ΟΛΑ ΟΣΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΓΑΣΤΡΟΣΚΟΠΗΣΗ

Μίλησες με τον γιατρό σου και σου συνέστησε να κάνεις γαστροσκόπηση; Ο χειρουργός Γαστρεντερικού και Παχυσαρκίας, διευθυντής στην Ευρωκλινική Αθηνών, Μιχαήλ Σ. Κούρκουλος, μιλά για όλα όσα πρέπει να γνωρίζεις για αυτή την απλή και γρήγορη εξέταση, που σώζει ζωές.

Σε ταλαιπωρούν ενοχλήσεις στο στομάχι και ναυτίες; Έχεις φούσκωμα ή διαταραχές στην όρεξή σου; Εάν παραπονεθείς για κάποιο τέτοιο σύμπτωμα στο γιατρό σου, το πιθανότερο είναι πως θα σου συστήσει να κάνεις γαστροσκόπηση.

Η γαστροσκόπηση είναι μια πολύ απλή, ασφαλής και γρήγορη εξέταση για την αποκάλυψη παθήσεων του οισοφάγου, του στομάχου και του δωδεκαδακτύλου, δηλαδή του ανώτερου γαστρεντερικού. Γίνεται με μέθη και spray τοπικού αναισθητικού για να ελαχιστοποιηθεί η ενόχληση του εξεταζόμενου. Επιτρέπει όχι μόνο την αναγνώριση προβλημάτων αλλά και τη λήψη βιοψιών, και μπορεί να συνδυαστεί με θεραπευτικές παρεμβάσεις.

Σε ποιες περιπτώσεις ο γιατρός συστήνει γαστροσκόπηση;

Η γαστροσκόπηση συνιστάται όταν υπάρχουν επίμονα συμπτώματα από το ανώτερο γαστρεντερικό, όπως:

• Πόνος ή αίσθημα καύσου σε λαιμό, στήθος ή άνω κοιλιά
• Δυσκολία ή πόνος στην κατάποση
• Εμετοί
• Ανεύρεση αίματος στο σάλιο ή σε εμετό
• Ανεξήγητη απώλεια βάρους
• Αδυναμία σίτισης
• Αναιμία
• Διάρροιες (ταυτόχρονα με κολονοσκόπηση)
• Παρακολούθηση προκαρκινικών καταστάσεων, όπως οισοφάγος Barrett και εντερική μεταπλασία στομάχου

Από ποια ηλικία και μετά συνίσταται προληπτική γαστροσκόπηση;

«Στις χώρες του Δυτικού κόσμου, δεν υπάρχει ηλικία έναρξης προληπτικής γαστροσκόπησης για όλους, όπως υπάρχει π.χ. στην περίπτωση της κολονοσκόπησης. Πάντως, άτομα με οικογενειακό ιστορικό καρκίνου στο ανώτερο γαστρεντερικό πρέπει να κάνουν γαστροσκόπηση πριν τα 40. Προσωπική πρακτική είναι να συστήνω γαστροσκόπηση σε όσους πρόκειται να υποβληθούν σε κολονοσκόπηση, ακόμα κι αν δεν υπάρχουν συμπτώματα», αναφέρει ο χειρουργός Γαστρεντερικού και Παχυσαρκίας Μιχαήλ Σ. Κούρκουλος.

iStock

Τι προετοιμασία απαιτεί η γαστροσκόπηση;

Η γαστροσκόπηση δεν απαιτεί κάποια ιδιαίτερη προετοιμασία, πέραν της νηστείας για 8 ώρες πριν την εξέταση. Όσοι παίρνουν φάρμακα μπορεί να χρειαστεί να σταματήσουν κάποια αγωγή, για παράδειγμα πραζόλες ή συγκεκριμένα αντιπηκτικά, πάντοτε σε συνεννόηση με τον γιατρό τους.

Τι συμβαίνει κατά τη διάρκεια της γαστροσκόπησης;

Αφού γίνει τοπική αναισθησία με spray στον φάρυγγα και ενδοφλέβια μέθη, ο εξεταζόμενος τοποθετείται σε πλάγια ξαπλωτή θέση με ειδικό επιστόμιο που κρατάει το στόμα ανοιχτό. Το ενδοσκόπιο, που είναι λεπτό και περιέχει οπτικές ίνες, περνάει από το στόμα στον φάρυγγα, στον οισοφάγο, στο στομάχι και καταλήγει στο δωδεκαδάκτυλο. Στη συνέχεια ανασύρεται αργά, ενώ γίνεται προσεκτική παρατήρηση του ανώτερου γαστρεντερικού. Παίρνονται πολλαπλές φωτογραφίες ή βίντεο, και βιοψίες όπου χρειαστεί. Η διαδικασία διαρκεί 5 με 10 λεπτά.

Μπορεί να υπάρξουν επιπλοκές;

«Η διαγνωστική γαστροσκόπηση είναι εξαιρετικά ασφαλής και η πιθανότητα σοβαρών επιπλοκών είναι πολύ σπάνια. Μπορεί να υπάρξει λίγος πόνος στον φάρυγγα, ή μικροαιμορραγίες που σταματούν μόνες τους. Απαγορεύεται η οδήγηση για μερικές ώρες μετά την εξέταση λόγω της χορήγησης μέθης. Για τους "θαρραλέους" που προτιμούν να την κάνουν χωρίς μέθη, είναι λίγο ενοχλητική, αλλά μπορούν να επιστρέψουν στις ασχολίες τους άμεσα», διευκρινίζει ο Μιχαήλ Σ. Κούρκουλος.

Μιχαήλ Σ. Κούρκουλος

Πόσο συχνά πρέπει να επαναλαμβάνεται η εξέταση;

Ο χρόνος επανάληψης της γαστροσκόπησης εξαρτάται από τα ευρήματα. Αν βρεθεί έλκος ή βαριά οισοφαγίτιδα, επαναλαμβάνεται σε 2 μήνες για εκτίμηση της επούλωσης. Σε προκαρκινικές βλάβες, όπως οισοφάγος Barrett χωρίς δυσπλασία ή εντερική μεταπλασία στομάχου, γίνεται παρακολούθηση ανά τριετία. Αλλαγή, επανεμφάνιση ή επιδείνωση συμπτωμάτων είναι λόγοι για άμεση γαστροσκόπηση.

iStock

Υπάρχουν ιδιαιτερότητες σε άνδρες και γυναίκες, ή σε διαφορετικές ηλικιακές ομάδες;

«Δεν υπάρχουν διαφορές μεταξύ αντρών και γυναικών, υπάρχει όμως διαφορετική διαχείριση ανάλογα με την ηλικία. Σε νεότερα άτομα, γενικά δεν συστήνουμε εύκολα γαστροσκόπησην λόγω της χαμηλής πιθανότητας σοβαρών παθήσεων. Όμως δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο καρκίνος χτυπάει όλο και νεότερες ηλικίες. Σε υπέργηρα άτομα μπορεί επίσης να γίνουν πρώτα άλλεςν λιγότερο παρεμβατικές εξετάσειςν όπως για παράδειγμα αξονική τομογραφία, ειδικά αν η γενική κατάσταση υγείας είναι επηρεασμένη», εξηγεί ο Μιχαήλ Σ. Κούρκουλος.

Ποιες παθήσεις εντοπίζει η γαστροσκόπηση;

Ο πιο σημαντικός λόγος για να γίνει γαστροσκόπηση είναι να αποκλείσουμε καρκίνο οισοφάγου και στομάχου. Από κει και πέρα μπορεί να διαγνωστούν πολλές άλλες παθήσεις όπως:

• Διαφραγματοκήλη και οισοφαγίτιδα
• Οισοφάγος Barrett
• Κιρσοί οισοφάγου
• Αχαλασία οισοφάγου
• Εκκόλπωμα οισοφάγου
• Γαστρίτιδα
• Έλκος στομάχου και δωδεκαδακτύλου
• Ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού
• Κοιλιοκάκη
• Άλλοι όγκοι όπως λεμφώματα GIST

Το πιο σημαντικό πράγμα που πρέπει να γνωρίζεις για τη γαστροσκόπηση

«Η γαστροσκόπηση και η κολονοσκόπηση είναι εξετάσεις που σώζουν ζωές. Δεν πρέπει ούτε να φοβόμαστε, ούτε να ντρεπόμαστε. Μπορούν να γίνουν εντελώς ανώδυνα, και να επιτρέψουν τη διάγνωση, τη θεραπεία και κυρίως την πρόληψη πολύ σοβαρών καταστάσεων. Μιλάμε με τον γαστρεντερολόγο μας όταν έχουμε συμπτώματα που επιμένουν. Και το αργότερο στα 50 κάνουμε την πρώτη κολονοσκόπηση, κατά προτίμηση μαζί με γαστροσκόπηση», καταλήγει ο Μιχαήλ Σ. Κούρκουλος.