαζί και αναρωτιούνται συνεχώς αν είναι ο ένας/η μία, αν μπορούν να κάνουν κάτι καλύτερο, αν αυτή είναι η μοίρα τους.

Αντιθέτως, τα άτομα που δεν έχουν αυτό το υπαρξιακό ερώτημα ασχολούνται με άλλα ζητήματα. Όπως:

• Ταιριάζουμε;
• Μπορώ να βελτιωθώ ως σύντροφος;
• Μπορούμε να έρθουμε πιο κοντά;
• Τι μπορώ να κάνω για να κάνω τη σχέση καλύτερη;

Η παγίδα που υπάρχει είναι ότι μπορεί να έχουμε σύντροφο και, αντί να απολαμβάνουμε τη σχέση μας, να αφιερώνουμε ενέργεια και χρόνο στο να αναζητούμε την αδελφή ψυχή. «Η αναζήτηση της αδελφής ψυχής μειώνει το κίνητρο να κάνουμε τις σχέσεις μας να “δουλέψουν”. Δεν σημαίνει πως συμβιβαζόμαστε, αλλά ότι είμαστε ανοιχτοί στο να ωριμάσουμε και να προσαρμοστούμε».

Τι λέει η ψυχολογία

Οι θεραπευτές σε γενικές γραμμές πιστεύουν πως δυο άνθρωποι μπορεί να μην ξεκινούν μια σχέση ως «αδελφές ψυχές», αλλά να εξελίσσονται σε αυτήν τη συνθήκη στην πάροδο του χρόνου, με δουλειά και σεβασμό. «Η συνεργασία έχει γίνει τόσο πολύπλευρη και οι συμβατότητες τόσο περίπλοκες, που ο/η σύζυγος δεν μπορεί να αντικατασταθεί από άλλον/άλλη. Δύο άτομα που έχουν γίνει αναντικατάστατα (το ένα για το άλλο), έχουν γίνει αδελφές ψυχές. Και, υπ’ αυτήν την έννοια, γίνονται η μια περίπτωση στο δισεκατομμύριο του τέλειου ταιριού».

Συμπέρασμα

Αν το ’χεις ζήσει, δεν μπορεί να σε αμφισβητήσει κανείς. Αν δεν το έχεις ζήσει, είναι χρήσιμο να μην επενδύσεις όλο σου το είναι στην αναζήτηση της αδελφής ψυχής, γιατί θα περάσει η ζωή και δεν θα έχεις καταλάβει πολλά.