Η ΠΙΟ ΧΑΡΟΥΜΕΝΗ ΚΑΙ Η ΠΙΟ ΣΤΕΝΑΧΩΡΗ ΩΡΑ, ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΠΙΣΤΗΜΗ

Δεν είναι όλες οι ώρες ίδιες: η επιστήμη αποκαλύπτει ποια ώρα της ημέρας νιώθουμε καλύτερα και ποια χειρότερα, , και γιατί έχει σημασία για την ψυχική υγεία μας.

Καθώς κολυμπάμε στον ωκεανό που λέγεται ζωή, καθημερινά προσπαθούμε να κρατήσουμε το κεφάλι μας στην επιφάνεια, να μη βυθιστούμε. Η ευημερία και η ψυχική υγεία μας δεν εξαρτώνται μόνο από εμάς, αλλά και από τις κοινωνικές, οικονομικές και περιβαλλοντικές συνθήκες που έχουν «λέγειν» στην ποιότητα ζωής και την αίσθηση νοήματος και σκοπού, όπως έχει ενημερώσει έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.

Δίπλα μας, στον ωκεανό, υπάρχουν όλοι οι άλλοι που δίνουν τον ίδιο αγώνα (καθένας με τον τρόπο του, βάσει των αρχών και της αξιοπρέπειας του) και μπορούν να επηρεάσουν τη διάθεσή μας. Τσιγκλάνε όμως τις δικές μας διαταραχές διάθεσης (που έχουν και γενετικούς παράγοντες, λες και δεν μας έφταναν όλοι οι άλλοι), ενώ «απέναντί» μας είναι και οι εποχικές συναισθηματικές διαταραχές.

Η επιστήμη έχει επικυρώσει πως η διάθεση μας επηρεάζεται από εποχές, ειδικές περιόδους (π.χ. Χριστούγεννα, Πάσχα, άδεια καλοκαιριού), ακόμα και από το τι ημέρα είναι – αλλιώς είμαστε τη Δευτέρα, αλλιώς την Παρασκευή. Τι γίνεται όμως από ώρα σε ώρα;

iStock

Η ψυχική υγεία ανά ώρα

Ερευνητές συγκέντρωσαν όλα τα δεδομένα και έκαναν μια ημερήσια ανάλυση της ψυχικής υγείας και ευεξίας, ώστε να δουν πώς μπορούν να είναι πιο βοηθητικές οι μελέτες που θα γίνουν στο εξής. Το επιχειρούν θέτοντας στο προσκήνιο την ψυχική υγεία και την ευημερία, ενώ προηγούμενες σχετικές μελέτες είχαν ασχοληθεί κυρίως με συσχετίσεις με τη διάθεση.

Διευκρινίστηκε ότι η διάθεση είναι μια προσωρινή συναισθηματική κατάσταση, ενώ η ψυχική υγεία και η ευημερία «είναι ευρύτερες και πιο σταθερές συνθήκες που περιλαμβάνουν συναισθηματικές, ψυχολογικές και γνωστικές αξιολογήσεις».

Όπως αναφέρεται στο συμπέρασμα της μελέτης, που δημοσιεύτηκε στο BMJ Mental Health, «τα ευρήματά μας υποδεικνύουν τη σημασία της εξέτασης της ώρας, της ημέρας και της εποχής στον σχεδιασμό μιας έρευνας, τις αναλύσεις, την παροχή παρέμβασης και τον σχεδιασμό και την παροχή υπηρεσιών δημόσιας υγείας», αν οι ερευνητές θέλουν να βοηθούν ουσιαστικά την ψυχική μας υγεία.

Στη σύνοψη εξηγείται ότι «το παρασκήνιο της διάθεσης αλλάζει κατά τη διάρκεια των εποχών του έτους, των ημερών της εβδομάδας, ακόμα και κατά τη διάρκεια της ημέρας – κάθε ημέρας. Παρόλο που η ευρύτερη ψυχική υγεία και ευεξία ποικίλλουν επίσης ανά μήνες και εβδομάδες, δεν είναι σαφές εάν υπάρχουν ημερήσιες αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι βιώνουν και αναφέρουν την ψυχική τους υγεία. Στόχος της εργασίας μας ήταν να αξιολογηθεί η συσχέτιση της ώρας της ημέρας με την κατάθλιψη, το άγχος, την ευεξία και τη μοναξιά».

iStock

Στο πλαίσιο της έρευνας αναλύθηκαν δεδομένα από 49.218 ενήλικες, οι οποίοι είχαν συμμετάσχει στη University College London COVID-19 Social Study. Η συγκεκριμένη μελέτη συγκέντρωνε λεπτομερείς, επαναλαμβανόμενες μετρήσεις από τους ίδιους συμμετέχοντες σε βάθος χρόνου για μια περίοδο 2 ετών, από τον Μάρτιο του 2020 έως τον Μάρτιο του 2022. Τα δεδομένα αναλύθηκαν χρησιμοποιώντας γραμμικά μοντέλα μικτών επιδράσεων.

Τα συμπεράσματα της έρευνας

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι, όσον αφορά στην αυτοαναφερόμενη ψυχική υγεία και ευεξία, υπάρχει σαφές μοτίβο ανά ώρα της ημέρας, «με τους ανθρώπους να νιώθουν γενικά καλύτερα όταν ξυπνούν και να αισθάνονται χειρότερα γύρω στα μεσάνυχτα».

Σημείωσαν επίσης ότι «υπάρχει συσχέτιση με την ημέρα της εβδομάδας και την εποχή, με ιδιαίτερα ισχυρά στοιχεία για καλύτερη ψυχική υγεία και ευεξία το καλοκαίρι. Τα μοτίβα της ώρας της ημέρας μετριάζονται ανά ημέρα. Παρατηρήθηκε μεγαλύτερη διακύμανση στην ψυχική υγεία και την ατομική ευεξία τα Σαββατοκύριακα σε σύγκριση με τις καθημερινές».

Η ΜΕΛΕΤΗ ΑΥΤΗ ΥΠΟΔΗΛΩΝΕΙ ΟΤΙ Η ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ Η ΕΥΗΜΕΡΙΑ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ ΘΑ ΜΠΟΡΟΥΣΑΝ ΝΑ ΚΥΜΑΙΝΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΔΟ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ.

Τα πράγματα φαίνονται καλύτερα το πρωί, με την ηδονική και ευδαιμονική ευημερία να έχουν τη μεγαλύτερη διακύμανση και την κοινωνική ευημερία είναι πιο σταθερή. Σχετικά πιο σταθερή είναι και η μοναξιά.

Ποια ώρα είναι προτιμότερο να διαχειρίζεσαι δύσκολα πράγματα;

Η έρευνα έδειξε πως η διάθεση είναι σχετικά σταθερή αργά το πρωί, γεγονός «καθιστά ευκολότερο τον χειρισμό σκληρών θεμάτων με ισορροπημένο κεφάλι και συναισθηματική απόσταση». Αυτό ανέφερε στο CNN η Δρ Pamela Rutledge, διευθύντρια του Media Psychology Research Center και καθηγήτρια ψυχολογίας media στο Fielding Graduate University.

«Το μεσημέρι τα επίπεδα της κορτιζόλης (ορμόνη του στρες) είναι μεν χαμηλότερα, αλλά αυτή η μείωση αντισταθμίζεται από έρευνα που δείχνει ότι οι πτώσεις της διάθεσης και η κούραση στις αποφάσεις εμφανίζονται περίπου εκείνη την ώρα της ημέρας», πρόσθεσε η ίδια.

«Νωρίς το βράδυ είναι η κατάλληλη ώρα για προσωπική συναισθηματική επεξεργασία (να γράψουμε στο ημερολόγιο μας ή να κάνουμε ένα rewind στην ημέρα που είχαμε, για να πάρουμε τα “μαθήματα” μας), μόλις αποκατασταθεί η συναισθηματική ισορροπία. Μπορεί επίσης, να είναι μια καλή στιγμή για ακρόαση με ενσυναίσθηση, αντί για αυτές τις δύσκολες συζητήσεις».