ΕΣΥ ΑΠΟΔΕΧΕΣΑΙ ΤΑ ΚΟΜΠΛΙΜΕΝΤΑ;

Ένα απλό κομπλιμέντο μπορεί να φτιάξει τη μέρα κάποιου, να ξεκινήσει μια νέα φιλία ή απλώς να κάνει τον κόσμο ένα καλύτερο και πιο ευγενικό μέρος. Ποιος είναι ο λόγος που δυσκολευόμαστε όμως να δεχτούμε κομπλιμέντα σαν να είμαστε αλλεργικοί σε αυτά;

Μελέτες υποδεικνύουν ότι οι άνθρωποι υποτιμούν λανθασμένα την αξία των φιλοφρονήσεών τους για τους άλλους και έτσι καταλήγουν να δίνουν λιγότερα κομπλιμέντα από αυτά που θα ήθελαν. Αντίστοιχα, πολλοί είναι εκείνοι που υποβαθμίζουν, απορρίπτουν ή αρνούνται τα κομπλιμέντα που δέχονται από αμηχανία ή λόγω χαμηλής αυτοεκτίμησης.

Τι λέει η επιστήμη γι’ αυτό;

Ας ξεκινήσουμε με τις μελέτες που διερεύνησαν τους λόγους για τους οποίους οι άνθρωποι συχνά υποτιμούν την επίδραση που μπορεί να έχει ένα κομπλιμέντο. Μέσα από πειράματα φάνηκε ότι οι δότες φιλοφρονήσεων υποτίμησαν πόσο θετικά θα αισθανόταν το άτομο που θα δεχόταν το κομπλιμέντο τους, επηρεάζοντας τελικά ακόμα και την απόφασή τους να το κάνουν εξ αρχής. Αντίστοιχα, υπερεκτίμησαν το πόσο ενοχλημένος και άβολα θα αισθανόταν ο παραλήπτης, άποψη που διατηρούσαν ακόμα και μετά τη μεταφορά του κομπλιμέντου. Ωστόσο, φάνηκε ότι παρά το άγχος εκείνων που δίνουν τις φιλοφρονήσεις για το αν θα το μεταφέρουν ή όχι, ένιωθαν τελικά καλύτερα όταν το έκαναν.

Γίνεται κατανοητό λοιπόν ότι επειδή το ενδιαφέρον των ανθρώπων για την έκφραση των φιλοφρονήσεων καθοδηγείται εν μέρει από τις προσδοκίες τους για την αντίδραση του παραλήπτη, η υποτίμηση των κομπλιμέντων δημιουργεί εμπόδια στην έκφρασή τους.

Αντίστοιχα, όσο καλοπροαίρετο και ευγενικό κι αν είναι ένα κομπλιμέντο, ο τρόπος που βλέπουμε οι ίδιοι τους εαυτούς μας μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο στις αντιδράσεις μας στο πλαίσιο διαπροσωπικών αλληλεπιδράσεων.

Εικονογράφηση: Χριστίνα Αβδίκου

Γιατί νιώθουμε άβολα όταν μας κάνουν ένα κομπλιμέντο;

Για πολλούς ανθρώπους οι φιλοφρονήσεις είναι παραδόξως τόσο ενθαρρυντικές όσο και ανησυχητικές. Ένα αυθόρμητο θετικό σχόλιο μπορεί να μοιάζει αδικαιολόγητο ή ανειλικρινές. Αυτή η δυσφορία φαίνεται να πηγάζει από βαθιά ριζωμένες ανασφάλειες ή από την ενοχλητική εσωτερική φωνή που μας πείθει ότι δεν είμαστε τόσο ικανοί ή άξιοι όσο οι άλλοι αντιλαμβάνονται.

Οι ψυχολόγοι αποδίδουν αυτή τη δυσφορία στη «γνωστική ασυμφωνία», το φαινόμενο δηλαδή κατά το οποίο η αυτοαντίληψή μας δεν ευθυγραμμίζεται με το πώς μας βλέπουν οι άλλοι. Η σύγκρουση λοιπόν που μπορεί να προκύπτει μεταξύ της εικόνας του εαυτού που έχουμε εμείς με τα κομπλιμέντα των άλλων ατόμων, οδηγεί σε σπασμωδικές αντιδράσεις. Η απόρριψη και η υποβάθμιση συχνά δεν μας αφήνουν να βιώσουμε πλήρως τη θετική επίδραση των ευγενικών λόγων.

Γιατί είναι σημαντικό να αποδεχόμαστε τα κομπλιμέντα

Όμως, τα κομπλιμέντα δεν συμβάλουν μόνο στην ενίσχυση της αυτοπεποίθησης εκείνου που τα δέχεται. Μπορούν να αυξήσουν την ευημερία τόσο των εκφραζόμενων όσο και των αποδεκτών, ενώ ταυτόχρονα προωθεί και τη μεταξύ τους σύνδεση. Οι φιλοφρονήσεις είναι μικρές πράξεις καλοσύνης που λένε «σε βλέπω και σε εκτιμώ». Το να μάθουμε να τις δεχόμαστε μπορεί να μας βοηθήσει να ξαναγράψουμε τα εσωτερικά σενάρια της αυτο-αμφισβήτησης, καθώς και να εκτιμήσουμε περισσότερο τις ουσιαστικές διαπροσωπικές σχέσεις.

Πώς να αποδέχεσαι τις φιλοφρονήσεις

Αν λοιπόν τα κομπλιμέντα σού προκαλούν αμηχανία με αποτέλεσμα να καταφεύγεις σε μια από τις παραπάνω αντιδράσεις, μην ανησυχείς γιατί δεν είσαι ο/η μόνος/η. Μπορείς να εκπαιδεύσεις τον εαυτό σου να δέχεται τις ευγενικές φιλοφρονήσεις ακολουθώντας τις παρακάτω στρατηγικές.

1. Ευχαρίστησε και κάνε μια σύντομη παύση

Ο απλούστερος τρόπος που μπορείς να απαντήσεις σε ένα κομπλιμέντο είναι η ειλικρινής ευγνωμοσύνη. Ένα ειλικρινές «ευχαριστώ» δείχνει ότι εκτιμάς τα ευγενικά λόγια χωρίς να τα υποβαθμίζεις ή να τα απορρίπτεις. Προσπάθησε να αντισταθείς στην παρόρμηση να εξηγήσεις ή να μειώσεις την αξία του χαρακτηριστικού πάνω στο οποίο γίνεται το κομπλιμέντο, δείχνοντας ευγνωμοσύνη για την ευγενική παρατήρηση του άλλου. Για παράδειγμα, μπορείς να ανταποδώσεις με τη φράση «Ευχαριστώ! Σημαίνει πολλά για μένα».

2. Μη μειώσεις την αξία των φιλοφρονήσεων

Στην προσπάθειά σου να μη ρίξεις κι άλλο φως στο κομπλιμέντο, συχνά καταφεύγεις σε απαντήσεις όπως «Ω, δεν ήταν τίποτα», «υπερβολές». Αν και αυτές οι απαντήσεις μπορεί να φαίνονται μετριοπαθείς, μπορούν να μειώσουν τελικά το κομπλιμέντο και να αναιρέσουν τις απόψεις και τα συναισθήματα του δότη. Αντίθετα, προσπάθησε να αναγνωρίσεις τη συμβολή σου σε κάποια ομαδική επιτυχία ή τις ικανότητές σου εν γένει, επιτρέποντας στους άλλους να μπορούν να εκφράσουν την ευγνωμοσύνη και τον θαυμασμό τους, χωρίς να τους ακυρώσεις (π.χ. «Ευχαριστώ πολύ! Χαίρομαι που το βρήκατε πολύτιμο»).

3. Κράτα το σχόλιο και προσπάθησε να το εκτιμήσεις

Αν και τα κομπλιμέντα φαίνονται φευγαλέα, θα ήταν πολύ εποικοδομητικό να αφιερώσεις χρόνο όταν είσαι μόνος/η σου να τα σκεφτείς πάλι και να τα αφήσεις να κατασταλάξουν στο μυαλό σου. Με αυτό τον τρόπο θα μπορέσεις να επαναπροσδιορίσεις τη στάση που έχεις απέναντι στον εαυτό σου.

Δεν χρειάζεται να υποβαθμίζουμε τα σπουδαία πράγματα που κάνουμε και το ποιοι είμαστε. Η αποδοχή ενός κομπλιμέντου δεν μας κάνει αλαζόνες. Όταν αφήνουμε τα κομπλιμέντα να ακουστούν και να εκτιμηθούν, δεν αναγνωρίζουμε μόνο τη δική μας αξία, αλλά τιμούμε και το άτομο που τα εξέφρασε. Με αυτό τον τρόπο, δημιουργούμε χώρο για βαθύτερη σύνδεση, μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση και ευεξία, όχι μόνο για τον εαυτό μας, αλλά και για τους υπόλοιπους γύρω μας.

Βρείτε εδώ τα audio articles που είναι διαθέσιμα αυτή τη στιγμή.

Για να ακούτε τα άρθρα του OW που είναι διαθέσιμα σε ηχητική μορφή, μπορείτε να μας ακολουθήσετε σε Spotify και σε Apple Podcasts.