ΠΩΣ ΝΑ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ ΟΤΑΝ ΣΟΥ ΑΣΚΕΙ ΚΡΙΤΙΚΗ ΤΟ ΕΦΗΒΟ Ή ΕΝΗΛΙΚΟ ΠΑΙΔΙ ΣΟΥ
Η κριτική δεν είναι ποτέ εύκολη. Ιδιαίτερα όταν προέρχεται από το ενήλικο παιδί σου. Ένας ψυχολόγος προτείνει 5 στρατηγικές που θα σε βοηθήσουν να διαχειριστείς αυτή τη δύσκολη κατάσταση.
Αν είσαι γονιός με παιδιά στην εφηβεία ή και ενήλικα, ξέρεις: Η γλώσσα κόκαλα δεν έχει και κόκαλα τσακίζει. Τα παιδιά σου μπορούν να γίνουν οι πιο ανελέητοι κριτές και να πουν πράγματα που θα σε πονέσουν πολύ. Κάποιες φορές, άλλωστε, το κάνουν ακριβώς για αυτό. Η κριτική τους μπορεί να περιλαμβάνει το πόσο αυστηρός ή αδιάφορος γονιός ήσουν, ότι δεν τα υποστήριξες να πραγματοποιήσουν τα όνειρα τους, το μερίδιο σου στα άγχη, τις αποτυχίες, τις δυσλειτουργικές σχέσεις τους.
Αν και η αυτόματη αντίδραση των περισσότερων γονιών είναι να μπουν σε θέση άμυνας ή να επιδοθούν σε ένα αδιέξοδο παιχνίδι δύναμης, ο ψυχολόγος και οικογενειακός σύμβουλος Jeffrey Bernstein εξηγεί σε άρθρο του ποιες αντιδράσεις δεν ευνοούν την επικοινωνία, κλιμακώνουν τις συγκρούσεις και δυναμιτίζουν τη σχέση με το παιδί σας.
Ταυτόχρονα, προτείνει 5 στρατηγικές που θα σε βοηθήσουν να διαχειριστείς την κατάσταση όταν σου ασκεί κριτική το παιδί σου.
1. Αντιστάσου στην τάση να αμυνθείς και να απαντήσεις
Όταν το παιδί σου αρχίζει να σου ασκεί κριτική και να εξαπολύει κατηγορίες, η τάση να αμυνθείς είναι λογικό να είναι σχεδόν αντανακλαστική. Το πιθανότερο όμως είναι πως μια τέτοια αντίδραση δεν θα οδηγήσει πουθενά, ενώ αντίθετα μπορεί να κλιμακώσει την ένταση και να φέρει καβγάδες. Όπως συμβουλεύουν οι ειδικοί, αυτό που πρέπει να κάνεις είναι να πάρεις μια βαθιά ανάσα, να προσπαθήσεις να κρατήσεις την ψυχραιμία σου, να αναγνωρίσεις τα συναισθήματα του άλλου και να ζητήσεις να σου πει περισσότερα για το πώς αισθάνεται, ώστε να μπορέσεις να καταλάβεις.
2. Αναγνώρισε τα συναισθήματα του άλλου χωρίς να πάρεις όλη την ευθύνη
Το να δείξεις σεβασμό στα συναισθήματα του παιδιού σου χωρίς να αναλάβεις όλη την ευθύνη είναι εφικτό. Είναι σημαντικό να προσπαθήσεις να πετύχεις αυτή τη λεπτή ισορροπία και να μην μπεις σε μάταια παιχνίδια ισχύος. Αν για παράδειγμα το ενήλικο παιδί σου σου ασκήσει κριτική για την αυστηρότητα που μπορεί να έδειξες στο παρελθόν για τις επιδόσεις του στο σχολείο, μπορείς να αναγνωρίσεις τα συναισθήματά του και να ομολογήσεις ότι λυπάσαι για το στρες που μπορεί να του προκάλεσες, αλλά ταυτόχρονα να υπογραμμίσεις πως τότε θεώρησες ότι αυτό ήταν το σωστό και ενδεδειγμένο να κάνεις, και πως όντως μπορεί να έκανες λάθος, γιατί τα λάθη είναι ανθρώπινα. Αυτή η προσέγγιση βοηθά την επικοινωνία ενώ ταυτόχρονα θέτει και κάποια υγιή όρια.
3. Φρόντισε να μην μένεις στο παρελθόν
Η αμείλικτη κριτική και οι συζητήσεις για το ποιος φταίει συχνά έχουν την πηγή τους στο παρελθόν. Tο να περιορίζεται όμως η συζήτηση εκεί δεν βοηθά καθόλου. Ό,τι έγινε στο παρελθόν δεν μπορεί να αλλάξει. Αυτό που μπορεί να αλλάξει είναι το παρόν και το μέλλον. Όταν το ενήλικο παιδί σου αρχίσει την κριτική και τις κατηγορίες για κάτι που έγινε στο παρελθόν, προσπάθησε διακριτικά να στρέψεις τη συζήτηση στο παρόν και στο μέλλον. Μην αφήσεις αυτές τις κατηγορίες να σε επηρεάσουν, να σε κάνουν να αμφιβάλεις για την ορθότητα κάθε γονικής σου πράξης από τότε μέχρι σήμερα και να σε ρίξουν σε έναν φαύλο κύκλο ενοχών.
Αναγνώρισε ότι οι πράξεις σου μπορεί να στεναχώρησαν ή να δυσκόλεψαν το παιδί σου στο παρελθόν αλλά σήμερα είσαι εδώ για να κάνεις ό,τι χρειάζεται στο παρόν και το μέλλον του. Αυτή η προσέγγιση βοηθά να μην μένεις σε αδιέξοδες γκρίνιες για πράγματα που συνέβησαν στο παρελθόν και δεν μπορείς να διορθώσεις, αλλά να ψάξεις να βρεις λύσεις για το παρόν και το μέλλον, κάτι που είναι περισσότερο παραγωγικό.
4. Θέσε όριο στην κριτική που επαναλαμβάνεται
Αν οι κατηγορίες επαναλαμβάνονται και επιμένουν, είναι σημαντικό να θέσεις τα όρια σου. Το να υπομένεις αδιαμαρτύρητα τις ίδιες κατηγορίες ξανά και ξανά επιβαρύνει την ψυχική σου υγεία και μπορεί να υπονομεύσει τη σχέση με το παιδί σου. Προσπάθησε να υπογραμμίσεις με ευγενικό τρόπο ότι αυτή η επανάληψη σε επιβαρύνει και σε ενοχλεί, ενώ δεν δίνει κάποια διέξοδο στο πρόβλημα. Μια λύση είναι να προτείνεις στο παιδί σου να δείτε μαζί έναν ειδικό, αν δεν μπορεί να ξεπεράσει κάποια γεγονότα.
5. Βάλε σε προτεραιότητα την αυτοφροντίδα σου
Η κριτική και οι κατηγορίες είναι εύκολο να σε βυθίσουν στις ενοχές και να σε κάνουν να παραμελήσεις τις δικές σου ανάγκες. Πάρε χρόνο για να επεξεργαστείς τα συναισθήματά σου και να σκεφτείς τι μπορείς να κάνεις για να νιώσεις καλύτερα. Η αυτοφροντίδα και η ηρεμία είναι πολύ βασικά στοιχεία για να μπορέσεις να αποφύγεις συναισθηματικά δύσκολες καταστάσεις και να διατηρήσεις μια καλή ψυχική και συναισθηματική κατάσταση. Επίλεξε την επικοινωνία με έναν καλό φίλο, υιοθέτησε τη συνήθεια να κρατάς ημερολόγιο ή ό,τι άλλο σε βοηθά να γεμίσεις τις ψυχικές σου «μπαταρίες».