Η ΑΝΤΙΓΗΡΑΝΣΗ ΠΕΘΑΝΕ, ΖΗΤΩ Η ΗΛΙΚΙΑ!
Δεν μπορείς να αποτρέψεις το αναπόφευκτο. Υπάρχουν όμως ορισμένα πράγματα που μπορείς να κάνεις για να ζήσεις καλύτερα. Αυτό άλλωστε είναι το ζητούμενο: Να αποδεχτούμε ότι θα μεγαλώσουμε και να ζήσουμε πιο όμορφα.
Δεν θα ήθελα να πω ψέματα. Έχω βρεθεί πολλές φορές αντιμέτωπη με το δίλημμα του botox. Έχω φρικάρει στην προοπτική των 50. Έχω εστιάσει σε όλα εκείνα τα σημάδια που καθώς τα χρόνια περνούν παραμένουν με κάποια αυθάδεια επάνω μου. Κι έχω ανησυχήσει με όσα δεινά –νομίζω ότι– έχουν προστεθεί στον τρόπο που λειτουργώ καθώς μεγαλώνω.
Παρ’ όλα αυτά κάτι με κρατάει. Κάτι με κρατάει να μην μπω στο ποτάμι της αντιγήρανσης που γυρισμό δεν έχει. Ίσως να είναι η επίγνωση του αναπόφευκτου: Θα γεράσεις θες δεν θες, εκτός αν πεθάνεις πιο πριν.
Το κυνήγι της αντιγήρανσης
Φυσικά, αναζητάμε τους τρόπους για να ζήσουμε περισσότερο και κυρίως καλύτερα. Δεν υπάρχει κάτι κακό σε αυτό. Ψάχνουμε για τα κλειδιά ή τις ορμόνες της μακροζωίας. Διερευνούμε την ύπαρξη κάποιου θαυματουργού χαπιού, όπως η μετφορμίνη, ή και των ουσιών που υπάρχουν μέσα στο σώμα μας, όπως η γλουταθειόνη, οι οποίες αν αξιοποιηθούν σωστά, μπορεί να μας αφήσουν νέους για πάντα.
Μπορούν, όμως, στ’ αλήθεια; Όλες αυτές οι κρέμες, τα χάπια, οι –επεμβατικές ή μη– θεραπείες, τα συμπληρώματα διατροφής, οι ορμόνες, οι δήθεν ειδικές δίαιτες και τα διατροφικά προγράμματα που υπόσχονται αντιγήρανση, πόση πραγματικά αντιγήρανση μπορούν να προσφέρουν;
Ας είμαστε ειλικρινείς. Η επιστήμη δεν έχει ανακαλύψει ποτέ κανένα μαγικό φρούτο, λαχανικό, συμπλήρωμα διατροφής, κρέμα, χάπι ή ελιξήριο, που μπορεί να αποτρέψει ολοκληρωτικά ή να αντιστρέψει τη γήρανση. Αν κάτι από όλα αυτά υποδηλώνει στην ετικέτα του ή στο διαφημιστικό του σποτ ότι το πετυχαίνει ως εκ θαύματος, τότε στέλνει ένα ψευδές αλλά και επικίνδυνο μήνυμα στον κόσμο.
Στην πραγματικότητα, υποδαυλίζει τις ενοχές και τις ανησυχίες μας, καθώς καταναλώνουμε κολλαγόνο και κουρκουμά σα να μην υπάρχει αύριο, και την άλλη μέρα βλέπουμε στον καθρέφτη τις ρυτίδες και τα λευκά μαλλιά να συνεχίζουν ακάθεκτα την πορεία τους.
Το χειρότερο όμως είναι ότι η εμπορευματοποίηση της αντιγήρανσης προωθεί μια κουλτούρα ηλικιακού περιορισμού. Οι ηλικιωμένοι απορρίπτονται υποσυνείδητα ως άτομα που στερούνται ζωτικότητας και ενεργητικότητας, αδυνατούν να προσφέρουν στην κοινωνία και να ζήσουν μια χαρούμενη, γεμάτη νόημα ζωή. Και κάπως έτσι ο φόβος μας για την ηλικία τροφοδοτεί εκ νέου την αγορά της αντιγήρανσης.
Μεγαλώνουμε: τι κακό υπάρχει σε αυτό;
Στην πραγματικότητα, όχι μόνο έχουμε να μάθουμε άπειρα πράγματα από τους μεγαλύτερους για την «άνω των -ήντα» ζωή –αυτή που τόσο φοβόμαστε–, αλλά έχουμε και να παραδειγματιστούμε από τη σοφία τους. Αυτή που θα μας δείξει πώς να είμαστε αληθινά ευτυχισμένοι.
Διότι, αν κάτι φαίνεται ότι έχουν μάθει καλά οι μεγαλύτεροι είναι πώς να χαίρονται πραγματικά τις στιγμές τους. Όχι τυχαία, οι σχετικές έρευνες τους αναδεικνύουν ως τους πιο ευτυχισμένους, ίσως και επειδή δεν ανησυχούν πλέον τόσο πολύ για το αν θα γεράσουν. Είναι ήδη εκεί και έχουν καταλάβει ποιο είναι το νόημα.
Έχοντας διαβάσει αρκετές μελέτες και άρθρα για τον τρόπο ζωής των μακροβιότερων ανθρώπων του κόσμου στις λεγόμενες Μπλε Ζώνες, έχω καταλήξει ότι η έλλειψη στρες είναι μάλλον αυτή που κάνει τη μεγάλη διαφορά. Άλλωστε, οι περισσότερες μελέτες υπογραμμίζουν τη σημασία του άγχους στην υγεία και τη μακροζωία. Και μήπως η ανησυχία για τα γηρατειά δεν είναι μια μορφή άγχους; Μήπως αν ξεφορτωθούμε το βαρύ φορτίο αυτής της ανησυχίας, θα ζήσουμε τελικά περισσότερο;
Η μοναδική συνταγή αντιγήρανσης
Συνταγή πάντως αντιγήρανσης δεν υπάρχει. Και ελπίζω να μην παρεξηγηθώ. Φυσικά τα λαχανικά κάνουν καλό, φυσικά διατηρούν το σώμα πιο υγιές. Δεν είναι όμως θαυματουργά. Δεν θα μας κρατήσουν νέους για πάντα. Η αποδοχή του ότι θα γεράσουμε ούτως ή άλλως μου φαίνεται ως το μοναδικό συστατικό μιας κάποιας επιτυχίας. Θέλετε να πούμε και μερικά ακόμη;
Υιοθετήστε πιο υγιεινές συνήθειες:
- Αποκτήστε σωματική δραστηριότητα, κάνοντας μια άσκηση που σας ευχαριστεί.
- Ακολουθήστε μια υγιεινή διατροφή, πλούσια σε φρούτα, όσπρια και λαχανικά και αποφύγετε τη ζάχαρη και τις επεξεργασμένες τροφές.
- Να βλέπετε τους φίλους σας και να κρατάτε σε ετοιμότητα το μυαλό σας.
- Μην αμελείτε τα ιατρικά check up.
- Περάστε όσο περισσότερο χρόνο μπορείτε σε εξωτερικούς χώρους.
- Προσπαθήστε να διαχειριστείτε το άγχος.
- Φροντίστε τον ύπνο σας.
- Αποφύγετε το κάπνισμα και το αλκοόλ.
Της γνώσης το φως
Κλείνοντας, θέλω λίγο να σταθούμε στο τραγουδάκι των γενεθλίων, στον στίχο εκείνο που πολλοί από εμάς αλλάζουν σε «παντού να σκορπίζεις της νιότης το φως». Να το ξεκαθαρίσουμε μια για πάντα. Το φως της νιότης δεν ταιριάζει με τη σοφία του επόμενου στίχου (και όλοι να λένε: να ένας/μία σοφός). Οι νέοι δεν είναι σοφοί. Δεν μπορούν να είναι σοφοί, γιατί δεν έχουν ζήσει πολλά.
Οι μεγάλοι άνθρωποι μπορούν να είναι σοφοί. Δεν μπορούν όμως να είναι νέοι. Γι’ αυτό και το τραγούδι των γενεθλίων που εύχεται σε όλους να γεράσουν όμορφα, να φτάσουν μέχρι τα 100, λέει: «παντού να σκορπίζεις της γνώσης το φως». Η γνώση ταιριάζει με την ηλικία. Η στερνή είναι και η πιο εγγυημένη, αλλά κανείς δεν την έχει «πρώτα».
Γιατί ίσως αν την είχε, να μην τον ένοιαζε πώς δεν θα γεράσει, αλλά πώς θα ευχαριστηθεί καλύτερα τη ζωή του.