Η ΥΨΙΦΩΝΟΣ ΑΝΝΑ ΣΟΝ ΜΙΛΑΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΠΕΡΑ, ΤΗΝ «ΜΠΟΕΜ» ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΘΗΝΑ
Η Νοτιοκορεάτισσα υψίφωνος Άννα Σον μιλάει στο OW λίγο πριν ερμηνεύσει στην Εθνική Λυρική Σκηνή τη Μιμή στην «Μποέμ», σε μια παράσταση που θεωρείται ορόσημο για την όπερα στην Ελλάδα.
«Δεν χρειάζεται να είσαι μορφωμένος για να αισθανθείς, να κινητοποιηθείς και να ενθουσιαστείς από την όπερα. Αρκεί να την αφήσεις να σε συνεπάρει χωρίς να σκεφτείς τίποτα». Αυτό συνήθιζε να λέει ο Γκρέιαμ Βικ (1953–2021), ο σκηνοθέτης που η εφημερίδα Telegraph είχε χαρακτηρίσει το 2017 ως τον «άνθρωπο που έσωσε την όπερα στη Βρετανία». Δέκα χρόνια νωρίτερα, ο ίδιος είχε σκηνοθετήσει την «Μποέμ» για την Εθνική Λυρική Σκηνή μας, που στεγαζόταν ακόμα τότε στο Ολύμπια.
Η παραγωγή αυτή χαρακτηρίστηκε ορόσημο για το ελληνικό λυρικό θέατρο και επαναλήφθηκε μετά τη μεταστέγαση της ΕΛΣ στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, όπου αναβιώνει τώρα για μια ακόμη φορά.
H «Μποέμ», του Τζάκομο Πουτσίνι, έχει στο επίκεντρο τον έρωτα ανάμεσα στον ποιητή Ροντόλφο και τη ράφτρα Μιμή, από τη στιγμή που συναντιούνται έως τον θάνατό της από φυματίωση, με φόντο το παγωμένο χριστουγεννιάτικο Παρίσι. Στις τρεις από τις δέκα συνολικά παραστάσεις που έχουν προγραμματιστεί –οι περισσότερες είναι ήδη sold out– τον ρόλο της Μιμή θα ερμηνεύσει η Άννα Σον.
Όταν τη ρωτάω τι θα ήθελε να αισθανθεί κάποιος που δεν είναι εξοικειωμένος με την όπερα αν την έβλεπε στην «Μποέμ», η απάντησή της δεν απέχει πολύ από ό,τι έλεγε ο θρυλικός σκηνοθέτης. «Ελπίζω να παρατηρήσει ότι η όπερα είναι πάθος, είναι αισθησιακή, υπερβαίνει τη ζωή», λέει εμφατικά η Κορεάτισσα υψίφωνος. «Η όπερα είναι το πιο σπουδαίο πράγμα που έχει εφεύρει ο άνθρωπος στον τομέα της τέχνης. Ελπίζω να εθιστεί σε αυτήν».
Η Άννα Σον, η «Μποέμ» και η Μιμή
– Αν η Μιμή μπορούσε να μιλήσει απευθείας στο κοινό σήμερα, τι νομίζεις ότι θα έλεγε για την αγάπη, την απώλεια ή τη ζωή;
Η Μιμή έχει μια μεγάλη και όμορφη ψυχή. Λίγο πριν πεθάνει, στρέφεται στον Ροντόλφο και του λέει: «Έχω τόσα πολλά πράγματα που θέλω να σου πω. Ή μόνο ένα, αλλά μεγάλο, μεγάλο σαν τη βαθιά και ατέλειωτη θάλασσα. Είσαι η αγάπη μου και όλη μου η ζωή». Δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος να το θέσει κανείς.
– Οι παρτιτούρες της όπερας παραμένουν αμετάβλητες, αλλά κάθε παραγωγή φέρνει μια νέα προσέγγιση στη σκηνοθεσία και τις ερμηνείες. Πώς επηρεάζουν αυτές οι αλλαγές την κατανόηση και την ερμηνεία του κάθε χαρακτήρα από εσένα;
Με κάθε νέα παραγωγή, βαθαίνει η κατανόησή μου για τον ρόλο. Ο Πουτσίνι συνέθεσε τόσο έξοχα ψυχογραφήματα –όπως και ο Μότσαρτ, ο Βέρντι και ο Ντονιτσέτι– που το να ενσαρκώνω ηρωίδες του, όπως η Μιμή, η Τσο-Τσο-Σαν στη «Μαντάμα Μπαττερφλάι» ή η Λιου στην «Τουραντότ», μου επιτρέπει πάντα να ανακαλύπτω κάτι νέο.
Για να χρησιμοποιήσω τη μεταφορά που ανέφερα πριν, είναι σαν τη βαθιά και ατέλειωτη θάλασσα. Οι εμπειρίες από προηγούμενες παραγωγές συσσωρεύονται σαν αλλεπάλληλα στρώματα στο βάθος, κι από πάνω έρχονται να προστεθούν οι νέες. Αυτό που είναι σημαντικό για μένα είναι ο σκηνοθέτης να χτίζει τον ρόλο μαζί μου. Τελικά, εγώ ανεβαίνω στη σκηνή και πρέπει να τραγουδήσω και να ερμηνεύσω πειστικά τον χαρακτήρα.
– Αν μπορούσες να κάνεις μια ερώτηση στον Πουτσίνι για τη Μιμή, ποια θα ήταν;
Γιατί ερωτεύεται έναν τόσο εγωιστή άνδρα όπως ο Ροντόλφο. Νομίζω ότι θα ήταν πιο ευτυχισμένη με τον Μαρτσέλλο. Αλλά μια ευτυχισμένη ζωή δεν είναι τόσο συναρπαστική στο πλαίσιο της όπερας.
Μια υψίφωνος διεθνούς φήμης
– Αν έπρεπε να περιγράψεις την πορεία σου ως υψίφωνος χρησιμοποιώντας μόνο τρεις λέξεις, ποιες θα επέλεγες;
Ταλέντο, σκληρή δουλειά, επιμονή.
– Ποια θεωρείς τη μεγαλύτερη παρανόηση για τις τραγουδίστριες της όπερας που θα ήθελες να αποκαταστήσεις;
Υπάρχουν ορισμένες ανόητες προκαταλήψεις. Ας πούμε, ότι οι τραγουδίστριες της όπερας είναι χοντρές, ότι δεν έχουν υποκριτικές ικανότητες. Στην πραγματικότητα, είναι αντιλήψεις ξεπερασμένες εδώ και καιρό, αλλά εξακολουθούν να υφίστανται για όσους δεν έχουν πάει ποτέ στην όπερα. Ελπίζω αυτά τα στερεότυπα να εκλείψουν σύντομα και προσπαθώ να συμβάλλω σε αυτό καθημερινά με τη δουλειά μου.
– Αν μπορούσες να δώσεις μία συμβουλή στον νεότερο εαυτό σου πριν ανέβεις για πρώτη φορά στη σκηνή, ποια θα ήταν;
Μην αφήνεις τίποτα να σου αποσπά την προσοχή. Τελικά, οι θεμελιώδεις αρχές της τεχνικής του τραγουδιού είναι ό,τι πιο σημαντικό.
Στην Αθήνα για την «Μποέμ»
– Έχεις εμφανιστεί στο Ηρώδειο στην «Μαντάμα Μπαττερφλάι». Είχες την ευκαιρία να εξερευνήσεις την Αθήνα;
Προφανώς με εντυπωσίασε η ομορφιά της πόλης και η αύρα της. Αλλά όσο δουλεύαμε την «Μαντάμα Μπαττερφλάι» έπρεπε πραγματικά να επικεντρωθώ στις πρόβες και τις παραστάσεις, και δεν είχα χρόνο για περιηγηθώ στην πόλη. Είχα επίσης έναν τραυματισμό κατά τη διάρκεια μιας παράστασης, μια ρήξη μυϊκών ινών, και καθώς δεν ήθελα ούτε μπορούσα να ακυρώσω τις εμφανίσεις μου, έπρεπε πραγματικά να επιστρατεύσω όλη μου την ενέργεια για τις παραστάσεις. Γι’ αυτό εκείνη τη φορά πήγα μόνο στην Ακρόπολη. Το αγαπημένο μου μέρος είναι το Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, που συνδέει ιδανικά τον πολιτισμό με τη φυσική ομορφιά και τη ζωή.
– Θα κάνεις Χριστούγεννα στην Ελλάδα ή θα έρχεσαι για τις παραστάσεις;
Θα πηγαινοέρχομαι και, δυστυχώς, δεν μπορώ να αξιοποιήσω τον χρόνο ανάμεσα στις παραστάσεις για να κάνω τουρισμό, όσο κι αν το ήθελα. Ταυτόχρονα, έχω ακόμα παραστάσεις στην Όπερα του Ντόρτμουντ ως Βιολέττα Βαλερύ στην «Τραβιάτα», ενώ ετοιμάζομαι επίσης για το ντεμπούτο μου ως Ντόννα Άννα σε μια νέα παραγωγή του «Ντον Τζοβάννι». Ο Δεκέμβριος και ο Ιανουάριος είναι πολύ γεμάτοι μήνες για μένα.
– Πώς αισθάνεσαι που ταξιδεύεις τόσο συχνά για τις ανάγκες της δουλειάς σου;
Τα πολλά ταξίδια μπορεί να σε κάνουν να νιώσεις μεγάλη μοναξιά. Γι' αυτό είναι πολύ σημαντικό για μένα να έχω ένα «σπίτι» –τόσο οικογενειακά όσο και επαγγελματικά– ως σημείο αναφοράς στη ζωή μου.
– Θεωρείς ότι υπάρχει κάτι που δυσκολεύεται να συλλάβει το κοινό σχετικά με τη δουλειά σου;
Το κοινό βλέπει κυρίως τη λάμψη της δουλειάς μας. Το να είσαι υψίφωνος σημαίνει πρώτα και πάνω απ’ όλα σκληρή δουλειά. Πρέπει να έχεις αθλητική πειθαρχία και να προσέχεις την υγεία σου. Χρειάζεται επίσης να είσαι ως έναν βαθμό προσγειωμένος και απλός.
– Αν μπορούσες να έχεις για μια μέρα τη φωνή κάποιου άλλου τραγουδιστή όπερας, ποιανού θα επέλεγες;
Του Καρούζο για το πρωί, της Κάλλας για το απόγευμα, του Παβαρότι για το βράδυ.
Η Άννα Σον θα ερμηνεύσει τον ρόλο της Μιμή στην «Μποέμ» στις 21 και 27 Δεκεμβρίου 2024, και στις 5 Ιανουαρίου 2025. Στις υπόλοιπες προγραμματισμένες παραστάσεις θα ερμηνεύσουν τον ρόλο η Βασιλική Καραγιάννη (29 και 31 Δεκεμβρίου 2024, και 2 Ιανουαρίου 2025) και η Άννα Στυλιανάκη (14, 16, 19 και 23 Μαρτίου 2024). Κλείσε εισιτήρια