ΠΟΣΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΘΑ ΠΑΣΧΟΥΝ ΑΠΟ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ΜΕΧΡΙ ΤΟ 2035; ΤΙ ΔΕΙΧΝΟΥΝ ΤΑ ΝΕΟΤΕΡΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Η παχυσαρκία αναφέρεται συχνά ως επιδημία. Πόση αλήθεια κρύβει η πρόταση αυτή; Πόσοι άνθρωποι θα είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι το 2035;

«Η παχυσαρκία είναι ένα από τα πιο κραυγαλέα –αλλά και παραγκωνισμένα– προβλήματα δημόσιας υγείας σήμερα. Παραδόξως, μια κλιμακούμενη παγκόσμια επιδημία [ο αυξανόμενος αριθμός των υπέρβαρων και παχύσαρκων ατόμων], η “globesity”, καταλαμβάνει πολλά μέρη του κόσμου, συνυπάρχοντας με τον υποσιτισμό. Αν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα, εκατομμύρια άνθρωποι θα υποφέρουν από μια σειρά σοβαρών διαταραχών υγείας», αναφέρει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας.

Τα στοιχεία από την τελευταία έκθεση του World Obesity Atlas (2024) δεν μας αφήνουν πολλά περιθώριο αισιοδοξίας. Από τους 41 εκ. θανάτους ενηλίκων κάθε χρόνο από μη μεταδοτικές νόσους, τα 5 εκ. οφείλονται σε υψηλό Δείκτη Μάζας Σώματος. Σχεδόν 4 εκ. από αυτά είναι από διαβήτη, εγκεφαλικό, στεφανιαία νόσο και καρκίνο. «Με απλά λόγια, οι περισσότεροι άνθρωποι που ζουν με κάποια μη μεταδοτική νόσο και πεθαίνουν από αυτήν έχουν υποκείμενο υψηλό Δείκτη Μάζας Σώματος», γράφει χαρακτηριστικά η έκθεση.

Ένα παγκόσμιο πρόβλημα

Δυστυχώς, καμία χώρα δεν μένει ανεπηρέαστη από τον υψηλό ΔΜΣ. Ωστόσο, ορισμένες χώρες χαμηλού εισοδήματος παρουσιάζουν τις υψηλότερες αυξήσεις την τελευταία δεκαετία. Όπως αναφέρεται, η πρόληψη και η θεραπεία της παχυσαρκίας απαιτούν οικονομικές επενδύσεις. Όμως, το κόστος που θα προκύψει από την έλλειψή τους θα είναι μεγαλύτερο. Εκτιμάται ότι η μείωση στην παγκόσμια οικονομία λόγω υψηλού ΔΜΣ μπορεί να ξεπεράσει τα 4 τρισ. δολάρια ΗΠΑ το 2035 (σχεδόν το 3% του παγκόσμιου ΑΕΠ). Πόσοι άνθρωποι πάνω σε αυτόν τον πλανήτη θα είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι τότε; Η έκθεση υπολογίζει ότι σχεδόν 3,3 δισ. ενήλικες μπορεί να επηρεαστούν έως το 2035, σε σύγκριση με 2,2 δισ. το 2020. Αυτό αντικατοπτρίζει μια αύξηση από το 42% σε πάνω από 54% (δηλαδή περίπου ο μισός πλανήτης).

Εικονογράφηση: Χριστίνα Αβδίκου

Η παιδική παχυσαρκία στα ύψη

Σύμφωνα με τις σημερινές τάσεις, μέχρι το 2035 περισσότερα από 750 εκ. παιδιά και νέοι (5-19 ετών) αναμένεται να είναι υπέρβαρα και παχύσαρκα. Αυτό ισοδυναμεί με δύο ανά πέντε παιδιά παγκοσμίως. Λόγω του υψηλού ΔΜΣ, αυτά τα 750 εκ. διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να εμφανίσουν πρώιμα σημάδια μη μεταδοτικών ασθενειών ενώ βρίσκονται ακόμη στην παιδική ηλικία.

Η υγεία των νέων αναμένεται να είναι επιβαρυμένη εξαιτίας του υψηλού ΔΜΣ, καθώς υπολογίζεται ότι το 2035:

• 68 εκ. παιδιά θα υποφέρουν από υψηλή αρτηριακή πίεση,
• 27 εκ. θα ζουν με υπεργλυκαιμία και
• 76 εκ. θα έχουν χαμηλή HDL χοληστερόλη.

Η παχυσαρκία στην Ελλάδα

Αν νομίζεις ότι λόγω της μεσογειακής μας διατροφής, του ήλιου και της θάλασσας, η Ελλάδα τα πάει καλύτερα, τα νέα θα σε απογοητεύσουν. Η χώρα μας καταλαμβάνει την 16η θέση ανάμεσα στις χώρες με το υψηλότερο ποσοστό ενήλικων ανδρών που ζουν με υψηλό ΔΜΣ (το 74% του συγκεκριμένου πληθυσμού). Όσον αφορά την παιδική παχυσαρκία, τα πράγματα είναι ακόμα χειρότερα, καθώς βρισκόμαστε στην 7η θέση παγκοσμίως για τα αγόρια με υψηλό ΔΜΣ.

Το σύγχρονο περιβάλλον μάς παχαίνει

Πέρα από τον ρόλο που παίζει η κατανάλωση φθηνών, εξαιρετικά επεξεργασμένων τροφίμων, ο Άτλας εντοπίζει μια σαφή σύνδεση μεταξύ των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου που συνοδεύουν την ανάπτυξη μιας χώρας και των αυξανόμενων ποσοστών παχυσαρκίας, διατυπώνοντας την αλληλεπίδραση μεταξύ περιβαλλοντικών παραγόντων και παχυσαρκίας. Τα δεδομένα δείχνουν ότι η αυξανόμενη περιβαλλοντική κρίση που αντιμετωπίζει ο κόσμος, οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, η αστικοποίηση, τα πλαστικά απόβλητα, η έλλειψη σωματικής δραστηριότητας και η κατανάλωση ζωικών προϊόντων συμβάλλουν στη δημιουργία ανθυγιεινών περιβαλλόντων, που ευνοούν την παχυσαρκία.