ΕΛΛΗΝΑΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΑΣ ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΕΙ: Ο ΑΠΛΟΥΣΤΕΡΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΓΙΑ ΝΑ ΜΕΙΩΣΟΥΜΕ ΤΟΝ ΚΙΝΔΥΝΟ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΩΝ

Ο Εμμανουήλ Σταματάκης ανακάλυψε τον πιο εύκολο τρόπο να μειώσουμε τον κίνδυνο καρδιαγγειακών και εγκεφαλικών επεισοδίων. Όπως εξηγεί στο OW, η έρευνά του ήρθε να καλύψει ένα σημαντικό κενό.

Δεν είναι μόνο η επαγγελματική διαστροφή που με σπρώχνει διαρκώς στην αναζήτηση νέων ερευνών. Είναι επίσης οι απορίες μου και, κυρίως, η ανάγκη μου να μην εξαρτώμαι από άλλους, άρα να προστατεύω την υγεία μου με όποιους τρόπους μπορώ. Όταν λέω «μπορώ», δεν εννοώ να κάνω πράγματα τα οποία είναι τόσο μακριά από εμένα, ώστε κάποια στιγμή θα τα βαρεθώ και θα τα εγκαταλείψω, αλλά να προβαίνω σε βατές και ρεαλιστικές αλλαγές στον τρόπο ζωής μου.

Ένα θα σας πω: μακάρι να υπήρχαν στα νιάτα μου οι δουλειές του Εμμανουήλ Σταματάκη, οι οποίες εξαφανίζουν κάθε δικαιολογία που μπορεί να προφασιστεί κανείς για να μην φροντίσει τον εαυτό του και την υγεία του, μέσω της άσκησης, ή μάλλον της κίνησης.

Σε πρόσφατη δημοσίευσή του, ο γεννημένος στην Ελλάδα επιστήμονας, ερευνητής και καθηγητής φυσικής δραστηριότητας και υγείας πληθυσμού στο University of Sydney, αναφέρει ότι μπορούμε να προφυλαχθούμε από εγκεφαλικά και καρδιαγγειακά επεισόδια αν κάνουμε λίγο πιο έντονα, πιο δραστήρια ό,τι κάνουμε ήδη, για συνολικά 24 λεπτά μέσα στην ημέρα.

Ο Εμμανουήλ Σταματάκης.

Δηλαδή, αρκεί να αυξάνεται ο καρδιακός μας παλμός (στο βαθμό που να «κόβεται» λίγο η ανάσα και ο ρυθμός που μιλάμε) για έως ένα δίλεπτο κάθε φορά. Πώς; Με το να επιταχύνουμε π.χ. λίγο το βήμα μας, να κινούμε τα χέρια μας, ακόμα και να σκουπίζουμε με την ηλεκτρική σκούπα λίγο πιο ενεργητικά. Να σημειωθεί ότι δεν έχει σημασία η ηλικία. Τα οφέλη προσφέρονται σε όλες τις ηλικιακές ομάδες.

Ναι, πλέον δεν υπάρχει καμία δικαιολογία. Μόνο το «δεν θέλω να με φροντίσω», με ό,τι αυτό συνεπάγεται.

Η συνήθεια που οχυρώνει ενάντια στα καρδιαγγειακά

Ο Εμμανουήλ Σταματάκης λέει στο OW πως «το ερευνητικό πρόγραμμα που βρίσκεται σε εξέλιξη 6 χρόνια προσεγγίζει πολύ διαφορετικά το ζήτημα της άσκησης. Όπως ξέρει πολύ καλά ο περισσότερος κόσμος, η άσκηση είναι βασική προϋπόθεση για υγεία και αυξάνει την πρόληψη διαφόρων ασθενειών, ιδιαίτερα των καρδιαγγειακών. Η παραδοσιακή προσέγγιση της άσκησης είναι μέσω του γυμναστηρίου, του τρεξίματος και των διαφόρων άλλων τύπων δομημένης, οργανωμένης, άσκησης. Η ιδέα ότι οι δραστηριότητες της καθημερινής ζωής μπορούν να έχουν όφελος στην υγεία δεν είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη.

Εικονογράφηση: Χριστίνα Αβδίκου

»Αυτό το βλέπουμε και στο πρόγραμμά μας, που είναι αρκετά μεγάλο, δεν είναι μόνο επιδημιολογικό. Κάνουμε έρευνα και με μικρά γκρουπ μεσήλικων ανθρώπων που δεν ασκούνται και βλέπουμε πάντα την ίδια ανταπόκριση: μας λένε ότι δεν έχουν ιδέα ότι είναι αρκετό να ανεβάζουν λίγο σφυγμούς, να λαχανιάζουν κάποιες φορές μέσα στην ημέρα, κάνοντας όποια δραστηριότητα συνηθίζουν να κάνουν – για παράδειγμα, πηγαίνουν με τα πόδια για ψώνια. Διαπιστώνουμε ότι υπάρχει ένα κενό στο μήνυμα που επικοινωνούν οι ειδικοί στον τομέα μου, η δημόσια υγεία και οι καρδιολόγοι στο κοινό και τους ασθενείς».

Υπάρχουν μελέτες που ασχολήθηκαν με το αν οι οικιακές εργασίες θεωρούνται άσκηση/κίνηση ικανή να μας βοηθήσει να ενισχύσουμε τον οργανισμό μας. Είναι ωστόσο, η πρώτη φορά που μιλάμε για καθημερινή κίνηση και αύξηση παλμών.

«Σε πολλές περιπτώσεις μιλάμε για ενάμιση με δύο λεπτά κίνησης σε κάθε session. Δεν χρειάζεται να είναι μεγαλύτερης διάρκειας, όπως δείχνει η έρευνα. Ένα άλλο χαρακτηριστικό που είναι σημαντικό, ιδιαίτερα όταν επικοινωνούμε αυτά τα μηνύματα στον κόσμο και τους καρδιολόγους, είναι πως αυτή η συμπεριφορά πρέπει να γίνει σταθερή στην καθημερινότητα. Δεν μπορεί να περιμένει κάποιος πως θα βελτιωθεί το κυκλοφορικό του σύστημα αν κάνει ό,τι προτείνουμε μια, δυο φορές την ημέρα.

»ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ 8 ΜΕ 9 ΤΕΤΟΙΑ SESSIONS ΣΕ ΕΝΑ 24ΩΡΟ, ΒΑΣΕΙ ΤΟΥ ΔΕΙΓΜΑΤΟΣ ΠΟΥ ΜΕΤΡΗΣΑΜΕ.

»Όσα σας λέω βασίζονται στην πρόσφατη δημοσίευση και σε μελέτες που έχουμε δημοσιεύσει την τελευταία τριετία. Το καινούργιο είναι πως ανάλογη βελτίωση σε καρδιαγγειακούς δείκτες και σε θνησιμότητα μπορεί να επιτευχθεί με μέτριας έντασης άσκηση. Όλη η προηγούμενη έρευνα ήταν σε έντονη (vigorous) άσκηση».

Ο ζωηρός ρυθμός είναι αυτός που μας επιτρέπει να μιλήσουμε, όχι να τραγουδήσουμε.

«Οι μελέτες που έχουμε κάνει είναι σε μεγάλα δείγματα 20 με 25 χιλιάδων ανθρώπων δείχνουν πως το 85% των sessions μέτριας έντασης μεσήλικων κρατούν το πολύ έως τρία λεπτά. Το 90-95% των sessions υψηλής έντασης διαρκούν κάτω από ένα λεπτό. Αυτό έχει να κάνει με το γεγονός ότι ο μέσος μεσήλικας –οι έρευνες αφορούν αυτούς κυρίως– δεν μπορεί να κρατήσει υψηλή ένταση πάνω από κάποια δευτερόλεπτα. Σε 4 με 5 λεπτά άσκησης, μέχρι ένα λεπτό είναι η υψηλή ένταση και μέχρι 3 η μέτρια.

»ΑΥΤΟ ΤΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ ΣΥΣΧΕΤΙΣΤΗΚΕ ΜΕ ΠΕΡΙΠΟΥ 25-40% ΛΙΓΟΤΕΡΕΣ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΕΣ ΓΙΑ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΑ ΕΠΕΙΣΟΔΙΑ Ή ΘΑΝΑΤΟ.

»Το ίδιο ποσοστό προκύπτει και από περίπου 23 λεπτά κίνησης μέτριας έντασης την ημέρα, σε τρίλεπτα sessions».

Στην πρώτη περίπτωση χρειάζονται πέντε λεπτά, ενώ στην άλλη 23. «Υπάρχει αρκετά μεγάλη διαφορά, με το μήνυμα να είναι πως ο άνθρωπος έχει επιλογές», τονίζει ο Εμμανουήλ Σταματάκης, υποδεικνύοντας έναν πολύ εύκολο τρόπο να φροντίσουμε την υγεία μας: κάνουμε λίγο πιο έντονα ό,τι θα κάναμε ούτως ή άλλως.

«Ερευνούμε απλές συμπεριφορές που δεν θέλουν ραντεβού, εξοπλισμό, ειδικό χώρο ή χρήματα, ώστε να γίνει η κίνηση προσβάσιμη σε όλους», λέει ο ειδικός. «Προσπαθούμε να παραμερίσουμε όλα τα εμπόδια που υπάρχουν – και είναι πολλά. Αντί να παραγγείλεις έναν καφέ, μπορείς να πας με τα πόδια να τον πάρεις. Ή να παρκάρεις λίγο πιο μακριά από το σημείο της δουλειάς ή του ραντεβού σου, και να περπατήσεις λίγο έντονα για 1-2 λεπτά, μέχρι να ανέβει λίγο ο σφυγμός, να μην μπορείς να μιλήσεις με άνεση, να δυσκολεύεσαι λίγο. Όλες οι έρευνες που κάνουμε με τους συνεργάτες μου έχουν ως στόχο να βρούμε τρόπο να κάνουμε την άσκηση πιο βατή και προσβάσιμη». Μάλλον το κατάφεραν.