ΜΙΑ ΝΕΑ ΜΕΡΑ ΞΗΜΕΡΩΝΕΙ ΓΙΑ ΟΣΟΥΣ ΕΧΟΥΝ ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΧΟΛΗΣΤΕΡΟΛΗ

Σύμφωνα με νέα μελέτη, μια φαρμακευτική ουσία φαίνεται να προσφέρει ελπίδα σε όσους έχουν γενετική χοληστερόλη και αυξημένο καρδιαγγειακό κίνδυνο.

Ξέρεις ότι το γήρας δεν έρχεται μόνο του και παίρνεις τα μέτρα σου ακολουθώντας με στρατιωτική πειθαρχία έναν τρόπο ζωής που προτείνεται από όλους τους επιστήμονες ως ο ενδεδειγμένος για να μεγαλώσεις υγιώς. Την ίδια ώρα, όμως, οι εξετάσεις σου να δείχνουν τετραπλάσια λιποπρωτεΐνη-α ή Lp(α), συν χοληστερίνη που είναι γενετική. Δηλαδή κληρονομική. Που σημαίνει πως όσο κι αν προσέχεις, η μάχη με τη χοληστερόλη είναι άνιση. Εννοώ ότι η χοληστερόλη θα ανεβαίνει με την πάροδο του χρόνου – και στις γυναίκες ιδιαίτερα μετά την εμμηνόπαυση.

Όλα αυτά είναι βγαλμένα από τη ζωή, τη δική μου και εκατομμυρίων άλλων που βιώνουν ανάλογη συνθήκη (έχει εκτιμηθεί πως αυξημένα επίπεδα λιποπρωτεΐνης έχουν 1,4 δισεκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο), άρα έχουν προδιάθεση να φράξουν οι αρτηρίες τους.

Τι είναι η λιποπρωτεΐνη-α ή Lp(α)

Η Lp(a) μοιράζεται ομοιότητες με την λιποπρωτεΐνη χαμηλής πυκνότητας (LDL), που συχνά αναφέρεται ως «κακή χοληστερόλη». Είναι όμως πιο επιρρεπής από ό,τι η LDL στη συσσώρευση πλάκας και τους θρόμβους στις αρτηρίες.

iStock

Όπως εξήγησε στο Fox News ο Δρ Deepak L. Bhatt, διευθυντής του Mount Sinai Fuster Heart Hospital και καθηγητής καρδιαγγειακής ιατρικής στο τμήμα ιατρικής του Mount Sinai στη Νέα Υόρκη, «η λιποπρωτεΐνη-α είναι ένας ανεξάρτητος παράγοντας κινδύνου για καρδιακές παθήσεις, που καθορίζεται σε μεγάλο βαθμό από τη γενετική, δηλαδή κληρονομείται. Καθορίζεται κυρίως από διαφορές σε ένα γονίδιο, ενώ τα επίπεδα της LDL χοληστερόλης επηρεάζονται από πολλαπλά γονίδια. Αυτή είναι μια πολύ μεγάλη διαφορά και η LDL έχει πολύ μεγαλύτερη περιβαλλοντική συνιστώσα».

Μολονότι η διατροφή, η άσκηση και η απώλεια βάρους μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση των επιπέδων LDL, δεν έχουν καμία επιρροή στα επίπεδα Lp(a), την οποία η Cleveland Clinic έχει χαρακτηρίσει ως «ένα από τα τελευταία μη θεραπεύσιμα σύνορα καρδιαγγειακού κινδύνου».

Η νέα ελπιδοφόρα ανακάλυψη για τη γενετική χοληστερόλη

Η χοληστερόλη τακτοποιείται με τις στατίνες, ώστε να μένουν ανοιχτές οι αρτηρίες και να μην πεθάνεις αίφνης από καρδιακή προσβολή ή από εγκεφαλικό. Για τη λιποπρωτεΐνη, ωστόσο, δεν υπάρχει καμία εγκεκριμένη φαρμακοθεραπεία στον κόσμο, δηλαδή καμία ουσία που να βοηθά να τη μειώσεις. Όπως μου εξήγησε ο καρδιολόγος μου, το θέμα δεν είναι να μειωθούν τα επίπεδα, αλλά να μην κλείσουν οι αρτηρίες, και κάπως έτσι επιστρέφουμε στις στατίνες, που άπαξ και τις αρχίσεις, τις παίρνεις διά βίου.

Να όμως που μελέτη δείχνει ότι μία ουσία μπορεί να νικήσει τη γενετική χοληστερόλη και, κατά συνέπεια, να μειώνει τον κίνδυνο καρδιακής προσβολής. Ερευνητές ανακάλυψαν ένα πειραματικό φάρμακο που έδειξε να μειώνει σημαντικά σωματίδιο που μοιάζει με χοληστερόλη.

iStock

Η μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο The New England Journal of Medicine και παρουσιάστηκε στο ετήσιο συνέδριο του American College of Cardiology, αναφέρει πως το πειραματικό φάρμακο lepodisiran «μπορεί να αναστείλει τη βασική λειτουργία της παραγωγής της».

Οι ερευνητές πραγματοποίησαν κλινική δοκιμή με τη συμμετοχή 320 ατόμων από την Αργεντινή, την Κίνα, τη Δανία, τη Γερμανία, την Ιαπωνία, το Μεξικό, την Ολλανδία, τη Ρουμανία, την Ισπανία και τις ΗΠΑ, που είχαν κατά μέσο όρο 250 nanomoles Lp(a) ανά λίτρο (το φυσιολογικό επίπεδο είναι κάτω των 75 nanomoles). Οι συμμετέχοντες έλαβαν τυχαία εικονικό φάρμακο ή μία με δυο υποδόριες ενέσεις λεποδισιράνης από τις 11 Νοεμβρίου 2022 έως τις 17 Απριλίου 2023.

Μετά από μία ένεση της υψηλότερης δόσης, οι συμμετέχοντες έδειξαν σχεδόν 100% μείωση στα επίπεδα της λιποπρωτεΐνης-α στους έξι μήνες. Όσοι έλαβαν δεύτερη δόση, στους έξι μήνες διατήρησαν σχεδόν 100% μείωση στο επίπεδο του ενός έτους.

Σύμφωνα με τους ερευνητές, η θεραπεία αφαίρεσε σχεδόν όλη τη λιποπρωτεΐνη-α από το αίμα, ενώ δεν υπήρχαν σημαντικές ανησυχίες για την ασφάλεια (το 12% των συμμετεχόντων ανέφεραν ήπιες αντιδράσεις στο σημείο της ένεσης).

Ένας περιορισμός της συγκεκριμένης μελέτης είναι πως χορηγήθηκαν μόνο δύο δόσεις λεποδισιράνης, ως εκ τούτου δεν είναι γνωστή η επίδραση παραπάνω δόσεων. Επίσης, η μελέτη δεν έδειξε ότι η μείωση των επιπέδων Lp(a) μειώνει και τον κίνδυνο καρδιακών προσβολών και εγκεφαλικών επεισοδίων. Ως εκ τούτου, βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη δοκιμή φάσης 3, που θα δοκιμάζει τον κλινικό αντίκτυπο αυτού του φαρμάκου για να διαπιστωθεί εάν η μεγάλη μείωση της Lp(a) μεταφράζεται σε χαμηλότερα ποσοστά καρδιακής προσβολής.