Η ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΑ ΤΟΥ WELLNESS

Πού ξεκινάει και πού σταματάει η επιδίωξη του wellness, για να μην καταλήξει να σε καταδυναστεύει;

Στην πρώτη μου δουλειά ως δημοσιογράφος –εκεί, γύρω στα 23– μου ζήτησαν να γράψω ένα θέμα διατροφής. Πρότεινα και τελικά έκανα ένα ρεπορτάζ με τα καλύτερα «βρώμικα» της Αθήνας. Οι γνώσεις μου περί διατροφής περιορίζονταν στα σουβλάκια και το ψυγείο μου υπήρχε περίοδος που είχε μόνο συσκευασμένο τόνο.

Μέσα από τη δουλειά μου έμαθα για το kale, την παιδαγωγική Waldorf και τα ανθοϊάματα Μπαχ, αλλά πιο αποφασιστικά στον κόσμο του wellness μπήκα όταν ένα πρόβλημα υγείας μου χτύπησε την πόρτα.

Μπαίνοντας στον κόσμο του wellness

Για μια περίοδο έβγαλα τα γαλακτοκομικά από τη διατροφή μου, σχεδόν «έκοψα» το κρέας, πίεζα τον εαυτό μου να πίνει περισσότερο νερό («εμφιαλωμένο», ήταν η σύσταση του ειδικού), έπαιρνα ένα κάρο βιταμίνες (για να καλυφθούν ελλείψεις που προφανώς θα προκαλούνταν με τη νέα διατροφή). Και, φυσικά, όλα αυτά τα έκανα με έναν κουλ τρόπο, γιατί, ως γνωστόν, το στρες δεν έχει θέση στον κόσμο της ευεξίας.

Ξαφνικά, ένιωσα ότι η ανεμελιά μου είχε χαθεί ανεπιστρεπτί. Συνειδητοποίησα πόσο βάρος έφερε πάνω μου όλη αυτή η υπερπροσπάθεια. Είχα συνδέσει ό,τι επρόκειτο να συμβεί στη ζωή μου από δω και πέρα με δική μου υπαιτιότητα. Αν δεν έκανα τη σωστή διατροφή, θα αρρώσταινα. Αν δεν ήμουν ήρεμη και χαρούμενη όλη την ώρα, θα επιβάρυνα τον οργανισμό μου. Ένιωθα ότι το σώμα μου με είχε προδώσει και υπεύθυνη ήμουν εγώ.

Ισορροπία παντού – και στο wellness

Οι βιταμίνες κόπηκαν πρώτες. Τα σουβλάκια επέστρεψαν δριμύτερα. Νερό έπινα όποτε το θυμόμουν (αγόρασα όμως κανάτα με φίλτρο). Ναι, μου έμειναν ορισμένες πολύ καλές συνήθειες. Αλλά συνειδητοποίησα κάτι που τελικά ισχύει σε όλους τους τομείς της ζωής: Επιλέγεις όσα ταιριάζουν σε σένα και στη φιλοσοφία ζωής της οικογένειάς σου. Διαφορετικά, η πίεση να ανταπεξέλθεις στο ιδανικό σενάριο ευεξίας είναι τεράστια. Αντί να σε πάει πιο κοντά, σε απομακρύνει από την wellness εκδοχή του εαυτού σου.

Η λέξη κλειδί νιώθω ότι είναι η ισορροπία. Όχι ότι θα την πετύχουμε ποτέ – είπαμε, το απόλυτο και το ιδανικό δεν υπάρχουν. Όμως, το να αποτελεί η ισορροπία τον φάρο μας είναι ήδη εξαιρετικά σημαντικό.

Αίσθημα ενοχής

Η Δρ Ναταλία Κουτρούλη, κλινική ψυχολόγος, βάζει τα πράγματα στη θέση τους: «Η σκέψη ότι εφόσον έχουμε όλα αυτά τα μέσα για να κερδίσουμε την υγεία και την ευεξία, πρέπει και να τα αξιοποιήσουμε δημιουργεί συχνά ένα έντονο αίσθημα ενοχής. Νιώθουμε ότι μπορούμε να ελέγξουμε απόλυτα την κατάσταση, ενώ αυτό είναι ανέφικτο. Είναι στην ανθρώπινη φύση το να μην μπορούμε να προσαρμοστούμε σε όλα τα δεδομένα».

Η ίδια επιβεβαιώνει τη σημασία της ισορροπίας: «Δεν μπορούμε να μείνουμε προσκολλημένοι σε ένα άκρο. Ούτε απόλυτα υγιεινή διατροφή είναι σε θέση να ακολουθήσει κανείς, ούτε σε απόλυτα ζεν κατάσταση να βρίσκεται διαρκώς. Από την άλλη, δεν μπορούμε να επιστρέψουμε στη λογική των προηγούμενων γενεών της δυτικής φιλοσοφίας, που δεν είχαν καμία επίγνωση της σωστής διατροφής ή της υγείας».

ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΑΒΔΙΚΟΥ

Μήπως «καταναλώνουμε» το wellness;

Τη δική της οπτική δίνει η Μυρτώ Λεγάκη, mindfulness instructor: «Συναντάμε συχνά ένα είδος πνευματικού καταναλωτισμού. Είναι η τάση να αντιμετωπίζουμε το μονοπάτι της αυτογνωσίας, της αυτοβελτίωσης και της εσωτερικής αναζήτησης σαν μια ακόμη δραστηριότητα που χρειάζεται να διεκπεραιώσουμε. Καταναλώνοντας διδασκαλίες, μεθόδους και γκουρού με τον ίδιο τρόπο που ψωνίζουμε προϊόντα».

Διάλεξε ό,τι βγάζει νόημα για σένα

«Είναι σημαντικό να υιοθετήσουμε συνήθειες που βγάζουν νόημα για εμάς τους ίδιους και να βεβαιωθούμε ότι μπορούμε να ανταποκριθούμε σε αυτές», συμβουλεύει η Δρ Κουτρούλη. «Διαφορετικά, η πίεση που θα αισθανθούμε θα είναι αφόρητη. Στόχος είναι οι αλλαγές αυτές να γίνουν βίωμα και για να συμβεί αυτό θα πρέπει να μας ταιριάζουν».

«Ψάχνουμε εύκολες λύσεις, την επόμενη θεωρία ή τα hot trends στο wellness. Όμως έτσι χάνεται το νόημα», λέει η κα Λεγάκη. «Χρειάζεται να επιλέξουμε έναν δρόμο και έπειτα να επιμείνουμε, ώστε να επιτρέψουμε στην όποια πρακτική ή συνήθεια έχουμε επιλέξει, να αποδώσει τους καρπούς της. Η ουσιαστική αλλαγή, εξάλλου, έρχεται από τον ίδιο μας τον εαυτό. Όταν αρχίσουμε να ακούμε το δικό μας ένστικτο, μπορούμε να έχουμε πρόσβαση στις έμφυτες ικανότητες που έχουμε για θεραπεία και εξέλιξη. Αυτό φυσικά μπορεί να σημαίνει ότι θα ακολουθήσουμε τον δρόμο που μας συστήνει ένας επιστήμονας που εμπιστευόμαστε επειδή γνωρίζουμε ότι οι συμβουλές  του έχουν οφέλη στη δική μας υγεία, σωματική ή ψυχική».

Ξεκίνα με λίγους, ρεαλιστικούς στόχους

Σύμφωνα με την ίδια, μπορούμε να ξεκινήσουμε επιλέγοντας μόνο λίγες συνήθειες που να ανταποκρίνονται στις προσωπικές μας ανάγκες. «Συχνά προσπαθούμε να αλλάξουμε τα πάντα μαζί. Αυτό όμως έχει ως αποτέλεσμα να τα παρατάμε, γιατί απλά θέτουμε μη ρεαλιστικούς στόχους. Είναι καλύτερα να επιλέξουμε από μια έως τρεις μικρές συνήθειες. Μόνο όταν αυτές γίνουν καθημερινότητα, προχωράμε σε άλλες.

Μπορεί να είναι συνήθειες απλές. Όπως το να πίνουμε περισσότερο νερό, να μειώσουμε τον χρόνο που αφιερώνουμε στα social media, να κοιμόμαστε μισή ώρα περισσότερο ή να κάνουμε 15 λεπτά διαλογισμού. Αυτό που κάνουμε κάθε μέρα έχει περισσότερη σημασία από αυτό που κάνουμε μόνο μερικές φορές. Η υγεία και η ευεξία μας είναι ένας μαραθώνιος, όχι σπριντ. Χρειάζεται να βλέπουμε μακροπρόθεσμα».

Η ΛΕΞΗ ΚΛΕΙΔΙ ΝΙΩΘΩ ΟΤΙ ΕΙΝΑΙ H ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ. ΟΧΙ ΟΤΙ ΘΑ ΤΗΝ ΠΕΤΥΧΟΥΜΕ ΑΠΟΛΥΤΑ. ΤΟ ΙΔΑΝΙΚΟ ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ.

Κάθε μισάωρο είναι δικό σου

«Για τους περισσότερους από εμάς, είναι σπάνιο να αισθανθούμε ότι έχουμε άπλετο απερίσπαστο χρόνο στη διάθεσή μας», προσθέτει η κα Λεγάκη. «Όμως όλοι έχουμε μερικά λεπτά μέσα στην ημέρα μας για να νιώσουμε την αναπνοή μας. Για να βρούμε λίγες στιγμές σταθερότητας. Και κάθε δραστηριότητα που κάνουμε μέσα στην ημέρα μας, όταν γίνεται συνειδητά, εστιάζοντας στο παρόν, αποκτά άλλο νόημα».

Μου έρχεται στο μυαλό μια φράση που είχα πει σε μια ψυχολόγο εν μέσω τρίτης καραντίνας: Δεν βρίσκω αυτό το μισάωρο για τον εαυτό μου μέσα στη μέρα. «Αυτό το μισάωρο είναι κάθε μισάωρο της μέρας σου», μου απάντησε. Ένιωσα ότι διάβαζα χαρτάκι από fortune cookie. Μου πήρε χρόνο να καταλάβω αυτό που εννοούσε.

Η Δρ Ναταλία Κουτρούλη το εξηγεί με τον καλύτερο τρόπο: «Καθετί που κάνουμε στην καθημερινότητά μας μπορεί να περιλαμβάνει και μια αίσθηση φροντίδας. Με αυτήν την έννοια, μπορούμε να βιώνουμε οτιδήποτε από μια θετική πλευρά. Την εργασία μας, τις δουλειές του σπιτιού, το μαγείρεμα, τον χρόνο που περνάμε με τα παιδιά μας. Να αισθανόμαστε ότι το κάνουμε για μας, να το βιώνουμε έτσι. Γιατί αυτό είναι ζωή, όλα όσα κάνουμε».

Κάν’ το με τον δικό σου τρόπο

– Δώσε στον εαυτό σου μη δομημένο χρόνο

Για να κάνεις ένα μπάνιο ή μια βόλτα, για να κοιτάξεις το ταβάνι και να ονειροπολήσεις. Όποτε θες και όπως θες.

– Προσπάθησε να μην αντιμετωπίζεις αυστηρά τον εαυτό σου

Oι ατέλειες, τα ελαττώματα αποτελούν (ή, τουλάχιστον, θα έπρεπε να αποτελούν) τον ακρογονιαίο λίθο της ευεξίας. «Άκου» αυτό που θες και χρειάζεσαι κάθε φορά –ψυχικά  και σωματικά– και σεβάσου το. Οι μη ρεαλιστικές προσδοκίες δεν προσφέρουν τίποτα πέρα από άγχος.

– Δες την ευεξία ως εργαλειοθήκη

Η διατροφή, ο διαλογισμός, η άσκηση, το διάβασμα είναι εργαλεία. Μπορείς κάθε φορά να επιλέγεις κατά βούληση αυτό που έχεις ανάγκη. «Φροντίζω τον εαυτό μου» σημαίνει: «Τον κάνω να αισθάνεται καλά». Και αυτό για μερικούς από μας μπορεί κάποιες φορές να είναι ένα διπλόπιτο με απ΄όλα!

– Δοκίμασε να προσπεράσεις την παγίδα της τελειότητας

Η τέλεια μέρα, το ιδανικό μεγάλωμα των παιδιών, η απόλυτη διατροφή δεν υπάρχουν. Βρες ευκαιρίες να φροντίσεις τον εαυτό σου μέσα στην καθημερινότητα. Χωρίς προσδοκίες, χωρίς το άγχος να έχεις αποτελέσματα ή οφέλη από καθετί που κάνεις.

H Δρ Ναταλία Κουτρούλη είναι κλινική ψυχολόγος.

Η Μυρτώ Λεγάκη είναι mindfulness instructor και ιδρύτρια του One Breath Mindfulness Center.