ΓΙΑΤΙ ΚΑΠΟΙΑ ΑΤΟΜΑ ΣΥΜΠΕΡΙΦΕΡΟΝΤΑΙ ΑΣΧΗΜΑ ΣΤΙΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΓΝΩΡΙΜΙΩΝ;

Οι εφαρμογές γνωριμιών έχουν αλλάξει τον τρόπο που σχετιζόμαστε. Μήπως όμως μας έχουν κάνει να συμπεριφερόμαστε και λίγο πιο άσχημα;

Αν έχεις χρησιμοποιήσει έστω και μία φορά κάποια εφαρμογή γνωριμιών, γνωρίζεις από πρώτο χέρι πόσο έχουν επηρεάσει τον τρόπο με τον οποίο ξεκινάμε, καλλιεργούμε και τελειώνουμε μια ρομαντική σχέση. Αν πάλι δεν έχεις σχετική εμπειρία, ίσως κάτι να έχεις ακούσει από γνωστούς και φίλους που κινούνται στον χώρο του online dating.

Μήπως η ευκολία που μας προσφέρουν αυτές οι εφαρμογές μας ενθαρρύνει να συμπεριφερόμαστε διαφορετικά από ό,τι θα κάναμε στην πραγματική ζωή; Μήπως οι εφαρμογές γνωριμιών ενισχύουν μια ανάρμοστη ή αντικοινωνική συμπεριφορά; Αυτό αναρωτιέται ο Μάρτιν Γκραφ, Ανώτερος Λέκτορας Ψυχολογίας των Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Ουαλίας.

Η απιστία στις εφαρμογές γνωριμιών

Ένα από τα πιο κοινά φαινόμενα στις εφαρμογές γνωριμιών είναι η χρήση τους από άτομα που βρίσκονται ήδη σε σχέση. Για παράδειγμα, στοιχεία από τις ΗΠΑ δείχνουν ότι περίπου το 42% των χρηστών του Tinder ήταν είτε σε σχέση είτε παντρεμένοι, ενώ μελέτη με Αμερικανούς φοιτητές αναφέρει ότι περίπου τα 2/3 των συμμετεχόντων είχαν κάνει ραντεβού μέσω Tinder με άτομο που ήξεραν πως είχε σύντροφο.

Υπάρχουν επίσης ενδείξεις ότι οι συγκεκριμένες εφαρμογές εξυπηρετούν τη διατήρηση επικοινωνίας με πιθανούς μελλοντικούς συντρόφους, φαινόμενο που ονομάζεται «backburner σχέση» (ίσως στα ελληνικά να χρησιμοποιούσαμε τη λέξη «καβάτζα»). Μελέτη του 2018 διαπίστωσε ότι περίπου το 73% των συμμετεχόντων ανέφερε ότι είχε τουλάχιστον μία τέτοια σχέση σε αναμονή.

Εικονογράφηση: Χριστίνα Αβδίκου

Πόσο εύκολα τελειώνει μια σχέση;

Οι εφαρμογές γνωριμιών έχουν κάνει πιο εύκολο το «ghosting», ενώ αν κρίνω από τους γύρω μου, θεωρείται μια μάλλον διαδεδομένη και κάπως αποδεκτή συμπεριφορά. Μελέτη που δημοσιεύτηκε στην έκδοση Imagination, Cognition and Personality (Ιανουάριος 2019) διαπίστωσε ότι:

• οι συμμετέχοντες είχαν κάνει ghosting στο 29% των ραντεβού τους,
• το είχαν βιώσει από το 25% των ατόμων με τα οποία βγήκαν,
• το 74% θεωρούσε το ghosting αποδεκτό τρόπο για να τελειώσει μια σχέση.

Όπως εξηγούν οι ερευνητές, η πληθώρα πιθανών συντρόφων μπορεί να οδηγήσει σε αυτή τη συμπεριφορά, αφού μπορούμε γρήγορα να πάμε από το ένα ταίρι στο άλλο. Φυσικά, είναι πολύ πιο εύκολο να μην ξαναμιλήσεις σε ένα άτομο που δεν έχεις δει ποτέ από κοντά.

Τόπος για τοξικές συμπεριφορές

Οι εφαρμογές γνωριμιών είναι μια αντανάκλαση του κόσμου εκεί έξω, οπότε είναι πιθανό να συναντήσεις ανθρώπους που δεν ψάχνουν για σχέση ή σεξουαλικό/η σύντροφο, αλλά θέλουν απλώς να διασκεδάσουν. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα όσοι τις χρησιμοποιούν με πιο... γνήσιες προθέσεις να γίνονται εύκολος στόχο από κάθε είδους «troll» που θέλει απλά να προκαλέσει ή να ενοχλήσει τους άλλους χρήστες για δική του διασκέδαση. Όσοι συμπεριφέρονται με τον συγκεκριμένο τρόπο παρουσιάζουν υψηλά επίπεδα σαδιστικής συμπεριφοράς, αδιαφορώντας για τον πόνο ή τη δυστυχία που προκαλούν στους άλλους, ενώ τείνουν να μην τηρούν υποσχέσεις ή να δρουν παρορμητικά.

Πού οφείλεται η κακή συμπεριφορά;

Όπως εξηγεί ο Γκραφ, η ευκολία και η πληθώρα επιλογών που προσφέρουν οι πλατφόρμες αυτές ίσως ενισχύουν μια κουλτούρα όπου καθένας μπορεί σε ελάχιστο χρόνο να αντικατασταθεί. Επιπλέον, η διαδικτυακή επικοινωνία και το αίσθημα ανωνυμίας που επιτρέπει διευκολύνει την άρση των αναστολών και προσφέρει περισσότερη ελευθερία από ό,τι η προσωπική αλληλεπίδραση. Τέλος, ο τρόπος με τον οποίο οι άνθρωποι χρησιμοποιούν τις εφαρμογές γνωριμιών σχετίζεται άμεσα με τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς τους. Τι εννοεί ο ειδικός; Ότι αν για παράδειγμα είμαστε ανοιχτοί σε νέες εμπειρίες και περιπετειώδεις, αλλά λιγότερο συμπονετικοί, είναι πιθανότερο να τις χρησιμοποιούμε περιστασιακά.

Πού καταλήγουμε; Ότι τα social media και οι εφαρμογές γνωριμιών είναι εδώ και η τεχνολογία που έχει επιτρέψει αυτές τις συμπεριφορές λογικά δεν θα εξαφανιστεί. Ίσως εκείνο που χρειάζεται είναι να προσαρμόσουμε τις προσδοκίες μας όσον αφορά τις σχέσεις μέσα στο συγκεκριμένο πλαίσιο.