ΠΟΤΕ ΘΑ ΤΕΛΕΙΩΣΕΙ ΕΠΙΤΕΛΟΥΣ Η ΠΑΝΔΗΜΙΑ;
Πανδημία μέχρι το 2027; Τρία πιθανά σενάρια για την εξέλιξη της πανδημίας τα επόμενα 5 χρόνια παρουσιάζει η ΜΚΟ International Science Council.
Απορίες που όλοι έχουμε στο μυαλό μας όσον αφορά τον κορονοϊό και την εξέλιξη της πανδημίας: Τι θα γίνει μετά το καλοκαίρι; Τι θα γίνει του χρόνου; Σε πόσα χρόνια θα ξεμπερδεύουμε; Έχουμε πλέον φανερά κουραστεί και το φως στην άκρη του τούνελ δεν ξέρουμε αν πλησιάζει ή αν, για ακόμα μια φορά, απομακρύνεται.
Θα χρειαστούν 4 με 5 χρόνια μέχρι να μπορέσουμε να θέσουμε υπό έλεγχο τον κορονοϊό SARS-CoV-2, είχε δηλώσει στο παρελθόν η Soumya Swaminathan, επικεφαλής επιστήμονας στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Μάλιστα, είχε τονίσει ότι πολλοί παράγοντες θα καθορίσουν πόσον καιρό και σε ποιον βαθμό ο ιός θα παραμένει απειλή, ανάμεσά τους οι πιθανές μεταλλάξεις, τα μέτρα που εφαρμόζονται, η αποτελεσματικότητα του εμβολίου.
Τα 3 σενάρια για την εξέλιξη της πανδημίας
Σαν να μην έφτανε η παραπάνω δήλωση, πρόσφατη έκθεση του Διεθνούς συμβουλίου Επιστημών (Μη Κυβερνητικός Οργανισμός που στόχο έχει να ενώσει επιστημονικούς φορείς σε όλο τον κόσμο), παρουσίασε τρία σενάρια για την εξέλιξη της πανδημίας και τις επιπτώσεις της μέχρι το 2027, με βάση τη διαχείρισή της. Η έκθεση συντάχθηκε από μια ομάδα 20 ειδικών σε θέματα δημόσιας υγείας, ιολογίας, οικονομίας, συμπεριφορικής επιστήμης, ηθικής και κοινωνιολογίας.
Σενάριο #1: Το αισιόδοξο
Στην περίπτωση αυτή, το ποσοστό των πλήρως εμβολιασμένων κατά της COVID-19 ξεπερνά παγκοσμίως το 80%. Κατά συνέπεια, πολλές ζωές σώζονται και ο κίνδυνος μεταλλάξεων μειώνεται. Η εξέλιξη αυτή συνεπάγεται μια σειρά οφέλη για την ψυχική υγεία, την οικονομία και τη βιώσιμη ανάπτυξη. Βέβαια, ακόμα και σε αυτό το σενάριο, μην θεωρήσετε ότι ο κορονοϊός θα εξαφανιστεί, απλά θα είμαστε σε θέση να τον διαχειριστούμε με επιτυχία.
Η παραπάνω επιστημονική ομάδα, ωστόσο, δεν είναι τόσο αισιόδοξη και υποστηρίζει ότι οι πολιτικές που ακολουθούν οι κυβερνήσεις έχουν μέχρι στιγμής παρατείνει την πανδημία, καθώς εστιάζουν σε εθνικές στρατηγικές και όχι στη διεθνή συνεργασία. Κοινώς, ο καθένας κοιτάει την… πάρτη του.
Σενάριο #2: Το μετριοπαθές
Στο δεύτερο σενάριο, τα ποσοστά εμβολιασμού παγκοσμίως είναι κάτω από 70%. Στην περίπτωση αυτή, ο κορονοϊός μπορεί να γίνει ενδημικός με εποχιακές εξάρσεις, οι οποίες βέβαια θα επιβαρύνουν τα συστήματα υγείας σε πολλές χώρες. Μπορεί, επίσης, να εμφανιστούν νέες μεταλλάξεις.
Κανένας τομέας δεν μένει αλώβητος. Όπως τονίζουν οι επιστήμονες, οι κυβερνήσεις θα πρέπει να σταματήσουν να προσποιούνται ότι η κρίση τελειώνει επειδή μειώνονται τα ποσοστά θνησιμότητας. Ακόμα κι αν η οξεία φάση της πανδημίας πλησιάσει προς το τέλος στις χώρες με υψηλά ποσοστά εμβολιασμού, ο κίνδυνος θα παραμείνει αυξημένος, καθώς πολλοί στον κόσμο δεν έχουν πρόσβαση σε εμβόλια.
Μέχρι το 2027, το πιο πιθανό είναι μια έξαρση των παγκόσμιων ανισοτήτων, ενώ η περίφημη Ατζέντα 2030 των Ηνωμένων Εθνών με τους 17 στόχους για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη, θα πάει πίσω μια δεκαετία.
Σενάριο #3: Το απαισιόδοξο
Το τρίτο σενάριο για την εξέλιξη της πανδημίας είναι και το πιο απαισιόδοξο. Θυμίζει λίγο δυστοπική ταινία. Σε αυτό, ο εθνικισμός και ο λαϊκισμός συνεχίσουν να αυξάνονται και η εμπιστοσύνη μεταξύ των κυβερνήσεων, των κρατών και των λαών τους επιδεινώνεται, οδηγώντας σε μείωση των ποσοστών εμβολιασμού. Οι γεωπολιτικές εντάσεις αυξάνονται και οι πολιτικές προστατευτισμού παρεμποδίζουν την παγκόσμια συνεργασία.
Σε αυτό το σενάριο, λιγότερο από το 60% του παγκόσμιου πληθυσμού είναι πλήρως εμβολιασμένο, ενώ οι χώρες χαμηλού εισοδήματος θα εξακολουθούσαν να έχουν περιορισμένη πρόσβαση σε δόσεις και αντιιικά φάρμακα. Αποτέλεσμα; Η COVID-19 παραμένει σε μεγάλο βαθμό ανεξέλεγκτη.
Προκειμένου να αποφύγουμε την εξέλιξη αυτή, οι κυβερνήσεις πρέπει να συνεργαστούν, να επενδύσουν σε συστήματα υγείας και να αντιμετωπίσουν τις εκπαιδευτικές και οικονομικές ανισότητες. Δεν πρέπει, επίσης, να παραμελήσουν τους κλιματικούς στόχους, γιατί μπορεί η κλιματική κρίση και η καταστροφή του περιβάλλοντος να αυξήσουν σε βάθος χρόνου τις πιθανότητες για μελλοντικές πανδημίες.
Το σχετικά ευχάριστο είναι ότι μέχρι σήμερα, σύμφωνα με το πρόγραμμα Our World In Data, το 65,7% του παγκόσμιου πληθυσμού έχει λάβει τουλάχιστον μία δόση εμβολίου, αλλά μόλις το 15,9% των ανθρώπων σε χώρες χαμηλού εισοδήματος έχουν λάβει τουλάχιστον μία δόση.