ΠΩΣ ΜΑΣ ΗΡΕΜΕΙ Η ΕΠΑΦΗ ΜΕ ΤΑ ΦΥΤΑ ΚΑΙ ΤΟΝ ΚΗΠΟ

Έχουμε συνδέσει την έννοια της ενσυνειδητότητας ή, αν προτιμάτε, του mindfulness με την πρακτική του διαλογισμού. Μπορεί όμως το ίδιο αποτέλεσμα να φέρει και η παρουσία μας σε έναν κήπο, ή ακόμα και κάποιες γλάστρες στο μπαλκόνι.

«Πάρτε μερικές βαθιές και αργές ανάσες. Παρατηρήστε τον κήπο. Νιώστε το έδαφος. Ξεκινήστε με βήματα αργά και σταθερά στον δικό σας ρυθμό. Παρατηρήστε τα χρώματα, τα φύλλα, τα κλαδιά. Μυρίστε τις μυρωδιές, ακουμπήστε τα φύλλα, ακούστε το ζουζούνισμα μιας μέλισσας. Όποτε νιώσετε έτοιμοι, σταματήστε και πάρτε μερικές βαθιές αναπνοές». Τα λόγια αυτά καθοδηγούν την περιήγησή μας στον «Κήπο της Επίγνωσης», που συναντήσαμε στην 68η Ανθοκομική Έκθεση Κηφισιάς, και τόσο απλά το mindfulness γίνεται μέρος της εμπειρίας.

Γιατί η ενσυνειδητότητα δεν περιορίζεται στην πρακτική του διαλογισμού, αλλά μπορεί να ενταχθεί στην καθημερινότητά μας και κυρίως στην επαφή μας με τη φύση.

«Θα δανειστώ κάτι που διάβασα πρόσφατα. Ο κήπος είναι η βιταμίνη G που όλοι έχουμε ανάγκη. Για μένα ο κήπος, ακόμα και οι γλάστρες στο μπαλκόνι, είναι αυτή η ιεροτελεστία σύνδεσης με τη φύση. Είναι η παρατήρηση, η απόλαυση, η φροντίδα, η δημιουργία, η υπομονή. Είναι η αφορμή για να συνδεθώ με εμένα και τις βαθύτερες σκέψεις μου». Αυτό σημαίνει «κήπος» για την αρχιτέκτονα τοπίου Ελευθερία Σπαντιδάκη και αυτό προσπάθησε να αποτυπώσει στον «Κήπο της Επίγνωσης».

Εντάσσοντας την ενσυνειδητότητα στον κήπο ή το μπαλκόνι μας

Τι μπορεί, όμως, να προσφέρει ένας κήπος με επίγνωση στον άνθρωπο που θα φιλοξενήσει έστω και για λίγο; «Ο κήπος με επίγνωση είναι ο χώρος για να αυξηθούν οι θετικές σκέψεις, να γαληνέψει το μυαλό και η ψυχή, να συνδεθούμε με τη γη, τα φυτά, τη φύση. Παράλληλα, μέσα σε έναν τέτοιο κήπο μαθαίνουμε την αξία της υπομονής και της επιμονής, αγκαλιάζουμε τις αλλαγές και παρατηρούμε γιατί συμβαίνουν. Το πιο σημαντικό όλων, συνδεόμαστε με τον ίδιο μας τον εαυτό. Ο κήπος είναι ένας τρόπος να βρούμε ηρεμία σε ένα κόσμο που κυριαρχεί το άγχος. Δεν είναι, άλλωστε, τυχαίο ότι σε πολλές χώρες της Ευρώπης η κηπουρική και οι βόλτες στη φύση συνταγογραφούνται ως μέσο θεραπείας», απαντά η ίδια.

Άρης Πάντος

Πώς το mindfulness βρίσκει εφαρμογή σε έναν κήπο; Ποια στοιχεία είναι εκείνα που μπορούμε να εντάξουμε στον χώρο αυτό, προκειμένου να το πετύχουμε; «Η πρακτική του mindfulness μπορεί να εξασκηθεί με διαφορετικούς τρόπους. Για μένα ο κήπος και τα φυτά είναι ένας ενεργητικός τρόπος να το εφαρμόζει κανείς στην καθημερινότητά του. Ακόμα και μια γλάστρα είναι αρκετή για την πρακτική. Ένας μικρός και κατάλληλα διαμορφωμένος χώρος στο μπαλκόνι είναι ό,τι χρειαζόμαστε για την πρακτική του mindfulness. Η επιλογή μιας ήσυχης γωνιάς, μια αναπαυτική καρέκλα, μερικές γλάστρες με αγαπημένα φυτά αρκούν για να δημιουργήσουμε ένα σημείο ηρεμίας και γαλήνης.

Αν διαθέτουμε κήπο, η πρακτική του mindfulness γίνεται μια μοναδική εμπειρία. Οι κατάλληλες επιλογές των φυτών που ξυπνούν τις αισθήσεις (η όραση ενεργοποιείται με το χρώμα, τις υφές, τη ρυθμική επανάληψη. Η όσφρηση μέσα από τις μυρωδιές των λουλουδιών. Η ακοή μέσα από τα φύλλα που κινούνται, τα πουλιά, το νερό. Η αφή καθώς ακουμπάμε τα φυτά ή καθόμαστε στο γρασίδι. Η γεύση με τους καρπούς των λαχανικών), οι θέσεις τους που επιτρέπουν την πρόσβαση στο καθένα από αυτά, μια μικρή πηγή νερού και η αγαπημένη αναπαυτική καρέκλα συνθέτουν τον φιλόξενο χώρο που χρειαζόμαστε».

Άρης Πάντος

Καταφύγια από την καθημερινότητά μας

Οι ρυθμοί ζωής της πόλης δεν προσφέρουν πολλές ευκαιρίες χαλάρωσης και επαφής με τον εαυτό μας. Πόσο μάλλον στιγμές επαφής με το φυσικό μας περιβάλλον. Όμως, «ο κήπος, ακόμα και μερικές γλάστρες, είναι καταφύγιο από τη βουή της πόλης. Τα φυτά γίνονται πολύτιμοι “φίλοι” και “υποστηρικτές” στις παύσεις που χρειαζόμαστε. Ο χρόνος που μπορεί να διαθέσει ο καθένας είναι ευεργετικός για να συνδεθούμε και να κατανοήσουμε τις σκέψεις μας, να ηρεμήσουμε το μυαλό και, τελικά, συνειδητά να απενεργοποιήσουμε τον “αυτόματο πιλότο” της καθημερινότητας».

Πόσο εύκολο είναι, ωστόσο, να εντάξουμε το στοιχείο αυτό στη ζωή της πόλης και εν προκειμένω της πολύβουης πρωτεύουσας; «Κάθε κήπος μπορεί να είναι mindful. Υπάρχουν δημόσιοι κήποι στην Αθήνα που όλοι μπορούμε να επισκεφτούμε. Ο Εθνικός Κήπος είναι ένας χώρος μαγικός. Βρίσκεται στην καρδιά της πόλης, αλλά μόλις περάσεις τις πόρτες του ξεχνάς τον θόρυβο και την ένταση. Υπάρχουν πολλά σημεία για να εξασκήσεις την πρακτική του mindfulness, αρκεί να επιλέξεις το κατάλληλο για σένα. Στα δυτικά υπάρχει ο Βοτανικός Κήπος του Διομήδη, με νερά, ποικιλία φυτών και πολλές επιλογές για να κάνει κάποιος την παύση που επιθυμεί. Στα βόρεια θα βρούμε το Άλσος της Κηφισιάς. Το νερό, τα δέντρα, τα λουλούδια και οι ήσυχες γωνιές θα καλωσορίσουν και θα καλοδεχτούν τον επισκέπτη που θέλει να κάνει τη δική του παύση».

Η Ελευθερία Σπαντιδάκη είναι Αρχιτέκτονας Τοπίου (ΜΑ) – Garden Coach.