Η ΝΟΣΤΑΛΓΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙ ΣΑΝ ΠΑΥΣΙΠΟΝΟ

Αν θέλετε να διώξετε τον πονοκέφαλο, αντί για το κουτί με τα παυσίπονα ανοίξτε ένα άλμπουμ με φωτογραφίες από ευτυχισμένες στιγμές. Η νοσταλγία δρα εξίσου αποτελεσματικά.

Έστω ότι χτυπάτε το πόδι σας στη γωνία του τραπεζιού. Έστω ότι ακουμπάτε κατά λάθος το αναμμένο μάτι της κουζίνας. Έστω ότι εκεί που ξεφυλλίζετε ένα βιβλίο κόβεστε από μία σελίδα. Έστω ότι έχετε πονοκέφαλο. Μικρές, καθημερινές ιστορίες πόνου που συμβαίνουν σε όλους μας και προκαλούν –τουλάχιστον– εκνευρισμό.

Ο πόνος, όμως, βιώνεται υποκειμενικά. Δεν πονάμε όλοι το ίδιο ούτε πάντα στον ίδιο βαθμό και δεν διαχειριζόμαστε όλοι με τον ίδιο τρόπο το αίσθημα αυτό. Άλλοι καταφεύγουν στα παυσίπονα, άλλοι στον πάγο, άλλοι στις βαθιές ανάσες, άλλοι στις βρισιές.

Μία ακόμα επιλογή στους τρόπους διαχείρισης του πόνου, ωστόσο, έρχεται να μας προτείνει η Society for Neuroscience (SfN), ένωση με περισσότερα από 36.000 σε 95 και πλέον χώρες του κόσμου.

Η κρυφή δύναμη της νοσταλγίας

Σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό JNeurosci, η νοσταλγία μπορεί να επηρεάσει την αντίληψη του πόνου. Πιο συγκεκριμένα, φαίνεται να μειώνει τη δραστηριότητα σε περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με αυτόν, καθώς και το σκορ στις υποκειμενικές αξιολογήσεις του πόνου που μπορεί να προκληθεί από ένα θερμικό ερέθισμα.

Unsplash Gemma Evans

Ερευνητές από την Κινεζική Ακαδημία Επιστημών παρακολούθησαν την εγκεφαλική δραστηριότητα συμμετεχόντων με τη βοήθεια της λειτουργικής μαγνητικής τομογραφίας, όσο εκείνοι αξιολογούσαν τον βαθμό νοσταλγίας που τους προκαλούσαν συγκεκριμένες φωτογραφίες. Παράλληλα, βαθμολογούσαν τον πόνο που ένιωθαν από συγκεκριμένα θερμικά ερεθισμάτα.

Οι νοσταλγικές εικόνες αποτύπωναν σκηνές και αντικείμενα μιας μέσης παιδικής ηλικίας, όπως π.χ. μια τηλεοπτική σειρά κινουμένων σχεδίων ή ένα παιχνίδι στη σχολική αυλή. Από την άλλη, προκειμένου να καταγράψουν την ουδέτερη κατάσταση των συμμετεχόντων (κατασταση ελέγχου), οι επιστήμονες πρόβαλαν σκηνές και αντικείμενα από τη σύγχρονη ζωή.

Η προβολή νοσταλγικών εικόνων μείωσε τα σκορ πόνου σε αντίθεση με την προβολή των εικόνων ελέγχου. Επιπλέον, μείωσε τη δραστηριότητα στην αριστερή γλωσσική έλικα και την παραιπποκάµπια έλικα, δύο περιοχές του εγκεφάλου που εμπλέκονται στην αντίληψη του πόνου.