ΕΠΙΔΕΙΝΩΝΕΙ ΤΟ ΣΤΡΕΣ ΤΙΣ ΔΕΡΜΑΤΙΚΕΣ ΑΛΛΕΡΓΙΕΣ;

Τι σχέση έχει το στρες με το δέρμα; Καθώς η διαχείριση του άγχους δεν είναι κάτι εύκολο, οι ερευνητές προσπαθούν να βρουν τους σχετικούς μηχανισμούς, μήπως οδηγηθούν σε κάποια αποτελεσματική θεραπεία. Φαίνεται ότι μόλις έγινε μια καλή αρχή.

Αν πάσχεις από κάποιο δερματικό νόσημα, σίγουρα θα έχεις ακούσει από τους γιατρούς ότι το άγχος επιδεινώνει την κατάστασή σου, οπότε να το περιορίσεις όσο μπορείς. Αν και η διαχείριση του στρες παρουσιάζεται ως πανάκεια –τη στιγμή που μοιάζει αν όχι ακατόρθωτη, τουλάχιστον αρκετά δύσκολη–, το δερματικό εξάνθημα που οφείλεται σε στρες είναι γεγονός.

Επηρεάζει συχνά άτομα που έχουν υποκείμενες δερματικές παθήσεις, όπως έκζεμα, ψωρίαση, ροδόχρου ακμή, ή ακόμη και αλλεργίες που προκαλούνται από περιβαλλοντικούς παράγοντες, όπως γύρη, τρίχωμα ζώων ή ορισμένα τρόφιμα. Μερικοί άνθρωποι αναπτύσσουν ακόμη και εξανθήματα από το φως του ήλιου ή τις αλλαγές του καιρού.

Πώς συνδέονται στρες και δέρμα;

Σύμφωνα με επιστημονικά δεδομένα, τα αλλεργικά συμπτώματα φαίνεται να έχουν και μια ψυχογενή διάσταση, καθώς συχνά επιδεινώνονται από το έντονο άγχος. Ερευνητές της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Οχάιο διενεργώντας ένα πείραμα το 2008 διαπίστωσαν πως οι άνθρωποι με αλλεργίες παρουσίαζαν περισσότερα και πιο έντονα συμπτώματα μετά από μια δοκιμασία πρόκλησης άγχους, σε σχέση τους συμμετέχοντες που βρίσκονταν σε κατάσταση ηρεμίας.

Οι ορμόνες που απελευθερώνονται τη στιγμή που τίθεται σε λειτουργία ο μηχανισμός του άγχους ενδέχεται να αυξήσουν την παραγωγή της IgE, μιας πρωτεΐνης του αίματος που πυροδοτεί την πρόκληση αλλεργικών αντιδράσεων.

iStock

Η αλλεργιολόγος-ανοσολόγος Amber Patterson αναφέρει σχολιάζοντας την έρευνα του Πανεπιστημίου του Οχάιο: «Το στρες μπορεί να προκαλέσει διάφορες αρνητικές καταστάσεις στο σώμα, μεταξύ των οποίων ακόμη περισσότερα συμπτώματα αλλεργιών, που όσο πιο συχνά εμφανίζονται, τόσο επιδεινώνουν τη διάθεση». Φαύλος κύκλος δηλαδή.

Το στρες διαταράσσει τις ανοσολογικές λειτουργίες

Οι ειδικοί συμφωνούν πως όταν αισθανόμαστε άγχος, το σώμα μας απελευθερώνει χημικές ουσίες που μπορούν να προκαλέσουν φλεγμονή και να κάνουν το δέρμα μας ακόμα πιο ευαίσθητο. Το στρες διαταράσσει τις ανοσολογικές λειτουργίες και παρεμβαίνει στις φλεγμονώδεις αντιδράσεις του σώματος. 

Το ψυχολογικό στρες μπορεί λοιπόν να επιδεινώσει την ανάπτυξη αλλεργιών. Οι υποκείμενοι μηχανισμοί παραμένουν ελάχιστα κατανοητοί. Μια πρόσφατη έρευνα ωστόσο, αποκαλύπτει νέες ενδείξεις στην προσπάθεια των επιστημόνων να κατανοήσουν πώς το ψυχολογικό στρες μπορεί να επιδεινώσει τις δερματικές αλλεργίες.

Τι έδειξε η έρευνα;

Η έρευνα, που έγινε σε ποντίκια και δημοσιεύτηκε στο The Journal of Allergy and Clinical Immunology, διαπίστωσε ότι το ψυχολογικό στρες μειώνει την ικανότητα των εξειδικευμένων ανοσοκυττάρων που ονομάζονται αντιφλεγμονώδη μακροφάγα PD-L2-θετικά να απομακρύνουν τα νεκρά κύτταρα στο σημείο της αλλεργίας.

iStock

Σύμφωνα με τους ερευνητές, η συσσώρευση νεκρών κυττάρων στις βλάβες οδηγεί σε αυξημένη διήθηση των ανοσοκυττάρων που ονομάζονται ηωσινόφιλα, επιδεινώνοντας την αλλεργική αντίδραση. «Αυτή η μελέτη είναι η πρώτη στον κόσμο που αποδεικνύει ότι το άγχος διαταράσσει τη λειτουργία των μακροφάγων, η οποία κανονικά βοηθά στην καταστολή των αλλεργικών αντιδράσεων, εντείνοντας έτσι τις αλλεργικές αντιδράσεις», δήλωσε ο επικεφαλής Dr Soichiro Yoshikawa, της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Juntendo στην Ιαπωνία.

Τι είναι η «μνήμη του στρες»

«Ο αντίκτυπος του ψυχολογικού στρες στα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος φαίνεται να είναι μακροχρόνιος και μπορεί να επηρεάσει τα μακροφάγα που παράγονται από το ανοσοποιητικό σύστημα αργότερα», διαπίστωσαν επίσης οι ερευνητές.

Αυτό το φαινόμενο, που αναφέρεται ως «μνήμη στρες», υποδηλώνει ότι το έντονο στρες αφήνει ένα παρατεταμένο αποτύπωμα στα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος, επηρεάζοντας τη λειτουργία τους και συμβάλλοντας στην ανάπτυξη ασθενειών, σύμφωνα με τον ίδιο.

Η αποφυγή του στρες θα ήταν μια ιδανική λύση για την πρόληψη της δυσλειτουργίας των ανοσοκυττάρων, σημείωσαν οι ερευνητές. Δεδομένου όμως ότι αυτό δεν είναι πάντα δυνατό, η κατανόηση των μοριακών μηχανισμών πίσω από τη «μνήμη του στρες» μπορεί να ανοίξει τον δρόμο για θεραπείες που αντιστρέφουν τα αποτελέσματα.