ΤΙ ΓΙΝΕΤΑΙ ΟΤΑΝ ΕΝΑ ΠΑΙΔΙ ΔΕΝ ΤΡΩΕΙ ΚΑΘΟΛΟΥ ΦΡΟΥΤΑ;

Υπάρχουν παιδιά που δείχνουν αποστροφή προς τα φρούτα και άλλα που τα καταναλώνουν σε υπερβολικές ποσότητες. Τι κάνουμε σε κάθε περίπτωση; Η Βίκυ Αθανασιάδου, ειδικός στην παιδική διατροφή, απαντά.

Η 9χρονη κόρη μου μπορεί να φάει 4 πορτοκάλια στην καθισιά της. Νωρίτερα, ίσως έχει φάει και ένα αχλάδι, ενώ το απόγευμα θα τσιμπολογήσει μερικά αποξηραμένα δαμάσκηνα. Πού τα βάζει τόσα φρούτα; Κάποια στιγμή προβληματίστηκα τόσο, που επικοινώνησα με την παιδίατρο για να της το αναφέρω. Εκείνη μου απάντησε λίγο-πολύ ό,τι θα μου έλεγε και η Βίκυ Αθανασιάδου διαιτολόγος-διατροφολόγος με εξειδίκευση στην βρεφική και παιδική διατροφή, για τις ανάγκες αυτού του άρθρου.

Στον αντίποδα, ακούω μαμάδες που παραπονιούνται ότι το παιδί τους δεν τρώει καθόλου φρούτα – ίσως με το ζόρι καμιά μπανάνα. Δικαιολογημένα ανησυχούν ότι αυτό μπορεί να έχει επίπτωση στην υγεία του, αφού στερείται τις απαραίτητες φυτικές ίνες και ενδεχομένως αντιμετωπίζει κίνδυνο αβιταμίνωσης.

Τελικά, τι από όλα αυτά ισχύει και τι αποτελεί υπερβολή της Ελληνίδας μάνας;

Είναι πρόβλημα όταν ένα παιδί δεν τρώει καθόλου φρούτα;

«Για να είμαι ειλικρινής, σε απόλυτες δηλώσεις του τύπου καθόλου είμαι επιφυλακτική. Όσες φορές ένα γονιός έχει έρθει με αυτή την αγωνία, διερευνητικά ανακαλύπτω ότι δεν είναι ακριβώς έτσι: το παιδί όλο και κάποιο θα τρώει, έστω λίγη μπανάνα ή λίγο μήλο», μου λέει η κ. Αθανασιάδου.

«Συνήθως, λοιπόν, το καθόλου έχει να κάνει με την προσδοκία του γονιού: Μήπως απλά δεν τρώει τόσο όσο ο γονιός θεωρεί ότι θα έπρεπε;»

Ρωτώ την ειδικό αν υπάρχει κάποια συνιστώμενη μερίδα φρούτου για ένα παιδί ανά ημέρα και μου απαντά ότι αυτό έχει να κάνει με την ηλικία του. Έχει πάντως νόημα να γνωρίζουμε πως:

• Μέχρι τα 3 έτη συνιστάται 1 μερίδα φρούτου ημερησίως, δηλαδή 120-150 γρ. Αυτό μπορεί να μεταφράζεται σε 1 μήλο ή 1 μπανάνα ή 2 μανταρίνια ή μια χούφτα κεράσια (χωρίς το κουκούτσι).
• Από τα 4 έως τα 8 το παιδί συνιστάται να τρώει 1-2 μερίδες φρούτου ημερησίως.
• Από τα 9 έως τα 13 συνιστάται να τρώει 2-3 μερίδες φρούτου ημερησίως.
• Από τα 14 έως τα 18 συνιστώνται οι 3 μερίδες φρούτου ημερησίως.

iStock

Κι αν το παιδί θέλει να τρώει μόνο ένα συγκεκριμένο είδος;

Πιο σύνηθες από το «καθόλου» είναι το παιδί να προτιμά μόνο ένα ή δύο διαφορετικά είδη φρούτου. Αυτό τι επίπτωση μπορεί να έχει στη διατροφή του; Η κ. Αθανασιάδου απαντά ότι θεωρητικά δεν είναι κακό να τρώει μόνο ένα είδος, αλλά «ιδανικά θέλουμε ποικιλία. Ωστόσο, αν το παιδί τρώει μόνο π.χ. μπανάνα ή μήλο, έχει νόημα να αναρωτηθούμε: Εμείς του προσφέρουμε ευκαιρίες να δοκιμάσει άλλα φρούτα; Συνηθίζουμε να φέρνουμε άλλα φρούτα στο σπίτι; Εμάς μας βλέπει να δοκιμάζουμε διαφορετικές ποικιλίες;»

Αυτό που εξηγεί είναι ότι «ιδανικά θέλουμε φρούτα σε διαφορετικά χρώματα, γιατί άλλα συστατικά έχουν π.χ. τα πορτοκαλί και άλλα τα πράσινα. Επίσης, η ποικιλία των φρούτων θα πρέπει να προκύπτει και από την εποχικότητα – προτιμάμε πάντα, δηλαδή, αυτά που είναι στην εποχή τους».

Πάντως, συμπληρώνει, «είναι ελάχιστα τα περιστατικά παιδιών που δεν τρώνε καθόλου φρούτα. Αν παρατηρούμε ότι η ποσότητα που τρώει το δικό μας είναι ανεπαρκής μπορούμε να:

• Εξισορροπήσουμε την έλλειψη αυτή προσφέροντας περισσότερα λαχανικά.
• Προτείνουμε τα αποξηραμένα φρούτα.
• Συμπεριλάβουμε φρέσκα φρούτα σε παρασκευές, είτε στο φαγητό είτε πιο εύκολα σε γλυκά, π.χ. σε μία νόστιμη μηλόπιτα ή ένα κέικ με φρούτα.

iStock

«Βοήθεια: Το παιδί μου τρώει πάρα πολλά φρούτα»

Σε αντίθεση με το «καθόλου», το να τρώει ένα παιδί πολλά φρούτα είναι κάτι που βλέπουμε συχνά, μου λέει η κ. Αθανασιάδου. «Αυτό ξεκινά από τη βρεφική ηλικία με τη φρουτόκρεμα. Έχει κάπως επικρατήσει πως η φρουτόκρεμα του μωρού πρέπει να αποτελείται από 4-5 φρούτα. Ποιο μωρό, όμως, μπορεί να φάει τόσα πολλά φρούτα, έστω και αλεσμένα, στην καθισιά του; Ακόμα και ένας ενήλικας δυσκολεύεται να φάει τόσα πολλά. Έτσι, το φρούτο γίνεται μια αγαπημένη τροφή. Υπάρχει ούτως ή άλλως προδιάθεση του ανθρώπου προς τη γλυκιά γεύση, άρα η προτίμηση αυτή εξηγείται».

Το γιατί τα παιδιά αγαπούν τα φρούτα απαντιέται εύκολα. Το ερώτημα τώρα είναι: πειράζει;

«Εμένα δεν θα με πειράξει αν φάει μεγαλύτερη από τη συνιστώμενη ποσότητα για την ηλικία του», λέει η κ. Αθανασιάδου. «Αλλά θα αξιολογήσω αν στις υπόλοιπες κατηγορίες τροφίμων τρέφεται επαρκώς; Μήπως παραγκωνίζει μια άλλη κατηγορία για να φάει (ή επειδή έχει φάει) το φρούτο; Αυτό δεν θα θέλαμε να συμβαίνει και είναι κάτι που μπορούμε να εξηγήσουμε στο μεγαλύτερο παιδί, για να καταλάβει πως για μια ισορροπημένη διατροφή απαιτούνται τα θρεπτικά συστατικά και άλλων τροφών. Αν όμως το παιδί τρώει μεν μία-δύο μερίδες φρούτου παραπάνω, αλλά τρώει με ισορροπία όλες τις υπόλοιπες τροφές, δεν έχουμε λόγο να ανησυχούμε».

Την ίδια απάντηση είχε δώσει και η παιδίατρός μας, όταν της είχα πει για τα πορτοκάλια που τρώει η κόρη μου κάθε απόγευμα, έχοντας μάλιστα προσθέσει: «καλύτερα να φάει παραπάνω πορτοκάλια, παρά να φάει γλυκά».

iStock

Παχαίνουν τα φρούτα;

Δεδομένου ότι τα φρούτα έχουν ζάχαρη, μήπως το να τρώει ένα παιδί παραπάνω συμβάλλει στην αύξηση του βάρους του; «Καμία τροφή δεν παχαίνει αν δεν καταναλώνεται σε υπερβολικό βαθμό», απαντά η κ. Αθανασιάδη, συμπληρώνοντας ότι 1-2 παραπάνω μερίδες φρούτου δεν θα παχύνουν το παιδί.

«Η μόνη επισήμανση που θέλω να κάνω είναι στην υπερβολική κατανάλωση χυμού – τόσο φρέσκου όσο και συσκευασμένου, που σαφώς δεν συνιστάται, ειδικά όταν έχει πρόσθετα σάκχαρα. Για την ακρίβεια, η οδηγία είναι: καθόλου χυμός έως τους 12 μήνες και σπάνια αργότερα», τονίζει η ειδικός και εξηγεί: «Όταν πίνουμε το φρούτο σε μορφή χυμού, χάνουμε όλες τις φυτικές ίνες και τα θρεπτικά συστατικά του. Είναι σα να πίνουμε καθαρή ζάχαρη. Επιπλέον, με τον χυμό καταναλώνουμε παραπάνω φρούτα από όσα θα τρώγαμε ολόκληρα. Έτσι, προτιμάμε να δώσουμε στο παιδί να φάει ένα πορτοκάλι παρά να του στύψουμε για να πιει τρία».