ΕΝΑ ΑΓΑΛΜΑ ΑΦΙΕΡΩΜΕΝΟ ΣΤΑ ΠΕΙΡΑΜΑΤΟΖΩΑ

Ένα μνημείο αφιερωμένο στα πειραματόζωα που θυσιάστηκαν για χάρη της επιστήμης και προς όφελος των ανθρώπων.

Το ομολογώ, έχω μια ιδιαίτερη ευαισθησία όσον αφορά τα ζώα, κυρίως γιατί τα περισσότερα δεινά τους είναι αποτέλεσμα δικών μας επιλογών και όχι δικών τους. Εμείς χτίζουμε αφιλόξενες πόλεις, εμείς καταπατάμε παρθένες εκτάσεις και καταστρέφουμε βιότοπους, εμείς παίρνουμε ζώα στο σπίτι και μετά τα παρατάμε στον δρόμο. Προσθέστε, τώρα, στην ενδεικτική αυτή λίστα το να σε χρησιμοποιούν σε πειράματα.

Γιατί αυτό ισχύει στην περίπτωση των μικρών θηλαστικών, των εργαστηριακών ποντικών που χρησιμοποιούνταν κατά κόρον σε επιστημονικές έρευνες. Σε αυτά τα μικρά πειραματόζωα, η επιστήμη οφείλει πολλές ανακαλύψεις, πολλά «ευχαριστώ», αλλά και πολλά «συγγνώμη».

Μάλιστα, αν ο σκύλος θεωρείται ο καλύτερος φίλος του ανθρώπου, τα ποντικάκια είναι ο παλαιότερος συγκάτοικός του, καθώς μελέτη στο περιοδικό Proceedings of the National Academy of Sciences, περιγράφει πληθυσμούς ποντικών που ζούσαν με ομάδες κυνηγών-συλλεκτών πριν 15 χιλιάδες χρόνια.

Μνημείο πεσόντων... ποντικιών

Ως αναγνώριση της μακρόχρονης και σημαντικής συνεισφοράς τους στην επιστήμη, από τη μελέτη ασθενειών μέχρι την ανάπτυξη φαρμάκων, ένα άγαλμα ποντικιού έχει στηθεί στο Ινστιτούτο Κυτταρολογίας και Γενετικής της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών στο Novosibirsk στη Σιβηρία.

ALAMY / VISUALHELLAS.GR

Η αποκάλυψη του αγάλματος, το οποίο απεικονίζει ένα ποντίκι με τη μορφή ηλικιωμένης γυναίκας με γυαλιά, που με τις βελόνες της πλέκει τη διπλή έλικα του DNA, έγινε το 2013.

«Συνδυάζει τόσο την εικόνα ενός εργαστηριακού ποντικιού όσο και ενός επιστήμονα, επειδή συνδέονται μεταξύ τους και εξυπηρετούν έναν σκοπό», είχε δηλώσει ο γλύπτης Andrei Kharkevich.

Γιατί χρησιμοποιούμε πειραματόζωα;

Όταν οι επιστήμονες χρησιμοποιούν ζωικά μοντέλα, προκειμένου να λύσουν ένα πρόβλημα (π.χ. ασθένειες) ή να απαντήσουν σε ένα ερώτημα (π.χ. εύρεση θεραπείας), τα ζώα αυτά επιλέγονται συχνά λόγω της ομοιότητας με τον άνθρωπο όσον αφορά τα γονίδια, την ανατομία και τη φυσιολογία. Τα τρωκτικά, κυρίως τα ποντίκια, είναι ο πιο κοινός τύπος θηλαστικού που χρησιμοποιείται σε πειραματικές μελέτες.

Επίσης, τα ζώα είναι ευάλωτα σε πολλά από τα ίδια προβλήματα υγείας με τους ανθρώπους, όπως ο καρκίνος, ο διαβήτης, οι καρδιακές παθήσεις.

iStock

Με μικρότερο κύκλο ζωής από τον άνθρωπο, τα ζωικά μοντέλα μπορούν να μελετηθούν καθόλη τη διάρκεια της ζωής τους και σε πολλές γενιές.

Είναι εύκολα στον χειρισμό και τη φροντίδα, αφού έχουν μικρό μέγεθος, αποκτούν πολλούς απογόνους σε σύντομο χρονικό διάστημα και φυσικά η φροντίδα τους είναι πιο οικονομική.

Τέλος, καθοριστικό ρόλο στην επιλογή ενός πειραματόζωου παίζει και το πλήθος πληροφοριών που έχουμε για αυτό. Οι γνώσεις μας για τη φυσιολογία και το γενετικό υπόβαθρο των ποντικών είναι εξαιρετικά πολλές.

Δεν ξέρω πότε –και αν– θα σταματήσουμε τα πειράματα σε ζώα. Θα ήθελα να ελπίζω σύντομα. Μέχρι τότε, οφείλουμε σεβασμό και φροντίδα σε όσα θυσιάζονται για εμάς.