ΞΕΧΝΑ ΤΟ «YOLO» ΚΑΙ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΟΥ ΓΙΑ ΤΟ «YOΝO»
Χαρακτηρίζει την Gen Z και σχετίζεται με τη νοοτροπία που υπάρχει πίσω από τον τρόπο που δαπανά κανείς τα χρήματά του. Ο λόγος για το νεοαφιχθέν YONO.
To YOLO (ακρωνύμιο του You Only Live Once) κάνει παγκόσμια «καριέρα» από το 2012, που έκανε την πρώτη του εμφάνιση σε λεξικά, μέχρι και σήμερα. Η επιτυχία του είχε να κάνει με το γεγονός ότι μίλησε στη ψυχή πολλών ανθρώπων σε όλο τον πλανήτη. Στο τέλος της ημέρας, ζούμε μόνο μια φορά, οπότε είναι χρήσιμο να επικεντρωνόμαστε στο εδώ και τώρα, την άμεση ευτυχία και όχι το θα.
Δώδεκα χρόνια μετά την εμφάνιση του trend που φαίνεται να επηρέασε την αύξηση των ατομικών νοικοκυριών παγκοσμίως, παρουσιάζεται μια νέα σχετική τάση που επίσης φαίνεται πως εκφράζει τους νέους ανθρώπους και πιο συγκεκριμένα τη Gen Z. Είναι το YONO, από τις λέξεις You Only Need One.
Ποια είναι η σχέση της Gen Z με τα χρήματα;
Πριν αναλύσουμε το YONO, είναι χρήσιμο να αναφέρουμε πως μελέτες δείχνουν ότι η Gen Z (oι άνθρωποι δηλαδή που έχουν γεννηθεί από τα μέσα του ‘90 έως τις αρχές της δεκαετίας 2010) θεωρείται φειδωλή συγκριτικά με προηγούμενες γενιές, με τους παράγοντες που συμβάλλουν σε αυτήν τη νοοτροπία να είναι αρκετοί.
Όσοι ανήκουν σ' αυτή τη γενιά μεγάλωσαν κατά τη διάρκεια οικονομικών προκλήσεων (χρηματοπιστωτική κρίση, πανδημία και όσα ακολούθησαν αυτής) και ήθελαν δεν ήθελαν έμαθαν να είναι πιο προσεκτικοί με τις δαπάνες τους. Επίσης, φαίνεται να δίνουν προτεραιότητα στις αποταμιεύσεις. Αναζητούν το value for money και δείχνουν προτίμηση σε προσιτές και συνάμα βιώσιμες επιλογές, έχοντας επίγνωση της κλιματικής κρίσης και της οικονομικής αστάθειας.
Ο Greg Stoller, ομιλητής στρατηγικής και καινοτομίας στη σχολή επιχειρήσεων του Boston University, έγραψε στο Insights για την τάση του «Πυρήνα Υποκατανάλωσης» (Underconsumption Core) που έγινε και viral στο TikTok. Σχετίζεται με τις περικοπές σε δαπάνες, ως τρόπο της Gen Z να καταπολεμήσει το αυξανόμενο κόστος ζωής.
Σύμφωνα με τον κ. Stoller, στις προτεραιότητες πολλών μελών της Gen Z περιλαμβάνεται η εξασφάλιση θέσεων εργασίας, η αποταμίευση για το μέλλον και η συνετή διαχείριση των οικονομικών. Έτσι, μπαίνουν σε δεύτερη μοίρα δραστηριότητες όπως τα ταξίδια αναψυχής ή οι αγορές πολυτελείας.
Η έρευνα υπογραμμίζει επίσης την τάση της Gen Z να κάνει οικονομικά πρακτικές επιλογές, εκτιμώντας συχνά τη λειτουργικότητα έναντι της αφοσίωσης στα brands. Τα μέλη αυτής της γενιάς είναι γνωστά για το «κυνήγι ευκαιριών» και την προσεκτική έρευνα των προϊόντων, ώστε να εξασφαλίσουν την καλύτερη τιμή στην αγορά.
Τα παρορμητικά έξοδα είναι άγνωστη έννοια. Αγκαλιάζουν τη λιτότητα, την κουλτούρα DIY και τις αγορές second hand, ως φιλικούς προς το περιβάλλον και οικονομικούς τρόπους για τα ψώνια τους.
Μελέτες, συμπεριλαμβανομένων εκείνων από το Boston University και το Lincoln Financial, δείχνουν ότι πολλά μέλη της Gen Z είναι πρόθυμα να εγκαταλείψουν τα υψηλού κόστους, μη βασικά αγαθά υπέρ των βασικών προϊόντων χαμηλού κόστους. Χρησιμοποιούν, δε, πλατφόρμες όπως το TikTok, για να μοιράζονται στρατηγικές εξοικονόμησης χρημάτων.
Με την επιρροή των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, τα οποία αποτελούν μέρος της καθημερινότητάς τους, έχουν πρόσβαση σε μια συνεχή ροή περιεχομένου χρηματοοικονομικής εκπαίδευσης, έτσι κάνουν πιο ενημερωμένες επιλογές σχετικά με τον προϋπολογισμό και τις επενδύσεις.
Εν τω μεταξύ, η ευαισθησία τους ως προς το πώς παρουσιάζονται στα social media και ο φόβος ότι θα ντροπιαστούν στο διαδίκτυο αν φορέσουν πολλές φορές τα ίδια ρούχα, προσθέτουν άλλο ένα στρώμα οικονομικής πίεσης.
Σε κάθε περίπτωση, οι δαπάνες της Gen Z καθοδηγούνται από αξίες και οικονομικά συντηρητικές επιλογές. Πρόκειται για μία γενιά που έχει επίγνωση της χρήσης χρημάτων και πόρων.
Κάπως έτσι προέκυψε και το YONO
Ο εμπνευστής του αρκτικόλεξου YONO είναι η τράπεζα της κυβέρνησης της Ινδίας. Το λανσάρισε στο πλαίσιο application με το οποίο οι πελάτες μπορούν να κάνουν τα πάντα. Έτσι, σιγά σιγά η συγκεκριμένη εφαρμογή έγινε η μόνη εφαρμογή που χρειάζονταν.
Οι νέοι της Κορέας πήραν το ακρωνύμιο και το εφάρμοσαν στη ζωή τους ως καταναλωτικό πρότυπο που περιλαμβάνει τη μείωση των περιττών δαπανών. Προφανώς έπαιξε ρόλο το γεγονός ότι ο υψηλός πληθωρισμός και οι χαμηλοί ρυθμοί αύξησης του εισοδήματος τους ωθούν να ξοδεύουν μόνο για προϊόντα πρώτης ανάγκης.
Το πρώτο εξάμηνο του 2024, ο αριθμός των συναλλαγών για φαγητό εκτός σπιτιού για νέους ηλικίας 20 και 30 ετών μειώθηκε κατά 9%. Αυτός της κατανάλωσης τροφίμων από 24ωρα ψιλικατζίδικα που διαθέτουν τα πάντα αυξήθηκε κατά 21%.
Μείωση της τάξεως του 13% παρουσιάστηκε στην αγορά high priced καφέ γνωστών αλυσίδων, ενώ κατά 11% μειώθηκε η αγορά αυτοκινήτων εισαγωγής και αυξήθηκε κατά 34% αυτή των εγχώριων.
Το μότο των εκπροσώπων της Gen Z είναι πως προτιμούν να χρησιμοποιούν τα χρήματά τους σε επενδύσεις αντί να τα σπαταλούν, αφού είναι η γενιά που οφείλει να τακτοποιήσει μόνη της το συνταξιοδοτικό της.
Εξυπακούεται ότι είναι φειδωλοί σε αυτά που δεν είναι προτεραιότητες, ωστόσο σε ό,τι αφορά τη ψυχική τους υγεία (π.χ. χόμπι και ταξίδια) είναι large. H νοοτροπία είναι ότι προτιμούν να ξοδεύουν τα χρήματά τους σε εμπειρίες και όχι σε αντικείμενα. Πράγμα που δεν ακούγεται και τόσο παράλογο. Για την ακρίβεια, είναι ένα από τα μαθήματα που προσφέρει αυτή η ζωή σε όποιον θέλει να εξελιχθεί όσο μεγαλώνει: αυτό που μένει είναι μια εμπειρία που αλλάζει τη ψυχοσύνθεσή μας προς το καλύτερο. Όχι τα ρούχα.
Η Gen Z βρήκε τον σωστό τον δρόμο νωρίτερα μέσω των δοκιμασιών που βίωσε και έχει να προσφέρει το πολιτικό και οικονομικό γίγνεσθαι. Και, όπως συμβαίνει σε όλες τις περιπτώσεις, το φως το βλέπουν μόνο όσοι θέλουν να το δουν. Οι άλλοι συνεχίζουν να γκρινιάζουν μέχρι το τέλος.