ΓΙΑΤΙ ΟΤΑΝ ΒΡΕΧΕΙ ΓΙΝΕΤΑΙ ΧΑΛΑΣΜΟΣ ΑΛΛΑ ΔΕΝ ΑΥΞΑΝΟΝΤΑΙ ΑΝΑΛΟΓΑ ΤΑ ΑΠΟΘΕΜΑΤΑ ΝΕΡΟΥ;

Από τις εκτεταμένες περιόδους ανομβρίας περνάμε σε απότομες βροχοπτώσεις που προκαλούν πλημμύρες και καταστροφές, ενώ ο κίνδυνος της έλλειψης νερού συνεχίζει να καραδοκεί.

Το νερό είναι ένας από τους πλέον ζωτικούς παράγοντες για την επιβίωσή μας και την ίδια τη ζωή στη Γη. Καθόλου τυχαία, είναι βασικό στοιχείο που αναζητούν οι επιστήμονες για να εξετάσουν το ενδεχόμενο αποίκησης σε άλλο πλανήτη. Κι εκεί που το καλοκαίρι είπαμε το νερό νεράκι και τρέμαμε που τα αποθέματα στους υδάτινους ταμιευτήρες μειώνονταν δραματικά, τώρα ζούμε τον αντίστροφο εφιάλτη: καταρρακτώδεις βροχές που προκαλούν καταστροφές σε πολλά σημεία της χώρας.

Μαζεύουμε τουλάχιστον αποθέματα που θα αποτρέψουν τον κίνδυνο λειψυδρίας στο εγγύς ή απώτερο μέλλον; Δεν είναι καθόλου σίγουρο, δυστυχώς.

Πριν περάσουμε σε αυτό, ας κάνουμε ένα βήμα πίσω να δούμε πόσες ημέρες θα μπορούσαμε να επιβιώσουμε αν δεν υπήρχε σταγόνα νερό να πιούμε ή ό,τι άλλο είναι ζωτικό για τον οργανισμό μας, σύμφωνα με τα στοιχεία που μας δίνει η επιστημονική κοινότητα:

• Χωρίς οξυγόνο ο άνθρωπος αντέχει για έως 3 λεπτά. Από εκεί και πέρα, υπάρχει κίνδυνος εγκεφαλικών βλαβών. Ορισμένα άτομα, βέβαια, όπως ο δύτης και φωτογράφος Στέφανος Κοντός, έχουν προπονηθεί για να αντέχουν περισσότερο. To Guinness World Record ανήκει στον Κροάτη Budimir Šobat, των 24 λεπτών και 37,36 δευτερολέπτων χωρίς ανάσα. Για τους υπόλοιπους από εμάς, το τρίλεπτο είναι ο κανόνας.
• Χωρίς φαγητό θα επιβιώσουμε για έως και 3 εβδομάδες. Όταν δεν λαμβάνουμε τροφή, το σώμα μας μπαίνει σε διαδικασία εκτάκτου ανάγκης ώστε να προσαρμοστεί. Για αρχή, καταναλώνει ποσότητες γλυκόζης, νερού και αλάτων που έχει αποθεματικό. Μετά –έως τη συμπλήρωση 2 εβδομάδων– παίρνει ενέργεια από τα αποθέματα λίπους και μυών. Το σώμα συμπεριφέρεται όπως το αυτοκίνητο που πάει με «νεκρή» ταχύτητα, μειώνοντας τον καρδιακό ρυθμό και την αρτηριακή πίεση. Ακολουθεί η χρήση των τελευταίων διαθέσιμων ουσιών, που είναι οι πρωτεΐνες που έχει στα κύτταρα. Όταν καταναλώσει το 50% αυτών, διακυβεύεται η επιβίωσή μας. Για την ιστορία, ο Βρετανός Angus Barbieri έκανε απεργία πείνας για 382 ημέρες. Οι γιατροί τονίζουν πως εάν κάποιος δεν τρώει αλλά λαμβάνει ζάχαρη και νερό για 30 και πλέον ημέρες γλιτώνει από σοβαρά ιατρικά προβλήματα.
• Χωρίς ύπνο το Guinness World Record ανήκει στον Robert McDonald, με 18 ημέρες, 21 ώρες και 40 λεπτά. Οι προκάτοχοί του είχαν παρουσιάσει διάφορα προβλήματα, όπως συναισθηματική αστάθεια, επιβράδυνση της αντίληψης, παραισθήσεις, αυταπάτες, παράνοια και αμφισβήτηση της ταυτότητας τους.
• Χωρίς νερό θα ζήσουμε έως 1 εβδομάδα. Από την 3η ημέρα αρχίζουν τα σοβαρά προβλήματα υγείας. Ο Αυστριακός Andreas Mihavecz έζησε χωρίς νερό και φαγητό για 18 ημέρες, διάστημα που τον είχαν ξεχάσει στο κελί του οι φύλακες του σωφρονιστικού καταστήματος στο οποίο κρατείτο.

© 2024 Andrew Medichini / AP Photo

Νερό: Υπάρχει αρκετό;

Κάπως έτσι, φτάσαμε και στο θέμα που αποκάλυψε διεθνής ομάδα επιστημόνων που μελετά τις παρατηρήσεις δορυφόρων της NASA: είναι η απότομη πτώση στα παγκόσμια επίπεδα γλυκού νερού.

Η μείωση που αναφέρθηκε στη μελέτη ξεκίνησε με μια τεράστια ξηρασία στη βόρεια και κεντρική Βραζιλία, ενώ ακολούθησε σύντομα μια σειρά από μεγάλες ξηρασίες στην Αυστραλία, τη Νότια Αμερική, τη Βόρεια Αμερική, την Ευρώπη και την Αφρική.

Τα στοιχεία αποκάλυψαν επίσης ότι οι 13 από τις 30 πιο έντονες ξηρασίες που έχουν καταγραφεί στον κόσμο σημειώθηκαν από τον Ιανουάριο του 2015 και μετά.

Γιατί βρέχει σπάνια αλλά έντονα και πλημμυρίζουμε;

Στη μελέτη που δημοσίευσαν οι ερευνητές έγραψαν ότι η συνολική ποσότητα γλυκού νερού της Γης μειώθηκε απότομα από τον Μάιο του 2014 και παραμένει έκτοτε χαμηλή. Πρότειναν ότι η μετατόπιση θα μπορούσε να υποδηλώνει ότι οι ήπειροι της Γης έχουν εισέλθει σε μια επίμονα πιο ξηρή φάση, με την υπερθέρμανση του πλανήτη να συμβάλλει στη διαρκή εξάντληση του γλυκού νερού.

© 2024 Noah Berger / AP Photo

Όπως εξήγησε ο Goddard Michael Bosilovich, μετεωρολόγος της NASA, «η υπερθέρμανση του πλανήτη οδηγεί την ατμόσφαιρα να συγκρατεί περισσότερους υδρατμούς, γεγονός που οδηγεί σε πιο ακραίες βροχοπτώσεις. Ενώ τα συνολικά ετήσια επίπεδα βροχής και χιονόπτωσης μπορεί να μην έχουν αλλάξει δραματικά, οι μεγάλες περίοδοι μεταξύ έντονων βροχοπτώσεων επιτρέπουν στο έδαφος να στεγνώσει και να γίνει πιο συμπαγές. Αυτό μειώνει την ποσότητα νερού που μπορεί να απορροφήσει το έδαφος όταν βρέχει. Έτσι, το νερό καταλήγει να τρέχει, αντί να εμποτίζει και να αναπληρώνει τα αποθέματα υπόγειων υδάτων». Προφανώς το ζήτημα των πυρκαγιών και πλείστες όσες αστοχίες σε υποδομές επιδεινώνουν το ζήτημα.

Λαμβάνοντας υπόψη ότι τα εννέα θερμότερα χρόνια στο σύγχρονο ρεκόρ θερμοκρασίας συνέπεσαν με την απότομη πτώση του γλυκού νερού, ένας από τους συγγραφείς της μελέτης και υδρολόγος στο Κέντρο Διαστημικών Πτήσεων Goddard της NASA, ο Matthew Rodell, σχολίασε ότι «δεν πιστεύουμε ότι αυτό είναι σύμπτωση και θα μπορούσε να είναι προάγγελος του τι πρόκειται να ακολουθήσει».