ΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΥΓΚΥΤΙΑΚΟΣ ΙΟΣ ΠΟΥ ΕΧΕΙ ΕΞΑΡΣΗ ΚΑΘΕ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟ;

Αν είχες ενημερωθεί καλά τα χρόνια της Covid-19, δεν θα δυσκολευτείς να καταλάβεις τι είναι και πώς μεταδίδεται ο αναπνευστικός συγκυτιακός ιός ή RSV.

Αν δεν τύχαινε να γεννήσω πρόωρα, δεν θα είχα μάθει τι σημαίνει RSV ή αλλιώς αναπνευστικός συγκυτιακός ιός. Ούτε θα ήξερα ότι ένα απλό κρυολόγημα μπορεί να γίνει πολύ επικίνδυνο για ορισμένες ομάδες ανθρώπων. Όταν όμως πλησίαζε το πρώτο φθινόπωρο για το πρόωρο μωρό μου, οι γιατροί με πληροφόρησαν ότι θα έπρεπε να του χορηγηθούν μηνιαίες δόσεις αντισωμάτων του RSV (παθητική ανοσοποίηση) για όλους τους χειμερινούς μήνες.

Τα έτοιμα αυτά αντισώματα θα το προφύλασσαν από έναν ιό που, αν και αρχικά έχει τα συμπτώματα ενός απλού κρυολογήματος, προσβάλλει το κατώτερο αναπνευστικό σύστημα και μπορεί να γίνει έως και θανατηφόρος, ειδικά στα βρέφη τα οποία δεν έχουν επαρκώς αναπτυγμένο ανοσοποιητικό και πνεύμονες. Για εμάς που είχαμε πρόωρο μωρό, οι οδηγίες ήταν σαφείς: «Να μην αρρωστήσει καθόλου το παιδί τον πρώτο χειμώνα, διότι το πιο πιθανό είναι ότι θα διασωληνωθεί».

RSV ή συγκυτιακός ιός: Τι σημαίνει;

Ο αναπνευστικός συγκυτιακός ιός ή RSV είναι ένας πολύ κοινός ιός της βρεφικής και παιδικής ηλικίας, τον οποίο φυσικά περνάνε και οι ενήλικες, αλλά σαν απλό κρυολόγημα. Στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι περίπου το 60% των βρεφών έχουν νοσήσει από τον συγκεκριμένο ιό μέχρι τον πρώτο χρόνο της ζωής τους και έως το 80% μέχρι την ηλικία των 2 ετών. Μπορεί να προκαλέσει πνευμονία και είναι το σημαντικότερο αίτιο βρογχιολίτιδας τον πρώτο χρόνο ζωής του μωρού.

iStock

– Συμπτώματα

Τα αρχικά συμπτώματα μοιάζουν με του κοινού κρυολογήματος: βήχας, καταρροή, πυρετός, πονόλαιμος. Για τα μικρότερα παιδιά, όμως, τα απλά συμπτώματα γίνονται πιο έντονα από την τρίτη μέρα και μετά, το μωρό δυσκολεύεται να αναπνεύσει και εμφανίζει αδυναμία να σιτιστεί. Αυτό συμβαίνει λόγω της αυξημένης παραγωγής βλέννας, που μπορεί να προκαλέσει απόφραξη των μικρών αεραγωγών του πνεύμονα και να οδηγήσει σε βρογχιολίτιδα ή/και πνευμονία.

– Μετάδοση

Ο ιός μεταδίδεται πολύ εύκολα, μέσω των σταγονιδίων στον αέρα και μπορεί να επιβιώσει για πολλές ώρες σε επιφάνειες όπως τραπέζια, χέρια, ρούχα, κ.λπ. Ένα απλό φιλί, μία χειραψία ή ένα χάδι αρκεί για να μεταδοθεί ο ιός.

Ευπαθείς ομάδες και εμβόλια

Ο RSV μπορεί να αποτελέσει κίνδυνο για τον οποιονδήποτε, αλλά ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι για τα παιδιά κάτω των 5 ετών, ειδικά τα βρέφη κάτω του 1 έτους, καθώς και για τους ενήλικες άνω των 65 ετών.

Φέτος κυκλοφόρησε και στην Ελλάδα ένα εμβόλιο (ενεργητική ανοσοποίηση) για τις ευπαθείς ομάδες, δηλαδή τα μικρά παιδιά, τους ηλικιωμένους και τα άτομα με υποκείμενες νόσους, π.χ. διαβήτη, χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ), άσθμα και καρδιακή ανεπάρκεια, τα οποία διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο σοβαρών επιπτώσεων από μια λοίμωξη με RSV σε σύγκριση με όσους δεν έχουν αυτές τις παθήσεις.

iStock

Ο Γιώργος Παυλάκης, ερευνητής – επικεφαλής του τμήματος εμβολίων του Εθνικού Ιδρύματος ΗΠΑ, τονίζει: «Ο ιός είναι δολοφόνος για μωρά και για ηλικιωμένους, και τα εμβόλια έχουν μεγάλη χρησιμότητα. Θα γίνονται είτε σε εγκύους, για να προστατεύσουν τα μωράκια τους, είτε σε ηλικιωμένα άτομα».

Πάρτε τα μέτρα σας

Παρότι είναι σχεδόν αδύνατο να αποφύγεις εντελώς τον RSV, οι παρακάτω συμβουλές θα περιορίσουν την εξάπλωση:

• Πλένετε συχνά τα χέρια σας.
• Καθαρίζετε τις επιφάνειες με σαπούνι ή απολυμαντικό.
• Μην μοιράζεστε μαχαιροπίρουνα ή ποτήρια.
• Μην αγγίζετε το πρόσωπό σας.

iStock

• Εάν έχετε συμπτώματα κρυολογήματος, μείνετε στο σπίτι και αποφύγετε να αλληλεπιδράτε ή να φιλάτε παιδιά και ενήλικες υψηλού κινδύνου.
• Καλύπτετε το στόμα και τη μύτη σας εάν βήχετε ή φταρνίζεστε.
• Εάν διατρέχετε υψηλότερο κίνδυνο (άνω των 65 ή ανοσοκατεσταλμένοι), σκεφτείτε το ενδεχόμενο να φοράτε μάσκα όταν βρίσκεστε σε κλειστούς δημόσιους χώρους.
• Εάν είναι εφικτό, αποφύγετε να πηγαίνετε τα παιδιά υψηλού κινδύνου σε παιδικούς σταθμούς, ιδίως τις περιόδους κορύφωσης των ιώσεων.
• Μην καπνίζετε κοντά στο μικρό παιδί σας.

Πότε να προσέξεις λίγο παραπάνω

Τα στοιχεία δείχνουν ότι ο RSV είναι η κύρια αιτία πνευμονίας σε νήπια και ηλικιωμένους, προκαλώντας 177.000 νοσηλείες στις Ηνωμένες Πολιτείες ετησίως.

Κανείς δεν θέλει να ζει στην απομόνωση για μήνες, αλλά κατά τις περιόδους έξαρσης των ιώσεων και της γρίπης, τα μωρά (κάτω του 1 έτους) με ανώριμο αναπνευστικό σύστημα βρίσκονται σε μεγάλο κίνδυνο. Αποφύγετε να τα φέρνετε σε επαφή με πολύ κόσμο, βγάλτε τα βόλτα σε εξωτερικούς χώρους, προσέξτε το ντύσιμο και την ενυδάτωσή τους, κι αν νιώθετε ότι κρυολογήσατε φορέστε μάσκα μέσα στο σπίτι.

Αν φροντίζετε ηλικιωμένους ή ανθρώπους με χρόνια νοσήματα, συμβουλευτείτε γιατρό για επιπλέον μέτρα προφύλαξης. Αν ανήκετε εσείς σε ευπαθή ομάδα, ρωτήστε τον γιατρό σας αν πρέπει να κάνετε το εμβόλιο.