ΠΩΣ ΘΑ ΓΙΝΕΙΣ ΠΙΟ ΤΥΧΕΡΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ

Το ήξερες ότι υπάρχει επιστημονικά αποδεδειγμένη μέθοδος για να γίνει κανείς πιο τυχερός; Έπειτα από πολυετή έρευνα, ένας ψυχολόγος κατέληξε σε τέσσερις αρχές.

Για να διαβάζεις τώρα αυτές τις γραμμές, το πιθανότερο είναι ότι πιστεύεις κι εσύ ότι μπορείς να γίνεις πιο τυχερός άνθρωπος. Δηλαδή, πιστεύεις ότι υπάρχει τρόπος να παρέμβεις σε αυτό που ονομάζουμε τύχη – στη μοίρα ή απλά στις απρόβλεπτες μελλοντικές εξελίξεις. Αυτό από μόνο του, να ξέρεις, σε βάζει στον σωστό δρόμο, που θα σε βοηθήσει να διαμορφώσεις τη δική σου. Αν θα τα καταφέρεις δεν μπορώ να το πω, πάντως σίγουρα θα αυξήσει τις πιθανότητες από το να μην προσπαθήσεις καθόλου.

Με έχει απασχολήσει αρκετές φορές το πώς γίνεται τα πράγματα στη ζωή κάποιων ανθρώπων να πηγαίνουν τόσο καλά και σε άλλους τόσο στραβά. Παρακολουθώντας πιο στενά τους πρώτους –τι έκαναν και τι όχι– άρχισα να βλέπω τη ζωή (τους) πιο σφαιρικά και κατέληξα στα εξής συμπεράσματα:

• Η τύχη μας έχει ήδη χτυπήσει την πόρτα, απλά δεν το συνειδητοποιούμε. Όπως πολύ αναλυτικά έχει εξηγήσει σε άρθρο της η Νίκη Μπάκουλη, το γεγονός και μόνο ότι υπάρχουμε, ότι είμαστε το αποτέλεσμα ενός σπερματοζωαρίου από τα τουλάχιστον 100 εκατομμύρια που πάσχισαν να εισχωρήσουν στο ωάριο της μαμάς μας, μας κάνει γενετικά μοναδικούς, ανεξάρτητα από τον χρόνο και τον τόπο γέννησής μας.
• Κανένας άνθρωπος δεν είναι μόνο τυχερός. Έχω ορισμένους φίλους που θεωρώ εξαιρετικά τυχερούς σε κάποιους τομείς, όμως αυτό δεν σημαίνει ότι ζουν χωρίς προβλήματα. Καθένας τους έχει τις δικές του –καθόλου αμελητέες– δυσκολίες να αντιμετωπίσει, απλά με τον τρόπο του δεν τις αφήνει να καθορίσουν τη ζωή του. Ακόμα και οι πιο τυχεροί αυτού του κόσμου έχουν προβλήματα. Μέχρι και ο Ρουμάνος μαθηματικο-οικονομολόγος Στέφαν Μάντελ, που κέρδισε 14 φορές το Λόττο, παρά τον πλούτο που απέκτησε χρειάστηκε να δώσει αναρίθμητες δικαστικές μάχες για να τον εξασφαλίσει και να ζει σήμερα, στα 91 του, σε ένα απομακρυσμένο νησί που οριακά αναφέρεται στους χάρτες.
• Σαφώς και μπορείς να επηρεάσεις την τύχη σου. Παραμένω στον Μάντελ – ο άνθρωπος αυτός δεν ήταν απλά τυχερός. Πέρασε χρόνια σχεδιάζοντας και κάνοντας μαθηματική έρευνα για να καταλήξει σε έναν «αλγόριθμο επιλογής αριθμών» που του έφερνε τις επιτυχίες. Αυτό που θέλω να πω είναι ότι ασχολήθηκε. Το κυνήγησε.

Όταν ρώτησα πριν από λίγο καιρό μια καλή φίλη πώς γίνεται να κερδίζει κάθε τόσο προσκλήσεις για θεατρικές παραστάσεις, μου απάντησε το εξής αποστομωτικό: Δηλώνω συμμετοχή στους διαγωνισμούς.

Και όταν συζητούσα με έναν άλλο φίλο πώς γίνεται πάντα να τον προσλαμβάνουν στις θέσεις εργασίας που κυνηγά, είχα ήδη προφέρει την απάντηση: Τις κυνηγά. Και όχι μόνο: Είναι ο κατάλληλος άνθρωπος, που απλά περιμένει για τη σωστή στιγμή. Και αυτό τον κάνει να νιώθει πάντα τυχερός.

Εικονογράφηση: Ελένη Καστρινογιάννη

Εσύ νιώθεις πως έχεις τύχη;

Το 2003, ο ψυχολόγος Richard Wiseman διεξήγαγε στο πλαίσιο της έρευνάς του μια σειρά από απλά πειράματα με σκοπό να διερευνήσει πώς γίνεται κάποιοι άνθρωποι να δείχνουν πάντα τόσο τυχεροί, ενώ άλλοι να αντιμετωπίζουν διαρκώς δυσκολίες και προβλήματα. Σε ένα από αυτά, συγκέντρωσε εθελοντές που χαρακτήριζαν τον εαυτό τους «πολύ τυχερό» και άλλους που θεωρούσαν πως είναι «πολύ άτυχοι», τους χώρισε στα αντίστοιχα γκρουπ και έδωσε στον καθένα από μια ίδια εφημερίδα. Αυτό που ζήτησε από όλους ήταν να μετρήσουν τον αριθμό των εικόνων σε αυτήν.

Τα άτομα που θεωρούσαν εαυτόν άτυχο χρειάστηκαν περίπου 2 λεπτά για να μετρήσουν όλες τις εικόνες. Τα άτομα που πίστευαν ότι είναι τυχερά, χρειάστηκαν μόλις λίγα δευτερόλεπτα. Γιατί; Επειδή είχαν εντοπίσει αμέσως το μήνυμα στο πάνω μέρος της δεύτερης σελίδας που, τυπωμένο με γράμματα ύψους 5 εκατοστών, έγραφε: «ΣΤΑΜΑΤΑ ΝΑ ΜΕΤΡΑΣ – ΥΠΑΡΧΟΥΝ 43 ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΣΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ». Οι περισσότεροι από αυτούς, μάλιστα, είδαν και ένα δεύτερο μήνυμα λίγο πιο κάτω, που έλεγε: «Σταμάτα να μετράς, πες στον ερευνητή ότι είδες αυτό το μήνυμα και κέρδισε 250 δολάρια».

Η αυτοαντίληψή μας επηρεάζει την τύχη μας;

Η αυτοαντίληψή μας σίγουρα επηρεάζει τον τρόπο που βλέπουμε τον κόσμο. Αυτό ήταν το πρώτο συμπέρασμα που έβγαλε ο Wiseman από το πείραμά του. Πρόκειται για έναν παράξενο τρόπο με τον οποίο λειτουργεί ο ανθρώπινος εγκέφαλος, που ονομάζεται προκατάληψη επιβεβαίωσης και σημαίνει ότι προσέχουμε περισσότερο αυτά που επιβεβαιώνουν τις πεποιθήσεις μας, ενώ δεν παρατηρούμε αυτά που τις ακυρώνουν.

Πιστεύεις π.χ. ότι εσύ είσαι μονίμως άτυχος ενώ ο αδερφός σου πάντα τυχερός; Θα θυμάσαι όλες τις φορές που εκείνος κέρδισε κάτι που εσύ ήθελες και ποτέ τις φορές που ήσουν εσύ τυχερός. Κι αν τυχόν θυμηθείς μία από αυτές, θα την αποκαλέσεις εξαίρεση.

Την άποψη αυτή στηρίζει και η ερευνήτρια ψυχολόγος Ellen Langer, η οποία λέει πως άπαξ και βάλουμε μια ταμπέλα σε κάποιον (ή στον εαυτό μας) αυτόματα αρχίζουμε να λειτουργούμε με ανάλογους τρόπους. Αυτό, φυσικά, είναι εξαιρετικό για όσους αυτο-χαρακτηρίζονται τυχεροί!

Πώς γίνεσαι πιο τυχερός

Έπειτα από τα διάφορα πειράματα που έκανε, ο Wiseman αποφάσισε να δημιουργήσει ένα «σχολείο τύχης» για να ανακαλύψει αν θα μπορούσε να διδάξει τους ανθρώπους πώς να γίνουν πιο τυχεροί. Αναλυτικά μπορείς να διαβάσεις πώς το έκανε αυτό στο βιβλίο του “The Luck Factor”, πάντως καταλήγει ότι αφού τους δίδαξε τις «αρχές της τύχης» και το πώς να σκέφτονται και να φέρονται ως τυχεροί άνθρωποι, μέσα σε έναν μήνα το 80% αυτών δήλωναν όχι μόνο πιο τυχεροί, αλλά και πιο ικανοποιημένοι από τη ζωή τους.

Ποιες είναι οι «αρχές της τύχης» σύμφωνα με την πολυετή έρευνα του Wiseman;

1. Να έχεις την ικανότητα να δημιουργείς και να παρατηρείς τις τυχαίες ευκαιρίες. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει το χτίσιμο ενός δικτύου φίλων και συναδέλφων που μπορούν να σε φέρουν σε επαφή με περισσότερες ευκαιρίες.
2. Να παίρνεις τυχαίες αποφάσεις, ακούγοντας όμως τη διαίσθησή σου. Να ακούς την εσωτερική σου φωνή, γιατί τα προαισθήματα που έχουμε για κάτι συνήθως επαληθεύονται.
3. Να δημιουργείς αυτοεκπληρούμενες προφητείες μέσω θετικών προσδοκιών. Να θέλεις δηλαδή πολύ να συμβεί κάτι, να πιστεύεις ότι κάποια στιγμή θα συμβεί και να οδηγείς τα πράγματα με κάθε ευκαιρία προς τα εκεί. Αυτό προϋποθέτει μια αισιόδοξη στάση ζωής – δεν είναι τυχαίο ότι οι πιο τυχεροί άνθρωποι είναι αυτοί που αντανακλούν θετική ενέργεια, που είναι συνήθως χαμογελαστοί, που δεν γκρινιάζουν. Η ταινία «Happy-Go-Lucky» περιγράφει ακριβώς μια τέτοια περίπτωση ανθρώπου, αξίζει να τη δεις.
4. Να υιοθετείς μια ανθεκτική στάση ζωής που μετατρέπει την κακή τύχη σε καλή – έχουμε μιλήσει για τα μυστικά των ψυχικά ανθεκτικών ανθρώπων. Τα άτομα αυτά έχουν ένα εξαιρετικό ταλέντο να «μανουβράρουν» καταστάσεις, αλλάζοντας πορεία την κατάλληλη στιγμή, πριν οδηγηθούν στην αποτυχία. Αυτός είναι ένας βασικός λόγος που συχνά οι άνθρωποι θεωρούν πως είναι άτυχοι: Πασχίζουν ξανά και ξανά για κάτι που στην πραγματικότητα θα έπρεπε να εγκαταλείψουν νωρίτερα. Σα να παλεύεις για ώρα να παρκάρεις σε μία θέση όπου δεν χωράς, ενώ χάνεις άλλες ελεύθερες θέσεις σε γύρω δρόμους.