ΚΑΝΑΜΕ ΟΙΝΟΓΝΩΣΙΑ ΣΕ ΔΥΟ ΑΠΙΘΑΝΑ ΚΤΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΚΕΦΑΛΟΝΙΑΣ
Η Κεφαλονιά είναι ένας τόπος μαγικός. Ανάμεσα σε όλα όσα μπορείς να ανακαλύψεις στα περίπου 770 km² της, είναι και τα υπέροχα κρασιά της.
Οι γηγενείς ποικιλίες της μας προσφέρουν κρασιά με χαρακτήρα και οι άνθρωποι που βρίσκονται πίσω από τους αμπελώνες και τα οινοποιεία προσφέρουν συναρπαστικές ιστορίες και μας μαγεύουν με το πάθος γι’ αυτό που κάνουν.
Πριν λίγες εβδομάδες, ένα φθινοπωρινό σαββατοκύριακο, επισκέφθηκα την Κεφαλονιά. Το νησί τα τελευταία χρόνια έχει αρχίσει να αναδεικνύεται και ως οινοτουριστικός προορισμός, οπότε ακόμα και σε ένα ταξίδι εξπρές, μία περιήγηση σε κάποια από τα πιο γνωστά οινοποιεία της περιοχής επιβάλλεται.
Τι χρειάζεται να γνωρίζεις για το κρασί της Κεφαλονιάς πριν συνεχίσεις να διαβάζεις
- Η Κεφαλονιά είναι ταυτισμένη με την ποικιλία Ρομπόλα, που δίνει εξαιρετικά κρασιά, είτε μονοποικιλιακά είτε σε συνδυασμό με άλλες ντόπιες ποικιλίες.
- Αν και πολλοί δεν το ξέρουν, πατρίδα της Μαυροδάφνης είναι η Κεφαλονιά, γι’ αυτό και γίνεται προσπάθεια να χαρακτηριστεί ΠΟΠ προϊόν.
- Τρίτη ποικιλία του νησιού είναι το Μοσχάτο, ενώ στην περιοχή κυριαρχεί και το «άγριο» Βοστυλίδι, στο οποίο οι ντόπιοι πιστεύουν πολύ.
- Όσο για το Τσαούσι, αυτό χρησιμοποιείται στην Κεφαλονιά κυρίως σε blend με άλλες ποικιλίες αλλά και σε μονοποικιλιακά κρασιά.
Οινοποιείο Χαριτάτου: Οινογνωσία σε μια αυλή-όνειρο
Οδηγούμε μία ώρα μέχρι το Ληξούρι –η Κεφαλονιά είναι τεράστιο νησί, οπότε χρειάζεσαι να είσαι προετοιμασμένος/η για πολλή οδήγηση– για να επισκεφτούμε το Οινοποιείο Χαριτάτου. Δεν υπάρχουν λόγια να περιγράψεις αυτό το σπίτι που στέκει στη μέση του κτήματος από το 1863!
Δεν υπάρχουν λόγια να περιγράψεις ούτε το απίθανο ολάνθιστο κτήμα.
Μας καλωσορίζει ο γεμάτος ταμπεραμέντο Κωνσταντίνος Χαριτάτος και στη συνέχεια γνωρίζουμε τη γλυκύτατη Ιωάννα Χαριτάτου.
Τα δυο αδέρφια μαζί με το τρίτο παιδί της οικογένειας, Χαρίτο Χαριτάτο «τρέχουν» το οινοποιείο.
Πάντα υπήρχε παραγωγή κρασιού στην οικογένεια, αλλά γινόταν παράλληλα με τις εργασιακές υποχρεώσεις των μελών. «Ο πατέρας μου κρατούσε κρασιά από σημαδιακές για την οικογένεια ημερομηνίες», μου εξηγεί η Ιωάννα Χαριτάτου, δείχνοντάς μου φιάλες από το 1950, ημερομηνία γέννησής της.
Μπαίνουμε στην αγροικία της οικογένειας. Το εσωτερικό του σπιτιού είναι σαν να βρίσκεσαι σε μουσείο.
Έπιπλα και αντικείμενα από το παρελθόν, που η Ιωάννα Χαριτάτου συντηρεί με μεγάλη φροντίδα και νοιάξιμο, δεσπόζουν στον χώρο, γεμίζοντας κάθε γωνιά του σπιτιού με αναμνήσεις ολόκληρων γενεών.
«Αυτό που εγώ απολαμβάνω σ’ αυτό το σπίτι είναι ότι από όποιο παράθυρο κι αν κοιτάξεις, νιώθεις ότι φύση μπαίνει μέσα», λέει η Ιωάννα.
Στο σπίτι μόνιμα μένει μόνο ο Κωνσταντίνος. Η υπόλοιπη οικογένεια μαζεύεται σε γιορτές, διακοπές, επετείους. Είναι σημείο αναφοράς.
Περπατάμε στο κτήμα, το οποίο έχει διαφορετικές γωνιές, καθεμία τόσο ξεχωριστή. Όλο το κτήμα είναι σήμερα γύρω στα 100 στρέμματα. Πέρα από τα κλήματα, υπάρχουν εσπεριδοειδή, καρυδιές, κυπαρίσσια, αρωματικά φυτά…
Πίσω από το σπίτι υπάρχει ένα εκκλησάκι, βαμμένο εξωτερικά σε έντονο φούξια χρώμα. «Εδώ έρχομαι για meditation όταν είμαι έξαλλη με την οικογένειά μου!» λέει η Ιωάννα.
Επιστρέφουμε στη μπροστινή αυλή του κτήματος και καθόμαστε στο κεντρικό τραπέζι για να περάσουμε στο main part της επίσκεψής μας, την οινογνωσία.
Το κτήμα Χαριτάτου έχει μια μικρή και πολύ αξιόλογη παραγωγή, παράγει γύρω στις 35.000 φιάλες. Στο τραπέζι με την απίθανη θέα φτάνει ένα πιάτο με επιλογές από κεφαλονίτικα τυριά που θα συνοδεύσουν τα κρασιά που θα δοκιμάσουμε.
«Φανταζόμουν ότι το να φτιάχνεις κρασί σήμαινε να κυκλοφορείς με ένα ποτήρι στο χέρι και να μιλάς. Γρήγορα συνειδητοποίησα ότι δεν ήταν έτσι τα πράγματα!» λέει γελώντας η Ιωάννα.
Η γευσιγνωσία ξεκινάει με έναν παράδοξο τρόπο – από τα κόκκινα κρασιά. «Υπάρχει λόγος», εξηγεί η Ιωάννα αφήνοντας ένα μυστήριο να πλανάται. Το πρώτο κρασί που φτάνει στο τραπέζι είναι το «Rosé de Haritatos», ένα ροζέ κρασί, ξηρό που παράγεται από 100% Μαυροδάφνη Κεφαλλονιάς.
Πικάντικο και φρουτώδες, δεν έχει εποχή, είναι ένα κρασί πασπαρτού ή «απενοχοποιητικό», όπως το χαρακτηρίζει η Ιωάννα, αφού μπορείς να το συνδυάσεις με ό,τι φαγητό θες.
Η «Mademoiselle Haritatou» προσγειώνεται δροσερή στο ποτήρι μας για να μας πείσει ότι τα red summer wines (ερυθρά κρασιά που προτείνεται να καταναλώνονται και δροσερά) είναι μία τάση που ήρθε για να μείνει.
Και αυτή παράγεται από 100% Μαυροδάφνη Κεφαλλονιάς, πρόκειται για χαρμάνι από βαρέλια και δεξαμενή. Ξεχωρίζει για τις απαλές της τανίνες, τη φρεσκάδα και τα αρώματα κόκκινων φρούτων, βανίλιας και δάφνης.
Η Ιωάννα φέρνει λίγο ψωμί και ελαιόλαδο δικής τους παραγωγής – φέτος ήταν η πρώτη χρονιά που το εμφιάλωσαν.
Ακολουθεί η «Madame H.», μια πραγματική κυρία, με χαρακτηριστικό βαθύ πορφυρό χρώμα, πάλι από Μαυροδάφνη Κεφαλονιάς.
Η Ιωάννα επιμένει στη διαφορά που κάνει το οξυγόνο στο συγκεκριμένο κρασί. «Θέλει 40-60 λεπτά άνοιγμα πριν το πιεις», συμβουλεύει. Ταιριάζει με κρέατα σχάρας και δυνατά τυριά.
Σειρά έχει το κρασί «Hariton» από την «άγρια» ποικιλία Βοστυλίδι. Τα αδέρφια Χαριτάτου αποφάσισαν να φτιάξουν μονοποικιλιακό κρασί, γιατί πιστεύουν πολύ στις δυνατότητες αυτής της ποικιλίας. Είναι ένα τανικό κρασί, βουτυράτο και λιπαρό όταν το «γυρίσεις» μέσα στο στόμα σου. Είναι λευκό, αλλά πρέπει να του φέρεσαι σαν να είναι κόκκινο – είναι πιο ωραίο το άρωμά του σε υψηλότερη θερμοκρασία. Ταιριάζει με λαυράκι, σολομό, μπακαλιάρο σκορδαλιά...
Το μυστήριο της… ανάποδης οινογνωσίας λύνεται όταν φτάνει ένα μπουκάλι «Typaldo» στο τραπέζι. Τυπάλδου είναι το δεύτερο επώνυμο της οικογένειας, ο πατέρας τους όμως το θεωρήσε πολύ πομπώδες και έτσι το κατήργησε. «Νιώσαμε ότι κάτι χρωστάμε στους προγόνους μας και είπαμε να ονομάσουμε έτσι αυτό το κρασί».
Παράγεται από 100% Μοσχάτο Κεφαλονιάς και έχει υψηλή οξύτητα. Μαθαίνουμε ότι είναι πιο ωραίο αν το πιεις τον επόμενο χρόνο. Ταιριάζει με τηγανητά ψάρια, λευκά κρέατα με λεμονάτη σάλτσα, με τυριά ή ακόμα και με μπριζόλα αν στάξεις πάνω λίγες σταγόνες λεμόνι. Όταν το μυρίζεις εντοπίζεις μοσχολέμονο και άγουρο αχλάδι. Όταν το δοκιμάζεις όμως εμφανίζεται η ματζουράνα, το μέλι, η μαρμελάδα βερίκοκο. Τώρα εξηγούνται όλα – έπρεπε να κλείσουμε με αυτό το εξαιρετικό κρασί.
Όταν φεύγουμε ο αέρας έχει δυναμώσει. «Εμένα η Κεφαλονιά μού αρέσει τον χειμώνα. Άλλα χρώματα, άλλες μυρωδιές», λέει ο Κωνσταντίνος και χαιρετιόμαστε.
Οινοποιείο Gentilini: Ρομπόλες, ροζ αποχρώσεις και πικ νικ με θέα
Στο χωριό Μηνιές της Κεφαλονιάς βρίσκεται το οινοποιείο Gentilini του Πέτρου Μαρκαντωνάτου και της Μαριάννας Κοσμετάτου, κόρης του Σπύρου Κοσμετάτου που ίδρυσε το Gentilini. Το όνομά του το οινοποιείο το έχει πάρει από τη γιαγιά του ιδρυτή, τη Μαριάννα Gentilini, τελευταία απόγονο τοπικής αρχοντικής οικογένειας.
Ο Πέτρος είναι η ψυχή του οινοποιείου. Το έντονο ταμπεραμέντο του και η αγάπη του για τα αμπέλια και το κρασί δεν κρύβονται. Μεγαλωμένος στην Αυστραλία με Κεφαλονίτες γονείς και σπουδές στη βιολογία και τη βιοχημεία, κάποια στιγμή παραιτήθηκε από τη δουλειά του, έφυγε από την Αθήνα και πήγε να μείνει μόνιμα στο νησί για να ασχοληθεί με το οινοποιείο. Με επιμονή πάσχισε να αναδείξει τις ντόπιες ποικιλίες. Και τα κατάφερε.
Με τον οινολόγο που έχει αναλάβει το Gentilini, Αλέξανδρο Δούκα, μοιράζονται την ίδια τρέλα για την οινοποιία. Πειραματίζονται, ενθουσιάζονται, ζουν με πάθος στον κόσμο του κρασιού.
Εδώ, παράγεται μια μικρή γκάμα κρασιών, εξαιρετικής ποιότητας, βασισμένη στις γηγενείς ποικιλίες σταφυλιών του νησιού. Το οινοποιείο παράγει γύρω στις 120.000 φιάλες τον χρόνο.
Στο ξύλινο τραπέζι πικ νικ που καθόμαστε αρχίζουν να έρχονται ποτήρια, φρέσκο ψωμί, ντοματίνια, ντόπιο τυρί και εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο παραγωγής τους. Η οινογνωσία ξεκινάει.
Αρχίζουμε με τα κρασιά που ανήκουν στην «Οικογένεια Νότες». Το «Notes White» είναι ένα πληθωρικό και ισορροπημένο κρασί από Sauvignon Blanc που γεφυρώνει το παραδοσιακό με το σύγχρονο. Όσο πίνουμε, ο Πέτρος αποκαλύπτει το μυστικό της επιτυχίας των κρασιών τους. «Δημιουργούμε κρασιά που θέλουμε να απολαμβάνουμε με φίλους», λέει.
Την ώρα που δοκιμάζουμε το Notes Rosé με το λαμπερό ροζέ χρώμα, που παράγεται από Μοσχοφίλερο, ο οινολόγος μάς φέρνει να δοκιμάσουμε τον μούστο από τον οποίο παράγεται το συγκεκριμένο κρασί, σε εντυπωσιακό, σχεδόν φούξια, χρώμα. Ενθουσιαζόμαστε!
Ακολουθούν οι Ρομπόλες. Ο Πέτρος μιλάει με πάθος για μία από τις καλύτερες ποικιλίες σταφυλιών λευκού κρασιού στην Ελλάδα. Η Ρομπόλα βρίσκεται σκαρφαλωμένη σε απότομες πλαγιές του Αίνου, σε μεγάλα υψόμετρα όπου μπορεί να απολαύσει τον ήλιο.
Στο Gentilini πειραματίζονται τα τελευταία χρόνια και την πιο «άγρια» ποικιλία Βοστυλίδι, στην οποία ο Πέτρος πιστεύει πολύ, εξερευνώντας τις δυνατότητές της.
Περνάμε στα κόκκινα κρασιά. Το «Iri’s Vineyard» είναι εμπνευσμένο από την κόρη του Πέτρου και αποτελεί «παιδί» της πανδημίας, αφού ο Πέτρος ασχολήθηκε μ’ αυτό την περίοδο της καραντίνας.
Ολοκληρώνουμε τη γευσιγνωσία με το «Gentilini Eclipse», που παράγεται από τη σπάνια ποικιλία Μαυροδάφνη Κεφαλλονιάς. Tο κρασί ωριμάζει για 12 μήνες σε αμερικανικά και γαλλικά βαρέλια. Ώριμα φρούτα του δάσους, γλυκόριζα και μέντα μπλέκονται μεταξύ τους και προκαλούν μία έκρηξη γεύσης στο στόμα.
Ο Πέτρος μάς ξεναγεί στα αμπέλια. Η θέα στη θάλασσα είναι συγκλονιστική.
Πρόσφατα έφτιαξε και έναν χώρο πάνω στον λόφο για πικ νικ κάτω από τα δέντρα. Ησυχαστήριο είναι η λέξη που ταιριάζει. Ή και παράδεισος, θα συμπλήρωνε ο Πέτρος.
Τον ρωτάω αν με τόσα οινοποιεία στο νησί έχουν ανταγωνισμό οι οινοποιοί μεταξύ τους. Μου μιλάει για την ανάγκη συνεργασίας και αναφέρεται στη σύσταση του «ΣΟΚ», του Συνδέσμου Οινοποιών Κεφαλονιάς που δημιουργήθηκε με στόχο την ανάδειξη του ντόπιου οίνου, αλλά και της ντόπιας γαστρονομίας. Τα οινοποιεία που συμμετέχουν οργανώνουν από κοινού δράσεις και εκδηλώσεις για να κάνουν το κεφαλονίτικο κρασί εξωστρεφές. Να του δώσουν τη θέση που του ταιριάζει.