3 ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΠΟΥ ΚΑΝΕΙ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ ΕΝΑΣ ΝΕΥΡΟΛΟΓΟΣ ΓΙΑ ΝΑ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΕΙ ΤΟΝ ΕΓΚΕΦΑΛΟ ΤΟΥ

Ένας καθηγητής Νευρολογίας προτείνει 3 καθημερινές συνήθειες που μπορούμε όλοι να εφαρμόζουμε για πιο υγιή και λειτουργικό εγκέφαλο.

Παρακολουθώντας τους ηλικιωμένους ανθρώπους στο περιβάλλον μου –τους γονείς και τα πεθερικά μου– δεν υπάρχει κάτι που να με ανησυχεί περισσότερο από τη γνωστική έκπτωση. Τη σωματική υγεία, εφόσον δεν έχει εμφανιστεί κάποια σοβαρή ασθένεια, λίγο-πολύ την ελέγχει κανείς μεγαλώνοντας: φροντίζει να ασκείται, να τρώει σωστά. Το να αρχίζει, όμως, κάποιος να ξεχνά ή να δυσκολεύεται να σκεφτεί καθαρά μου φαίνεται τρομακτικό, κυρίως επειδή η φροντίδα του εγκεφάλου μοιάζει κάπως εκτός ελέγχου μας. Είναι, όμως;

Ο Dr. Baibing Chen, καθηγητής Νευρολογίας στο Πανεπιστήμιο του Michigan και ειδικός στην επιληψία, λέει πως παρόλο που ορισμένες μορφές άνοιας είναι δύσκολο να αποφευχθούν, η έρευνα δείχνει ότι ορισμένες μετατροπές στον τρόπο ζωής και στη διατροφή μας μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο άνοιας ή να καθυστερήσουν την εμφάνισή της.

Ο ίδιος, μάλιστα, προσπαθεί να κάνει πρώτος πράξη τις συμβουλές που δίνει στους ασθενείς του, ακολουθώντας καθημερινά 3 συγκεκριμένες συνήθειες προκειμένου να προστατεύσει τον εγκέφαλό του.

1. «Ξεκινώ τη μέρα μου τρώγοντας ένα πρωινό ωφέλιμο για τον εγκέφαλο»

Όπως λέει Dr. Chen, «μέσα στη μέρα προσπαθώ να πίνω πολύ νερό, να κοιμάμαι όσο το δυνατόν καλύτερα και να τρώω τρία πλήρη γεύματα. Από αυτά, ιδιαίτερη σημασία δίνω στο πρωινό, το οποίο φροντίζω να είναι ιδιαίτερα θρεπτικό. Αυτό σημαίνει να περιλαμβάνει ψωμί πολύσπορο και πλούσιο σε φυτικές ίνες, ελληνικό γιαούρτι, ξηρούς καρπούς και μούρα».

Pexels Shkraba Anthony

Οι φυτικές ίνες στο πολύσπορο ψωμί και τα προβιοτικά στο γιαούρτι υποστηρίζουν ένα υγιές μικροβίωμα του εντέρου, το οποίο είναι κρίσιμο για τη βελτιστοποίηση της υγείας του εγκεφάλου. Το έντερο και ο εγκέφαλος γνωρίζουμε πλέον ότι συνδέονται στενά. Για παράδειγμα, το έντερο παράγει σημαντική ποσότητα σεροτονίνης και ντοπαμίνης, που επηρεάζουν τη διάθεση και τα συναισθήματά μας. Ένα υγιές μικροβίωμα μειώνει επίσης τη φλεγμονή, η οποία με τη σειρά της μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο νευροεκφυλιστικής νόσου.

Τα μούρα και οι ξηροί καρποί είναι γεμάτα με απαραίτητες βιταμίνες, μέταλλα και αντιοξειδωτικά που υποστηρίζουν τη μνήμη και τη γνωστική λειτουργία. Η υψηλότερη πρόσληψη φλαβονοειδών, που βρίσκονται στους ξηρούς καρπούς και τα μούρα, έχει σχετιστεί με βραδύτερη γνωστική έκπτωση στους ηλικιωμένους ασθενείς. Επιπλέον, οι ξηροί καρποί είναι μια καλή πηγή φυτικών ινών και μπορούν να επιβραδύνουν την πέψη, να κάνουν κάποιον να αισθάνεται χορτάτος για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα και να επιβραδύνουν την αύξηση του σακχάρου στο αίμα. Τέλος, η κατανάλωση ξηρών καρπών μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο διαβήτη, ο οποίος σχετίζεται με υψηλότερο κίνδυνο γνωστικής έκπτωσης.

Ο γιατρός καταλήγει πως, όταν έχει χρόνο να φάει πρωινό στο σπίτι με την οικογένειά του, συμπεριλαμβάνει σε αυτό και αβγά, τα οποία αποτελούν εξαιρετική πηγή πρωτεΐνης. Μάλιστα, ορισμένες μελέτες έχουν συνδέσει την κατανάλωση αβγών με χαμηλότερο κίνδυνο άνοιας.

iStock

2. «Χορεύω σα να μη με βλέπει κανείς»

Ο Dr. Chen αποκαλύπτει πως νεότερος ήταν επαγγελματίας χορευτής χιπ-χοπ και πως για εκείνον ο χορός είναι μάλλον η καλύτερη μορφή αεροβικής άσκησης. «Πρόκειται για εξαιρετική αερόβια άσκηση για την καρδιά και τον εγκέφαλο, η οποία απαιτεί συντονισμό, ρυθμό, χωρική επίγνωση και δημιουργικότητα. Μάλιστα, αν κανείς χορεύει στο πλαίσιο κάποιας ομάδας, απαιτείται η εκμάθηση μιας χορογραφίας, άρα επιστρατεύεται και η μνήμη. Τέλος, με τον χορό διεγείρονται πολλά μέρη του εγκεφάλου και ενισχύονται συνδέσεις με το υπόλοιπο σώμα».

Σε μελέτη που ασχολήθηκε με διάφορες πνευματικές και σωματικές δραστηριότητες (όπως η κολύμβηση, η ποδηλασία, το να ανεβαίνει κανείς σκάλες), ο χορός αναδείχθηκε η μόνη που μπορεί να συνδεθεί με χαμηλότερο κίνδυνο άνοιας.

«Πολλοί άνθρωποι αποφεύγουν τον χορό γιατί πιστεύουν ότι δεν έχουν καλό συντονισμό ή ρυθμό, όμως κανείς δεν περιμένει από αυτούς να χορεύουν σαν επαγγελματίες! Αρκεί να βρίσκονται σε έναν χώρο με ανθρώπους που νιώθουν άνετα. Μάλιστα, ο εγκέφαλος των ανθρώπων αυτών θα διεγερθεί περισσότερο από όσους χόρευαν από νέοι συστηματικά. Και όσο περισσότερο διεγείρεται ο εγκέφαλος, τόσο πιο πίσω σπρώχνεται η άνοια», καταλήγει ο ειδικός.

3. «Ο εγκέφαλος διεγείρεται όταν μαθαίνεις ξένες γλώσσες»

Το να μαθαίνεις να μιλάς μια διαφορετική γλώσσα βελτιώνει την προσοχή και τη μνήμη εργασίας, ενώ μπορεί να αλλάξει τις δομές στον εγκέφαλό σου. Μπορεί να αυξήσει την φαιά ουσία και να δημιουργήσει νέες νευρικές οδούς ενισχύοντας τις υπάρχουσες νευρικές συνδέσεις, όπως εξηγεί σε άρθρο ο νευρολόγος.

Pexels Leeloo the First

Επιπλέον, η έρευνα δείχνει ότι η ικανότητα κάποιου να μιλά εξίσου καλά δύο γλώσσες σχετίζεται με «υψηλότερο γνωστικό απόθεμα». Το «γνωστικό απόθεμα» είναι η ικανότητα του εγκεφάλου να αυτοσχεδιάζει και να βρίσκει εναλλακτικούς τρόπους να κάνει μια δουλειά, δείχνει δηλαδή πόσο «ευκίνητος» είναι ο εγκέφαλός μας όταν καλείται να αντιμετωπίσει προκλήσεις. Το γνωστικό απόθεμα αναπτύσσεται όσο κανείς έχει περιέργεια και μαθαίνει. Και, όσο αναπτύσσεται, τόσο λιγότερο επιρρεπείς γινόμαστε στη γνωστική έκπτωση. Δεν είναι τυχαίο ότι τα δίγλωσσα άτομα παρουσιάζουν καθυστέρηση τεσσάρων έως πέντε ετών στην έναρξη των συμπτωμάτων της άνοιας σε σύγκριση με τα υπόλοιπα.

«Προσωπικά, χρησιμοποιώ το Duolingο για να εξασκούμαι στην τρίτη και τέταρτη γλώσσα μου, που είναι τα Γαλλικά και τα Ισπανικά», λέει ο Dr. Chen και μας καλεί να βρούμε το εργαλείο που εξυπηρετεί καθέναν καλύτερα στην εκμάθηση μιας ακόμα ξένης γλώσσας.