ΠΑΙΡΝΕΙΣ ΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΠΟΛΥ ΠΡΟΣΩΠΙΚΑ; 8 ΦΡΑΣΕΙΣ ΘΑ ΣΕ ΒΟΗΘΗΣΟΥΝ ΝΑ ΤΟ ΞΕΠΕΡΑΣΕΙΣ
Αν έχεις την τάση να παίρνεις τα πράγματα πολύ προσωπικά, πιθανότατα πρέπει να δουλέψεις με τις ανασφάλειές σου. Ένας εύκολος τρόπος για να ξεκινήσεις είναι να σκέφτεσαι διαφορετικά κάθε φορά που κάτι σε πληγώνει. Το πώς, θα το μάθεις παρακάτω.
Όλοι μας έχουμε νιώσει κάποιες στιγμές ότι μια κουβέντα, ένα βλέμμα ή ακόμη και μια συμπεριφορά είχε στόχο το άτομό μας. Ότι κάποιος ήθελε να μας επικρίνει ή να μας κάνει να αισθανθούμε άσχημα. Και όλοι μας κάποιες φορές μπορεί να έχουμε νιώσει πληγωμένοι από τη συμπεριφορά τρίτων, χωρίς να έχει συμβεί κάτι που να δικαιολογεί τα συναισθήματά μας.
Εν ολίγοις, παρεξηγήσεις συμβαίνουν. Κι αν είσαι από τους ανθρώπους που τους ενδιαφέρει να είναι σωστοί και δίκαιοι απέναντι στους άλλους, ίσως να έχεις βρεθεί σε αυτή τη θέση περισσότερες φορές.
Η κατάσταση όμως αρχίζει να γίνεται προβληματική όταν νιώθεις πολύ συχνά αναστατωμένος, πληγωμένος και αδικημένος από τη στάση των γύρω σου. Αν αισθάνεσαι πως αρκετά από όσα λένε σε αφορούν και μερικές φορές σε εξοργίζουν, τότε το πιο πιθανό είναι να κάνεις εσύ κάπου λάθος και όχι οι άλλοι. Κι αυτό διότι ποτέ όλοι οι άλλοι δεν στοχοποιούν έναν άνθρωπο. Δεν έχουν λόγο να το κάνουν. Εκτός κι αν πρόκειται για ένα μεμονωμένο περιστατικό που δεν συμβαίνει κατ' εξακολούθηση.
Γιατί παίρνεις τα πράγματα προσωπικά;
Όπως έχει γράψει η Αμερικανίδα κλινική ψυχολόγος, Sabrina Romanoff, οι αιτίες για τις οποίες παίρνεις τα πράγματα προσωπικά μπορεί να ποικίλλουν. Ενδέχεται να είσαι ένας άνθρωπος με χαμηλή αυτοεκτίμηση. Αν πιστεύεις δηλαδή ότι δεν είσαι αρκετά καλός, σου είναι εύκολο να πιστέψεις ότι καθετί αρνητικό αφορά εσένα.
Αν στην παιδική σου ηλικία δεν έλαβες συναισθηματική υποστήριξη από τους γονείς σου, αντίθετα σε ταπείνωναν συχνά, αν πάσχεις από κοινωνικό άγχος και ανησυχείς διαρκώς για την κρίση των άλλων ή αν είσαι τελειομανής, τότε έχεις περισσότερες πιθανότητες να νιώθεις ότι οι άλλοι σε στοχοποιούν.
Επίσης, τα Άτομα Υψηλής Ευαισθησίας (Highly Sensitive Persons), που διαθέτουν αυξημένη φυσική και συναισθηματική ευαισθησία στο περιβάλλον, άρα και στα αρνητικά ερεθίσματα, μπορούν να πάρουν τα πράγματα πολύ προσωπικά.
Αν ξαναδιαβάσεις τα παραπάνω, θα καταλάβεις πως όλα έχουν έναν κοινό παρονομαστή: ένα πιθανό αίσθημα κατωτερότητας. Όταν παίρνουμε τα πράγματα προσωπικά, μπορεί να αισθανόμαστε μειονεκτικά.
Νιώθεις μειονεκτικά; Τι λέει γι' αυτό η «Αντλεριανή Ψυχολογία»
Σε στιγμές που νιώθουμε ότι μας επικρίνουν, μας παρεξηγούν ή μας κρίνουν, είναι εύκολο να εσωτερικεύσουμε αυτά τα συναισθήματα και να αρχίσουμε να αμφισβητούμε την αξία μας. Αλλά η αλήθεια είναι ότι το να παίρνουμε τα πράγματα προσωπικά προέρχεται από μια βαθύτερη ανασφάλεια, την αίσθηση ότι είμαστε κάπως λιγότεροι από τους άλλους ή ότι χρειαζόμαστε την έγκριση των άλλων για να νιώσουμε ότι αξίζουμε.
Σε αυτό το σημείο, αξίζει να θυμηθούμε τον Alfred Adler (1870-1937), Αυστριακό ψυχίατρο, ψυχοθεραπευτή, παιδαγωγό και φιλόσοφο, ιδρυτή της σχολής της Ατομικής Ψυχολογίας, που έχει μείνει γνωστή ως «Αντλεριανή Ψυχολογία».
Σύμφωνα με τον Adler, στον άνθρωπο υπάρχει η έμφυτη τάση για επιβολή. Η τάση αυτή προσκρούει στην αδυναμία του ατόμου, την οποία συναισθάνεται αλλά και αντιλαμβάνεται από τις καθημερινές του εμπειρίες. Έτσι, παράλληλα με την τάση για επιβολή, αναπτύσσεται στην περιοχή του ασυνείδητου και ένα συναίσθημα μειονεξίας, που είναι ιδιαίτερα έντονο σε άτομα με σωματικά ή άλλα ελαττώματα.
Το συναίσθημα μειονεξίας προκαλεί μία σειρά ασυνείδητων ενεργειών, που αποσκοπούν στην ανάπτυξη της προσωπικότητας με τέτοιον τρόπο, ώστε να καλυφθούν οι υπάρχουσες πραγματικές ή φανταστικές αδυναμίες. Η προσπάθεια αυτή ονομάζεται τάση για αναπλήρωση/αντιστάθμιση.
Ο φαύλος κύκλος της κατωτερότητας και της αμυντικής στάσης
Ο Alfred Adler μελέτησε εις βάθος τα ανθρώπινα συναισθήματα κατωτερότητας και κατέληξε ότι πηγάζουν από την πεποίθηση ότι κατά κάποιο τρόπο «δεν είμαστε αρκετοί». Όταν αρχίζουμε να συγκρίνουμε τον εαυτό μας με τους άλλους ή υποθέτουμε ότι μας κρίνουν αυστηρά, ενδίδουμε σε αυτή την αίσθηση ανεπάρκειας. Μπορεί να καταλήξουμε να νιώθουμε λίγοι ή μη αποδεκτοί, γεγονός που μας τοποθετεί σε αμυντική στάση.
«Αλλά αυτός ο φαύλος κύκλος ενισχύει την ιδέα ότι είμαστε κατώτεροι, όταν στην πραγματικότητα, ο καθένας έχει τα δικά του προβλήματα και τις δικές του ανασφάλειες» σχολιάζει η αντλεριανή ψυχοθεραπεύτρια, Judy Potts, η δουλειά της οποίας ακολουθεί τη θεραπευτική προσέγγιση του Alfred Adler.
Κι όμως, μπορείς να βγεις από τον φαύλο κύκλο!
Το αντίδοτο είναι η αναγνώριση της έμφυτης ισότητάς μας με τους άλλους. «Δεν χρειάζεται να αποδείξεις την αξία σου ή να παίρνεις προσωπικά κάθε σχόλιο ή ενέργεια των γύρω σου. Αντί να βλέπεις τα λόγια ή τις πράξεις των άλλων ως προσωπικές επιθέσεις, μπορείς να επιλέξεις να τα δεις ξεχωριστά από την αξία σου. Είσαι ίσος με όλους τους άλλους, ούτε καλύτερος, ούτε χειρότερος. Και σίγουρα η αξία σου δεν καθορίζεται από το πώς σε αντιλαμβάνονται οι άλλοι», αναφέρει η ίδια.
Ωραία όλα αυτά. Είναι πληροφορίες που πρέπει και μπορείς να σκεφτείς, όταν κάθεσαι το βράδυ στον καναπέ ή απολαμβάνεις τον καφέ σου στο μπαλκόνι σου. Όμως τι θα μπορούσες να κάνεις εκείνες τις στιγμές που η λογική μοιάζει να σε έχει ξεχάσει κι εσύ παλεύεις με τα δυσάρεστα συναισθήματα που σου έχουν προκαλέσει οι αρνητικές σου σκέψεις; Τι θα μπορούσες να πεις στον εαυτό σου για να ηρεμήσει; Τι θα μπορούσες να κάνεις για να έχεις τον χρόνο να επεξεργαστείς τα δεδομένα καλύτερα, έχοντας πάρει τις απαραίτητες αποστάσεις;
Οι 8 φράσεις που θα σε κάνουν να δεις τα πράγματα αλλιώς
Η ειδικός σού προτείνει 8 σωτήριες φράσεις που μπορείς να απευθύνεις στον εαυτό σου. Στην πραγματικότητα, πρόκειται για ρεαλιστικές σκέψεις, τις οποίες θα μπορούσες εύκολα να δώσεις κι εσύ ως συμβουλές σε κάποιον φίλο και οι οποίες αντικαθιστούν τους αρνητικούς συνειρμούς που σε έχουν οδηγήσει σε λάθος συμπεράσματα.
Την επόμενη φορά λοιπόν που θα νιώσεις ότι παίρνεις κάτι προσωπικά, σταμάτα και πες τα παρακάτω στον εαυτό σου:
1. «Δεν είμαι υπεύθυνος/η για το πώς οι με βλέπουν άλλοι»
Συνήθως, οι όποιες ερμηνείες των ανθρώπων έχουν να κάνουν με τη δική τους προσωπικότητα και τις δικές τους προσλαμβάνουσες.
2. «Μπορώ να επιλέξω να ερμηνεύσω αυτή τη συμπεριφορά χωρίς να νιώθω ότι κάποιος μου επιτίθεται προσωπικά»
Αν δεν πρόκειται για κατά μέτωπο επίθεση, καλύτερα να επανεξετάσεις αν ξεκινάς τη θεώρηση των πραγμάτων με ένα συναίσθημα που μοιάζει με παιδικό παράπονο. Αν το εντοπίσεις, θα καταλάβεις ότι εσύ επιλέγεις πώς θα νιώσεις.
3. «Μπορεί κάποιος να ενοχληθεί για πολλούς και διάφορους λόγους. Δεν σημαίνει ότι φταίω εγώ»
Ο καθένας έχει τις δικές του δυσκολίες και ανασφάλειες. Δεν είσαι το κέντρο του κόσμου. Πόσο μάλλον του δικού τους.
4. «Μπορώ πάντα να ζητήσω διευκρινήσεις, δεν χρειάζεται να βγάζω δικά μου συμπεράσματα»
Το να ζητάς ευγενικά διευκρινήσεις είναι πάντα έξυπνο και αποδεκτό. Το μόνο που χρειάζεσαι είναι μια ψύχραιμη, αποστασιοποιημένη στάση.
5. «Δεν χρειάζεται να αποδεικνύω την αξία μου σε κάθε συζήτηση»
Οι σχέσεις και οι κουβέντες που έχουμε με τους άλλους δεν είναι πεδίο μάχης για να αναδειχθεί κάποιος νικητής. Και η αξία μας δεν κρίνεται από μεμονωμένα περιστατικά, αλλά από τις επιλογές που κάνουμε σε όλη μας τη ζωή.
6. «Τα λόγια των άλλων αντανακλούν τις δικές τους εμπειρίες, όχι τη δική μου ανεπάρκεια»
Ή αλλιώς ο καθένας είναι υπεύθυνος για όσα λέει και σκέφτεται.
7. «Έχω την ικανότητα να διαχειριστώ συναισθήματα δυσφορίας. Θα περάσουν»
Κάποιες φορές τα αρνητικά συναισθήματα νιώθουμε ότι μας κατακλύζουν. Αυτό δεν σημαίνει ότι είμαστε ανίσχυροι απέναντί τους.
8. «Είμαι ένα άτομο ισότιμο με τα άλλα. Τα συναισθήματα και οι απόψεις μου έχουν ισχύ και κύρος»
Είμαστε όλοι ίσοι. Κανείς δεν είναι καλύτερος ή χειρότερος και όλων οι απόψεις έχουν σημασία και αξίζει να εκφραστούν.
Αν πάλι, συνεχίζεις να παίρνεις πολύ προσωπικά τα σχόλια κάποιου, αναρωτήσου αν τη δεδομένη στιγμή είσαι κουρασμένος, στρεσαρισμένος και γενικά έχεις κακή διάθεση. Τις ώρες που δεν είμαστε καλά είναι πιο πιθανό να παρερμηνεύσουμε τα λόγια των γύρω μας.
Βρείτε εδώ τα audio articles που είναι διαθέσιμα αυτή τη στιγμή.
Για να ακούτε τα άρθρα του OW που είναι διαθέσιμα σε ηχητική μορφή, μπορείτε να μας ακολουθήσετε σε Spotify και σε Apple Podcasts.