7 ΤΡΟΦΙΜΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΗΞΕΡΕΣ ΟΤΙ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΠΡΟΚΑΛΕΣΟΥΝ ΦΛΕΓΜΟΝΗ
Ορισμένες τροφές και συστατικά που περιλαμβάνονται στην καθημερινή σου διατροφή μπορεί να προκαλέσουν φλεγμονή. Μάθε ποια είναι και πώς ενδέχεται να επηρεάσουν αρνητικά την υγεία σου.
Το πιθανότερο είναι πως ακούγοντας τη λέξη φλεγμονή έρχεται στο μυαλό σας κάτι ανησυχητικό. Στην πραγματικότητα, η φλεγμονή είναι η αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος σε έναν ερεθιστικό παράγοντα, έναν τραυματισμό ή μια μόλυνση. Εμφανίζεται όταν το σώμα απελευθερώνει χημικές ουσίες που πυροδοτούν μια ανοσολογική απόκριση για την καταπολέμηση κάποιας λοίμωξης ή την επούλωση κατεστραμμένων ιστών.
Η βραχυπρόθεσμη φλεγμονή είναι ένα φυσιολογικό και απαραίτητο μέρος της άμυνας του σώματος κατά του τραυματισμού και της λοίμωξης. Μόλις αντιμετωπιστούν, η φλεγμονώδης διαδικασία τερματίζεται.
Η μακροχρόνια φλεγμονή, από την άλλη, μπορεί να προκαλέσει βλάβη στο σώμα με την πάροδο του χρόνου και συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης πολλών σοβαρών παθήσεων, όπως οι καρδιακές προσβολές, ο καρκίνος, η αρθρίτιδα, ο διαβήτης, το άσθμα, η νόσος Αλτσχάιμερ και τα αυτοάνοσα νοσήματα. Ενώ μιλάμε πάντα για μια μη φυσιολογική ανοσολογική απόκριση, στην περίπτωση αυτή η φλεγμονώδης διαδικασία δεν τελειώνει όταν θα έπρεπε, ή μπορεί να αρχίσει ενώ δεν υπάρχει λοίμωξη ή τραυματισμός.
Είτε πρόκειται για φλεγμονή βραχυπρόθεσμη είτε για μακροπρόθεσμη, είναι σημαντικό να μην παραβλέπετε τα σημάδια που στέλνει το σώμα σας. Καλό είναι να αναγνωρίσετε τα συμπτώματα όσο το δυνατόν πιο γρήγορα, ώστε να μπορέσετε να συμβουλευτείτε έναν γιατρό για το τι πρέπει να κάνετε.
Μαζί με παράγοντες όπως το κάπνισμα και η συνολική σωματική υγεία, τα επίπεδα φλεγμονής μπορεί να επηρεαστούν από τη διατροφή και τον τρόπο ζωής σας. Ορισμένα τρόφιμα έχουν αντιφλεγμονώδη αποτελέσματα, ωστόσο άλλα μπορούν να προωθήσουν τη φλεγμονή και να αυξήσουν τον κίνδυνο φλεγμονωδών παθήσεων.
7 τρόφιμα που αυξάνουν τον κίνδυνο φλεγμονωδών παθήσεων
1. Τρόφιμα και ποτά με υψηλή περιεκτικότητα σε πρόσθετα σάκχαρα
Η υψηλή πρόσληψη πρόσθετων σακχάρων επιδεινώνει τη φλεγμονή προκαλώντας δυσβίωση του εντέρου και διεγείροντας προφλεγμονώδεις οδούς στο σώμα. Η δυσβίωση του εντέρου αναφέρεται στην απώλεια ωφέλιμων μικροοργανισμών και στην υπερανάπτυξη μικροοργανισμών που έχουν τη δυνατότητα να βλάψουν την υγεία.
Η διατροφή με υψηλή περιεκτικότητα σε πρόσθετα σάκχαρα συνδέεται με διάφορες φλεγμονώδεις ασθένειες, όπως οι καρδιακές παθήσεις, η παχυσαρκία και το λιπώδες ήπαρ.
2. Τα τεχνητά γλυκαντικά
Ορισμένα τεχνητά γλυκαντικά, όπως η ασπαρτάμη και η σουκραλόζη, έχουν συνδεθεί με τη φλεγμονή. Έρευνες δείχνουν ότι η κατανάλωση ανάλογων ουσιών θα μπορούσε να προκαλέσει αρνητικές αλλαγές στα βακτήρια του εντέρου και να προωθήσει ένα προφλεγμονώδες περιβάλλον στο πεπτικό σύστημα.
3. Το fast food και τα εξαιρετικά επεξεργασμένα τρόφιμα
Η υπερβολική κατανάλωση εξωσπιτικού φαγητού μπορεί να βλάψει τη συνολική υγεία και να προκαλέσει αύξηση του σωματικού βάρους και φλεγμονή. Τα συστατικά που βρίσκονται στο φαγητό από έξω, όπως τα επεξεργασμένα κρέατα, τα εξευγενισμένα δημητριακά (επεξεργασμένοι υδατάνθρακες) και η πρόσθετη ζάχαρη και το αλάτι, είναι γνωστό ότι συμβάλλουν στη φλεγμονή.
Αντίστοιχα, και τα εξαιρετικά επεξεργασμένα συσκευάσματα, όπως τα πατατάκια, τα κατεψυγμένα γεύματα και τα ζαχαρούχα αρτοσκευάσματα, περιέχουν συστατικά που είναι γνωστό ότι αυξάνουν τη φλεγμονή.
4. Τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε προστιθέμενο αλάτι
Φυσικά, δεν είναι μόνο το fast food που μπορεί να έχει υψηλή περιεκτικότητα σε αλάτι. Και η προσθήκη υπερβολικού αλατιού στο σπιτικό φαγητό μπορεί επίσης να επιδεινώσει τη φλεγμονή και να αυξήσει τον κίνδυνο φλεγμονωδών παθήσεων υγείας. Το αλάτι επηρεάζει αρνητικά τα βακτήρια του εντέρου, μειώνοντας τα επίπεδα των προστατευτικών βακτηρίων και αυξάνοντας τη φλεγμονή στο πεπτικό σύστημα.
Μια μελέτη διαπίστωσε ότι η υψηλή πρόσληψη αλατιού μπορεί να συμβάλλει στην ανάπτυξη φλεγμονώδους νόσου του εντέρου (ΦΝΕ) και να επιδεινώσει τη σοβαρότητα των ιδιοπαθών φλεγμονωδών νοσημάτων του εντέρου (ΙΦΝΕ). Συγκεκριμένα, τα ΙΦΝΕ αφορούν χρόνια φλεγμονή στο γαστρεντερικό σύστημα και περιλαμβάνουν τη νόσο του Crohn και την ελκώδη κολίτιδα. Στη διεθνή ορολογία απαντώνται ως IBD (Inflammatory Bowel Diseases).
Η υψηλή πρόσληψη αλατιού συνδέεται επίσης με φλεγμονώδεις παθήσεις όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα (PA), και μπορεί να προκαλέσει αθηροσκλήρωση (συσσώρευση πλάκας στις αρτηρίες). Η αθηροσκλήρωση περιλαμβάνει χρόνια φλεγμονή στα αιμοφόρα αγγεία, που αυξάνει τον κίνδυνο καρδιακής νόσου.
5. Τα επεξεργασμένα δημητριακά
Σε σύγκριση με τα δημητριακά ολικής άλεσης, τα οποία είναι πλούσια σε φυτικές ίνες, τα εξευγενισμένα (επεξεργασμένα) δημητριακά έχουν μεγαλύτερη συσχέτιση με την αύξηση της φλεγμονής εξαιτίας της χαμηλότερης περιεκτικότητας σε αυτές. Οι φυτικές ίνες έχουν αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες και μπορούν να βοηθήσουν στην υποστήριξη της ρύθμισης της φλεγμονής στο έντερο και στην πρόληψη της αύξησης του σωματικού βάρους, προστατεύοντας από τη φλεγμονή που σχετίζεται με τη παχυσαρκία.
Η υψηλότερη πρόσληψη δημητριακών ολικής άλεσης μπορεί να σχετίζεται με χαμηλότερα επίπεδα CRP (C-αντιδρώσα πρωτεΐνη, μη ειδικός δείκτης οξείας φλεγμονής), ενώ αντίστοιχα η υψηλότερη πρόσληψη επεξεργασμένων δημητριακών μπορεί να σχετίζεται με υψηλότερα επίπεδα CRP. Ενδεικτικά, μια μελέτη διαπίστωσε ότι κάθε ημερήσια αύξηση 100 γραμμαρίων στην πρόσληψη υπερεπεξεργασμένων τροφίμων συσχετίστηκε με αύξηση 4% στη συγκέντρωση CRP στο αίμα. Τα αυξημένα επίπεδα CRP μπορούν να υποδηλώνουν χρόνια φλεγμονή και πιθανώς φλεγμονώδεις παθήσεις όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα και η νόσος του Crohn.
6. Το κόκκινο και επεξεργασμένο κρέας
Τα κόκκινα και επεξεργασμένα κρέατα, όπως η ψητή μπριζόλα, το μπέικον και το χοτ ντογκ, θεωρούνται επίσης φλεγμονώδη τρόφιμα. Η τακτική κατανάλωση τους μπορεί να αυξήσει τα επίπεδα φλεγμονωδών πρωτεινών και άλλων ενώσεων που συνδέονται με τη χρόνια φλεγμονή.
Για παράδειγμα, η διατροφή με υψηλή περιεκτικότητα σε κόκκινο και επεξεργασμένο κρέας έχει συνδεθεί με φλεγμονώδεις δείκτες, όπως η CRP και η φλεγμονώδης πρωτεΐνη των μακροφάγων (MIP) σε γυναίκες που θεωρούνται υπέρβαρες ή παχύσαρκες.
7. Τα τηγανητά τρόφιμα
Τα τηγανητά τρόφιμα, όπως οι τηγανητές πατάτες, το μπέικον και το τηγανητό κοτόπουλο, έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε ενώσεις που ονομάζονται προϊόντα τελικής γλυκοποίησης (AGEs). Τα AGEs δημιουργούνται μέσω αντιδράσεων μεταξύ σακχάρων και πρωτεϊνών ή λιπών.
Μια διατροφή με υψηλή περιεκτικότητα σε AGEs συμβάλλει στη φλεγμονή και το οξειδωτικό στρες. Το οξειδωτικο στρες, συγκεκριμένα, είναι μια κατάσταση που εμφανίζεται όταν τα επίπεδα των εξαιρετικά αντιδραστικών ουσιών που ονομάζονται ελεύθερες ρίζες υπερβαίνουν τις αντιοξειδωτικές άμυνες του οργανισμού. Αυτή η ανισορροπία οδηγεί σε οξειδωτικό στρες, το οποίο συμβάλλει στη φλεγμονή και την κυτταρική βλάβη.
Τα AGEs σχετίζονται γενικότερα με την επιτάχυνση της γήρανσης, καθώς και με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης πολλών παθήσεων υγείας που προκαλούνται από φλεγμονή, όπως ο διαβήτης, οι καρδιακές παθήσεις και ορισμένοι καρκίνοι.
Η επιλογή των σωστών τροφών είσαι σε πολλές περιπτώσεις ένας από τους πιο σημαντικούς παράγοντες για μείωση της φλεγμονής, βελτίωση στα συμπτώματα και στην ποιότητα ζωής των ατόμων που επηρεάζονται. Εδώ θα βρεις 10 συμβουλές διατροφής για μείωση των φλεγμονών.