ΜΙΛΑΣ ΣΤΟΝ ΥΠΝΟ ΣΟΥ; ΜΑΘΕ ΤΙ ΔΕΙΧΝΕΙ Η ΥΠΝΟΛΑΛΙΑ ΓΙΑ ΣΕΝΑ
Η υπνολαλία, το να μιλάς στον ύπνο σου, δεν είναι τόσο σπάνια όσο πιστεύεις. Πάντως, αν έχεις πιάσει τον/τη σύντροφό σου να παραμιλάει ενώ κοιμάται, συνέχισε το διάβασμα για να πάρεις απαντήσεις σε κάποιες από τις απορίες σου.
Κι εκεί που κοιμάσαι του καλού καιρού, ακούς τον/τη σύντροφό σου να πετάει μέσα στον ύπνο του κάτι άκυρες φράσεις που δεν βγάζουν νόημα. Χαμογελάς και αλλάζεις πλευρό ή (αν είσαι λίγο κουτσομπόλης/α και περίεργος/η) στήνεις αυτί μπας κι ακούσεις κάτι ενδιαφέρον. Η υπνολαλία δεν είναι κάτι σπάνιο, αφού περίπου 2 στους 3 ανθρώπους μιλάνε στον ύπνο τους και η αλήθεια είναι ότι μπορεί κάποια στιγμή να έχει συμβεί και σε σένα, απλά να μην το έχεις καταλάβει.
Αν αναρωτιέσαι, λοιπόν, γιατί κάποιοι άνθρωποι παραμιλούν στον ύπνο τους, το κείμενο που ακολουθεί θα σου λύσει μερικές απορίες.
Τι είναι η υπνολαλία;
Η ομιλία κατά τη διάρκεια του ύπνου είναι ένα φαινόμενο που χαρακτηρίζεται από την ακούσια εκφορά λέξεων ή φράσεων, ενώ κοιμάσαι. Τα άτομα που την παρουσιάζουν μπορεί να μιλούν καθαρά, να εκφέρουν μεμονωμένα λόγια ή ακατάληπτες φράσεις. Έχε υπόψη σου ότι όσα λέγονται συχνά δεν σχετίζονται με τις σκέψεις ή τα συναισθήματα που βιώνουν όταν είναι ξύπνιοι, αλλά μπορεί να προέρχονται από τυχαία εγκεφαλική δραστηριότητα. Με άλλα λόγια, ο στίχος του συγκροτήματος The Romantics «I hear the secrets that you keep, when you're talking in your sleep» δεν στέκει και πολύ.
«Πρόκειται για μια κατάσταση κατά την οποία ο κοιμώμενος μιλάει και δεν έχει ανάμνηση του επεισοδίου την επόμενη ημέρα. Από μόνη της δεν θεωρείται ασθένεια. Μπορεί να συμβεί στον καθένα, φαίνεται όμως να το συναντάμε συχνότερα σε άνδρες και παιδιά ηλικίας 3-10 ετών. Η πλειοψηφία των περιπτώσεων περιλαμβάνει απλές δηλώσεις ή φράσεις χωρίς νόημα που διαρκούν μερικά δευτερόλεπτα», αναφέρει στην ιστοσελίδα του το Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «ο Ευαγγελισμός».
Συνήθως, τα άτομα μιλούν στον ύπνο τους για λίγα δευτερόλεπτα, ενώ μερικοί άνθρωποι έχουν πολλά επεισόδια κατά τη διάρκεια της νύχτας. Σε κάθε περίπτωση, αν είσαι εσύ αυτός που παραμιλάει δεν θα το πάρεις είδηση, εκτός αν ξυπνήσεις ενώ μιλάς ή κάποιος άλλος στο πει.
Η υπνολαλία κατατάσσεται στις παραϋπνίες, δηλαδή στις ανεπιθύμητες συμπεριφορές που συμβαίνουν κατά τη διάρκεια του ύπνου, κατά την έναρξή του ή κατά τη διάρκεια ατελούς αφύπνισης από τον ύπνο (σε αυτήν την περίπτωση ανήκω εγώ).
«Υπάρχουν ενδείξεις ότι μερικές φορές, η ομιλία στον ύπνο μπορεί να σχετίζεται με τα όνειρα, αλλά αυτό δεν συμβαίνει πάντα», προσθέτει η ψυχολόγος Michelle Drerup, που ειδικεύεται στις διαταραχές ύπνου. Τα περισσότερα όνειρα συμβαίνουν στη φάση REM του ύπνου, ενώ η υπνολαλία μπορεί να συμβεί σε οποιαδήποτε φάση.
Πού οφείλεται η υπνολαλία;
Υπάρχουν διάφοροι παράγοντες που φαίνεται να αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισης του φαινομένου. Ανάμεσα σε αυτούς είναι τα υψηλά επίπεδα άγχους και στρες ή η ψυχική ένταση, η έλλειψη ύπνου (μπορεί να επηρεάσει την ομαλή εγκεφαλική δραστηριότητα κατά τη διάρκεια του ύπνου), το τζετ λαγκ, η υπνική άπνοια, η κατάχρηση αλκοόλ ή ουσιών, ορισμένα φάρμακα, προβλήματα ψυχικής υγείας (π.χ. η κατάθλιψη) και η κληρονομικότητα. Επίσης, η ομιλία στον ύπνο μπορεί να είναι σύμπτωμα άλλων παραϋπνιών, όπως η υπνοβασία.
Πώς να την αντιμετωπίσεις
Αν και συνήθως η υπνολαλία είναι αβλαβής, μπορεί να επηρεάσει την ποιότητα του ύπνου, ιδιαίτερα όταν συνοδεύεται από άλλες διαταραχές. Επιπλέον, μπορεί να προκαλέσει αμηχανία ή άγχος σε άτομα που την εμφανίζουν. Σε σοβαρότερες περιπτώσεις, μπορεί να διαταράξει τον ύπνο του/της συντρόφου ή των συγκατοίκων, επηρεάζοντας την καθημερινή τους λειτουργικότητα.
Η αντιμετώπισή της συνήθως δεν απαιτεί ιατρική παρέμβαση (εκτός αν σχετίζεται με υποκείμενες διαταραχές) και υπάρχουν βήματα που μπορείς να ακολουθήσεις για να σε βοηθήσουν, όπως η διαχείριση του στρες (π.χ. με τεχνικές χαλάρωσης), η βελτίωση της υγιεινής του ύπνου (π.χ. διατηρώντας ένα σταθερό πρόγραμμα ύπνου και περιορίζοντας τους περισπασμούς), η επαρκής ανάπαυση.
Πότε να ζητήσεις βοήθεια
«Αν η ομιλία στον ύπνο εμφανίζεται ξαφνικά στην ενήλικη ζωή ή συνοδεύεται από έντονη κόπωση ή άλλες παραϋπνίες, θα πρέπει να εξετάσεις το ενδεχόμενο να επισκεφτείς έναν ειδικό», συμβουλεύει η Drerup.