ΝΑΙ, Ο ΣΚΥΛΟΣ ΣΟΥ ΣΕ ΑΓΑΠΑΕΙ ΚΥΡΙΟΛΕΚΤΙΚΑ

Τι κάνει τον σκύλο να ξεχωρίζει από τα άλλα ζώα; Η ικανότητά του να αγαπάει, λένε οι σύγχρονοι επιστήμονες. Καθώς νέα ευρήματα έρχονται στο φως, η σχέση ανάμεσα σε άνθρωπο και σκύλο αποδεικνύεται ότι είναι μια σχέση αγάπης και αφοσίωσης.   

Βάλτε έναν σκύλο δίπλα στα πρόβατα. Θα τα φυλάει και θα τα προσέχει. Βάλτε έναν σκύλο να ζήσει μαζί με μια γάτα. Σε λίγο καιρό, θα την προσέχει και θα κοιμούνται μαζί. Βάλτε έναν σκύλο δίπλα σε πιγκουίνους. Ο σκύλος θα φυλάει και θα προσέχει ακόμα κι αυτούς (διαβάζοντας παρακάτω θα μάθετε πώς και γιατί).

Βάλτε έναν σκύλο δίπλα στους ανθρώπους. Ο σκύλος θα φυλάει και θα προσέχει τους ανθρώπους. Τι κάνει λοιπόν έναν σκύλο ξεχωριστό; Το νοιάξιμο και η αφοσίωση. Θέλετε να το πούμε με μία λέξη; Η αγάπη. 

Ένας σκύλος νιώθει αγάπη;

Είμαι προκατειλημμένη. Έχω σκυλάκι. Μέσα σε έναν χρόνο από τότε που το υιοθετήσαμε, αν και δείχνει σαφή προτίμηση προς ένα μέλος της οικογένειας, έχει μάθει τι αρέσει στον καθένα μας. Όταν λοιπόν συναναστρέφεται τον καθένα μας, του συμπεριφέρεται όπως έχει προσέξει ότι εκείνος θέλει. Πράγμα που σημαίνει ότι ενδιαφέρθηκε να το μάθει και να το κάνει. 

Αν εκείνοι που προτιμούν τις γάτες το αποκαλούν αυτό «έλλειψη προσωπικότητας», εγώ θα διαφωνήσω. Πείτε με ρομαντική. Το αποκαλώ αγάπη. 

Μαζί μου συμφωνούν και ορισμένοι σύγχρονοι ερευνητές. Ο ψυχολόγος ζώων Clive Wynne, ιδρυτής του Canine Science Collaboratory, ενός ερευνητικού κέντρου για τη συμπεριφορά των σκύλων, στο κρατικό πανεπιστήμιο της Αριζόνα, κατέληξε στο συμπέρασμα «ο σκύλος είναι αγάπη» στο βιβλίο του Dog is Love: The Science of Why and How Your Dog Loves You. 

Unsplash Patrick Hendry

Ο 59χρονος Wynne μελετάει από τις αρχές της δεκαετίας του 2000 τον πιο πιστό φίλο του ανθρώπου με σκεπτικισμό. Ήταν πολύ προσεκτικός στο να αποδώσει συναισθήματα σε ένα ζώο, αλλά τελικά τα ευρήματα έγιναν τόσο πολλά, που στάθηκε αδύνατο να τα αγνοήσει.  

Και ενώ οι περισσότεροι, όπως ο καθηγητής Ανθρωπολογίας Brian Hare, έχουν μιλήσει για την εξυπνάδα των σκύλων, ο Wynne διαφωνεί. Υπάρχουν άλλα ζώα, αρκετά πιο έξυπνα. «Ο σκύλος όμως δεν ξεχωρίζει για την ευφυΐα του, ξεχωρίζει για την ικανότητά του να αγαπά», ισχυρίζεται. 

Η έμφυτη προδιάθεση για στοργή

Πιο συγκεκριμένα, ο Wynne προτάσσει την κοινωνικότητα των σκύλων και τη ζωή τους σε αγέλες ως παράγοντες υπεύθυνους για την καλλιέργεια ενός συναισθηματικού κόσμου. 

Ένα από τα πιο εντυπωσιακά ευρήματα που συνηγορούν υπέρ αυτής της άποψης έχει να κάνει με την ωκυτοκίνη, χημική ουσία που εκκρίνει ο εγκέφαλος γνωστή και ως «ορμόνη της αγάπης». Η ωκυτοκίνη εδραιώνει τους συναισθηματικούς δεσμούς μεταξύ των ανθρώπων, αλλά είναι επίσης υπεύθυνη για τις σχέσεις μεταξύ σκύλων και ανθρώπων.

Πρόσφατη έρευνα που διεξήχθη από το Πανεπιστήμιο Azabu της Ιαπωνίας έδειξε ότι όταν σκύλοι και άνθρωποι κοιτάζονται στα μάτια, τα επίπεδα της ωκυτοκίνης αυξάνουν, όπως συμβαίνει και με το βλέμμα της μητέρας προς το παιδί της. 

Unsplash Kojirou Sasaki

Και τα ευρήματα της γενετικής όμως είναι σημαντικά. Το 2009, η Bridgett von Holdt, γενετίστρια στο UCLA, ανακάλυψε ότι οι σκύλοι έχουν μια μετάλλαξη στο γονίδιο που είναι υπεύθυνο για το σύνδρομο Williams στους ανθρώπους. Πρόκειται για ένα σπάνιο σύνδρομο που επιφέρει διανοητικούς περιορισμούς.

«Εκείνο που έχει σημασία όμως είναι ότι τα άτομα με αυτό το σύνδρομο έχουν αυξημένη την επιθυμία να σχηματίζουν στενές, ζεστές σχέσεις, επιθυμούν να αγαπούν και να αγαπιούνται. Το ίδιο και οι σκύλοι», έχει πει ο Wynne. 

Στην έμφυτη προδιάθεση των σκύλων για στοργή συνηγορούν και τα ευρήματα διαφόρων παλιότερων πειραμάτων. Κάποιο έδειξε πως ο έπαινος για έναν σκύλο είναι πιο σημαντικός ακόμη και από την τροφή. Ένα άλλο έγινε θέμα ταινίας, με τίτλο «Oddball». Περιγράφει την ιστορία ενός αγρότη σε νησί της Αυστραλίας, που μεγάλωσε κουτάβια ανάμεσα σε μια αποικία πιγκουίνων η οποία κινδύνευε από τις αλεπούδες. Το αποτέλεσμα ήταν οι σκύλοι να σώσουν τους πιγκουίνους. 

Πότε και πώς ξεκίνησε η σχέση ανθρώπου και σκύλου

Για να εδραιώσει τη θεωρία του περί αγάπης, ο Wynne περιμένει τα αποτελέσματα της Γενετικής να φωτίσουν τη μυστηριώδη διαδικασία με την οποία έγινε η εξημέρωση του ζώου, 14 χιλιάδες χρόνια πριν. Περιμένει επίσης να διευκρινιστεί πότε έγινε η μετάλλαξη στο γονίδιο του συνδρόμου Williams. 

Ο Βρετανός ψυχολόγος είναι υπέρμαχος της θεωρίας που υποστηρίζει ότι η σχέση μεταξύ σκύλων και ανθρώπων εδραιώθηκε πολύ πριν από τα ομαδικά κυνήγια. Τότε που οι άνθρωποι και οι πρόγονοι των σκύλων συγκεντρώνονταν γύρω από χωματερές με ανθρώπινα απορρίμματα και απολάμβαναν ο ένας του συντροφιά του άλλου. 

Αν κάτι τέτοιο αποδειχθεί, ο Wynne θα είναι ευτυχής. Βάσει όλων αυτών θα μπορεί να στηρίξει και την άποψή του ότι οι σκύλοι μαθαίνουν καλύτερα με την επιβράβευση και όχι με επώδυνες πρακτικές. 

Προσωπικά, όσες φορές προσπάθησα να ηρεμήσω τον σκύλο μου που γάβγιζε στη θέα ενός αγνώστου, χαϊδεύοντάς τον και μιλώντας του καθησυχαστικά, σταματούσε πιο γρήγορα σε σχέση με τις φορές που τον μάλωνα. Αυτό όμως είναι θέμα μιας άλλης συζήτησης.