ΒΑΛΕ ΟΡΙΑ ΓΙΑ ΝΑ ΜΕΙΩΣΕΙΣ ΤΟ ΣΤΡΕΣ

Το να βάζουμε όρια είναι ένα από τα σημαντικότερα βήματα προς την επιτυχημένη διαχείριση του στρες. Γιατί συμβαίνει αυτό και πώς μπορούμε να το πετύχουμε;

Στον 21ο αιώνα, το στρες κυριαρχεί. Η ανάγκη διαχείρισής του είναι επιτακτική και ένας τρόπος να το πετύχουμε είναι η θέσπιση ορίων μέσα στους πολλαπλούς ρόλους που καλούμαστε να υπηρετήσουμε.

Πολύ συχνά ακούω ανθρώπους να λένε ότι ποτέ δεν προλαβαίνουν να κάνουν αυτά που θέλουν. Έχουν όντως πολύ φορτωμένο πρόγραμμα ή απλά κάνουν κακή διαχείριση του χρόνου τους και δεν έχουν μάθει να ακούνε τις ανάγκες τους; Τι σχέση έχουν όλα τα παραπάνω με την ικανότητα μας να λέμε «όχι»;

Η θέσπιση ορίων είναι μια διαδικασία που απαιτεί χρόνο και προσπάθεια. Τουλάχιστον στην αρχή. Ξεκινάει από την παιδική ηλικία, όταν τα όρια θέτει η οικογένεια. Καθώς μεγαλώνουμε, εξελίσσεται σε υπόθεση πιο προσωπική. Σημαντικό, ωστόσο, είναι να θυμόμαστε ότι τα όρια δεν είναι άκαμπτα και επιδέχονται αναθεώρησης.

Τι μας προσφέρουν τα όρια

Η ικανότητά μας να θέτουμε όρια βοηθάει στη διαχείριση του χρόνου. Είναι ένα πολύ σημαντικό εργαλείο, αν θέλουμε να ελέγξουμε τα επίπεδα του στρες στην καθημερινότητά μας.

Πώς μας βοηθάει; Κατ’ αρχάς, ενισχύεται ο αυτοσεβασμός και η αυτοεκτίμησή μας. Όταν δεν λέμε «όχι» εκεί που χρειάζεται και προσπαθούμε να ευχαριστούμε διαρκώς τους άλλους, θυσιάζουμε τις ανάγκες μας και τον εαυτό μας. Προκειμένου να ικανοποιήσουμε τις ανάγκες των άλλων, επιλέγουμε μια ζωή που δεν είναι τελείως δική μας και δεν απαρτίζεται από συνειδητές επιλογές.

Unsplash Anika Huizinga

Επιπλέον, τα όρια βοηθούν στη βελτίωση της επικοινωνίας. Θέτοντας βασικούς κανόνες και δείχνοντας στους άλλους πού βρισκόμαστε, θα κάνουν το ίδιο κι εκείνοι. Έτσι, θα μας κατανοούν καλύτερα και θα μας αποδέχονται περισσότερο. Κι εμείς το ίδιο.

Τα όρια είναι απαραίτητα, αν θέλουμε να οργανώσουμε τη ζωή μας με περισσότερη σαφήνεια και ασφάλεια. Η σκόπιμη αγνόησή τους από εμάς τους ίδιους ή από κάποιον άλλο αποτελεί μορφή κακοποίησης. Είναι σημαντικό να τα υπενθυμίζουμε τόσο στον εαυτό μας όσο και στους άλλους, και να τα σεβόμαστε.

Η έλλειψή τους οδηγεί σε έντονο άγχος και στρες, που βαραίνει ακόμα περισσότερο την ήδη φορτωμένη καθημερινότητά μας. Αποτέλεσμα, να βιώνουμε μια χαοτική κατάσταση και να είμαστε μπερδεμένοι.

Παρ’ όλα αυτά, πολλοί είναι εκείνοι που δυσκολεύονται να θέσουν όρια. Αυτό μπορεί να οφείλεται σε λάθος γονεϊκά πρότυπα, σε φόβο ότι δεν θα είναι αποδεκτοί, σε φόβο διαπληκτισμού, σε φόβο ότι θα πληγώσουν τους άλλους ή θα μείνουν μόνοι.

Πώς μπορεί να γίνει

Πώς μπορούμε να θέσουμε τα δικά μας όρια; Ας δούμε μερικά παραδείγματα:

• Σωματικά όρια: «Μην με αγγίζεις», «Να χτυπάς την πόρτα, όταν μπαίνεις στο δωμάτιο».
• Σεξουαλικά όρια: «Σε παρακαλώ, χρησιμοποίησε προφύλαξη», «Δεν μου αρέσει αυτό».
• Οικονομικά όρια: «Δεν μπορώ τώρα να πληρώσω αυτό», «Πότε θα μου επιστρέψεις τα χρήματα που μου χρωστάς;»
• Χρονικά όρια: «Μπορώ να μιλήσω 5 λεπτά στο τηλέφωνο, γιατί έχω δουλειά», «Το να αργείς στο ραντεβού μού στερεί χρόνο από κάτι άλλο που είχα προγραμματίσει».
• Συναισθηματικά όρια: «Μην μου λες πώς να νιώθω, όταν μοιράζομαι τα συναισθήματά μου», «Είναι σημαντικό για μένα να...»
• Ηθικά όρια: «Μην μου ζητάς να πω ψέματα στον άντρα/γυναίκα σου».
• Διανοητικά όρια: «Σεβάσου τη διαφορετική γνώμη μου, χωρίς να την επικρίνεις».

Τελικά, η παρατήρηση δείχνει ότι οι οριοθετημένοι άνθρωποι προλαβαίνουν τα πάντα, έχουν λιγότερο στρες και άγχος και είναι πιο γειωμένοι και ικανοί να διαχειριστούν τις προκλήσεις της ζωής!

Η Κωνσταντίνα Ηλιάδου είναι σύμβουλος διαχείρισης στρες (Ιατρική Σχολή, MSc) και δασκάλα γιόγκα.