Η ΜΑΓΙΚΗ ΦΡΑΣΗ ΠΟΥ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΗΡΕΜΗΣΕΙ ΕΝΑ ΘΥΜΩΜΕΝΟ ΠΑΙΔΙ (ΚΑΙ ΓΙΑΤΙ ΔΟΥΛΕΥΕΙ)

Τέσσερις μαγικές λέξεις καταπραΰνουν τα συναισθήματα ενός θυμωμένου παιδιού, μετατρέποντας την αντιδραστικότητα σε εμπιστοσύνη. Ποιες είναι και γιατί είναι τόσο αποτελεσματικές;

Όσες φορές το παιδί μου γύρισε αναστατωμένο από το σχολείο και προσπάθησα να το ηρεμήσω και να το νουθετήσω με συμβουλές, δεν πέτυχε. Όχι μόνο δεν υπήρξε αποτέλεσμα, αλλά φαίνεται ότι ο θυμός του πυροδοτούσε μια εξίσου θυμωμένη αντίδραση εκ μέρους μου, που με τη σειρά της επανατροφοδοτούσε τον θυμό του. Φαύλος κύκλος δηλαδή, με εμένα να μοιάζω περισσότερο με αυστηρό κριτή παρά με συμπονετικό γονέα. Δεν το ήθελα αυτό και απορούσα πώς γινόταν κάθε φορά.

Το να βλέπεις το παιδί σου να κατακλύζεται από δυσάρεστα συναισθήματα που συχνά το οδηγούν σε μια ανεξέλεγκτη κατάσταση δεν είναι ό,τι καλύτερο. Είτε πρόκειται για θυμό, είτε για απογοήτευση, είτε για άγχος, τα έντονα συναισθήματα μπορούν να οδηγήσουν σε έντονα ξεσπάσματα και να σε κάνουν να νιώσεις ανίσχυρος να βοηθήσεις τον άνθρωπο που αγαπάς πιο πολύ.

Σε αυτές τις στιγμές, 4 απλές λέξεις μπορούν να βοηθήσουν, λέει ο Αμερικανός ψυχολόγος και συγγραφέας Jeffrey Bernstein, Ph.D: «Βλέπω ότι είσαι αναστατωμένος/η». Μπορεί να ακούγεται χαζό να πεις κάτι τόσο προφανές ενώ απέναντί σου μαίνεται μια καταιγίδα συναισθημάτων, και μάλλον νιώθεις ότι δεν είναι καθόλου βοηθητικό, αλλά συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο.

Το να νιώσει το παιδί ότι αναγνωρίζεις και αποδέχεσαι τα συναισθήματά του είναι σπουδαίο. Και τις περισσότερες φορές αυτό λειτουργεί σαν κλειδί για τη μείωση της έντασης. Ας εξερευνήσουμε γιατί αυτές οι λέξεις λειτουργούν τόσο καλά, πώς μπορείς να τις χρησιμοποιήσεις αποτελεσματικά και μερικές πρακτικές συμβουλές για να διατηρήσεις την ψυχραιμία σου στις δύσκολες στιγμές.

Γιατί λειτουργούν αυτές οι 4 λέξεις

Όταν ένα παιδί βρίσκεται σε συναισθηματική κατάρρευση, συχνά δεν είναι σε θέση να επεξεργαστεί πολύπλοκους συλλογισμούς ή να ανταποκριθεί σε εντολές. Λέγοντας «βλέπω ότι είσαι αναστατωμένος/η», το ενημερώνεις ότι δεν είσαι εκεί για να διαφωνήσεις ή να προσπαθήσεις να «διορθώσεις» το όποιο συναίσθημα. Αντίθετα, επικυρώνεις χωρίς να τροφοδοτείς τον θυμό.

Pexels Pixabay

Για τα παιδιά, η συναισθηματική αποδοχή από τους γονείς λειτουργεί σαν (συναισθηματική) σανίδα σωτηρίας. Μπορεί να μην έχουν πάντοτε τις λέξεις για να εκφράσουν τα συναισθήματά τους, αλλά ακούγοντας ότι καταλαβαίνουμε αυτό που περνάνε, αισθάνονται λιγότερο μόνα.

Μερικές συμβουλές για να χρησιμοποιήσεις σωστά τη φράση

– Κράτησε τα συναισθήματά σου υπό έλεγχο

Όταν το παιδί σου καταρρέει, το ένστικτό σου υποδεικνύει να αντιδράσεις με απογοήτευση. Ωστόσο, αν αφιερώσεις λίγο χρόνο για να πάρεις μια βαθιά αναπνοή πριν μιλήσεις, μπορεί να δεις τεράστια διαφορά. Όταν προσφέρεις ηρεμία με τη στάση σου, βοηθάς και το παιδί να ηρεμήσει. Θυμήσου ότι στο βλέμμα και στη συμπεριφορά των γονιών, τα παιδιά αναζητούν ενδείξεις. Είναι πιο πιθανό να ακολουθήσουν το παράδειγμά σου, αν είσαι ήρεμος/η.

– Αφού πεις τη μαγική φράση, κάνε μία παύση

Δώσε χρόνο στο παιδί να την επεξεργαστεί. Θυμήσου ότι δεν πρέπει να παρέμβεις για να διορθώσεις μια κατάσταση. Πρέπει να του δείξεις ότι είσαι διαθέσιμος/η να μείνεις δίπλα του, χωρίς να το πιέσεις να νιώσει καλύτερα. Οι συναισθηματικές εξάρσεις χρειάζονται χρόνο για να υποχωρήσουν και η παύση αφήνει χώρο στα συναισθήματα του παιδιού να ξεδιπλωθούν με ασφάλεια.

iStock

Προσφέροντας ενσυναίσθηση και όχι λύσεις

Σε μεγαλύτερα παιδιά, γύρω στα 10, που μπορούν να εκτιμήσουν ότι οι γονείς τους τα παίρνουν στα σοβαρά και θέλουν να βλέπουν στην πράξη ότι τα συναισθήματά τους είναι αποδεκτά, υπάρχει μία ακόμη φράση που μπορείς να πεις λίγο μετά: «Ξέρω ότι σου φαίνεται δύσκολο αυτό που νιώθεις τώρα, είναι λογικό και πολύ ΟΚ».

Η ενσυναίσθηση καθησυχάζει ένα παιδί ότι δεν έχει πρόβλημα επειδή νιώθει όπως νιώθει, κι αυτό είναι ζωτικής σημασίας για την οικοδόμηση εμπιστοσύνης μεταξύ σας αλλά και απέναντι στον εαυτό του. Τι μπορείς να κάνεις επιπλέον για να ενισχύσεις το αποτέλεσμα της «μαγικής φράσης»;

1. Ενθάρρυνε την έκφραση (μετά τη συναισθηματική κατάρρευση)

Αφού περάσει η κρίση, ενθάρρυνε το παιδί σου να μιλήσει για την εμπειρία του, αν είναι έτοιμο.

• Στα μικρότερα παιδιά μπορείς να πεις: Θα ήθελες να μου πεις τι ένιωσες τόσο δύσκολο;
• Σε μεγαλύτερα παιδιά: Όταν νιώσεις ξανά έτσι, υπάρχει κάτι που μπορώ να κάνω για να βοηθήσω;

Με αυτές τις ερωτήσεις –στις οποίες δεν χρειάζεται να απαντήσουν οπωσδήποτε, γι' αυτό μην τα πιέσεις– τους επιτρέπεις να προβληματιστούν και τους δείχνεις ότι είναι ασφαλές να εκφραστούν, ακόμη και μετά από έντονα συναισθήματα.

2. Η συνέπεια είναι το κλειδί της επιτυχίας

Η συνεχής χρήση της «μαγικής φράσης» με κάθε σχετική αφορμή, ενισχύει το μήνυμα ότι είσαι στο πλευρό του παιδιού. Όσο πιο συχνά ακούει το «βλέπω ότι είσαι αναστατωμένος/η», τόσο πιο πιθανό είναι να το εμπιστευτεί, ακόμα κι όταν αισθάνεται εκτός ελέγχου.

Ο Dr Bernstein λέει χαρακτηριστικά: «Από την εμπειρία μου, έχω διαπιστώσει ότι οι συνεπείς, ήρεμες αντιδράσεις των γονέων μπορούν να μεταμορφώσουν τις αντιδράσεις ενός παιδιού και να κάνουν τα ξεσπάσματα λιγότερο συχνά και έντονα, όχι επιφανειακά, αλλά εις βάθος».