ΤΟ REBECCA SYNDROME ΣΕ ΑΦΟΡΑ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΑΠΟ ΟΣΟ ΦΑΝΤΑΖΕΣΑΙ

Έχεις ζηλέψει ποτέ πρώην του/της συντρόφου σου; Αν ναι, μπορεί να έχεις πέσει θύμα του λεγόμενου Rebecca Syndrome.

Tι νομίζεις πως είναι τα προβλήματα στις σχέσεις; Από το 2009 έχουν προσδιοριστεί ως σημαντικά συμπεριφορικά και ψυχολογικά σύνδρομα ή μοτίβα που προκύπτουν ανάμεσα σε ένα ζευγάρι και μπορούν να διαλύσουν σχέση, αυτοεκτίμηση, οικονομικά και φήμη. Σήμερα θα ασχοληθούμε με ένα σύνδρομο που δεν είναι πολύ γνωστό, ωστόσο εκτιμάται πως απασχολεί ένα μεγάλο ποσοστό περιπτώσεων. Είναι το Rebecca Syndrome.

Σε μελέτη του 2017 διαπιστώθηκε ότι αφορούσε το 66,7% των συμμετεχόντων και το 65,8% των παντρεμένων ζευγαριών.

Το Rebecca Syndrome προσδιορίζεται ως «υπερβολική ανησυχία και ζήλια για τις προηγούμενες σχέσεις ενός συντρόφου» και είναι πρόβλημα εμμονής. Δεν έχει σημασία πόσο πίσω στο παρελθόν είναι η σχέση που μας ενοχλεί.

Ο όρος επινοήθηκε από τον Δρ Darian Leader, ψυχαναλυτή και ιδρυτικό μέλος του Κέντρου Φροϋδικής Ανάλυσης και Έρευνας στο Λονδίνο. Περιγράφει μια σοβαρή μορφή παθολογικής ζήλιας που στρέφεται προς τον/την πρώην ενός/μίας συντρόφου. Στην Ελλάδα το Rebecca Syndrome είναι γνωστό ως Αναδρομική Ζήλια.

Πηγή έμπνευσης του Δρ Leader για το όνομα ήταν το μυθιστόρημα «Rebecca» της Δάφνη ντι Μωριέ, που κυκλοφόρησε το 1938. Αφηγείται την ιστορία μιας γυναίκας που παντρεύεται έναν χήρο και γίνεται εμμονική με τις αναμνήσεις που έχει αυτός ο άνδρας από την πρώτη του σύζυγο, τη Rebecca. Η δεύτερη σύζυγος νιώθει ότι δεν θα μπορέσει ποτέ να ανταγωνιστεί την πρώτη και την εξιδανικεύει στο 100%.

Πώς εκδηλώνεται το Rebecca Syndrome

Το σύνδρομο εκδηλώνεται με διάφορους τρόπους, που κυμαίνονται από την απλή περιέργεια έως την πλήρη εμμονή. Αρχικά όλα γίνονται αθώα, όπως ένα τσεκάρισμα στην οθόνη του κινητού του/της συντρόφου όταν χτυπάει το τηλέφωνο και είμαστε δίπλα. Αν μας παρασύρει, περνάμε ατελείωτες ώρες σε scrolling σε όλα τα social media, αγκαλιά με την ανασφάλεια και τις συνεχείς συγκρίσεις μας με τις/τους πρώην.

Όλες οι προηγούμενες σχέσεις συνιστούν απειλή, ακόμα κι όταν δεν υπάρχει λογική βάση για να ζηλεύουμε. Έτσι, εμπλεκόμαστε σε ελεγκτική ή παρεμβατική συμπεριφορά, π.χ. ελέγχουμε τα μηνύματα του συντρόφου μας ή προσπαθούμε να τον απομονώσουμε από τους άλλους, σε μια προσπάθεια να διαχειριστούμε τη ζήλια μας. Μπορεί να κάνουμε και παρακολουθήσεις. Σίγουρα τα social media εντείνουν τα πάντα – και τη ροπή προς το σύνδρομο.

Εικονογράφηση: Χριστίνα Αβδίκου

Τελικά, το μόνο που καταφέρνουμε είναι να προκαλούμε ρήγματα στην εμπιστοσύνη και την οικειότητα.

Που οφείλεται το Rebecca Syndrome

Θεραπευτές εξηγούν πως υπάρχουν αποτελεσματικοί τρόποι διαχείρισης της Αναδρομικής Ζήλιας. Όπως και ότι αν δεν βρούμε τα πώς και τα γιατί, κινδυνεύουμε με διάλυση όλων των σχέσεών μας.

Μελέτες δείχνουν πως οι λόγοι που εκδηλώνεται το Rebecca Syndrome είναι περίπλοκοι. Ψηλά είναι η ανάγκη για επικύρωση, ενώ παίζουν ρόλο προβλήματα εγκατάλειψης ή αισθήματα ανεπάρκειας, που είναι προϊόντα εμπειριών που ζήσαμε ως παιδιά και ενήλικες στο πλαίσιο της οικογένειάς μας. Όταν αποκτάμε προσωπική ζωή, αυτές οι πληγές κάνουν την εμφάνισή τους και προβάλλονται στις σχέσεις μας.

Αναπτύσσεται τοξική δυναμική, με τον ένα σύντροφο να αισθάνεται πως ό,τι κι αν κάνει δεν μπορεί να ανταποκριθεί στα «θέλω» του άλλου, που με τη σειρά του αισθάνεται να πιέζεται από μια διαρκή ανάγκη να καθησυχάζει και να επικυρώνει.

Πώς ξεφορτωνόμαστε το Rebecca Syndrome

Πάντα σύμφωνα με τους επαγγελματίες ψυχικής υγείας, καλούμαστε διαρκώς να «ελέγχουμε» τον εαυτό μας, ώστε να μην ψάχνουμε τηλέφωνα, τσέπες, social media και ούτω καθεξής. Γενικά, να μην πλησιάζουμε σε συνθήκες που μπορούν να παραβιάσουν την εμπιστοσύνη.

Δεν βοηθάει σε τίποτα να κάνουμε ερωτήσεις σχετικά με το παρελθόν ή να θέλουμε να μάθουμε τα πάντα –μα τα πάντα– για το άτομο με το οποίο έχουμε σχέση. Εάν νιώθουμε ασυγκράτητη αυτή την επιθυμία, θα μας βοηθήσει ένας ψυχοθεραπευτής. Γενικά αποφεύγουμε να κάνουμε ερωτήσεις για τις προηγούμενες σχέσεις και φροντίζουμε να είμαστε ειλικρινείς ως προς το πώς μας κάνουν να νιώθουμε σχετικές αναφορές.