Εικονογράφηση: Χριστίνα Αβδίκου

«ΝΤΡΟΠΗ ΣΟΥ, ΟΛΙΒΙΑ»: ΕΝΑ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ ΓΙΑ ΟΣΑ ΜΑΣ ΚΡΑΤΑΝΕ ΠΙΣΩ

Αντλώντας από πραγματικά γεγονότα, ο κλινικός σύμβουλος ψυχικής υγείας και ψυχοθεραπευτής Γιώργος Λάγιος εξιστορεί στο «Ντροπή σου, Ολίβια» την προσπάθεια μιας γυναίκας να βρει τον εαυτό της.

Όποτε διαβάζω βιβλία ψυχολογίας, βρίσκω εξαιρετικά χρήσιμες τις αναφορές σε πραγματικά περιστατικά, όπως τα μεταφέρουν συνήθως ψυχοθεραπευτές που τα έχουν συναντήσει στην πράξη. Το βιβλίο «Ντροπή σου, Ολίβια», βέβαια, δεν είναι ένα επιστημονικό εγχειρίδιο αλλά ένα μυθιστόρημα. Ωστόσο, στο εξώφυλλό του επισημαίνεται ότι είναι βασισμένο σε αληθινή ιστορία, ενώ ο συγγραφέας του, Γιώργος Λάγιος, είναι σύμβουλος ψυχικής υγείας και ψυχοθεραπευτής.

Συνδυάζοντας αυτά τα δύο με την αμεσότητα στα λόγια των ηρώων, καταλαβαίνεις ότι το «Ντροπή σου, Ολίβια» είναι ένα μυθιστόρημα κατά κάποιο τρόπο «βιωμένο». Μπορεί κάπου η φαντασία να έχει βάλει το χεράκι της, όμως θα διακρίνεις καταστάσεις που μπορεί να έχεις ζήσει κι εσύ, ή να έχεις δει σε ανθρώπους γύρω σου.

Και σίγουρα θα αναγνωρίσεις την «ένδοξη ελληνική οικογένεια», που μεγάλωσε γενιές και γενιές μεταφέροντας άθελά της ορισμένες παθογένειες στα παιδιά.

Ένα τέτοιο παιδί είναι η πρωταγωνίστρια του βιβλίου, η Ολίβια. Τη γνωρίζουμε στα 25α γενέθλιά της, μια Κυριακή που σε έναν ιδανικό κόσμο θα έπρεπε να είναι γεμάτη μόνο με ευχάριστες εμπειρίες. Μόνο που οι γονείς της της επιφυλάσσουν ένα ασυνήθιστο δώρο: ένα τελεσίγραφο ότι μέσα σε τρεις μήνες θα πρέπει να έχει φύγει από το σπίτι και να έχει ανεξαρτητοποιηθεί πλήρως.

Η κίνηση αυτή δεν είναι μια προσπάθεια να την ενθαρρύνουν να ανοίξει τα φτερά της – κάτι που θα έπρεπε να επιδιώκουν όλοι. Είναι μάλλον μια τιμωρητική πράξη, γιατί η Ολίβια δεν ακολουθεί κατά γράμμα τις επιθυμίες των γονιών της.

«Είσαι μεγάλη γυναίκα πια!» της λέει χαρακτηριστικά ο πατέρας της, στρατιωτικός. «Έχεις τη δουλειά σου, είσαι αρχιτέκτονας. Αυτό ήθελες να κάνεις! Δεν ξέρω γιατί, αλλά αυτό ήθελες. Ε, λοιπόν, ήρθε η ώρα να γίνεις και αυτόνομη πια». Για να προσθέσει λίγο μετά: «Να μάθεις επιτέλους να τα βγάζεις πέρα μόνη σου! Εσύ που έχεις τόσο απελευθερωμένες ιδέες και μας το παίζεις επαναστάτρια…»

Ντροπή σου, Ολίβια
Εικονογράφηση: Χριστίνα Αβδίκου

Αυτό που θα μπορούσε να είναι εφαλτήριο για να αφήσει πίσω η ηρωίδα όσα την κρατάνε πίσω, κάνει το ακριβώς αντίθετο: την ωθεί σε αποφάσεις που φαινομενικά θα την αυτονομήσουν, όμως τις λαμβάνει υπό πίεση, έχοντας στο πίσω μέρος του μυαλού της όσα περιμένουν οι άλλοι από εκείνη. Έτσι, 17 χρόνια αργότερα, τη μέρα που κλείνει τα 42, η Ολίβια αναρωτιέται: «Τι συνέβη; Πότε πέρασαν τα χρόνια; Σηκώνομαι με ελάχιστη ενέργεια και πηγαίνω στο μπάνιο. Κοιτάζομαι στον καθρέφτη. Νιώθω διακοσίων ετών! Δεν θέλω να τη θυμάμαι αυτή τη μέρα. Δεν θέλω να θυμάμαι τίποτε από αυτά που βλέπω στο πρόσωπό μου. Δεν θέλω να θυμάμαι κανένα συναίσθημα».

Αποξενωμένη από τον άντρα της, η Ολίβια δυσκολεύεται να επικοινωνήσει με την έφηβη κόρη της και –το κυριότερο– φοβάται ότι θα επαναλάβει λάθη των γονιών της. Αποφασίζει να αναζητήσει τη βοήθεια ειδικού, αλλά οι πρώτοι που βλέπει δεν της ταιριάζουν καθόλου. Μέχρι που συναντάει έναν ψυχολόγο με διδακτορικό στην Ψυχοσεξολογία, ο οποίος ειδικεύεται στις ερωτικές σχέσεις, έχει γράψει δύο βιβλία και έχει ένα όνομα που της φαίνεται πολύ παράξενο: Δρ Έκτωρ Άγιος.

Ένα μόνο γράμμα διαφοροποιεί το επώνυμο του ειδικού από εκείνο του συγγραφέα. Και οι ομοιότητες δεν σταματούν εκεί: ο Γιώργος Λάγιος κατέχει μεταπτυχιακό τίτλο ψυχολογίας –συγκεκριμένα, πάνω στη γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία– καθώς και διδακτορικό στην ψυχοσεξολογία. Είναι επίσης καθηγητής Ψυχοσεξουαλικής Θεραπείας και συγγραφέας δύο μπεστ σέλλερ: «Εσύ θα σε επέλεγες για γονιό σου;» (2018) και «Μέσα στο μυαλό σου» (2021).

Όπως αναφέρεται στο σύντομο βιογραφικό του συγγραφέα, «έχει θεωρηθεί αρκετά αιρετικός για τις απόψεις του, όμως πάντα προσπαθεί να βρει τρόπους να περάσει κοινωνικά μηνύματα». Αυτό φαίνεται να επιχειρεί και με το «Ντροπή σου, Ολίβια», βάζοντας την ηρωίδα του στο δύσκολο μονοπάτι της αναζήτησης του πραγματικού της εαυτού. Δεν ξέρω πόσο του μοιάζει πραγματικά ο Έκτορας, πάντως γνωρίζοντας τις αρχές της γνωσιακής συμπεριφορικής θεραπείας καταλαβαίνω γιατί «σπάει τα πρωτόκολλα της ψυχολογίας για να μπορέσει να τη σώσει από το “κλειδωμένο” μυαλό της».

Ντροπή σου, Ολίβια
Εκδόσεις Διόπτρα

Δεν θα αποκαλύψω το τέλος της ιστορίας, όμως μετά από αυτό ακολουθεί ένα μήνυμα του Γιώργου Λάγιου προς όλες τις γυναίκες. «Αυτή η ιστορία είναι σχεδόν αληθινή», γράφει. «Όταν λέω “σχεδόν”, εννοώ ότι το μεγαλύτερο μέρος της είναι βασισμένο σε απολύτως αληθινά γεγονότα. Αφορμή να μοιραστώ αυτή την ιστορία στάθηκε η συγκλονιστική επίδραση που είχε η συγκεκριμένη θεραπευόμενη στη δική μου ζωή και στη ζωή της κόρης της.

»Πολύ συχνά ο κόσμος αναρωτιέται αν μια ψυχοθεραπεία είναι ακριβή ή φτηνή και αν αυτό σχετίζεται με την οικονομική μας επιφάνεια. Δεν υπάρχει συγκεκριμένη απάντηση που θα μπορούσε να ικανοποιήσει έναν θεραπευτή ή έναν θεραπευόμενο. Για κάποιους επαγγελματίες, είμαι σίγουρος ότι η ψυχοθεραπεία θα προσφερόταν δωρεάν αν μπορούσαν να το αντέξουν οικονομικά, ενώ κάποιοι θεραπευόμενοι θα έδιναν όλα τα λεφτά του κόσμου για να αλλάξουν τη ζωή τους. Υπάρχουν μερικά πράγματα που είναι ανεκτίμητα. Το να φύγουμε από τον πόνο και να πάμε στην πνευματική ευδαιμονία δεν έχει κάποια τιμή και συχνά θεωρείται ακατόρθωτο από αυτόν που το βιώνει. Όμως μπορεί να γίνει».

Ο συγγραφέας συνεχίζει δίνοντας το επιστημονικό υπόβαθρο πίσω από την ιστορία του «Ντροπή σου, Ολίβια» και κλείνει με μια προτροπή: «Την επόμενη φορά, λοιπόν, που κάποιος θα τολμήσει να σε κάνει να αισθανθείς ότι πρέπει να ντρέπεσαι για κάτι, κάνε ένα δώρο στον εαυτό σου και πες του: Ντροπή δική σου που προσπάθησες να με κάνεις να αισθανθώ έτσι. Προσπάθησες, όμως δεν τα κατάφερες. Ντροπή σου…».

Ξεφυλλίστε τις πρώτες σελίδες του βιβλίου εδώ, για να πάρετε μια γεύση και μόνοι σας.

SLOW MONDAY NEWSLETTER

Θέλεις να αλλάξεις τη ζωή σου; Μπες στη λογική του NOW. SLOW. FLOW.
Κάθε Δευτέρα θα βρίσκεις στο inbox σου ό,τι αξίζει να ανακαλύψεις.