ΤΙ ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ ΑΝ ΘΕΣ ΝΑ ΕΙΣΑΙ ΣΥΝΕΧΩΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΜΕΝΟΣ;

Με το να είσαι συνεχώς απασχολημένος αποφεύγεις να αντιμετωπίζεις τα δύσκολα και ουσιαστικά ζητήματα της ζωής σου. Πόσο υγιές και εποικοδομητικό όμως είναι αυτό;

Ζούμε σε μια κουλτούρα που αποθεώνει το να είσαι απασχολημένος. Η συγγραφέας και leadership coach Dorie Clark στο θέλησε να διερευνήσει το γιατί συμβαίνει αυτό σε ομιλία της με τίτλο: Ο αληθινός λόγος που θες να κρατάς τον εαυτό σου απασχολημένο.

Λόγω της ιδιότητας της, ασχολείται συχνά με θέματα που αφορούν την παραγωγικότητα και τις επιχειρήσεις, έτσι θέλησε να κάνει το κοινό της να κατανοήσει τι βρίσκεται πίσω από τη διάθεση των ανθρώπων να είναι συνεχώς απασχολημένοι.

Η Clark αναφέρθηκε αρχικά σε ένα παράδοξο που προκύπτει από δύο πρόσφατες μελέτες. Η πρώτη διεξήχθη από το Management Research Group: 10.000 στελέχη επιχειρήσεων ρωτήθηκαν ποιο είναι το κλειδί για την επιτυχία της επιχείρησης τους. Αν και το 97% απάντησε πως ήταν η μακροπρόθεσμη στρατηγική σκέψη, ταυτόχρονα το 96% στελεχών και managers που ρωτήθηκαν δήλωσαν πως δεν είχαν χρόνο για να σκεφτούν στρατηγικά και μακροπρόθεσμα.

Αυτό δεν είναι παράξενο, αν σκεφτεί κανείς πως σύμφωνα με έρευνες στελέχη και εργαζόμενοι κάνουν 62 meetings το μήνα και αφιερώνουν το 28% του χρόνου τους να απαντούν σε emails. Κρατώντας managers και εργαζόμενους απασχολημένους με τα καθημερινά tasks, δεν μένει χρόνος για να αξιοποιηθεί το ταλέντο και οι ικανότητες τους στον μακροπρόθεσμο σχεδιασμό και τη δημιουργική, καινοτόμα σκέψη.

Κανείς δεν παραδέχεται ότι θέλει να είναι συνεχώς απασχολημένος

Εάν ρωτήσετε όλους αυτούς που δηλώνουν συνεχώς απασχολημένοι πώς αισθάνονται και τι κάνουν για αυτό, θα πουν πως καθόλου δεν το απολαμβάνουν. Μολονότι οι πάντες παραπονιούνται για τους γρήγορους ρυθμούς της ζωής που ζουν, κανείς δεν κάνει τις επιλογές που θα του επιτρέψουν να έχει μια πιο χαλαρή και βιώσιμη καθημερινότητα. Γιατί συμβαίνει αυτό;

Εκεί εστίασε μελέτη του Πανεπιστημίου Columbia με επικεφαλής τη Silvia Bellezza, που ασχολήθηκε με το γιατί σε κάποιες κουλτούρες το να είσαι απασχολημένος αποτελεί μορφή status. Πρώτη και καλύτερη σε αυτό είναι φυσικά η αμερικανική κουλτούρα. Όπως διαπίστωσε η έρευνα, σε αυτές τις κουλτούρες έχει καλλιεργηθεί η αντίληψη πως το να είσαι απασχολημένος είναι ισοδύναμο του να είσαι σημαντικός, δημοφιλής και σε μεγάλη «ζήτηση». Πρόκειται για ένα είδος επιβεβαίωσης, ικανοποίησης και ηθικής ανταμοιβής, που δύσκολα κάποιος θέλει να εγκαταλείψει.

Εκτός από αυτή την επιβεβαίωση, υπάρχουν ακόμη 3 λόγοι που η κουλτούρα της συνεχούς απασχόλησης κερδίζει έδαφος.

Εικονογράφηση: Ελένη Καστρινογιάννη

1. Ο εγκέφαλος δεν θέλει να διαχειριστεί την αβεβαιότητα

Στον εγκέφαλό μας δεν αρέσει η αβεβαιότητα. Μας προκαλεί άγχος και ανησυχία. Στην πραγματικότητα, ο εγκέφαλος θεωρεί την ψυχολογική αβεβαιότητα εξίσου (αν όχι περισσότερο) οδυνηρή με τον πραγματικό σωματικό πόνο. Πρόσφατη μελέτη διαπίστωσε ότι σε ένα παιχνίδι προσομοίωσης ανταμοιβών και τιμωριών οι συμμετέχοντες που είχαν 50/50 πιθανότητες να υποστούν ένα επώδυνο ηλεκτροσόκ βίωσαν σημαντικά περισσότερο άγχος από εκείνους που γνώριζαν με βεβαιότητα ότι θα υποστούν ηλεκτροσόκ. Φαίνεται ότι τα συνεχή «τι θα γινόταν αν» είναι πιο επιβαρυντικά από το να τελειώνουμε απλώς με κάτι επώδυνο.

2. Ο εγκέφαλος δεν θέλει να διαχειριστεί θέματα που τον δυσκολεύουν

Oι άνθρωποι δεν θέλουμε να σκεφτόμαστε ερωτήματα που είναι δύσκολα και επίπονα να απαντηθούν. Δύσκολες ερωτήσεις που μπορεί να αφορούν τις σχέσεις αλλά και την καριέρα όπως: Πρέπει να μείνω σε αυτόν τον γάμο; Είμαι στη σωστή δουλειά; Ακολουθώ τα σωστά επαγγελματικά βήματα; Ένας καλός τρόπος για να μην χρειάζεται να σκεφτείς, να προβληματιστείς και να δώσεις λύσεις είναι να κρατάς τον εαυτό σου απασχολημένο.

3. Όταν είμαστε απασχολημένοι μουδιάζουμε και δεν νιώθουμε πόνο

Όλοι έχουμε ακούσει τον όρο εργασιοθεραπεία σαν τη λύση στις δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε. Μια αρρώστια, μια απώλεια, δύσκολα ζητήματα που προκαλούν πόνο βρίσκουν «λύση» στο να κρατάμε τους εαυτούς μας συνεχώς απασχολημένους. Πρόκειται ακριβώς για την ίδια αρχή και μέθοδο.

Ο ένας λόγος που θες να κρατάς τον εαυτό σου απασχολημένο

Στην πραγματικότητα, και οι τρεις παραπάνω λόγοι μπορούν να συνοψιστούν στον εξής έναν: Όταν είμαστε απασχολημένοι, δεν χρειάζεται να ασχοληθούμε με όλα αυτά που μας δυσκολεύουν στη ζωή μας, ούτε όσα έχουν πραγματικά σημασία. Με όλα τα «δύσκολα», που μας καλούν να επιστρατεύσουμε την ειλικρίνειά μας για να δούμε με ποιον τρόπο θέλουμε να ζήσουμε τη ζωή μας και να κάνουμε τις κατάλληλες επιλογές που θα μας φέρουν πιο κοντά στα αληθινά θέλω μας.

Γιατί, όπως είπε και η Dorie Clark κλείνοντας την ομιλία της, «πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι η αληθινή ελευθερία είναι να δημιουργήσουμε έναν χώρο μέσα στον οποίο να μπορούμε να αναπνεύσουμε και να σκεφτούμε. Κυρίως η αληθινή ελευθερία είναι να επιλέγουμε με ποιους ανθρώπους και με ποιον τρόπο θέλουμε να περνάμε τον χρόνο μας».