ΤΙ ΕΤΟΙΜΑΖΕΙ Ο JEFF KOONS ΣΤΗΝ ΥΔΡΑ;
Ο Jeff Koons έρχεται στην Ύδρα καλεσμένος του Ιδρύματος ΔΕΣΤΕ και του συλλέκτη Δάκη Ιωάννου, για μια πρωτότυπη εγκατάσταση στα σφαγεία του νησιού.
Η τελευταία φορά που είδαμε τον Jeff Koons στην Ελλάδα ήταν το καλοκαίρι πριν την πανδημία. Τον Ιούνιο του ’19, χαλαρός και χαμογελαστός, περπατούσε στο χωμάτινο, παραθαλάσσιο δρομάκι που βγάζει από την πόλη της Ύδρας στα Σφαγεία. Λίγη ώρα μετά, μαζί με φίλους καλούς, απολάμβανε τα έργα της Kiki Smith, που φιλοξενήθηκαν στο project space του Ιδρύματος ΔΕΣΤΕ.
Φέτος τον περιμένουμε ξανά, στον ίδιο cult αλλά κλασικό πλέον χώρο, για τη δική του έκθεση, στις 21 Ιουνίου. Για την ιστορία, να θυμίσουμε ότι ο εκθεσιακός χώρος του ΔΕΣΤΕ στο νησί εγκαινιάστηκε το 2009, διατηρώντας πολλά αυθεντικά στοιχεία από τον πρότερο χαρακτήρα των σφαγείων. Κάθε καλοκαίρι παραχωρείται σε έναν καλλιτέχνη, ο οποίος καλείται να παρουσιάσει μια έκθεση ειδικά σχεδιασμένη για το μέρος.
Τι θα δούμε από τον Jeff Koons; Μυστήριο ή, καλύτερα, έκπληξη, όπως ο ίδιος ο καλλιτέχνης θέλει να παραμείνει ό,τι ετοιμάζει, χωρίς να αφήνει την παραμικρή πληροφορία να διαρρεύσει. Εκτός από τον τίτλο: «Apollo».
Ο Jeff Koons και η Ελλάδα
Δεν θα είναι, βέβαια, η πρώτη έκθεση του διάσημου εικαστικού στην Ελλάδα. Κατά τις τέσσερις δεκαετίες που αριθμεί η καριέρα του, ουκ ολίγα είναι τα έργα του που έχουμε δει στη χώρα μας, ενώ αναρίθμητες μάλλον είναι οι επισκέψεις του για αναψυχή. Ο λόγος για τη σύνδεση του 67χρονου Αμερικανού με την Ελλάδα δεν είναι άλλος από τον Δάκη Ιωάννου, τον μαικήνα των τεχνών ο οποίος ίδρυσε το ΔΕΣΤΕ και μπορεί να περηφανεύεται πως ήταν εκείνος που τον «ανακάλυψε».
Όλα ξεκίνησαν με μια μπάλα του μπάσκετ. Μια κλασική, πορτοκαλί Spalding, που τοποθετήθηκε μέσα σε μια μικρή δεξαμένη με απεσταγμένο νερό και αλάτι και αιωρήθηκε ελαφρώς πάνω από τη μέση. Το έργο ονομάστηκε «One ball total equilibrium tank» (1985) και ο καλλιτέχνης είχε δηλώσει πως παρουσιάζει την «προτελευταία κατάσταση της ύπαρξης», ούτε ακριβώς ζωή, ούτε ακριβώς θάνατος. Αυτό το έργο έστρεψε την προσοχή του κόσμου στον Κoons και ήταν το πρώτο έργο του που απέκτησε ο Έλληνας συλλέκτης, ξεκινώντας τη διάσημη πλέον συλλογή του.
Koons και Ιωάννου έχουν ποζάρει έκτοτε μαζί σε πλείστες όσες φωτογραφίες: λουόμενοι στην Ύδρα, σε εγκαίνια εκθέσεων στα μεγαλύτερα μουσεία του κόσμου, και φυσικά πάνω στο «Guilty», τη θαλαμηγό-υπερπαραγωγή του Δάκη Ιωάννου, που επιμελήθηκε εικαστικά ο Jeff Koons το 2013. Μια θαλαμηγό μήκους 35 μέτρων, της οποίας το σχέδιο το εμπνεύστηκε από το καμουφλάζ των πλοίων του Βρετανικού Ναυτικού κατά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Αν δεις το σκάφος από ψηλά, θα δεις και την εικόνα του... Iggy Pop. «Ο Iggy παρουσιάζεται ως μια σύγχρονη μορφή του Διονύσου», έχει πει ο Ιωάννου περιγράφοντας το σχέδιο του φίλου του. Ο θεός της ροκ, δηλαδή, συναντά τον θεό του κρασιού και της διασκέδασης.
Ιδιοφυές, θα σκεφτεί κανείς. Ή μήπως αφόρητα κιτς; Δεν υπάρχει έργο του Koons που να μην προκαλεί την πλάστιγγα να γείρει από τη μία ή από την άλλη πλευρά: Τα υπερμεγέθη γλυπτά «Balloon dogs» από ανοξείδωτο ατσάλι με εφέ καθρέφτη, που μοιάζουν με ζωάκια φτιαγμένα από μπαλόνι – σε μπλε, φούξια, κίτρινο, κόκκινο. Οι ηλεκτρικές σκούπες Hoover μέσα σε γυάλινες προθήκες.
Το πορσελάνινο γλυπτό «Michael Jackson and Bubbles», με πρωταγωνιστές τον διάσημο σταρ και τον χιμπατζή του. Το ύψους 12 μέτρων «Μπουκέτο από τουλίπες» του, που προσφέρθηκε από τις ΗΠΑ στην Γαλλία, στη μνήμη των θυμάτων της τρομοκρατικής επίθεσης στο Παρίσι, τον Νοέμβριο του 2015.
Χάρη μάλιστα σε δύο από τα έργα του, το ανοξείδωτο «Rabbit» και το πορτοκαλί «Balloon dog», απέσπασε και τον τίτλο του πιο «ακριβού» εν ζωή καλλιτέχνη, καθώς το πρώτο πωλήθηκε το 2019 προς 91,1 εκατομμύρια δολάρια, ενώ το δεύτερο είχε φτάσει τα 58,4 εκατ δολάρια το 2013.
Ένας τολμηρός προβοκάτορας
Οι θαυμαστές του Jeff Koons θα μιλήσουν για ένα πανέξυπνο καλλιτέχνη που χλευάζει τη σοβαροφάνεια του χώρου, γνήσιο εκπρόσωπο της εννοιολογικής τέχνης. Οι πολέμιοι θα κάνουν λόγο για βλακώδεις, έως και αποκρουστικές συχνά δημιουργίες ενός μαρκετίστα, ενώ δεν θα λείψει και ένα βιτριολικό σχόλιο για το γεγονός ότι υπήρξε παντρεμένος με την Ιταλίδα πορνοστάρ/πολιτικό Ιλόνα Στάλλερ, πασίγνωστη ως Τσιτσιολίνα, η οποία πρωταγωνίστησε μαζί με τον καλλιτέχνη σε αμφιλεγόμενα ερωτικού περιεχομένου έργα του.
Ο ίδιος, πάντως, απ’ ό,τι φαίνεται, το διασκεδάζει. Από τη μία, δηλώνει προβοκατόρικα πως τα έργα του στερούνται εντελώς οποιουδήποτε βάθους και νοήματος, για να επανέλθει σημειώνοντας πως τα «Balloon dogs» του «συμβολίζουν εμάς, τους ανθρώπους. Εμείς είμαστε ουσιαστικά τα “φουσκωτά”. Η εισπνοή συμβολίζει την αισιοδοξία, ενώ η εκπνοή τον θάνατο».
Μέχρι να αφιχθεί στην Ύδρα σε λίγες μέρες, κατά πάσα πιθανότητα με το «Guilty», θα έχει προλάβει μάλλον να ολοκληρώσει μια ακόμη εξτραβαγκάντζα του: να «εκτοξεύσει» το project «Moon Phases», με τα πρώτα του NFT, που θα πωληθούν και τα έσοδα θα διατεθούν στους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα.
Η εγκατάσταση του Jeff Koons θα φιλοξενηθεί στο project space του Ιδρύματος ΔΕΣΤΕ στα Σφαγεία της Ύδρας από τις 21 Ιουνίου έως τις 31 Οκτωβρίου.
SLOW MONDAY NEWSLETTER
Θέλεις να αλλάξεις τη ζωή σου; Μπες στη λογική του NOW. SLOW. FLOW.
Κάθε Δευτέρα θα βρίσκεις στο inbox σου ό,τι αξίζει να ανακαλύψεις.
