Ο ΒΑΣΙΛΙΚΟΣ ΠΟΛΤΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΟΦΕΛΗ ΤΟΥ

Ιδιαίτερα ενθαρρυντικά είναι τα πορίσματα των μέχρι τώρα ερευνών σχετικά με τον βασιλικό πολτό. Η «τροφή της βασίλισσας μέλισσας» φαίνεται να έχει πιθανά οφέλη για την υγεία του ανθρώπου, ενώ παράλληλα εντείνεται η ανάγκη για περαιτέρω μελέτες σχετικά με τις ευεργετικές του ιδιότητες.

Ο βασιλικός πολτός είναι η τροφή της βασίλισσας μέλισσας! Το δικαίωμα να τον καταναλώνει το έχει μόνο αυτή και οι προνύμφες που θα γίνουν βασίλισσες, ενώ οι εργάτριες μέλισσες εργάζονται σκληρά για να τον παράγουν. Προσωπικά, γνώρισα τον βασιλικό πολτό τη χρονιά που ήμουν στην Γ' Λυκείου και έδινα πανελλήνιες. Τότε έπρεπε να τονώσω τον οργανισμό μου αφού οι αμέτρητες ώρες διαβάσματος και οι λίγες ώρες ύπνου με είχαν εξαντλήσει.

Μου σύστησαν, λοιπόν, τον βασιλικό πολτό ως φυσικό δυναμωτικό που θα μπορούσε να με κρατήσει ακμαία την περίοδο των εξετάσεων. Αν θυμάμαι καλά, η γεύση του δεν με ενθουσίαζε, αλλά η ποσότητα που έπαιρνα ήταν τόσο μικρή που δεν με πείραζε, αρκεί να μου εξασφάλιζε ικανοποιητικά αποτελέσματα.

Βασιλικός πολτός: ένα αμφιλεγόμενο συμπλήρωμα

Η σύνθεση του βασιλικού πολτού ποικίλει ανάλογα με το κλίμα. Συνήθως περιέχει:

• περίπου 60% έως 70% νερό,
• 12% έως 15% πρωτεΐνες,
• 10% έως 16% ζάχαρη,
• 3% έως 6% λίπη,
• 2% έως 3% βιταμίνες,
• άλατα,
• αμινοξέα.

Παρόλο που ούτε η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων ούτε ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ αποδέχονται τον βασιλικό πολτό ως ωφέλιμο για την υγεία του ανθρώπου, θεωρώντας ανεπαρκή τα επιστημονικά στοιχεία που υπάρχουν μέχρι στιγμής, ένας σεβαστός αριθμός ερευνών αποδεικνύει ότι μπορεί να έχει θετικές επιδράσεις στην υγεία μας.

Όπως μας είπε η Χαρά Τσιάκλα, διαιτολόγος-διατροφολόγος MSc, «η πλειοψηφία των μελετών αναφέρουν αρκετά ενθαρρυντικά αποτελέσματα. Ωστόσο, οι περισσότερες έχουν διεξαχθεί σε ζωικά μοντέλα και σε εργαστήρια. Η ύπαρξη περισσότερων κλινικών δοκιμών σε ανθρώπους είναι απαραίτητη προκειμένου να βγει κάποιο ασφαλές συμπέρασμα για το αν πράγματι ο βασιλικός πολτός έχει τα υποσχόμενα οφέλη και στον άνθρωπο».

iStock

Ποιες είναι οι πιθανές ευεργετικές του ιδιότητες

Ας αναφέρουμε, λοιπόν, τα επιστημονικά δεδομένα ως έχουν μέχρι στιγμής. Καταρχάς, να πούμε ότι ο βασιλικός πολτός περιέχει ποικιλία θρεπτικών συστατικών. Ενώ η πλήρης χημική σύνθεση του βασιλικού πολτού είναι άγνωστη, πιστεύεται ότι οι θετικές επιδράσεις του στην υγεία προέρχονται από τις μοναδικές πρωτεΐνες και τα λιπαρά οξέα του.

Επιπλέον, ο βασιλικός πολτός μπορεί να έχει αντιοξειδωτική και αντιφλεγμονώδη δράση. Μελέτες σε δοκιμαστικούς σωλήνες και σε ζώα έχουν δείξει ότι συγκεκριμένα αμινοξέα, λιπαρά οξέα και φαινολικές ενώσεις που περιέχει ο βασιλικός πολτός φαίνεται να έχουν ισχυρά αντιοξειδωτικά αποτελέσματα. Αρκετές μελέτες σε δοκιμαστικούς σωλήνες δείχνουν μειωμένα επίπεδα προφλεγμονωδών χημικών ουσιών που απελευθερώνονται από κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος τα οποία έχουν υποστεί επεξεργασία με βασιλικό πολτό.

Επιπλέον, μπορεί να είναι ευεργετικός και για την καρδιά, αφού τα στοιχεία υποστηρίζουν ότι συμβάλλει στη μείωση της αρτηριακής πίεσης. Μελέτες σε δοκιμαστικούς σωλήνες έχουν δείξει ότι συγκεκριμένες πρωτεΐνες του βασιλικού πολτού χαλαρώνουν τα λεία μυϊκά κύτταρα στις φλέβες και τις αρτηρίες, μειώνοντας έτσι την αρτηριακή πίεση.

Ελπιδοφόρες είναι οι μέχρι στιγμής έρευνες σχετικά με τον ρόλο που παίζει ο βασιλικός πολτός στη ρύθμιση και τον έλεγχο του σακχάρου στο αίμα. Πολλές μελέτες σε ζώα έχουν δείξει προστατευτική επίδραση στο πάγκρεας, το ήπαρ και τον αναπαραγωγικό ιστό σε παχύσαρκους, διαβητικούς αρουραίους που τον έλαβαν. Έρευνα διάρκειας 6 μηνών έδειξε μείωση κατά 20% του σακχάρου νηστείας σε υγιή άτομα που έπαιρναν καθημερινά συμπλήρωμα βασιλικού πολτού.

Άλλες καταστάσεις υγείας στις οποίες μπορεί να βοηθήσει η κατανάλωσή του:

• ο διαβήτης,
• η υψηλή χοληστερόλη,
• το προεμμηνορροϊκό σύνδρομο (PMS).

iStock

Δοσολογία και πιθανές παρενέργειες

Η κ. Τσιάκλα ανέφερε ότι «λόγω του ότι δεν υπάρχει επαρκής βιβλιογραφία για τα οφέλη του βασιλικού πολτού στην υγεία του ανθρώπου, δεν υπάρχει και κάποια συνιστώμενη δοσολογία. Ωστόσο, στις κλινικές μελέτες που έχουν πραγματοποιηθεί σε ανθρώπους, η λήψη 1000mg βασιλικού πολτού την ημέρα δεν φαίνεται να έχει ανεπιθύμητες ενέργειες για χρονικό διάστημα έως 3 μηνών».

Στο ερώτημα εάν κάποιοι θα πρέπει να αποφεύγουν τη λήψη βασιλικού πολτού, η κ. Τσιάκλα απάντησε το εξής: «Ο βασιλικός πολτός περιέχει δυνητικά αλλεργιογόνα συστατικά, τα οποία μπορεί να προκαλέσουν από ήπια έως και σοβαρά συμπτώματα, όπως έκζεμα, άσθμα, δερματίτιδα, αναφυλαξία, αιμορραγική κολίτιδα. Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δίνεται σε άτομα που πάσχουν από άσθμα ή αλλεργίες».

«Επίσης, επειδή έχουν αναφερθεί κάποια περιστατικά αλληλεπίδρασης με ορισμένα φάρμακα, όπως βαρφαρίνη και αντιυπερτασικά φάρμακα, καλό είναι άτομα που ακολουθούν φαρμακευτική αγωγή να ενημερώσουν τον γιατρό τους πριν τη λήψη βασιλικού πολτού», κατέληξε.