ΑΥΤΗ Η ΦΡΑΣΗ ΘΑ ΣΕ ΒΟΗΘΗΣΕΙ ΝΑ ΚΕΡΔΙΖΕΙΣ ΣΤΙΣ ΔΙΑΦΩΝΙΕΣ
Σύμφωνα με γνωστό ψυχολόγο, υπάρχει μια φράση που θα σε βοηθήσει να «ακούγεσαι» περισσότερο στις διαφωνίες και να κερδίζεις τον σεβασμό χωρίς να έρχεσαι σε ρήξη.
Σου έχει συμβεί ποτέ, στις προσωπικές ή επαγγελματικές σχέσεις σου, να πρέπει να συνυπάρξεις με ανθρώπους που μοιάζουν γεννημένοι ρήτορες; Που έχουν τόσο έντονο και συνεκτικό λόγο –ακόμα κι αν τα επιχειρήματά τους δεν στέκουν πάντα– ώστε μια διαφωνία μαζί τους να δείχνει χαμένη από τα αποδυτήρια;
Καθώς είμαι άνθρωπος που εκφράζομαι καλύτερα γραπτά παρά προφορικά, όταν στο παρελθόν έμπαινα σε διαδικασία να λογοφέρω με τέτοιους ανθρώπους, συνήθως κατέληγα να παραδίνω τα όπλα και να τους αφήνω να νομίζουν ότι κέρδισαν, ότι είχαν δίκιο. Αυτό με γλίτωνε από την ψυχική φθορά ενός επακόλουθου καβγά (ή από το να εκσφενδονίσω βαριές κουβέντες με ανεπανόρθωτες ίσως επιπτώσεις). Τα τελευταία χρόνια δοκιμάζω τη μέθοδο της ενσυναίσθησης, που τις περισσότερες φορές αποδεικνύεται αφοπλιστική. Τι σημαίνει αυτό; Αφού τους ακούσω με προσοχή και ενδιαφέρον, δεν αρχίζω να απαριθμώ τα λογικά επιχειρήματα που υποδηλώνουν τη διαφωνία μου, παρά τους λέω πώς νιώθω. Ποιος μπορεί να καταρρίψει αυτό που νιώθεις;
Πέφτοντας πρόσφατα πάνω σε άρθρο του ψυχολόγου και συγγραφέα Jeffrey Bernstein, διαπίστωσα πως μάλλον αυτή είναι η καλύτερη μέθοδος για να «κερδίσεις» σε μια διαφωνία. Μάλιστα, ο ίδιος προτείνει μια συγκεκριμένη φράση στο ίδιο πλαίσιο, η οποία, όπως εξηγεί, μπορεί να κάνει τους άλλους να αποδέχονται πολύ πιο εύκολα τις θέσεις σου. Ίσως σου φανεί χρήσιμη.
Η δύναμη της φράσης «ένα μέρος μου» στις διαφωνίες
Ο Bernstein λέει πως η φράση «ένα μέρος μου» (“part of me”) όταν χρησιμοποιείται σωστά μπορεί να ανοίξει τον δρόμο για έναν εποικοδομητικό διάλογο που δείχνει στον συνομιλητή σου ότι τον ακούς με ενδιαφέρον και κατανόηση, αλλά εμμένεις στις θέσεις σου.
Η φράση αυτή είναι αφοπλιστική, γιατί δείχνει ότι αναγνωρίζεις την πολυπλοκότητα μιας κατάστασης και αυτό από μόνο του κάνει τον συνομιλητή σου να χαλαρώνει τις άμυνές του. Για παράδειγμα, λέγοντας «Ένα μέρος μου καταλαβαίνει γιατί νιώθεις έτσι», δείχνει ότι επικυρώνεις τα συναισθήματα του άλλου, ότι δεν απορρίπτεις την άποψή του και είσαι πρόθυμος να τη λάβεις υπόψη. Έτσι, τον κάνεις αυτόματα πιο δεκτικό και στη δική σου άποψη.
Στη συνέχεια, χρειάζεται να καταθέσεις την δική σου άποψη χρησιμοποιώντας έναν σύνδεσμο που να εκφράζει την αντίρρησή σου χωρίς να ακυρώνει τα συναισθήματα του άλλου: ωστόσο, αλλά, όμως… Για παράδειγμα: «Ένα μέρος μου κατανοεί την άποψή σου, αλλά εγώ νομίζω…»
Έπειτα, έχει νόημα να ζητήσεις από τον άλλο περισσότερα στοιχεία που να επικυρώνουν την άποψή του. Για παράδειγμα: «Ένα μέρος μου κατανοεί γιατί υποστηρίζεις αυτή τη λύση, όμως μπορείς να μου δώσεις ένα παράδειγμα από το παρελθόν που να αποδείχτηκε ότι ήταν η σωστή;»
Τέλος, αν υπάρχει η δυνατότητα, με τη φράση αυτή μπορείς να εισάγεις μία αντιπρόταση που να συμφέρει και τους δύο. Αυτό δείχνει ότι σκοπός σου δεν είναι να διαφωνήσεις αλλά να συνεργαστείς και να βρείτε μία από κοινού συμφέρουσα λύση. Για παράδειγμα: «Ένα μέρος μου καταλαβαίνει γιατί υποστηρίζεις αυτή τη λύση. Μπορούμε ίσως να συνδυάσουμε τις δύο μεθόδους μας για να βεβαιωθούμε ότι θα γίνουν όλα όπως πρέπει».
Τι πρέπει να λαμβάνεις υπόψη σε κάθε διαφωνία
Σύμφωνα με τον Bernstein, πέρα από τη συγκεκριμένη φράση, υπάρχουν και άλλες στρατηγικές που μπορούν να συμβάλλουν στο να κερδίζεις έδαφος στις διαφωνίες, όχι προκειμένου να αποδείξεις ότι έχεις δίκιο, αλλά προκειμένου να φτάσετε σε μία λύση με την οποία θα γίνονται σεβαστά και τα δύο μέρη. Ο ίδιος προτείνει τα εξής:
- Διατήρησε την ψυχραιμία και τον σεβασμό σου. Τα συναισθήματα μπορεί να είναι έντονα κατά τη διάρκεια μιας διαφωνίας, αλλά η αυτοσυγκράτηση είναι απαραίτητη. Ένας διάλογος με σεβασμό εξασφαλίζει ότι η συζήτηση θα είναι παραγωγική.
- Άκου ενεργά. Δείξε ότι πραγματικά προσέχεις τον άλλο όταν σου μιλά, κοίταζέ τον στα μάτια, συνόψιζε κάθε τόσο αυτά που λέει. Αυτό πέρα από σεβασμό επιβεβαιώνει ότι πραγματικά κατανοείς τη θέση του.
- Ζήτα διευκρινίσεις. Αν κάτι δεν σου είναι σαφές, μη διστάσεις να ζητήσεις κάποια διευκρίνιση, δείχνει ότι πραγματικά σε ενδιαφέρει να καταλάβεις.
- Βρες το κοινό σας έδαφος: Αναγνώρισε τα σημεία στα οποία συμφωνείτε και χρησιμοποίησέ τα ως θεμέλια της κοινής σας πρόθεσης να φτάσετε σε μια συμφωνία.
- Κάνε τις δηλώσεις σου σε πρώτο πρόσωπο: Αντί να πεις στον άλλον «κάνεις λάθος» είναι προτιμότερο να πεις π.χ. «Εγώ νιώθω πως αν λειτουργήσουμε όπως προτείνεις ίσως δεν έχουμε το επιθυμητό αποτέλεσμα…»