ΠΩΣ ΝΑ ΜΙΛΑΣ ΣΤΟ ΠΑΙΔΙ ΣΟΥ ΓΙΑ ΤΑ «ΕΡΓΑ ΤΕΧΝΗΣ» ΤΟΥ
Το «Α, τι ωραίο!» δεν του λέει και πολλά. Μια καλλιτέχνης συμβουλεύει πώς να μιλάς στο παιδί σου για τις ζωγραφιές του ώστε να βγάζει νόημα και να μαθαίνει κάτι.
Η μεγάλη μου κόρη ανέκαθεν ζωγράφιζε καταπληκτικά. Θυμάμαι τις δασκάλες της στον παιδικό σταθμό να με τραβούν διακριτικά μακριά από τις υπόλοιπες μαμάδες για να μου δείξουν μια ζωγραφιά της και να παινέψουν το ταλέντο της. Ακόμα και οι πρώιμες ζωγραφιές της, που ίσως έδειχναν ακατανόητες, είχαν εντυπωσιακά χρώματα, ξεκάθαρες γραμμές – είχες πάντα κάποιο θετικό σχόλιο να κάνεις.
Η μικρή μου κόρη, πάλι, μπορεί στα 9 της χρόνια να ζωγραφίζει πια με σαφήνεια και λεπτομέρεια, αλλά όσο ήταν μικρή έκανε λίγο-πολύ… μουτζούρες. Ωραίες μουτζούρες, δεν μπορώ να πω! Έβαζε χρώματα πολλά, έδειχνε μέσα από αυτές ότι είναι χαρούμενη, όπως τα περισσότερα παιδάκια. Όμως, τις περισσότερες φορές δεν είχες κάτι παραπάνω να σχολιάσεις από ένα αμήχανο «Πολύ ωραίο, τι είναι;» – ξεκάθαρα αυτό που ένα παιδί δεν θέλει να ακούσει από εσένα, δηλαδή.
Η Susan Striker, βραβευμένη καθηγήτρια εικαστικών, συγγραφέας της best-selling σειράς βιβλίων Anti-Coloring Book® και πρωταγωνίστρια ενός εξαιρετικά δημοφιλούς καναλιού στο TikTok, σε ένα από τα πρόσφατα βίντεό της έδωσε μια πολύ καλή λύση στον προβληματισμό αυτό, που ξέρω ότι απασχολεί τους περισσότερους γονείς μικρών παιδιών – κι όχι άδικα.
Πώς να μιλάω στο μικρό παιδί μου για τις ζωγραφιές του;
Όπως λέει η ίδια, «οι μουτζούρες είναι μια καλή ευκαιρία να μιλήσεις στο παιδί σου, παρέχοντάς του σωστές λέξεις για τη ζωγραφική και ενισχύοντας το λεξιλόγιό του». Δείχνει μια εικόνα που εγώ θα χαρακτήριζα μουτζούρα και εξηγεί: «Αυτό δεν είναι απλά μια μουτζούρα. Αυτό είναι διαγώνιες γραμμές! Μπορείς, λοιπόν, να πεις στο παιδί σου: Ω, κοίτα τι έκανες εδώ αγάπη μου! Έκανες μια διαγώνια γραμμή. Και εδώ μια καμπύλη γραμμή και εδώ μια ευθεία γραμμή. Πόσο έξυπνος/-η είσαι. Μάλιστα βλέπω και ένα ζιγκ-ζαγκ. Βλέπω και μια οριζόντια γραμμή!... τρομερό! Είσαι σίγουρα μόνο 3 ετών;»
Η Striker ενθαρρύνει, επίσης, τους γονείς και τους εκπαιδευτικούς να μην συγκρίνουν μια παιδική ζωγραφικά με ένα πιο σύνθετο αντικείμενο. Δηλαδή, να μη λένε: Α, αυτός ο κύκλος που έκανες μοιάζει με γουρουνάκι! Και αυτή η γραμμή, μήπως είναι άνθρωπος;
«Το τι θυμίζει ένα σχέδιο θα έρθει πολύ αργότερα. Αυτό που θέλουμε εμείς να περιγράψουμε εδώ είναι τα φωτεινά και τα σκούρα χρώματα. Το πόσο κοντά είναι τα αντικείμενά μεταξύ τους, αλλά και πώς σχετίζονται», σημειώνει.
Στην ηλικία των 2-3 ετών δεν περιμένουμε, φυσικά, το παιδί να μάθει για την τέχνη. Μπορεί, όμως, να μάθει να παρατηρεί τις μικρές λεπτομέρειες που σχηματίζουν ένα όλον. Το να κάνουμε, λοιπόν, συγκεκριμένες παρατηρήσεις θα το βοηθήσει να μπορεί κι εκείνο στην πορεία να αναλύει προσεκτικά τα είδη τέχνης.
Μάλιστα, όσο πιο συγκεκριμένα είναι τα σχόλιά μας, τόσο το καλύτερο: Το «Αυτό που έκανες μοιάζει με γάτα» δεν είναι συγκεκριμένο. Το «Έκανες μια μεγάλη, καμπυλωτή κόκκινη γραμμή», όμως, είναι.
Τα έχουμε ξαναπεί: Είναι πιο σημαντικό εμείς οι γονείς να επαινούμε τα παιδιά για την προσπάθεια που κάνουν, παρά για το τελικό αποτέλεσμα. Είναι, όμως, ακόμα πιο σημαντικό να ενισχύουμε την αυτοεκτίμησή τους βοηθώντας τα να διακρίνουν από μόνα τους τι ακριβώς είναι αυτό το σύνθετο, ευφάνταστο δημιούργημα που έχουν κάνει – βοηθώντας τα, δηλαδή, να αναγνωρίζουν μόνα τους τις δυνάμεις και τις ικανότητές τους.