ΑΠΛΑ ΒΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΝΑ ΞΕΠΕΡΑΣΕΙΣ ΤΟΥΣ ΦΟΒΟΥΣ ΣΟΥ

Πώς μπορεί να ξεπεραστεί ένας φόβος και να κατακτήσουμε τους στόχους μας, όταν νομίζουμε ότι δεν μπορούμε; Ένας ειδικός προτείνει απλά βήματα, που μπορεί να σου ταιριάζουν!

Ο φόβος είναι ένα συναίσθημα υπεραναλυμένο – και ταυτόχρονα πάντα παρόν στη ζωή μας. Οι περισσότεροι μελετητές τον συνδέουν με τον βαθύτερο φόβο του θανάτου, που υπάρχει εγγενώς σε όλα τα ζωντανά πλάσματα. Τι συμβαίνει όμως με τους «μικρότερους», επιμέρους φόβους, που στέκονται εμπόδιο στις καθημερινές επιδιώξεις μας και μας επιβαρύνουν συναισθηματικά; Πώς θα μπορούσαμε να τους νικήσουμε πρακτικά και να τολμήσουμε όσα αποφεύγουμε;

Μία από τις πιο απλές και πρακτικές προσεγγίσεις που έχω ακούσει ανήκει στον Αμερικανό coach Noah St. John και έχει να κάνει με την αποδοχή, την κατανόηση και την ερμηνεία του συναισθήματος του φόβου.

Προτού επιχειρήσει να «σπάσει» το συναίσθημα σε μικρότερα κομμάτια, ο ειδικός τοποθετεί τον φόβο στην αντίπερα όχθη των επιθυμιών μας. Οτιδήποτε επιθυμούμε, ισχυρίζεται ο ίδιος, βρίσκεται απέναντι από τον φόβο μας. Για να το κατακτήσουμε, πρέπει να τον υπερπηδήσουμε. Μοιάζει με εμπόδιο που μας κρατάει μακριά από όσα πραγματικά θέλουμε να είμαστε και να κάνουμε.

Τι δεν είναι ο φόβος

Πολλοί εμψυχωτές υπογραμμίζουν πως ο φόβος είναι μια ψευδής συνθήκη για κάτι που πιστεύουμε ως αληθινό, αλλά στην πραγματικότητα δεν είναι. Για παράδειγμα, φοβάμαι να διεκδικήσω τα χρήματά μου, γιατί πιστεύω ότι κάτι τέτοιο δεν μου αξίζει. Αν σταθούμε με θάρρος και επίγνωση απέναντι στην κατάσταση που φοβόμαστε, λένε, θα συνειδητοποιήσουμε ότι οι ανησυχίες μας δεν έχουν υπόσταση και θα πάψουμε να αισθανόμαστε έτσι. Αυτή η προσέγγιση δεν ξέρω αν βοήθησε ποτέ κανέναν. Στην πραγματικότητα, μετατοπίζει το συναίσθημα στη σφαίρα της λογικής, άρα δεν το αποδέχεται.

Ελένη Καστρινογιάννη

Δύο ερωτήσεις για την ερμηνεία του φόβου

Η προσέγγιση του Noah St. John έχει να κάνει με την πλήρη αποδοχή και απενοχοποίηση του φόβου. Είναι απολύτως φυσιολογικό να φοβόμαστε, λέει. Όλοι φοβούνται κάτι. Είναι μέσα στη ζωή. Για να τον κοιτάξουμε όμως κατάματα, πρέπει να συνειδητοποιήσουμε με τι ισοδυναμεί. Έχει να κάνει πάντα με την απώλεια. Φοβόμαστε ότι θα χάσουμε κάτι, αν συμβεί κάτι άλλο.

Οι ερωτήσεις που πρέπει να κάνετε στον εαυτό σας είναι δύο:

1. Τι φοβάμαι ότι θα χάσω;

Μπορεί να φοβάμαι ότι θα χάσω:

• Την υγεία μου.
• Τους αγαπημένους μου.
• Την αποδοχή των άλλων.
• Χρήματα.
• Τη δουλειά μου.

Στην πραγματικότητα, φοβόμαστε τον πόνο που θα προκληθεί από την απώλεια αυτή. Πιστεύουμε ότι θα είναι μεγαλύτερος από αυτόν που βιώνουμε στην παρούσα φάση, οπότε φρενάρουμε τις επιθυμίες και τις επιδιώξεις μας.

2. Ποιος είναι ο πόνος που φοβάμαι ότι θα νιώσω ως αποτέλεσμα αυτής της απώλειας;

Ο φόβος ως συναίσθημα συνδέεται πάντα με τον πόνο. Ο πόνος μάς τρομάζει και μας κρατάει πίσω. Όπως ακριβώς θα έκανε και ένας φυσικός πόνος, που θα είχε στόχο να προστατέψει το σώμα από κάποια επικίνδυνη γι’ αυτό δραστηριότητα. Έτσι, και ο ψυχικός πόνος εμποδίζει την ανάληψη δράσης εκ μέρους μας. Για παράδειγμα, σκεφτείτε τι σημαίνει «φόβος έκθεσης στο κοινό». Δεν φοβόμαστε απλώς να μιλήσουμε μπροστά σε πολύ κόσμο. Φοβόμαστε μήπως χάσουμε την αποδοχή του κόσμου, και κατ’ επέκταση την αυτοεκτίμησή μας. Η απώλεια του «ανήκειν» στον κοινωνικό περίγυρο είναι αυτή που μας τρομάζει.

Δεν είναι τυχαίο ότι πολλές φορές φοβόμαστε το καινούργιο, ακόμη και την επιτυχία. Γιατί; Επειδή καθετί νέο σηματοδοτεί την απώλεια του παλιού. Και ο άνθρωπος φοβάται να χάσει τα κεκτημένα ή τις συνήθειές του.

Η ανάλυση των επώδυνων συναισθημάτων με τέτοιου είδους απλές ερωτήσεις είναι πάντα πολύ βοηθητική. Ξεμπερδεύει το κουβάρι των σκέψεων-συναισθημάτων που συνήθως έχουν προκαλέσει εσωτερικό χάος και διευκολύνει τη διαχείρισή τους. Μοιάζει με ανάσα αποστασιοποίησης από το πρόβλημα.

Ενισχύστε την αυτοεκτίμηση

Μετά το πρώτο βήμα, που είναι η αναγνώριση και η αποδοχή του φόβου, πρέπει να ακολουθήσει η αντιμετώπισή του. Στο σημείο αυτό, ο ειδικός ρίχνει μεγάλο βάρος στην ενίσχυση της αυτοεκτίμησης. Όταν πιστεύουμε ότι δεν είμαστε αρκετά καλοί, δεν μπορούμε να διαχειριστούμε σχεδόν τίποτα. Το στοίχημα είναι να αντιστρέψουμε την επίκριση σε αγάπη και αποδοχή για τον εαυτό μας. Για το πώς μπορεί να επιτευχθεί αυτό, υπάρχουν πολλές σχολές θεραπείας και αυτοβοήθειας.

Ο Noah St. John στηρίζει το δικό του μοντέλο επιτυχίας σε 4 βασικές αρχές, τις οποίες αποκαλεί «Afformations» και διδάσκει στα σεμινάριά του:

1. Τη διαχείριση των εσωτερικών σκέψεων, που καλύπτει το 80% της επιτυχίας.
2. Την επιλογή υποστηρικτικού περιβάλλοντος και την απομάκρυνση των επικριτικών ανθρώπων.
3. Τη στρατηγική της θετικής σκέψης – υπάρχουν συγκεκριμένα βήματα που πρέπει να γίνουν, ώστε να επιτευχθούν τα παραπάνω.
4. Το καθημερινό πλάνο υλοποίησης της στρατηγικής, με απλούς, μικρούς στόχους που λειτουργούν σε καθημερινή βάση.

Το πώς θα ενισχύσει ο καθένας την αυτοεκτίμησή του έχει να κάνει με το τι του ταιριάζει. Οι επιλογές, ευτυχώς, είναι πολλές. Είναι σημαντικό όμως να γνωρίζουμε πως:

• Η βελτίωση της σχέσης με τον εαυτό μας είναι το κλειδί για την επίλυση των περισσότερων προβλημάτων.
• Η ανάλυση των επώδυνων συναισθημάτων με απλές ερωτήσεις τις οποίες θα απευθύνουμε στον εαυτό μας είναι το πρώτο βήμα για την αναγνώριση και τη διαχείρισή τους.