ΔΟΚΙΜΑΣΕ ΜΙΑ ΑΠΟ ΑΥΤΕΣ ΤΙΣ ΙΔΕΕΣ ΓΙΑ JOURNALING

Ακόμα και η επιστήμη έχει αναδείξει τη σημασία της καταγραφής των σκέψεων και των συναισθημάτων μας σε μορφή «ημερολογίου». Δες ποια μορφή journaling ταιριάζει καλύτερα σε σένα και τον τρόπο που θέλεις να εκφράζεσαι.

Προσωπικά, γράφω από τα χρόνια του Δημοτικού, όταν καλά-καλά δεν ήξερα ακόμα ορθογραφία. Τότε μου φαινόταν πολύ απελευθερωτικό να γράφω με βάση τους δικούς μου κανόνες, να σταματάω τις λέξεις και να ζωγραφίζω, να κολλάω εισιτήρια και αποδείξεις από τις πρώτες μου εμπειρίες και εκδρομές. Τότε η θεματολογία κυμαινόταν από ανεκπλήρωτους έρωτες σε άγχη για τα διαγωνίσματα του σχολείου.

Από τότε με συνοδεύει σε όλα τα σχολικά μου χρόνια, τα φοιτητικά και πλέον τα «ενήλικα». Όπως άλλαζαν οι εποχές, όπως διαμορφωνόμουν κι εγώ μαζί τους, έτσι προσαρμοζόταν και η συνήθειά μου στο γράψιμο. Στη θεματολολογία μπήκαν υπαρξιακές ανησυχίες, αναμνηστικά από τα ταξίδια και τα Erasmus που είχα πάει, συναισθήματα και αναμνήσεις από τους πρώτους έρωτες και τις παιδικές φιλίες που με συνοδεύουν μέχρι και σήμερα.

Η ψυχοθεραπευτική διάσταση της καταγραφής σκέψεων έχει απασχολήσει και την επιστήμη με κάποια ενδιαφέροντα ευρήματα. Εγώ εδώ και χρόνια παρακινώ τα κοντινά μου άτομα να δοκιμάσουν αυτή την τεχνική, καθώς όπως λέω και σε εκείνους, προσωπικά με ενθαρρύνει να είμαι ειλικρινής με τον εαυτό μου και να αναγνωρίζω μοτίβα συμπεριφορών που, αν δεν τα αποτύπωνα στο χαρτί, δεν θα μπορούσα να τα αποκωδικοποιήσω.

Αναμφίβολα, η καταγραφή ημερολογίου δεν είναι μια πρακτική που ταιριάζει ή αρέσει σε όλους, και αυτό είναι εντάξει. Ούτε υπάρχει σωστό ή λάθος κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας. Μπορείς να γράφεις όποτε και όσο νιώθεις, κάτω από οποιαδήποτε συνθήκη, τις πρωινές ή τις βραδινές ώρες, για ευχάριστες ή για δυσάρεστες καταστάσεις.

Ο καθένας επομένως έχει διαφορετικούς τρόπους να εκφράζεται και να αποφορτίζεται, και αυτή η πρακτική πρέπει πρωτίστως να απελευθερώνει το άτομο και όχι να το καταπιέζει. Αν λοιπόν θεωρείς ότι η καταγραφή σκέψεων και συναισθημάτων σού ταιριάζει ή θέλεις έστω να το δοκιμάσεις, σου έχουμε κάποιες ιδέες με τις οποίες μπορείς να κινηθείς έξω από το κλασικό μοτίβο του «σκέφτομαι και γράφω». Η κλασική αυτή πρακτική –προσωπικά ανεκτίμητη– μπορεί να έρθει παράλληλα με κάποιες από τις παρακάτω ιδέες για δημιουργική έκφραση.

1. Καταγραφή ονείρων

«Τα όνειρα είναι πιθανότατα ένας τρόπος του εγκεφάλου να επεξεργάζεται τα προβλήματα, τα γεγονότα που παρελθόντος και τα σχέδια του μέλλοντος», αναφέρει ο Alex Dimitriu, ψυχίατρος εξειδικευμένος στην ιατρική του ύπνου και ιδρυτής της κλινικής Menlo Park Psychiatry and Sleep Medicine στην Καλιφόρνια.

Σύμφωνα με τη Γνωστική Θεωρία, το όνειρο αποτελεί μια συμβολική διαδικασία επεξεργασίας, ερμηνείας και αναδιοργάνωσης σε μια αφηγηματική ακολουθία του υλικού που συσσωρεύτηκε στη μνήμη κατά τη διάρκεια της ημέρας. Ο εγκέφαλος συνδέει μεταξύ τους σκέψεις, γεγονότα και συναισθήματα, κάποια από τα οποία πέρασαν απαρατήρητα μέσα στη μέρα, με σκοπό να μπορέσει να διαχειριστεί τους βαθύτερους φόβους σου.

Κάποιοι παράγοντες που επηρεάζουν την ονειρική λειτουργία και καθορίζουν τη θεματολογία των ονείρων μας έχουν να κάνουν με τις εμπειρίες και τις αναμνήσεις μας, αλλά και με τον τρόπο που αυτές έχουν συσχετιστεί συναισθηματικά.

iStock

Αν λοιπόν θεωρείτε ότι δεν βλέπετε όνειρα ή τα ξεχνάτε λίγα λεπτά αφότου ξυπνήσετε, μια ενδιαφέρουσα διαδικασία θα ήταν να καταγράφετε ό,τι θυμάστε μόλις σηκώνεστε από το κρεβάτι. Κρατήστε ένα σημειωματάριο και ένα στυλό κοντά στο κρεβάτι σας, ώστε να μπορείτε να καταγράφετε τυχόν αναμνήσεις ονείρων αμέσως μόλις ξυπνήσετε.

Είναι σημαντικό να αποτυπώσετε πρώτα τις λεπτομέρειες, πριν προσπαθήσετε να αποδώσετε το νόημα, γιατί μπορεί στο διάστημα αυτό να ξεχαστούν. Με αυτόν τον τρόπο, θα μπορέσετε να καταλάβετε αν υπάρχει πιο σοβαρός λόγος απουσίας τους, ενώ ταυτόχρονα θα ενεργοποιήσετε τη μνήμη σας.

Ακόμα και αν βλέπετε και θυμάστε κανονικά τα όνειρα σας, θα ξαφνιαστείτε με τα μοτίβα που θα εντοπίσετε αν τα καταγράφετε συστηματικά. Θα δείτε τυχόν επαναλήψεις, πρόσωπα και άγχη που εμφανίζονται ξανά και ξανά στον ύπνο σας, τα οποία ενδεχομένως να σας δείχνουν τι πραγματικά σας απασχολεί χωρίς να το καταλαβαίνετε.

Η «συναισθηματική ιστορία» που διαμορφώνεται στα όνειρα σας, στην οποία δεν είναι όλα κυριολεκτικά, μπορεί να σας προβληματίσει σχετικά με το ποιο μπορεί να είναι το νόημα πίσω από τα όνειρα σας. Αλλά ακόμα και ως αρχείο ονείρων, αυτό το τετράδιο θα έχει μέσα τον φανταστικό και αλλόκοτο κόσμο του ασυνείδητού σας.

2. Art journaling

Μια άλλη ιδέα με την οποία μπορείτε να εκφραστείτε δημιουργικά είναι το εικαστικό ημερολόγιο. Μέσα από το art journaling μπορείτε να μετατρέψετε κάθε ερέθισμα σε χρώματα, σχήματα και ό,τι άλλο χωράει η καθημερινότητα και η φαντασία σας.

Αποτυπώνοντας τις σκέψεις μας στο χαρτί με χρώμα, παιχνίδι εικόνων και φαντασία, μπορούμε να εκφράσουμε το ασυνείδητο μας, να αναγνωρίσουμε τη φωνή των ονείρων μας, να ακούσουμε το κάλεσμα της καρδιάς μας.

Pexels Thngocbich

Δεν υπάρχουν φυσικά γενικές οδηγίες. Μπορείτε να δημιουργήσετε το δικό σας εικαστικό ημερολόγιο χρησιμοποιώντας αναμνηστικά από εκδρομές, αντικείμενα από τη φύση, διαφορετικά εργαλεία ζωγραφικής (τέμπερες, νερομπογιά, ξυλομπογιά, κάρβουνο, μαρκαδόρους κ.ά.), υφάσματα ή κλωστές, αποσπάσματα από ποιήματα, στιχάκια ή αφηρημένες προτάσεις, ή όποιο άλλο μέσο σάς εκφράζει.

Προσωπικά αγαπώ τη μέθοδο του κολάζ, μια σουρεαλιστική τεχνική με άπειρες δυνατότητες, που εξελίσσεται και μεταμορφώνεται με κάθε νέα προσθήκη υλικών.

3. Πρωινές σελίδες

Αυτή η καθημερινή συνήθεια περιλαμβάνει τη συγγραφή ελεύθερης ροής, ως τρόπο να ξεκινήσετε τη μέρα σας. Κι εδώ δεν υπάρχουν οδηγίες, απλά να ξεκινήσετε να γράφετε στο χαρτί χωρίς δεύτερες σκέψεις. Η ιδέα του να γράφετε τη ροή τη σκέψη σας το πρωί είναι για να αποτρέψετε τον εγωισμό σας να μπει στη μέση και να αφήσετε να φύγουν βαριές ανησυχίες, σκέψεις και καταστάσεις που σας μπλοκάρουν.

Pexels Lilartsy

Αυτή η τεχνική μπορεί να είναι πολύ απελευθερωτική. Κάποιες μέρες μπορεί να εκπλαγείτε με το τι βγαίνει αβίαστα στις σελίδες εκείνη τη στιγμή. Κάποιες άλλες μπορεί να διαπιστώσετε ότι έχετε μπλοκαριστεί και το μόνο που καταφέρνετε να γράψετε είναι ότι «δεν ξέρω τι να γράψω». Και τα δύο σενάρια πετυχαίνουν το ίδιο πράγμα, να κινητοποιήσετε το μυαλό σας και να επιτρέψετε στον εαυτό σας να επεξεργαστεί ό,τι συμβαίνει μέσα σας.

4. Ημερολόγιο ευγνωμοσύνης

Το παραδέχομαι πως κι εγώ δυσκολεύομαι να κάτσω να γράψω τα θετικά συναισθήματα και τις στιγμές για τις οποίες είμαι ευγνώμων. Συνήθως στρέφομαι στην καταγραφή των σκέψεων όταν κατακλύζομαι από άγχη, φόβους και καταστάσεις που δυσκολεύομαι να διαχειριστώ.

Ωστόσο, η καταγραφή των στιγμών, των προσωπικών χαρακτηριστικών ή των ανθρώπων για τα οποία αισθάνεστε ευγνώμονες μπορεί να αποβεί πολύ θεραπευτικό για εσάς και τις σχέσεις σας.

iStock

Το να εκφράζετε την ευγνωμοσύνη που νιώθετε στους δικούς σας ανθρώπους, αλλά και το να συνειδητοποιείτε τους λόγους για τους οποίους νιώθετε τυχερός μέσα σε όλες τις δυσκολίες της καθημερινότητας, μπορεί να σας κρατάει σταθερούς και να σας υπενθυμίζει τις βάσεις που έχετε χτίσει όλα αυτά τα χρόνια. Από την προσωπική ανάπτυξη, στις φιλικές και τις συντροφικές σχέσεις, στις δυσκολίες που διαχειριστήκατε, μέχρι και τις μικρές καθημερινές στιγμές που νιώσατε όμορφα, μια τακτική υπενθύμιση μπορεί να σας βοηθήσει να διαχειριστείτε και τις επόμενες δυσκολίες που ενδεχομένως να συναντήσετε στο μέλλον.