ΕΙΝΑΙ ΤΟ «ΔΙΑΡΡΕΟΝ ΕΝΤΕΡΟ» ΕΝΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΥΓΕΙΑΣ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΜΑΣ ΑΠΑΣΧΟΛΕΙ;

Τι είναι το «διαρρέον έντερο», για το οποίο μιλάει πολύς κόσμος, αλλά ποτέ οι γαστρεντερολόγοι; Πρόκειται για κάποιο σύνδρομο ή για μία δυσλειτουργία, και πώς θα καταλάβεις αν το έχεις;

Όσο η σημασία του γαστρεντερικού συστήματος αναδεικνύεται σε σπουδαίο χαρτί για τη συνολική κατάσταση της υγείας μας και το έντερο σε μεγάλο πρωταγωνιστή, ίσως έχεις προσέξει ότι ξεπηδούν και διάφορα άγνωστα μέχρι πρότινος προβλήματα που σχετίζονται με αυτό.

Ένα από αυτά είναι το σύνδρομο του διαρρέοντος εντέρου, για το οποίο μπορεί να έχεις διαβάσει στο διαδίκτυο ή να έχεις ενημερωθεί από κάποιον εναλλακτικό ή ολιστικό επαγγελματία υγείας. Από κλασικό γιατρό, μάλλον απίθανο...

Στην προσπάθειά μου να βγάλω άκρη μιλώντας με έναν γαστρεντερολόγο πριν από καιρό, μου είπε χωρίς περιστροφές ότι δεν θα ήθελε το όνομά του να συνδεθεί με σχετικές δηλώσεις. Διότι το διαρρέον έντερο ναι μεν περιγράφει μια υπαρκτή οργανική κατάσταση, δεν αποτελεί όμως αναγνωρισμένο κλινικά σύνδρομο, ενώ σίγουρα υπάρχουν ακόμη πολλά να διερευνηθούν και να διασαφηνιστούν σχετικά με τα συμπτώματα και την αιτιολογία του.

Διαρρέον έντερο: Γιατί οι γιατροί δεν το αναγνωρίζουν;

Υπάρχουν έρευνες; Ποια είναι η στάση της επίσημης ιατρικής κοινότητας; Ο γιατρός μού απάντησε ότι οι έρευνες είναι σε αρχικό στάδιο, ώστε να μην επιτρέπουν στην ιατρική κοινότητα να έχει ακόμη επίσημη στάση. Επιπλέον, επειδή είναι ένα θέμα που ίσως γίνει αντικείμενο εκμετάλλευσης από ορισμένους ειδικούς υγείας χωρίς να μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα πού αρχίζει και πού τελειώνει η επιστημονική αλήθεια, δεν θα ήθελε να κάνει κανένα σχόλιο.

iStock

Άφησα το θέμα στο συρτάρι, μέχρι να ωριμάσει η επιστημονική έρευνα, η οποία δικαίως αργοπορεί, αλλά δεν έπαψα να διαβάζω περιστασιακά. Έμαθα λοιπόν ότι το διαρρέον έντερο, ένας πλέον δόκιμος όρος, είναι γνωστό στην επιστημονική ορολογία ως αυξημένη εντερική διαπερατότητα, ωστόσο δεν είναι καθολικά αποδεκτό ως ιατρική διάγνωση. Τι ακριβώς σημαίνει;

Τι σημαίνει «διαρρέον έντερο»;

Το εσωτερικό του εντέρου είναι επενδυμένο από μια στοιβάδα κυττάρων που αποτελούν τον βλεννογόνο φραγμό, δηλαδή το φυσικό εμπόδιο μεταξύ του εσωτερικού του εντέρου και του υπόλοιπων οργάνων. Σκοπός του φυσικού αυτού φραγμού είναι να εμποδίσει μεγάλα μόρια και μικρόβια να περνούν από το έντερο στην κυκλοφορία του αίματος.

Ωστόσο, το έντερο έχει μια φυσική διαπερατότητα για πολύ μικρά μόρια, ώστε να μπορεί ο οργανισμός να απορροφά ζωτικής σημασίας θρεπτικά συστατικά. Η ρύθμιση της εντερικής διαπερατότητας είναι μία από τις βασικές λειτουργίες των κυττάρων που αποτελούν την επένδυση του εσωτερικού τοιχώματος του εντέρου.

Τυχαίνει όμως αυτός ο φυσικός φραγμός να μην είναι εξίσου αποτελεσματικός και στα περίπου 9 μέτρα που συνθέτουν τον εντερικό σωλήνα. Σε ορισμένα σημεία, το τοίχωμα δεν είναι αρκετά ανθεκτικό, με αποτέλεσμα κάποια ανεπιθύμητα μόρια, όπως είναι οι τοξίνες ή κάποια άπεπτα κομμάτια τροφής, να περνάνε στην κυκλοφορία του αίματος.

Σε αυτό το σημείο, ενδέχεται το ανοσοποιητικό σύστημα να αναλαμβάνει δράση: δηλαδή, καλείται να δημιουργήσει αντισώματα προκειμένου να απομακρύνει τα ξένα σώματα. «Η ενεργοποίηση του ανοσοποιητικού συστήματος κατ' αυτόν τον τρόπο μπορεί να οδηγήσει σε χρόνια φλεγμονή, ενώ είναι πολύ πιθανόν να αποτελεί και τον μηχανισμό για τυχόν δυσανεξίες και πιθανές αλλαγές στο μικροβίωμα», αναφέρει η Bahar Adeli, MDi, γαστρεντερολόγος με έδρα τη Φιλαδέλφεια και εκπρόσωπος της Αμερικανικής Γαστρεντερολογικής Εταιρείας (AGA).

Πιθανά συμπτώματα

Οι αιτίες της αυξημένης εντερικής διαπερατότητας εξακολουθούν να ερευνώνται από την ιατρική κοινότητα και ενώ το διαρρέον έντερο δεν έχει ξεκάθαρα συνδεθεί αιτιολογικά με τις διάφορες παθήσεις του εντέρου, υπάρχουν ορισμένα συμπτώματα –κοινά σε αρκετές παθήσεις ή δυσανεξίες– που αποδίδονται σε αυτό:

• Φούσκωμα
• Αέρια
• Κοιλιακό άλγος
• Διάρροια
• Ευαισθησίες σε τροφές
• Κούραση
• Πόνος στις αρθρώσεις
• Δερματικά προβλήματα

iStock

Επειδή ακριβώς αυτά τα συμπτώματα είναι κοινά σε πολλά προβλήματα υγείας, οι γιατροί δυσκολεύονται να καθορίσουν τι ακριβώς προκαλεί την ταλαιπωρία ενός ασθενή και να βρουν τη σωστή θεραπεία. Έτσι, το διαρρέον έντερο παραμένει μια προκλητική έως γοητευτική «αιτία», βούτυρο στο ψωμί αρκετών θεραπευτών χωρίς πτυχίο Ιατρικής.

Πού οφείλεται η αυξημένη διαπερατότητα;

Οι γιατροί γνωρίζουν ότι τα άτομα με ορισμένες παθήσεις, όπως το σύνδρομο του ευρέθιστου εντέρου και η κοιλιοκάκη, μπορεί να έχουν αυξημένη εντερική διαπερατότητα. Ορισμένοι πιστεύουν ότι και άλλοι παράγοντες μπορεί να διαδραματίσουν κάποιο ρόλο,  για παράδειγμα το χρόνιο στρες, η κακή διατροφή και η μη ισορροπημένη μικροχλωρίδα του εντέρου. «Ορισμένες βακτηριακές λοιμώξεις μπορεί επίσης να ερεθίσουν ή να προκαλέσουν διαρροή εντέρου», λέει η Δρ Adeli.

iStock

Υπάρχει μια συνεχιζόμενη συζήτηση μεταξύ των ειδικών σχετικά με τη σχέση αιτίας-αποτελέσματος μεταξύ διαρρέοντος εντέρου και καταστάσεων όπως το ΣΕΕ ή άλλες αυτοάνοσες διαταραχές. «Έρευνα σε ασθενείς με προηγούμενη γαστρεντερική μόλυνση υποδεικνύει ότι ένας μηχανισμός που ενδεχομένως να εμπλέκεται στην εμφάνιση του συνδρόμου είναι η αυξημένη εντερική διαπερατότητα ή το σύνδρομο διαρρέοντος εντέρου, πυροδοτούμενο από υπερέκθεση σε τροφές αντιγόνα (τροφές που δημιουργούν στο σώμα αντίδραση)» γράφει στο OW η Κορίνα Καραδήμου, διατροφοπαθητικός (Dip CNM, mBANT, mBSIO) με εξειδίκευση στην υποστήριξη ασθενών που πάσχουν από καρκίνο.

Η κότα έκανε τ' αβγό;

Οι ειδικοί δεν είναι βέβαιοι αν το διαρρέον έντερο προηγείται και συμβάλλει στην ανάπτυξη της νόσου ή αν εμφανίζεται ως συνέπεια μιας άλλης κατάστασης. «Δεν υπάρχει καμία απόδειξη ότι κάποιος παράγοντας συμβάλλει άμεσα στο διαρρέον έντερο ή ότι αν ένα διαρρέον έντερο δεν αντιμετωπιστεί, θα οδηγήσει σε μια συγκεκριμένη κατάσταση», λέει η Δρ Adeli.

Έτσι, στην παρούσα φάση τα επιστημονικά δεδομένα συναινούν σε μία μονάχα διαπίστωση: ενώ υπάρχουν συσχετίσεις μεταξύ της αυξημένης εντερικής διαπερατότητας και αρκετών καταστάσεων, απαιτείται περισσότερη έρευνα για να καθοριστούν σαφείς και αιτιώδεις σύνδεσμοι.

Εν τω μεταξύ, αν ταλαιπωρείστε από προβλήματα που υποδηλώνουν κάποιου είδους φλεγμονή στο έντερο, καλό είναι να επισκεφτείτε έναν εξειδικευμένο γιατρό που θα σας βοηθήσει στη διάγνωση και τη θεραπεία.

Οι ειδικοί συνιστούν να τρώτε περισσότερα φυτικά τρόφιμα, ζυμωμένα τρόφιμα και φυτικές ίνες και να πίνετε άφθονο νερό όλη την ημέρα. Είναι επίσης σημαντικό να διαχειριστείτε τα επίπεδα άγχους σας και να αποφύγετε τα αντιβιοτικά όσο είναι δυνατόν.