ΜΗΠΩΣ ΧΡΕΙΑΖΕΣΑΙ ΚΙ ΕΣΥ ΚΑΛΤΣΕΣ ΔΙΑΒΑΘΜΙΣΜΕΝΗΣ ΣΥΜΠΙΕΣΗΣ;
Αγγειοχειρουργός δηλώνει εμφατικά θετικός στις κάλτσες διαβαθμισμένης συμπίεσης, ειδικά από συγκεκριμένες ομάδες ατόμων, και εξηγεί γιατί.
Οι πολλές ώρες καθιστικής εργασίας ή ορθοστασίας, η σωματική άσκηση που περιλαμβάνει δρομικές προπονήσεις, τα συχνά ταξίδια με αεροπλάνο μπορεί να κάνουν τα πόδια σου να πρήζονται και να πονούν. Ένα καλό καθημερινό μασάζ θα αποτελούσε σίγουρα μια λύση, όμως καθώς κάτι τέτοιο δύσκολα είναι εφικτό. Από την άλλη, έχουν γίνει πολύ δημοφιλείς τα τελευταία χρόνια οι κάλτσες διαβαθμισμένης συμπίεσης, που προσφέρουν άμεση ανακούφιση όσο τις φοράς.
Σε τι διαφέρουν από τις συμβατικές ή από τις ιατρικές κάλτσες; Σε ποιους ακριβώς απευθύνονται και ποιοι πρέπει να τις αποφεύγουν; Πού θα τις βρούμε και τι πρέπει να προσέξουμε κατά την αγορά τους;
Ο αγγειοχειρουργός Θεοφάνης Κωνσταντόπουλος έδωσε όλες τις απαντήσεις στο OW.
Τι είναι οι κάλτσες διαβαθμισμένης συμπίεσης και ποιος είναι ο σκοπός τους;
«Οι κάλτσες διαβαθμισμένης συμπίεσης είναι λίγο διαφορετικές από τις συνηθισμένες, λόγω της πλέξης τους, που παρέχει συγκεκριμένη πίεση. Θέλουμε, δηλαδή, να υπάρχει μεγάλη πίεση στον αστράγαλο και στο πέλμα και όσο ανεβαίνουμε προς τα πάνω, να είναι χαμηλότερη, ώστε εκεί που τελειώνει η κάλτσα να στηρίζεται χωρίς να πιέζει», λέει ο κ. Κωνσταντόπουλος.
Συμπληρώνει ότι οι κάλτσες αυτές διατίθενται σε 3 μήκη: μέχρι το γόνατο, πάνω από το γόνατο (μέχρι το ριζομήριο) και πολύ ψηλές σαν καλσόν, ενώ υπάρχουν και διαφορετικές πλέξεις ανεξαρτήτως της πίεσης, ώστε κανείς να επιλέξει αυτή που τον εξυπηρετεί (λεπτή ή χοντρή).
Όπως εξηγεί ο ειδικός, «με τη διαφορά της πίεσης που ασκούν επιταχύνουν τη φλεβική ροή του αίματος από την περιοχή αυξημένης πίεσης προς τη χαμηλότερη. Αποτρέπουν έτσι τη στάση, τη λίμναση που λέμε, του φλεβικού αίματος στην περιφέρεια λόγω της πίεσης που ασκούν, ενώ ταυτόχρονα επιταχύνουν την αποκατάσταση, γιατί μέσω της συμπίεσης του μυός βοηθάνε στην απομάκρυνση των προϊόντων του μεταβολισμού, όπως συμβαίνει έπειτα από περιόδους αυξημένης προπόνησης ή σε ανθρώπους που έχουν συστηματική καταπόνηση».
Στην ίδια αρχή βασίζονται και οι ιατρικές κάλτσες, αυτές δηλαδή που φορά κανείς έπειτα από ένα χειρουργείο, απλά στις διαβαθμισμένης συμπίεσης αλλάζει ο βαθμός συμπίεσης, επισημαίνει ο ίδιος. Συγκεκριμένα, οι αντιθρομβωτικές ιατρικές κάλτσες έχουν πίεση 15-20 mmHg, ενώ οι κάλτσες διαβαθμισμένης συμπίεσης που φοράμε συνήθως (η κλάση 1) έχουν πίεση 18-23 mmHg.
Αυτές που φοράμε όταν υπάρχει θρόμβωση (η κλάση 2) έχουν πίεση 25-32 mmHg, ενώ υπάρχουν και αυτές της κλάσης 3, για το λεμφοίδημα, που είναι 40 mmHg και πάνω.
Σε ποιους απευθύνονται οι κάλτσες διαβαθμισμένης συμπίεσης και σε ποιους όχι;
«Κανείς δεν έχει αντένδειξη στο να τις φορέσει εκτός από τους ασθενείς που έχουν σάκχαρο και περιφερική αρτηριοπάθεια υπό προϋποθέσεις», λέει ο κ. Κωνσταντόπουλος. «Σε όλους τους υπόλοιπους κάνουν μόνο καλό, γιατί ξεκουράζουν τα πόδια και βοηθούν να μην τα νιώθει κανείς βαριά».
Είναι απαραίτητο να τις φορούν όσοι:
- Έχουν φλεβική ανεπάρκεια.
- Έχουν επιβαρυντικό τρόπο ζωής, με ορθοστασία ή πολύ καθιστική θέση.
- Κάνουν αθλητισμό εντατικά και θέλουν να επιταχύνουν την αποκατάστασή τους μετά την προπόνηση.
- Κάνουν πρωταθλητισμό – αυτοί τις φορούν και κατά τη διάρκεια των προπονήσεων ή των αγώνων.
Οι έγκυοι καλό είναι να φορούν ένα ζεύγος ελαστικές κάλτσες ριζομηρίου ή, αν δεν μπορούν λόγω σχήματος ποδιού, να φορούν κάλτσες μέχρι το γόνατο, ειδικά στο τρίτο τρίμηνο της κύησης, που αυξάνουν τα κιλά και μειώνεται η κινητοποίηση, για την αποφυγή θρομβώσεων.
«Τις κάλτσες αυτές μπορεί κανείς να τις φορά όλη μέρα. Δεν έχει ίσως ιδιαίτερα νόημα όταν είμαστε σε οριζόντια θέση – όχι ότι θα κάνει κακό, απλά τότε η επίδραση της βαρύτητας στο φλεβικό δίκτυο είναι μηδενική, οπότε δεν προσφέρουν κάτι, πάντως ούτε επιβαρύνουν. Δεν υπάρχει, λοιπόν, μέγιστος χρόνος εφαρμογής – ούτε ελάχιστος», συμπληρώνει ο αγγειοχειρουργός.
Άρα έχει νόημα, ειδικά όσοι κάνουν δουλειά γραφείου, να τις φορούν;
«Έχει πολύ μεγάλο νόημα να φορούν καθημερινά τις κάλτσες αυτές άτομα μέσης ηλικίας και πάνω, που κάνουν καθιστική δουλειά γραφείου ή δουλειά με πολλή ορθοστασία, ειδικά αν έχουν ιστορικό φλεβικής ανεπάρκειας στην οικογένεια, ή οι γυναίκες οι οποίες έχουν ευρυαγγείες που δεν θέλουν να επιδεινωθούν. Προσωπικά είμαι εμφατικά θετικός, ως προς μέτρο προφύλαξης, και παρακινώ όλους τους ασθενείς», καταλήγει ο κ. Κωνσταντόπουλος.
Οι κάλτσες διαβαθμισμένης συμπίεσης καλό είναι να αποφεύγονται από:
- Ασθενείς με περιφερική αρτηριοπάθεια.
- Σακχαροδιαβητικούς που έχουν έλκη.
- Ασθενείς με γνωστό ιστορικό αρτηριακών προβλημάτων που χρειάζεται παρακολούθηση.
Πώς να επιλέξεις τις σωστές για εσένα κάλτσες διαβαθμισμένης συμπίεσης;
«Καταρχάς πρέπει κανείς να πάει σε ένα κατάστημα που να πουλά τέτοιες κάλτσες, να ζητήσει μία κάλτσα κλάσης 1 και να ελέγξει τις διαθέσιμες πλέξεις ώστε να πάρει αυτή που τον εξυπηρετεί περισσότερο – π.χ. στον αθλητισμό προτιμάμε μια πιο πυκνή πλέξη, που να εφαρμόζει καλά και να μη γλιστρά στο παπούτσι», συμβουλεύει ο κ. Κωνσταντόπουλος.
«Θα πρέπει να μετρήσει το πόδι στην περίμετρο του αστραγάλου, της γάμπας, του γονάτου, και το ύψος από τον αστράγαλο μέχρι το γόνατο. Με βάση αυτές τις μετρήσεις και το μέγεθος του παπουτσιού θα βρει το κατάλληλο μέγεθος κάλτσας. Γιατί δεν είναι one-size-fits-all οι κάλτσες αυτές».
Όσο για το πού ακριβώς τις βρίσκουμε, υπάρχουν ορισμένες σε καταστήματα με αθλητικά είδη, απλά ίσως εκεί να μην βρει κανείς μεγάλη ποικιλία στην εφαρμογή. Προτιμότερο είναι να τις αναζητήσει κανείς σε κάποιο μεγάλο φαρμακείο ή σε κατάστημα με ορθοπεδικά είδη.