ΕΤΣΙ ΘΑ ΣΟΥ ΔΙΝΕΙ ΕΥΤΥΧΙΑ Η ΔΟΥΛΕΙΑ ΣΟΥ, ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΤΟΥ HARVARD

Μπορεί η δουλειά μας να μας κάνει ευτυχισμένους; Σύμφωνα με τον Arthur Brooks, καθηγητή στη σχολή επιχειρήσεων του Harvard, η απάντηση είναι ναι, αρκεί να συντρέχουν δύο βασικές προϋποθέσεις.

Η ζωή μας δεν είναι η δουλειά μας και η δουλειά μας δεν είναι η ζωή μας. Ωστόσο, περνάμε ένα σεβαστό μέρος κάθε ημέρας στις εργασίες μας. Άρα, έχει νόημα να αναζητάμε τρόπους να μας κάνει η δουλειά μας χαρούμενους. Όπως λέει ένας ειδικός, υπάρχουν.

Ο Arthur Brooks είναι καθηγητής στη σχολή επιχειρήσεων του Harvard και έχει γράψει μεταξύ άλλων το βιβλίο «Build the Life You Want» μαζί με την Oprah Winfrey. Για το κανάλι Harvard Business Review στο YouTube κλήθηκε να απαντήσει στην ερώτηση αν η δουλειά μας πρέπει να μας κάνει ευτυχισμένους. Απαντώντας, έδωσε δύο παραμέτρους που, κατά τη γνώμη του, εγγυώνται ότι η δουλειά μας θα μας κάνει χαρούμενους.

«Συχνά με ρωτούν αν η δουλειά μου με κάνει χαρούμενο», ανέφερε. «Η απάντηση είναι πως μπορεί. Πρέπει, όμως, να καταλάβουμε πώς. Αυτό από μόνο του είναι πραγματική ικανότητα. Το μεγαλύτερο λάθος που κάνουν οι άνθρωποι σε ό,τι αφορά τη σύνδεση της εργασίας με την ευτυχία είναι πως σκέφτονται ότι η επιτυχία –όπως είναι αντιληπτή παγκοσμίως– είναι αυτή που θα φέρει την ευτυχία. Ωστόσο, αυτό δεν ισχύει».

Εικονογράφηση: Χριστίνα Αβδίκου

Όπως εξήγησε, ο κόσμος συνδέει την εργασιακή επιτυχία με χρήματα, δύναμη, τον θαυμασμό άλλων ανθρώπων, τους τίτλους κ.λπ. Έτσι, πολλοί πιστεύουν –λανθασμένα– ότι αυτοί οι δείκτες επιτυχίας οδηγούν φυσικά στην ευτυχία. Ότι αν είναι επιτυχημένοι θα είναι αυτομάτως και ευτυχισμένοι, κάτι που είναι λάθος.

«Ως οικονομολόγος, έκανα έρευνα επί χρόνια στις εργασιακές αγορές και στα χαρακτηριστικά της δουλειάς», πρόσθεσε ο ίδιος. «Είναι αλήθεια πως χρειάζεται να βγάζεις ένα εισόδημα που θα σου επιτρέπει να συντηρείς τον εαυτό σου και την οικογένειά σου. Αυτό όμως, δεν φέρνει ευτυχία. Απλά περιορίζει τις πηγές της δυστυχίας. Για να αντλήσεις πραγματική ευτυχία από την εργασία σου, χρειάζεται να αναζητήσεις μόνο δύο πράγματα: το αποκαλούμενο “earned success” και το “service to others”».

Το earned success θα το λέγαμε κερδισμένη επιτυχία και είναι το αντίθετο από ό,τι αναφέρουν οι ψυχολόγοι ως επίκτητη αδυναμία ή μαθημένη ανικανότητα, όταν δηλαδή πιστεύουμε πως ό,τι και να κάνουμε δεν έχει σημασία, οπότε παραιτούμαστε.

Η ΑΞΙΟΚΡΑΤΙΑ ΕΙΝΑΙ ΕΞΟΧΩΣ ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΓΙΑ ΝΑ ΠΑΡΟΥΝ ΕΥΧΑΡΙΣΤΗΣΗ ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΑΠΟ ΤΗ ΔΟΥΛΕΙΑ ΤΟΥΣ.

Ο Arthur Brooks αναφέρθηκε σε μια θεωρία που ανέπτυξε τη δεκαετία του ’60 ο ψυχολόγος Martin Seligman, η οποία βασίζεται στην ιδέα πως κανένα γεγονός δεν είναι αρνητικό a priori: Τα συναισθήματα που μας προκαλεί εξαρτώνται από τη δική μας γνωστική εκτίμηση και την ερμηνεία που δίνουμε στο όποιο συμβάν, βάσει και των εμπειριών και των βιωμάτων μας. Συχνά, λοιπόν, καταλήγουμε στο ότι δεν έχουμε τον έλεγχο, ενώ δεν είναι αυτή η πραγματικότητα. Και αυτό είναι κάτι που οφείλεται σε 3 ελλείμματα. Είναι:

• η έλλειψη κινήτρων (έχουμε αποκτήσει μειωμένη εκκίνηση απόκρισης και μειωμένη επιμονή),
• τα γνωστικά και τα νοητικά ελλείμματα (δεν αντιλαμβανόμαστε πιθανές ευκαιρίες να ελέγξουμε τη συνθήκη, δεν διακρίνουμε αυτό που μπορούμε να κάνουμε για να αλλάξουμε το αποτέλεσμα),
• τα συναισθηματικά ελλείμματα (όταν είμαστε θλιμμένοι και όταν έχουμε μειωμένη αυτοεκτίμηση, πιστεύουμε πως δεν είμαστε όσο ικανοί θα χρειαζόταν να είμαστε για να διαχειριστούμε μια δυσκολία και παραιτούμαστε της προσπάθειας).

«Η επίκτητη αδυναμία έχει συσχετιστεί με την κατάθλιψη και τη μοναξιά στον εργασιακό χώρο», πρόσθεσε ο Brooks. «Είναι κάτι που δεν το θέλουμε. Θέλουμε όμως, την κερδισμένη επιτυχία, να νιώσουμε πως κάνουμε στην εργασία μας –και στη ζωή μας– κάτι που αξίζει, που έχει μια κάποια χρησιμότητα για άλλους. Είναι αναγνωρισμένο πως έτσι λειτουργεί η επιτυχία και γι’ αυτό είναι κρίσιμης σημασίας τα αφεντικά, οι μάνατζερ, να βοηθούν τους άλλους να κερδίσουν την επιτυχία τους και να αναγνωρίζουν την αξία που δημιουργούν οι άλλοι. Η αξιοκρατία είναι εξόχως σημαντική για να πάρουν ευχαρίστηση οι άνθρωποι από την εργασία τους».

«ΕΙΝΑΙ ΠΕΡΙΕΡΓΟ ΟΤΙ ΤΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΔΕΙΧΝΟΥΝ ΑΡΚΕΤΑ ΞΕΚΑΘΑΡΑ ΟΤΙ –ΕΩΣ ΕΝΑ ΣΗΜΕΙΟ– ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΣΗΜΑΣΙΑ ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΕΡΓΑΣΙΑ».

Το service to others αποδίδεται ως προσφορά στους άλλους και εξηγεί από μόνο του περί τίνος πρόκειται. Είναι η ανάγκη να νιώθεις πως η δουλειά σου έχει σημασία για άλλους, πως ελαφρύνεις το βάρος κάποιου. Έτσι, θα πηγαίνεις στην εργασία σου με χαρά.

«Είναι περίεργο ότι τα δεδομένα δείχνουν αρκετά ξεκάθαρα ότι –έως ένα σημείο– δεν έχει σημασία ποια είναι η εργασία», καταλήγει ο Brooks. «Έχω κάνει πειράματα με ανθρώπους που έλεγαν ότι νιώθουν πως είναι γρανάζι μηχανής. Στο πλαίσιο του πειράματος, έκαναν κάτι, π.χ. πήγαιναν καφέ σε άλλους στις 2 το μεσημέρι γιατί έβλεπαν πως τον χρειάζονται, και μυστηριωδώς άρχισε να τους αρέσει περισσότερο η δουλειά τους. Γιατί; Επειδή εξυπηρετούσαν τους άλλους.

»Αν μπορείτε να βασίσετε τη δουλειά σας σε κάτι που έχει σημασία για εσάς, που έχει νόημα, γιατί πραγματικά κερδίζετε την επιτυχία σας και αναγνωρίζεστε γι’ αυτό, αν εξυπηρετείτε άλλους, και επιπροσθέτως κάνετε κάτι στο οποίο είστε καλοί, τότε η δουλειά θα σας προσφέρει ευτυχία. Είναι 100% εγγυημένο».