ΡΑΦΙΚΑ ΣΑΟΥΙΣ: «Η ΑΝΘΡΩΠΟΤΗΤΑ ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΑΚΟΜΗ ΜΑΘΕΙ ΑΠΟ ΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ ΤΗΣ»
Μετά τη Νέα Υόρκη, η Ραφίκα Σαουίς φέρνει στην Αθήνα την παράσταση «Αγαμέμνων: Ο κύκλος του αίματος», για να αφηγηθεί τη γνωστή ιστορία μέσα από μια σύγχρονη οπτική.
Το ιστορικό θέατρο La MaMa της Νέας Υόρκης φέρνει στην Ελλάδα την παράσταση «Αγαμέμνων: Ο κύκλος του αίματος», σε σύλληψη και σκηνοθεσία της Ραφίκα Σαουίς, που ερμηνεύει επίσης την Κλυταιμνήστρα. Ύστερα από την επιτυχημένη παγκόσμια πρεμιέρα στις ΗΠΑ, το έργο θα παρουσιαστεί για τρεις μόνο βραδιές στο Θέατρο Ακροπόλ τον Ιανουάριο του 2025, προτού συνεχίσει την παγκόσμια περιοδεία του.
Πρόκειται για ένα σύγχρονο θέαμα πολυμέσων, βασισμένο στην ομώνυμη τραγωδία του Αισχύλου. Η Ραφίκα Σαουίς τη μεταφέρει στη σύγχρονη πολιτική σκηνή ενός δυτικού κράτους, όπου στο τέλος του πολέμου όλοι έρχονται αντιμέτωποι με τη ματαιότητα της ανθρώπινης ύπαρξης. Η ιστορία θα «ειπωθεί» αυτή τη φορά μέσα από την οπτική της Κλυταιμνήστρας, που εδώ δεν έρχεται για να εκδικηθεί, αλλά για να σπάσει τα δεσμά της πραγματικότητάς της, που την εγκλωβίζουν.
Στην παράσταση, παρακολουθούμε μέσω προτζέκσιον μια αυτόνομη κινηματογραφική ταινία που πλαισιώνει τους ηθοποιούς στη σκηνή και ενσωματώνει στοιχεία σύγχρονου πολέμου, παίζοντας τον ρόλο του Χορού-Αφηγητή.
Η σκηνοθεσία της Ραφίκα Σαουίς αξιοποιεί την προσέγγιση του cinematic theatre, τη συνένωση δηλαδή μιας ζωντανής παράστασης με την κινηματογραφική τεχνολογία, με τις σκηνικές δράσεις να αποτελούν στην ουσία την τρίτη διάσταση της ταινίας.
Ανάμεσα στις εξαιρετικές κριτικές που συγκέντρωσε η παράσταση στη Νέα Υόρκη, όπου παίχτηκε για δύο εβδομάδες, η σπουδαία ακαδημαϊκός, εικαστική καλλιτέχνης και κριτικός Yohanna M. Roa σημειώνει: «Αυτή η παράσταση επικαιροποιεί δυναμικά το κλασικό κείμενο του Αισχύλου, τοποθετώντας το μέσα σε ένα σύγχρονο κοινωνικό και πολιτικό πλαίσιο μέσω της ευφυούς, συναφούς και τολμηρής δραματουργίας της Ραφίκα Σαουίς».
Θέλοντας να ενισχύσει την συνεργασία μεταξύ προσφύγων, διεθνών και ντόπιων καλλιτεχνών, ίδρυσε το 2014 μαζί με τον Αντώνη Βολανάκη την πλατφόρμα THE BLIND PLATFORM. Χρησιμοποιώντας το θέατρο, την περφόρμανς, τον προφορικό λόγο και τα πολυμέσα, η δημιουργός ασχολείται με επείγοντα κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα, με την εξερεύνηση του τραύματος, του φύλου και της μετα-αποικιοκρατίας.
Από το 2022, η Ραφίκα Σαουίς είναι καλλιτεχνική διευθύντρια του Θεάτρου Μικρό Γκλόρια, στην Αθήνα.
5 ερωτήσεις στη Ραφίκα Σαουίς για την παράσταση «Αγαμέμνων: Ο κύκλος του αίματος»
– Πώς προέκυψε η ιδέα να συνδυάσετε την αρχαία τραγωδία του Αισχύλου με τον σύγχρονο ρεαλισμό και τις τεχνολογίες πολυμέσων;
Η ιδέα προήλθε από την επιθυμία να επικαιροποιήσουμε το κλασικό κείμενο του Αισχύλου μέσα σε ένα σύγχρονο κοινωνικό και πολιτικό πλαίσιο. Η δραματουργία είναι τολμηρή, γιατί συνδυάζει την αρχαία γραφή με σύγχρονα στοιχεία, όπως ποιήματα του Γιάννη Ρίτσου και προσωπικές μαρτυρίες από εμπόλεμες ζώνες. Αυτή η κειμενική συρραφή εμπλουτίζει την παράσταση και προσθέτει υπαρξιακό βάθος στους χαρακτήρες, κάνοντάς τους πιο προσιτούς και σχετικούς με το σημερινό κοινό.
Οι τεχνολογίες των πολυμέσων, όπως τα video projections, ενισχύουν την αφήγηση και προσφέρουν μια οπτική αντανάκλαση των θεμάτων της βίας και του πόνου που διατρέχουν την ιστορία μας.
– Γιατί επιλέξατε να αφηγηθείτε την ιστορία του Αγαμέμνονα μέσα από την οπτική της Κλυταιμνήστρας;
Η Κλυταιμνήστρα είναι μια κεντρική φιγούρα που ενσωματώνει τη γυναικεία εμπειρία της βίας και της απώλειας. Μέσα από αυτή την οπτική, μπορούμε να αναδείξουμε τον πόνο και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες σε κάθε εποχή. Χρησιμοποιώ την φωνή της Κλυταιμνήστρας για να μεταφέρω ιστορίες γυναικών και να αναδείξω τη συλλογική εμπειρία του πόνου και της ανθεκτικότητας. Αυτή η προσέγγιση μας επιτρέπει να δούμε τη δομική βία του πολέμου και τις συνέπειές της μέσα από μια πιο προσωπική σκοπιά.
– Πώς θα περιγράφατε την πρόκληση του να παίζει και συγχρόνως να σκηνοθετεί κάποιος μια παράσταση όπως αυτή;
Η πρόκληση είναι μεγάλη και απαιτεί μια ισχυρή συγκέντρωση. Ως ηθοποιός, πρέπει να επιτύχω την εμβάθυνση στον ρόλο μου, ενώ ταυτόχρονα ως σκηνοθέτης πρέπει να διασφαλίσω ότι η συνολική όραση της παράστασης παραμένει συνεκτική. Η συνεχής εναλλαγή αυτών των ρόλων σημαίνει ότι πρέπει να παραμένω «ανοιχτή» και ευέλικτη σε προτάσεις, διασφαλίζοντας ότι η παράσταση έχει την επιθυμητή δυναμική και την ανάλογη συναισθηματική ένταση.
– Πώς είναι η εμπειρία να παρουσιάζει κανείς την δουλειά του σε ένα ιστορικό Θέατρο όπως το La MaMa της Νέας Υόρκης και ποιο είναι το κυρίαρχο συναίσθημα όταν επιστρέφει στην Ελλάδα, για να την μοιραστεί με το ελληνικό κοινό;
Η παρουσίαση στο La MaMa ήταν εξαιρετικά σημαντική, καθώς το θέατρο αυτό έχει φιλοξενήσει πολλές εμβληματικές παραστάσεις και αποτελεί έναν χώρο που προάγει την καλλιτεχνική έκφραση. Το κυρίαρχο συναίσθημα επιστρέφοντας στην Ελλάδα είναι η επιθυμία να μοιραστώ τις ιδέες και τα μηνύματα της παράστασης με το ελληνικό κοινό. Ελπίζω ότι η δουλειά μας θα προκαλέσει έναν διάλογο γύρω από τα θέματα που εξερευνάμε, όπως η βία και οι συνέπειές της στην κοινωνία μας.
– Μετά τον «Αγαμέμνονα», τι; Να περιμένουμε κάποια συνέχεια της «Ορέστειας»;
Η παράσταση «Αγαμέμνονας: Ο Κύκλος του Αίματος», είναι μόνο η αρχή. Σκοπεύουμε να συνεχίσουμε την εξερεύνηση των θεμάτων που θίγουμε, εστιάζοντας στην κυκλική φύση της βίας και της εξουσίας που έχει επαναληφθεί σε όλη την ιστορία. Αυτή η συνέχεια θα μπορούσε να περιλαμβάνει την ανάλυση των επιπτώσεων που έχουν οι πράξεις των χαρακτήρων και την αναζήτηση τρόπων για να σπάσουμε αυτούς τους κύκλους. Η ανθρωπότητα δεν έχει ακόμη μάθει από το παρελθόν της και έχουμε την ευθύνη να συνεχίσουμε αυτή τη συζήτηση, αναζητώντας λύσεις για το μέλλον.
Η παράσταση «Αγαμέμνων: Ο Κύκλος του Αίματος» θα παιχτεί στις 13, 20 και 27 Ιανουαρίου 2025 στο Θέατρο Ακροπόλ (Ιπποκράτους 9-11, Αθήνα, τηλ.2103648303). Κλείσε εισιτήρια
SLOW MONDAY NEWSLETTER
Θέλεις να αλλάξεις τη ζωή σου; Μπες στη λογική του NOW. SLOW. FLOW.
Κάθε Δευτέρα θα βρίσκεις στο inbox σου ό,τι αξίζει να ανακαλύψεις.
